Η ακροδεξιά ιδεολογία στη Γερμανία κερδίζει έδαφος, όπως δείχνουν τα ανησυχητικά αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας του Πανεπιστημίου του Μπίλεφελντ.
Στην έρευνα που διεξήχθη για λογαριασμό του πολιτικού ιδρύματος «Φρίντριχ Έμπερτ», το οποίο πρόσκειται στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD), μείζονα εταίρο στον κυβερνητικό συνασπισμό του Όλαφ Σολτς, ομάδα επιστημόνων από το εν λόγω Πανεπιστήμιο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένας στους δώδεκα ανθρώπους στη Γερμανία εμφορείται από ακροδεξιά ιδεολογία - κάτι που διαφαίνεται άλλωστε και από την δημοσκοπική άνοδο της Αfd.
Για την έρευνα, που πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια από το 2002, ερωτήθηκαν περίπου 2.000 άτομα, ηλικίας μεταξύ 18 και 90 ετών, τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2023. Από την έρευνα προέκυψε ότι το 8% έχει σαφή ακροδεξιό προσανατολισμό.
Σε προηγούμενες μελέτες το ποσοστό κυμαινόταν μεταξύ 2% και 3%, όπως μεταδίδει η DW.
Όλο και περισσότεροι θέλουν μια δικτατορία
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ποσοστό από 5% μέχρι και 7% σε όλες τις ηλικιακές ομάδες υποστηρίζει μια δικτατορία, με ένα μόνο ισχυρό κόμμα και έναν ηγέτη για τη Γερμανία. Η Φραντσίσκα Σρέτερ, επικεφαλής του πρόζεκτ στο Ίδρυμα Φρίντριχ Έμπερτ, εξηγεί πως η αυξανόμενη συμπάθεια στον αυταρχισμό οφείλεται στις πρόσφατες μεγάλες κρίσεις όπως η πανδημία, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση και οι αυξήσεις των τιμών.
Η μελέτη έχει τίτλο «Η αποστασιοποιημένη μεσαία τάξη» και επικεφαλής είναι ο κοινωνικός ψυχολόγος Αντρέας Τσικ. Επισημαίνει ότι οι ακροδεξιές συμπεριφορές είναι πιο διαδεδομένες στα χαμηλότερα οικονομικά κοινωνικά στρώματα της Γερμανίας, αφού οι κρίσεις τους πλήττουν αμεσότερα, ειδικά σε μια περίοδο που η γερμανική οικονομία απειλείται από ύφεση.
Η στάση αυτή συνοδεύεται και από τη μείωση της εμπιστοσύνης στους κρατικούς θεσμούς και στη λειτουργία της Δημοκρατίας, παρόλο που μια σαφής πλειοψηφία εξακολουθεί να υποστηρίζει αυτή τη μορφή διακυβέρνησης. Ωστόσο, το 38% υιοθετεί συνωμοσιολογικές θέσεις, το 33% λαϊκιστικές και το 29% εθνοαυταρχικές-επαναστατικές συμπεριφορές.
Πρόκειται για μια αύξηση κατά περίπου ένα τρίτο σε σχέση με την περίοδο πριν από την πανδημία στη Γερμανία. Επίσης έχει αυξηθεί ο σκεπτικισμός απέναντι στα κλασικά μέσα ενημέρωσης.
Κινδυνεύει η Δημοκρατία στη Γερμανία;
Πολλοί είναι αυτοί που ανησυχούν για την πορεία της Δημοκρατίας στη Γερμανία, ανάμεσά τους και ο επικεφαλής της έρευνας, Αντρέας Τσικ, ο οποίος επισημαίνει πως «εάν οι άνθρωποι του μεσαίου χώρου που δεν θεωρούν τον εαυτό τους ακροδεξιό, υιοθετήσουν θέσεις της ακροδεξιάς, τότε η δημοκρατία βρίσκεται σε κίνδυνο».
Σε αυτό το πλαίσιο γίνεται ρητή αναφορά και στο παρελθόν και στη δικτατορία του Εθνικοσοσιαλισμού στη Γερμανία : «Ο Εθνικοσοσιαλισμός προέκυψε από το κέντρο της κοινωνίας και υποστηρίχθηκε από αυτό, ακόμα και εάν η ιδεολογία και η δημιουργία μιας φασιστικής κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της προπαγάνδας και της κρατικής τρομοκρατίας, αναπτύχθηκε και εφαρμόστηκε από μια ναζιστική οργάνωση».
Τέλος, η έρευνα θέτει το ερώτημα πώς η κοινωνία πρέπει να αντιμετωπίσει τις πολλαπλές κρίσεις. Το 53% τάσσεται υπέρ της επιστροφής στο «εθνικό» και ζητά να απομονωθεί από τον υπόλοιπο κόσμο, πιστεύοντας ότι οι γερμανικές αξίες και αρετές είναι απαραίτητα στοιχεία για την αντιμετώπιση των κρίσεων.