Μετά από πέντε νύχτες βίας και άνευ προηγουμένου ταραχών που ξέσπασαν στη Γαλλία από τον θανατηφόρο πυροβολισμό του εφήβου Ναέλ Μ. από αστυνομικό, η κρίση φάνηκε να οδεύει προς αποκλιμάκωση, καθώς η χώρα έζησε μια πιο ήσυχη συγκριτικά νύχτα, με τον Εμανουέλ Μακρόν να ποντάρει στις δυνάμεις επιβολής του νόμου για την αποκατάσταση της τάξης μετά από σχεδόν μία εβδομάδα ταραχών.
Ο Μακρόν είχε έκτακτη σύσκεψη με βασικούς υπουργούς του τις απογευματινές ώρες της Κυριακής, στην τελευταία του προσπάθεια να δώσει μια απάντηση στη βία, η οποία θέτει υπό σκληρή δοκιμασία την εξουσία και την ικανότητά του να πραγματοποιήσει μεταρρυθμίσεις. Ο Γάλλος πρόεδρος διατηρεί στους δρόμους περίπου 45.000 αστυνομικούς, ειδικές δυνάμεις και τεθωρακισμένα οχήματα για να περιορίσουν τις συγκρούσεις που έχουν αφήσει εκατοντάδες δημόσια κτίρια και καταστήματα κατεστραμμένα ή λεηλατημένα, από το Παρίσι μέχρι τη Μασσαλία, τη Λιόν και το Στρασβούργο.
Αν και ήταν λιγότερη η βία τη νύχτα, ο φόνος του 17χρονου βορειοαφρικανικής καταγωγής Ναέλ παραμένει σημείο ανάφλεξης σε μια κρίση για τον ρατσισμό και την ανισότητα στη Γαλλία, που συγκρίνεται από διεθνή ΜΜΕ με την αντίδραση της Αμερικής στη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ το 2020.
Πολιτικό ναρκοπέδιο οι ταραχές για τον Μακρόν
Ο Μακρόν θα συναντηθεί την Τρίτη με περίπου 220 Γάλλους δημάρχους για να συζητήσουν την κατάσταση, ανέφερε το Γαλλικό Πρακτορείο μετά τις συνομιλίες του υπουργικού συμβουλίου.
Οι ταραχές συνιστούν άλλο ένα πολιτικό ναρκοπέδιο για τον Μακρόν, μετά την προώθηση της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού και την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης στη Γαλλία ύστερα από μήνες απεργιών και διαμαρτυριών.
Οι εικόνες των αστυνομικών που μάχονται για άλλη μια φορά στους δρόμους με τους διαδηλωτές αμαυρώνουν περαιτέρω τη φήμη της χώρας, ενδεχομένως αυξάνοντας το οικονομικό τίμημα τη στιγμή που η κυβέρνηση αντιμετωπίζει πιέσεις να αποκαταστήσει τα δημόσια οικονομικά. «Αυτό που πρέπει να κάνει ο Μακρόν είναι να αναπτύξει ουσιαστικές πολιτικές για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των νέων», δήλωσε η Βιβιάν Α. Σμιτ, καθηγήτρια Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. «Δυστυχώς, ωστόσο, δεν είναι ξεκάθαρο ότι αναγνωρίζει καν το πρόβλημα».
Έκκληση για ηρεμία από τη γιαγιά του Ναέλ
Η γιαγιά του 17χρονου Ναέλ απηύθυνε χθες Κυριακή έκκληση για ηρεμία, δηλώνοντας στο δίκτυο BFM TV ότι οι ταραξίες χρησιμοποιούν ως «πρόφαση» τον θάνατο του εγγονού της, στις 27 Ιουνίου στη Ναντέρ, δυτικό προάστιο της γαλλικής πρωτεύουσας, κατά τη διάρκεια ελέγχου της τροχαίας επειδή «αρνήθηκε να υπακούσει», απηύθυνε μήνυμα σε όσους συμμετέχουν στις ταραχές.
Η Ναντιά τους ζήτησε «να μη σπάνε βιτρίνες, να μη διαλύουν σχολεία και λεωφορεία». «Αποκαμωμένη», «συντετριμμένη», ζήτησε ο δράστης του μοιραίου πυροβολισμού να πληρώσει για την πράξη του «όπως όλοι», διαβεβαιώνοντας πως έχει «εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ολιβιέ Βεράν δήλωσε στον ραδιοφωνικό σταθμό France Inter ότι «δεν υπάρχει πολιτικό μήνυμα» στη λεηλασία καταστημάτων στη διάρκεια της νύχτας. «Δεν μπορώ να χαρακτηρίσω "κίνημα" αυτές τις σκηνές λεηλασίας», είπε.
