Οι ψηφοφόροι στη Γαλλία προσήλθαν στις κάλπες μαζικά για τον κρίσιμο β΄ γύρο των βουλευτικών εκλογών που θα καθορίσουν κατά πόσον η ακροδεξιά της Μαρίν Λεπέν θα ανέλθει στην εξουσία για πρώτη φορά στη μετεκλογική ιστορία της χώρας ή αν θα το αποτέλεσμα θα είναι ένα πλήρες πολιτικό αδιέξοδο με μια κατακερματισμένη εθνοσυνέλευση.
Μέχρι το μεσημέρι ελαφρώς κάτω του 27% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων προσήλθαν στα εκλογικά κέντρα, έναντι 26% του πρώτου γύρου της 30ης Ιουνίου, ποσοστό υψηλότερο από οποιαδήποτε άλλη εκλογική αναμέτρηση στη Γαλλία από το 1981 σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών της χώρας.
Η δημοκρατική γραμμή Μαζινό κατά της ακροδεξιάς
Σύμφωνα με τις τελευταίες σφυγμομετρήσεις το σίγουρο είναι ότι απόλυτη πλειοψηφία με 289 έδρες δεν θα υπάρξει για κανέναν. Η Εθνική Συσπείρωση (RN) της Μαρίν Λεπέν με υποψήφιο πρωθυπουργό του Ζορντάν Μπαρντελά υπολογίζεται στις 200 με 230 έδρες, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο των κομμάτων της Αριστεράς σε λιγότερες από 200 και τρίτος, με διαφορά από τους δύο πρώτους, παραμένει ο κυβερνητικός συνασπισμός του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.
Σε σχέση με τους υπολογισμούς της περασμένης Κυριακής εμφανίζεται μικρή μείωση των εδρών της ακροδεξιάς, η οποία οφείλεται στο ότι απώλεσε περί τις 60 με 70 έδρες μετά την απόσυρση υποψηφίων από άλλα κόμματα με στόχο τη συγκρότηση μιας ευρύτερης συμμαχίας κατά του κόμματος της Λεπέν. Οι περιφέρειες με τρεις υποψηφίους από 306 στον α΄γύρο μειώθηκαν στις 96 για τον β΄ γύρο. Τελικά έχουν απομείνει για σήμερα 419 περιφέρειες με δύο μονομάχους, 87 με τρεις υποψηφίους και δύο με τέσσερις υποψηφίους. Οι υπόλοιποι 69 βουλευτές για το σύνολο των 577 έχουν ήδη εκλεγεί από τον πρώτο γύρο.
Τα μετεκλογικά σενάρια στη Γαλλία
Αν το κόμμα της Λεπέν κατακτήσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία ο Μακρόν θα υποχρεωθεί να διορίσει πρωθυπουργό τον 28χρονο Μπαρντελά – που έκανε καμπάνια υποσχόμενος περιοριστικά μέτρα στο μεταναστευτικό και αύξηση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, που έχουν πληγεί από την ακρίβεια . Ο Γάλλος πρόεδρος θα υποχρεωθεί έτσι να κυβερνήσει αποδυναμωμένος στο υπόλοιπο της θητείας του με μια ασυνήθιστη μοιρασιά της εξουσίας στη λεγόμενη «συγκατοίκηση».
Αλλά ακόμη και αν η Εθνική Συσπείρωση δεν κατακτήσει την αυτοδυναμία, αναμένεται να εξασφαλίσει έναν άνευ προηγουμένου αριθμό εδρών και να αποτελέσει τη μεγαλύτερη δύναμη στη γαλλική Εθνοσυνέλευση – αποτέλεσμα που θα σηματοδοτήσει μια συνταρακτική απόρριψη των πολιτικών Μακρόν, ο οποίος προκήρυξε τις πρόωρες εκλογές με την ελπίδα να δείξει ότι ο θρίαμβος της ακροδεξιάς στις ευρωεκλογές του περασμένου μήνα οφειλόταν κυρίως στην ψήφο διαμαρτυρίας.
Αποδυναμωμένος ο Μακρόν – Ατάλ στην πρωθυπουργία μέχρι τον Αύγουστο;
Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα, ο α΄γύρος της περασμένης Κυριακής έδειξε ότι η Γαλλία οδεύει προς μια μείζονα αναδιάταξη των δυνάμεων στην Εθνοσυνέλευση με έναν Μακρόν λίαν αποδυναμωμένο να επιδιώκει τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης λίγες μόλις εβδομάδες προτού το Παρίσι φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Μια ισχυρή επίδοση της ακροδεξιάς της Λεπέν ή του Νέου Λαϊκού Μετώπου της Αριστεράς θα θέσει υπό έντονη πίεση την φιλική προς τις επιχειρήσεις ατζέντα του Μακρόν, που βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με το ενδεχόμενο μιας συγκυβέρνησης είτε με τον Μπαρντελά ως πρωθυπουργό είτε με μια ανομοιογενή ομάδα κομμάτων, που δεν έχουν ακόμη καταλήξει σε κοινό ηγέτη και τα οποία ενώνει η αντίθεση προς την ακροδεξιά. Η Λεπέν περιέγραψε την εμφάνιση του «δημοκρατικού μετώπου» ως ελιγμό «εκείνων που θέλουν να διατηρήσουν τη θέση τους, εκείνων που θέλουν να κρατήσουν την εξουσία ενάντια στη θέληση του λαού. Ποιο θα είναι το πρόγραμμά τους;»
Το ερώτημα που παραμένει είναι τι θα κάνει ο Μακρόν σε περίπτωση που ο Μπαρντελά δεν θελήσει την πρωθυπουργία. Βάσει του Συντάγματος ο Γάλλος πρόεδρος δεν δεσμεύεται χρονικά για τον διορισμό του πρωθυπουργού και θα μπορούσε επί παραδείγματι να κρατήσει στο πόστο του τον Γκαμπριέλ Ατάλ μέχρι και τη λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων τον ερχόμενο μήνα.
