Η βία που σχετίζεται με τις ταραχές στη Νέα Καληδονία, το γαλλικό αρχιπέλαγος στον νότιο Ειρηνικό, συνεχίζεται με έναν έκτο θάνατο να καταγράφεται μέσα σε έξι ημέρες και μια κατάσταση που «απέχει πολύ από την επιστροφή στην ηρεμία», σύμφωνα με τη δήμαρχο της Νουμέα που μίλησε για «μία πόλη υπό πολιορκία».
Ένας Καλντός --όπως λέγεται ένα μέρος του τοπικού πληθυσμού ευρωπαϊκής καταγωγής-- σκοτώθηκε το μεσημέρι και άλλοι δύο άνδρες τραυματίστηκαν στην Καάλα-Γκόμεν (βόρεια) σε ανταλλαγή πυρών σε ένα οδόφραγμα που έστησαν οι διαδηλωτές, σύμφωνα με τις αρχές.
Τις ταραχές, τις πιο σοβαρές στη Νέα Καληδονία από τη δεκαετία του 1980, πυροδότησε μια εκλογική μεταρρύθμιση που προκάλεσε την οργή όσων τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας.
Είναι ο πρώτος θάνατος εκτός του πολεοδομικού συγκροτήματος της Νουμέα, της "πρωτεύουσας" της Καληδονίας, όπου επικεντρώνονται μέχρι τώρα οι κυρίως αστικές ταραχές.
Εκατοντάδες οι τραυματίες στη Νέα Καληδονία
Εκτός από τους έξι νεκρούς --δύο χωροφύλακες και τέσσερις άμαχοι εκ των οποίων τρεις Κανάκ (αυτόχθονες μελανησιακής καταγωγής) και ένας Καλντός-- εκατοντάδες είναι οι τραυματίες, σύμφωνα με τις αρχές.
Χθες, Παρασκευή, το βράδυ, η άφιξη 1.000 επιπρόσθετων ενισχύσεων, πέραν των 1.700 που είχαν ήδη αναπτυχθεί, έδειξε την αποφασιστικότητα των γαλλικών αρχών να ανακτήσουν τον έλεγχο της κατάστασης.
«Οι δύο τελευταίες νύχτες μπορούμε να πούμε πως ήταν πιο ήσυχες», όμως οι μέρες μοιάζουν με πυρκαγιά, δήλωσε σήμερα στο δίκτυο BFMTV η δήμαρχος της Νουμέα, Σόνια Λαγκάρντ, του κόμματος "Αναγέννηση" του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.
Οδοφράγματα από τους αυτονομιστές στην ανατολική Νουμέα
«Αυτή τη στιγμή που σας μιλώ υπάρχουν οδοφράγματα στην ανατολική Νουμέα που έχουν στήσει οι αυτονομιστές», συνέχισε, λέγοντας πως η κατάσταση δεν βελτιώνεται «το αντίθετο, παρ΄όλες τις εκκλήσεις για ηρεμία».
«Βλέπω όλες αυτές τις καταστροφές, ιδιωτικές ή δημόσιες περιουσίες που καίγονται, είναι καταστροφή», είπε η Λαγκάρντ που μίλησε για «ατελείωτη θλίψη».
«Μπορούμε να πούμε πως είμαστε σε μια πόλη υπό πολιορκία; Ναι, πιστεύω ότι μπορούμε να το πούμε», πρόσθεσε.
Όταν της τέθηκε ερώτηση για το ύψος των ζημιών, είπε πως είναι αδύνατο να υπολογιστούν. «Είναι τόσες οι δημοτικές δομές που έχουν καεί, κέντρα, σχολεία».
Σύμφωνα με τοπικές εκτιμήσεις, το ύψος των ζημιών ανερχόταν την Πέμπτη, στα 200 εκατ. ευρώ.
Η καθημερινή ζωή των κατοίκων της Νέας Καληδονίας γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Οι ζημιές περιπλέκουν τον ανεφοδιασμό των καταστημάτων καθώς και τη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών, κυρίως στον τομέα της υγείας.
Ουρές έξω από σουπερμάρκετ
Στη συνοικία Μαζέντα της Νουμέα, ο δρόμος είναι γεμάτος μπάζα και απανθρακωμένα αυτοκίνητα που αποτυπώνουν τις νυχτερινές ταραχές, μεταδίδει σήμερα το AFP. Μια σημαντική αστυνομική δύναμη έχει αναπτυχθεί εκεί.
Μια πιτσαρία και ένα γιαπωνέζικο εστιατόριο έγιναν στάχτη, όμως ένα σουπερμάρκετ ακριβώς δίπλα άνοιξε και πάλι μόνο για μερικές ώρες, με εκατοντάδες ανθρώπους να σχηματίζουν ουρά απέξω.