Κοινωνικά ρήγματα
Οι ταραχές, με πρωταγωνιστές ως επί το πλείστον νέους από προάστια της εργατικής τάξης, αποκαλύπτουν για άλλη μια φορά τα κοινωνικά χάσματα. Ορισμένες από τις βιαιότερες συγκρούσεις καταγράφηκαν στη Μασσαλία, την οποία επισκέφθηκε την περασμένη εβδομάδα ο Μακρόν υποσχόμενος αναπτυξιακά έργα για την κοινότητα.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του υπουργού Οικονομικών Μπρουνό λε Μερ, το Σάββατο καταστροφές υπέστησαν περίπου δώδεκα εμπορικά κέντρα και περισσότερα από 700 σούπερ μάρκετ, τράπεζες και καταστήματα, μερικά από τα οποία μετατράπηκαν σε ερείπια.
Κοντά στο αποκορύφωμα της καλοκαιρινής τουριστικής περιόδου, χώρες όπως η Βρετανία προχώρησαν σε ταξιδιωτικές προειδοποιήσεις για τη Γαλλία.
Η γαλλική αντιπολίτευση και στα δύο άκρα του πολιτικού φάσματος έχει εκμεταλλευτεί την κρίση ως απόδειξη ότι η κυβέρνηση Μακρόν αποτυγχάνει να εγγυηθεί τη δημόσια ασφάλεια και τη γεφύρωση των οικονομικών ανισοτήτων.
Σοκ από την επίθεση στο σπίτι δημάρχου
Πολιτικοί, συμπεριλαμβανομένης της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν, έσπευσαν να καταδικάσουν μια επίθεση, συγκεκριμένα με φλεγόμενο αυτοκίνητο στο σπίτι του δημάρχου του Λαΐ-Λε-Ροζ, ενός προαστίου του Παρισιού την Κυριακή περί τη 1.30 τοπική [2.30 Ελλάδος], ενώ εκείνος βρισκόταν στον δήμο.
Η γαλλική Δικαιοσύνη διενεργεί έρευνα για «απόπειρα ανθρωποκτονίας».
Τρεπόμενη σε φυγή με τα δύο μικρά παιδιά του ζευγαριού, η σύζυγος του δημάρχου Βενσάν Ζανμπράν, η Μελανί Νοβάκ, νομαρχιακή σύμβουλος και συνεργάτιδα του δήμου, υπέστη κάταγμα στο οστό της κνήμης και εισήχθη σε νοσοκομείο, όπου υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση χθες.
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ήθελαν να κάψουν το σπίτι» και όταν «κατάλαβαν πως βρισκόταν κάποιος στο εσωτερικό, αντί να σταματήσουν, απεναντίας, έριξαν ομοβροντία πυροτεχνημάτων, κάτι που ήταν εντελώς τρελό», είπε ο Βενσάν Ζανμπράν στη γαλλική τηλεόραση.
«Ποτέ δεν θα φανταζόμουν πως θα απειλούσαν να σκοτώσουν την οικογένειά μου», είπε με αγανάκτηση, καλώντας να υπάρξει αντίδραση του δημοκρατικού κόσμου.
Η πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν και ο υπουργός Εσωτερικών Ζεράλντ Νταρμανέν επισκέφθηκαν το προάστιο την Κυριακή. «Θα συνεχίσουμε την επιβολή της τάξης όσο το δυνατόν γρηγορότερα», είπε η Μπορν. «Κανένας δήμαρχος δεν θα μείνει μόνος» πρόσθεσε.
Ο Μακρόν ακύρωσε επίσκεψη στη Γερμανία
Κινητοποιήσεις συνδικάτων για εργατικά θέματα, αναταραχές και διαδηλώσεις στους δρόμους συμβαίνουν τακτικά στη Γαλλία, αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν λάβει έναν πιο έντονο και συγκρουσιακό χαρακτήρα, αντανακλώντας τις διαιρέσεις στη γαλλική κοινωνία.
Πριν από τις διαμαρτυρίες για τις συντάξεις και την πανδημία, το λεγόμενο κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων είχε ήδη προκαλέσει εκτεταμένες υλικές ζημιές.
Οι τελευταίες ταραχές ανάγκασαν τον Μακρόν να αναβάλει μια σπάνια κρατική επίσκεψη Γάλλου προέδρου στη Γερμανία, όπου ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς χαρακτήρισε τις εικόνες των συγκρούσεων «πολύ αποκαρδιωτικές» την Κυριακή.
Ο 17χρονος Ναέλ κηδεύτηκε το Σάββατο στη Ναντέρ, όπου άφησε την τελευταία του πνοή. Στον αστυνομικό που τον πυροβόλησε απαγγέλθηκαν κατηγορίες για ανθρωποκτονία. Ο συνήγορός του υποστήριξε πως ο πελάτης του πίστευε ότι έπρεπε να πυροβολήσει.