Υπάρχει όμως μια ημερομηνία-κλειδί, αυτή της Πέμπτης 18 Ιουλίου, που ορίζεται για την πρώτη συνεδρίαση της νέας Βουλής. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει άμεσα η δυνατότητα για μία «πρόταση μομφής» από το νέο Κοινοβούλιο κατά μιας υπαγορευμένης και μάλιστα μειοψηφικής κυβέρνησης. Αυτό άλλωστε θέλησε να αποφύγει ο Μπαρντελά, ζητώντας από τους ψηφοφόρους να του δώσουν την απόλυτη πλειοψηφία.
Κυβέρνηση τεχνοκρατών;
Εάν μια παράταξη λάβει τις περισσότερες έδρες στη Γαλλία αλλά δεν έχει απόλυτη πλειοψηφία, τότε θα μπορούσε να σχηματίσει μια κυβέρνηση μειοψηφίας - όπως η νυν του Μακρόν. Αλλά αυτό εξαρτάται επίσης από τον πρόεδρο, ο οποίος έχει την αποκλειστική εξουσία να διορίζει πρωθυπουργό.
Ο Μπαρντελά έχει πει ότι θα αρνηθεί τη θέση εάν το κόμμα του και οι σύμμαχοί του δεν αποκτήσουν απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση. Ο κίνδυνος σε αυτό το σενάριο είναι ότι κανένα κόμμα δεν έχει τη δύναμη να κυβερνήσει, οδηγώντας σε κυβερνητική παράλυση.
Ο Μακρόν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει μια μη πολιτική προσωπικότητα, έναν τεχνοκράτη για το πόστο, αλλά ακόμη κι αν ένα τέτοιο άτομο ήταν διαθέσιμο, θα δυσκολευόταν να ασκήσει την εξουσία στο κοινοβούλιο όπου οι ορκισμένες δυνάμεις κατά της ελίτ θα είχαν το πάνω χέρι. Μια πιο πολιτική προσωπικότητα - ίσως μια μετριοπαθής από την κεντροαριστερά - θα εξακολουθούσε να είναι ευάλωτη σε ψήφους δυσπιστίας και στη διάσπαση μιας ad-hoc κεντρώας συμμαχίας.
Οι πολιτικές των παρατάξεων
Οι τρεις ηγετικές παρατάξεις στις εκλογές προτείνουν ριζικά διαφορετικούς δρόμους για τη Γαλλία. Το κόμμα του Μακρόν υποστηρίζει τη συνέχεια, με περισσότερες περικοπές φόρων και μεταρρυθμίσεις υπέρ των επιχειρήσεων, μαζί με τη δέσμευση για περιορισμό των δαπανών. Απαντώντας στις ανησυχίες των ψηφοφόρων, η ομάδα του έχει προσθέσει δεσμεύσεις για βελτίωση των εισοδημάτων των χαμηλών εισοδημάτων με τροποποιήσεις της φορολογίας και μέτρα για να βοηθήσει τους αγοραστές κατοικιών και τους συνταξιούχους.
Η ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν έχει υποσχεθεί να μειώσει τη μετανάστευση, να σκληρύνει τη στάση της Γαλλίας όσον αφορά στη έννομη τάξη με περισσότερες ποινές κάθειρξης και να μειώσει τους φόρους προστιθέμενης αξίας στην ενέργεια και στα καύσιμα.
Μετά από ένα ξεπούλημα περιουσιακών στοιχείων στη Γαλλία, η ακροδεξιά έχει αναβάλει ορισμένα από τα πιο δαπανηρά μέτρα της — ενδεχομένως επ' αόριστον, ανάλογα με την αναθεώρηση των δημόσιων οικονομικών.
Το Νέο Λαϊκό Μέτωπο έχει το πιο ριζοσπαστικό οικονομικό πρόγραμμα. Βραχυπρόθεσμα, λέει ότι θα παγώσει τις τιμές των βασικών καταναλωτικών προϊόντων, θα καταργήσει τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση του Μακρόν και θα αυξήσει τον κατώτατο μισθό κατά 14% και τους μισθούς του δημόσιου τομέα κατά 10%. Οι επιπλέον ετήσιες δαπάνες, οι οποίες προβλέπεται να φτάσουν τα 150 δισεκατομμύρια ευρώ (163 δισεκατομμύρια δολάρια) το 2027, θα χρηματοδοτηθούν εξ ολοκλήρου με νέους φόρους στις επιχειρήσεις, στα οικονομικά και στους πλουσιότερους.