Αν η γνώση είναι δύναμη, τότε η γνώση των απόκρυφων μυστικών του DNA θα μπορούσε να αποτελεί πανίσχυρο όπλο, λόγος που εξηγεί πιθανώς γιατί οι ηγέτες που έσπευσαν τελευταία στο Κρεμλίνο για επαφές με τον Πούτιν, αρνήθηκαν να υποβληθούν σε ρωσικά διαγνωστικά τεστ κορωνοϊού.
Τόσο ο Γάλλος πρόεδρος όσο και ο Γερμανός καγκελάριος απέρριψαν το PCR τεστ που τους πρόσφεραν οι ιατρικές υπηρεσίες του Κρεμλίνου, αλλά δεδομένου ότι ταξίδεψαν στη Μόσχα για να δουν τον Πούτιν, ο Εμανουέλ Μακρόν κι ο Όλαφ Σολτς υποβλήθηκαν σε μοριακό τεστ που τους έκαναν γιατροί από τις πρεσβείες τους με συσκευές που μεταφέρθηκαν από τη Γαλλία και τη Γερμανία, ενώ προσκλήθηκαν Ρώσοι γιατροί να παραστούν.
Κι ο λόγος που αρνήθηκαν οι δύο ηγέτες, όπως αποκαλύφθηκε στο μεταξύ, ήταν γιατί δεν ήθελαν να πέσει το DNA τους στα χέρια των Ρώσων.
Τι πληροφορίες μπορούν να αντληθούν από το DNA;
Το DNA βρίσκεται σε κάθε κύτταρο του οργανισμού και μπορεί να εξαχθεί με διάφορες μεθόδους, όπως ένα ρινικό επίχρισμα, αν και το τεστ για τον κορωνοϊό αποβλέπει σε διαφορετικό γενετικό υλικό, δηλαδή στο RNA του SARS-CoV-2. «Αυτά τα δείγματα περιέχουν τόνους ανθρώπινου DNA», λέει ο Κένι Μπέκμαν, διευθυντής του Κέντρου Γονιδιωματικής του Πανεπιστημίου της Μινεσότα. «Θα μπορούσες κάλλιστα να πάρεις αυτό το δείγμα, να αποσπάσεις το DNA και να κάνεις στη συνέχεια ό,τι θέλεις μ’ αυτό.» Το DNA μας περιέχει τις οδηγίες για την ανάπτυξη και την επιβίωσή μας και είναι μοναδικό σε κάθε άτομο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βρει κάποιος τους προγόνους του, τυχόν συγγενείς, την ύπαρξη των οποίων αγνοεί, αν πάσχει από συγκεκριμένες γενετικές ασθένειες ή γενετικές ανωμαλίες που συνδέονται με νοσήματα ή παθήσεις. Παράλληλα οι ιατροδικαστές μπορούν να χρησιμοποιήσουν το DNA για να συνδέσουν κάποιον με ένα αποδεικτικό στοιχείο, ή να τον απαλλάξουν από τις υποψίες διάπραξης εγκλήματος.
Η τουαλέτα του Κιμ, τα ούρα του Χαφέζ αλ Άσαντ
Μυστικές υπηρεσίες εκδήλωναν από παλιά ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα βιομετρικά δεδομένα διαφόρων ατόμων. Η Wikileaks ανέφερε μια εντολή της Χίλαρι Κλίντον, την εποχή που ήταν επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, για την απόκτηση προσωπικών πληροφοριών, του DNA περιλαμβανομένου, Αφρικανών εκπροσώπων. Είναι μια ιστορία που τραβάει χρόνια: τη δεκαετία του 1980 αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες φέρονται να έκλεψαν τα περιττώματα του τότε προέδρου των Φιλιππίνων, Φέρντιναντ Μάρκος. Παράλληλα φέρονται να έβαλαν χέρι στα ιατρικά προσωπικά δεδομένα του Σαντάμ Χουσεϊν κι άλλων Αράβων ηγετών από τη νοσηλεία τους σε νοσοκομεία δυτικών χωρών.
Τον Φεβρουάριο του 1999 η Ισραηλινή Μοσάντ φέρεται να έκλεψε δείγμα ούρων του τότε ηγέτη της Συρίας, Χαφέζ Άσαντ – πατέρα του Μπασάρ αλ Άσαντ – κατά την κηδεία του βασιλιά Χουσεϊν στην Ιορδανία, ώστε να αντλήσουν πληροφορίες για την κατάσταση της υγείας του ενόψει πιθανών διαπραγματεύσεων. Αλλά και ο Βορειοκορεάτης δικτάτορας Κιμ Γιονγκ Ουν είχε κουβαλήσει την προσωπική του, φορητή τουαλέτα στη Σιγκαπούρη για τη σύνοδο με τον Ντόναλντ Τραμπ το 2018.
Πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το DNA κατά ηγετών;
Το ερώτημα, βέβαια, είναι γιατί να ενδιαφέρεται το Κρεμλίνο τόσο πολύ για τον γενετικό κώδικα του Μακρόν και του Σολτς, αφού δεν θα ήταν και τόσο δύσκολο να αποσπάσει το DNA τους από κάποιο ποτήρι που θα χρησιμοποιούσαν ή από κάποια τρίχα τους που έπεσε στο κάθισμα. «Κατ’ αρχήν δεν θα ήταν τόσο σαφές και ευανάγνωστο όσο εκείνο από ένα τεστ κορωνοϊού», εξηγεί ο ιστορικός του Γερμανικού Μουσείου Κατασκοπίας, Φλόριαν Σιμικόβσκι. «Το θέμα, όμως, εδώ είναι ότι τα δεδομένα έχουν εξελιχθεί σε πολύτιμα αγαθά και τα γενετικά ίχνη είναι σίγουρα τα πιο ευαίσθητα και προσωπικά. Ένα πραγματικό χρυσωρυχείο για τις μυστικές υπηρεσίες, έστω και μόνο για μελλοντική αναφορά».
Όπως εξηγεί ο Χάουαρντ ΜακΛίοντ, ειδικός στη Γενετική του Geriatric Oncology Consortium στη Φλόριντα των ΗΠΑ, «το DNA μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ταυτοποιηθεί ο κίνδυνος εμφάνισης νοσήματος, να διαπιστωθεί δηλαδή κατά πόσον ηγέτες διατρέχουν κίνδυνο να αρρωστήσουν. Επίσης να εντοπιστούν τυχόν κληρονομικές ασθένειες ή η προέλευση των προγόνων τους – πληροφορίες που θα μπορούσαν θεωρητικά να χρησιμοποιηθούν για αρνητική προπαγάνδα ή εκβιασμό.
Παράλληλα οι μυστικές υπηρεσίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα δεδομένα αυτά για να στήσουν παγίδες, να κατασκευάσουν fake news, να εμπλέξουν άδικα έναν πρόεδρο, πρωθυπουργό ή υπουργό σε υποθέσεις μοιχείας κα. «Όταν τελειώνει η διπλωματία, αρχίζει ένας πόλεμος και τα βρώμικα μέτρα
θεωρητικά γίνονται μέρος του οπλοστασίου», λέει ο Σιμικόβσκι. Ως εκ τούτου οι ανησυχίες των Μακρόν και Σολτς είναι καλύτερα κατανοητές, αν και δεν υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις ότι το PCR που ζήτησε το Κρεμλίνο εξυπηρετούσε απώτερα κίνητρα. Από την άλλη, ο ίδιος ο Βλαντιμίρ Πούτιν ενδιαφέρεται πολύ για την ασφάλεια του DNA του, ακόμη και πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας. Στη σύνοδο της G-20 στην Οσάκα της Ιαπωνίας κυκλοφορούσε με την προσωπική του κούπα κι ένα θερμός με το τσάι του.
Υπάρχει πραγματικός λόγος ανησυχίας για τους ηγέτες;
Για τον Κένι Μπέκμαν φαντάζει παρατραβηγμένο να θεωρεί κανείς ότι μια πληροφορία που θα αντληθεί από το DNA κάποιου, θα μπορούσε να είναι καταστροφική από πολιτικής άποψης. «Δηλαδή, τι θα κάνεις; Θα βγεις να πεις ότι ο Μακρόν διατρέχει υψηλότερο κίνδυνο υπέρτασης;», διερωτάται. «Από την άλλη πλευρά, δεν ξοδεύω και τόσο χρόνο για να ονειρευτώ τρόπους που θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω ως όπλο τις γενετικές πληροφορίες κάποιου», προσθέτει.
Ο Τζορτζ Έινας, ειδικός σε θέματα ιδιωτικότητας γενετικών πληροφοριών, τονίζει: «Το DNA δεν είναι κάτι μαγικό. Θα σου δώσει κάποιες πληροφορίες, αλλά δεν θα σου πει πώς θα δολοφονήσεις κάποιον».
Ειδικοί συμφωνούν ότι το χειρότερο που θα μπορούσε να προκαλέσει κανείς με το DNA ενός ηγέτη είναι ένα σκάνδαλο, όχι να φτιάξει κλώνο του. Από την άλλη ουδείς μπορεί να γνωρίζει σε τι χέρια θα πέσει το DNA του. Πριν από μερικά χρόνια μια ομάδα που αυτοαποκαλείτο “Earnest Projec” υποστήριξε ότι έκλεψε το DNA ορισμένων ηγετών, που είχαν παραστεί στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός. Απείλησαν μάλιστα να βγάλουν στο σφυρί τα δεδομένα αυτά ως μια μορφή καταγγελίας των κινδύνων από τους καπιταλιστικούς μηχανισμούς παρακολούθησης, αλλά η δημοπρασία αναβλήθηκε λόγω νομικών προβλημάτων και δεν έγινε ποτέ.