Η κυβέρνηση της Νέας Καληδονίας έκανε έκκληση να διαλυθούν τα οδοφράγματα. «Αυτή τη στιγμή σκοτώνουμε ο ένας τον άλλον και δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι», είπε ο Βαϊμού'α Μουλιάβα, μέλος της κυβέρνησης, αρμόδιος για τη δημόσια υπηρεσία. «Άνθρωποι πεθαίνουν ήδη όχι εξαιτίας ένοπλων συγκρούσεων, αλλά γιατί δεν έχουν πρόσβαση στην ιατρική περίθαλψη, δεν έχουν πρόσβαση σε τρόφιμα».
Ελπίζουν η «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» να βοηθήσει
Οι γαλλικές αρχές ελπίζουν πως η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που κηρύχθηκε την Πέμπτη θα βοηθήσει να υποχωρήσει η βία, που ξέσπασε τη Δευτέρα έπειτα από κινητοποίηση εναντίον μιας αμφιλεγόμενης εκλογικής μεταρρύθμισης, από εκπροσώπους των αυτοχθόνων Κανάκ.
Απαντώντας, η κυβέρνηση έστειλε αστυνομικές ενισχύσεις, απαγόρευσε το Tik-Tok και ανέπτυξε στρατιώτες.
Ο εκπρόσωπος του γαλλικού κράτους στη Νέα Καληδονία, Λουί ντε Φρανκ, παραδέχθηκε χθες πως τρεις υποβαθμισμένες συνοικίες της Νουμέα, που κατοικούνται στην πλειονότητά τους από Κανάκ, παραμένουν στα χέρια «ταραξιών».
«Αερογέφυρα»
Υποσχέθηκε την κινητοποίηση του κράτους προκειμένου να «οργανώσει την αποστολή ειδών πρώτης ανάγκης» καθώς και μια «αερογέφυρα» ανάμεσα στην ηπειρωτική Γαλλία και το αρχιπέλαγός της, που απέχουν περισσότερα από 16.000 χιλιόμετρα.
Η βία «κατέστρεψε» το 80% με 90% την εμπορικής αλυσίδας διανομής της πόλης, σύμφωνα με το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο της Νέας Καληδονίας και οι εμπορικές πτήσεις παραμένουν σε αναστολή.
Στο Παρίσι, το υπουργείο Δικαιοσύνης ζήτησε από την εισαγγελία «τη μεγαλύτερη αυστηρότητα για τους δράστες βίαιων ενεργειών». Ο Ερίκ Ντιπόν-Μορετί πρόσθεσε πως προβλέπεται η μεταφορά στη μητρόπολη των «εγκληματιών» που συνελήφθησαν «προκειμένου να μην υπάρξουν μολύνσεις (…) των πιο ευαίσθητων πνευμάτων».
Έρευνα για τους υποκινητές των ταραχών
Παράλληλα, η γαλλική δικαιοσύνη ξεκίνησε έρευνα για τους υποκινητές των ταραχών, θέτοντας κυρίως στο στόχαστρο τη συλλογικότητα CCAT (Cellule de coordination des action de terrain), την πιο ριζοσπαστική πτέρυγα όσων τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας.
Συνολικά, από την Κυριακή, 163 άνθρωποι έχουν τεθεί υπό κράτηση, εκ των οποίων 26 έχουν οδηγηθεί ενώπιον της δικαιοσύνης, σύμφωνα με την εισαγγελία.
Την Πέμπτη, ο Γάλλος υπουργός Εσωτερικών Ζεράλντ Νταρμανέν χαρακτήρισε την CCAT «μαφιόζικη» οργάνωση.
Χθες η CCAT ζήτησε «χρόνο ηρεμίας ώστε να αναχαιτιστεί η κλιμάκωση της βίας». Ένα από τα μέλη της, ο Ροκ Αοκάς, δήλωσε στη δημόσια γαλλική ραδιοφωνία RFI, πως η οργάνωσή του «δεν έχει καλέσει στη βία», αποδίδοντας τις ταραχές σε έναν «περιθωριοποιημένο στην πλειονότητά του πληθυσμό Κανάκ».
Στο πολιτικό μέτωπο, έπειτα από την ακύρωση μιας βιντεοδιάσκεψης με αιρετούς της Νέας Καληδονίας την Πέμπτη, ο Γάλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ξεκίνησε χθες τις συνομιλίες με ορισμένους από αυτούς όμως η υπηρεσία Τύπου της γαλλικής προεδρίας αρνήθηκε να πει περισσότερα.
Η συνταγματική μεταρρύθμιση την οποία παρουσίασε η κυβέρνησή του αποσκοπεί να διευρύνει το εκλογικό σώμα στις περιφερειακές εκλογές, που θεωρούνται κρίσιμες στο αρχιπέλαγος. Εκείνοι που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας εκτιμούν πως έτσι κινδυνεύει να μειωθεί το εκλογικό βάρος τους.