Η Ανγκελα Μέρκελ βρίσκεται αντιμέτωπη με το πρώτο κύμα επικρίσεων στην Γερμανία μετά το σχέδιο αμοιβαιοποίησης του ευρωπαϊκού χρέους που παρουσίασε με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, που σπάει ένα ταμπού στο θέμα της ευρωπαϊκής οικονομικής αλληλεγγύης.
Σε μία χώρα που εδώ και πολλά χρόνια υπηρετεί με μεγάλη ευλάβεια την δημοσιονομική λιτότητα και ήδη αναγκάσθηκε να αποχωριστεί την έννοια του μηδενικού χρέους εξαιτίας της πανδημίας, το γαλλο-γερμανικό σχέδιο για την Ευρώπη προκαλεί ερωτήματα.
«Εκπλήσσομαι που κάνουμε στροφή 180 μοιρών, που η Ευρωπαϊκή Ενωση μπορεί ξαφνικά να χρεωθεί», σχολίασε ο φιλελεύθερος βουλευτής Αλεξάντερ Λάμπσντορφ.
Ο εξαιρετικός χαρακτήρας της κρίσης δεν δικαιολογεί πάντως η ΕΕ «να πετάει στα σκουπίδια τους κανόνες και τις αρχές της» υπερθεματίζει η συντηρητική Frankfurter Allgemeine Zeitung στο σημερινό πολύ επικριτικό κύριο άρθρο της, στο οποίο τονίζεται επιπλέον ότι η πρώτη σε μέγεθος οικονομία της Ευρώπης θα συνεισφέρει την μερίδα του λέοντος, 135 δισεκατομμύρια ευρώ στο πακέτο των 500 δισεκατομμυρίων, αν τελικά το γαλλο-γερμανικό σχέδιο υιοθετηθεί από τους 27.
Η Ανγκελα Μέρκελ παραδέχθηκε χθες ότι η πρόταση, η οποία στηρίζεται από το συντηρητικό της κόμμα, είναι «τολμηρή» και υποψήφιος στόχος για επικρίσεις στην Γερμανία.
Η πρωτοβουλία που παρουσιάσθηκε χθες προβλέπει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα χρηματοδοτήσει αυτό το οικονομικό πακέτο στήριξης για την οικονομική ανάκαμψη δανειζόμενη στο όνομα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Τα χρήματα θα τοποθετηθούν στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και από εκεί θα κατευθυνθούν προς τις πλέον πληγείσες από την πανδημία χώρες της Ενωσης, όπως η Ισπανία και η Ιταλία. Οι χώρες δεν θα έχουν υποχρέωση αποπληρωμής της οικονομικής στήριξης που θα λάβουν.
Η πρόταση αποτελεί ένα βήμα προς τα ευρωομόλογα που ζητούσε κυρίως η Ιταλία, συνεπικουρούμενη από την Γαλλία και μέχρι σήμερα θεωρούνταν κόκκινη γραμμή από το Βερολίνο και τις χώρες τους ευρωπαϊκού Βορρά, που προσάπτουν στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου δημοσιονομική αμεριμνησία.
Παρακαταθήκη
Συναινώντας στην ιδέα της αμοιβαιοποίησης των χρεών, η Γερμανίδα καγκελάριος φρόντισε να επαναλάβει την δέσμευση της Γερμανίας απέναντι στην Ευρώπη μετά τις σκληρές επικρίσεις της Ιταλίας και της Ισπανίας, σχολιάζουν πηγές της γαλλικής προεδρίας.
Ηδη την περασμένη εβδομάδα πήρε θέση υπέρ της μεγαλύτερης ολοκλήρωσης της ευρωζώνης, έπειτα από την ανακοίνωση της απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας , πολύ επικριτικής απέναντι στην πολιτική οικονομικής στήριξης που εφάρμοσε και συνεχίζει να εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Εχει επίσης στον νου της ότι η Γερμανία αναλαμβάνει τον Ιούλιο την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Θέλει να αφήσει μία σφραγίδα, πριν ολοκληρώσει τον επόμενο χρόνο την τέταρτη και τελευταία θητεία της.
Η Ανγκελα Μέρκελ μπορεί να επιτρέψει στον εαυτό της την ανάληψη ορισμένων πολιτικών ρίσκων. Η δημοφηλία της είναι υψηλή στις δημοσκοπήσεις εξαιτίας της διαχείρισης της επιδημίας του κορονοϊού, που πλήττει λιγότερο σκληρά την Γερμανία σε σχέση με του γείτονές της, την Γαλλία και την Ιταλία.
Και η ιδέα μίας αμοιβαιοποίησης των χρεών στην Ευρώπη έχει ήδη κάνει μαλακά τον δρόμο της στην Γερμανία όπου οι οικονομολόγοι ή κόμματα σαν τους Πράσινους έχουν ταχθεί υπέρ των ευρωομολόγων απέναντι στην πρωτοφανή κρίση της πανδημίας.
«Τώρα εναπόκειται στην Μέρκελ και τον Μακρόν να ρίξουν το βάρος τους στην επιβολή του σχεδίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τονίζει Λίζα Πάους, η εκπρόσωπος για οικονομικά θέματα των Οικολόγων στην γερμανική βουλή.
Η Ευρώπη δεν μπορεί να επιτρέψει το θάψιμο τέτοιων προτάσεων όπως εκείνη του Μέζεμπεργκ, εδώ και δύο χρόνια, όταν το Παρίσι και το Βερολίνο συμφώνησαν επί βαθύτερης ολοκλήρωσης της ευρωζώνης με την θέσπιση ίδιου προϋπολογισμού, προτάσεις που έμειναν νεκρό γράμμα ελλείψει της έγκρισης των Ευρωπαίων εταίρων.
Οι δύο τους θα έχουν πολλή δουλειά. Οι χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά (Αυστρία, Ολλανδία, Δανία) έχουν ήδη κάνει δεκτή την αρνητική τους διάθεση. Ο αυστριακός καγκελάριος ήταν ο πρώτος που αντέδρασε λέγοντας ότι η Βιένη είναι διατεθειμένη να βοηθήσει «με δάνεια και όχι με επιχορηγήσεις».
Η Γαλλία και η Γερμανία είχαν αρχικά απόψεις πολύ διαφορετικές για τον τρόπο δράσης, παραδέχθηκε χθες η Ανγκελα Μέρκελ.
Προσεγγίζοντας τις θέσεις τους, οι δύο χώρες «ένωσαν ορισμένες πλευρές των προβληματισμών» στην Ευρώπη, είπε.