Με ένα «προσπέρασμα» στην τελική ευθεία, ο Εμανουέλ Μακρόν άρπαξε την πρωτιά στον α' γύρο των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία, από τον Ζαν-Λικ Μελανσόν.
Παρότι όλα έδειχναν ότι ο ηγέτης της ενωμένης αριστεράς θα τερμάτιζε -έστω και με βραχεία κεφαλή- πρώτος στον πρώτο γύρο, ο Μακρόν κατάφερε να κόψει πρώτος το «νήμα» με μία «χούφτα» ψήφους, σε έναν πρώτο γύρο κατά τον οποίο σημειώθηκε ρεκόρ αποχής στη μεταπολεμική ιστορία της Γαλλίας με 52,8%.
Συγκεκριμένα, η παράταξη «Μαζί» του Μακρόν συγκέντρωσε το 25,75% των ψήφων έναντι 25,66% της «Λαϊκής Ενωσης» του Μελανσόν, ο οποίος πάντως διατηρούσε ισχνό προβάδισμα (25,6% έναντι 25,2% του Γάλλου προέδρου) μέχρι ο Μακρόν να κερδίσει έδαφος λίγο πριν το photo-finish.
Γαλλία-Βουλευτικές εκλογές: Τα αποτελέσματα του α' γύρου
Πρώτος σε έδρες ο Μακρόν, αλλά βλέπει να απειλείται η απόλυτη πλειοψηφία του
Παρότι ο συνασπισμός του Μακρόν αναμένεται να παραμείνει πρώτη δύναμη στη Γαλλία, ο πρώτος γύρος των εκλογών χαρακτηρίστηκε από την ισχυρή άνοδο της ενωμένης αριστεράς, αλλά και της ακροδεξιάς, όπως αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP).
Θα πρέπει να περιμένει κανείς τον δεύτερο γύρο την ερχόμενη Κυριακή για να δει εάν ο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος επανεξελέγη την 24η Απριλίου για δεύτερη πενταετή θητεία, θα μπορέσει ή όχι να διατηρήσει την απόλυτη πλειοψηφία και, πέρα από αυτό, την ικανότητά του να εφαρμόσει ελεύθερα την πολιτική του για τις αμφιλεγόμενες μεταρρυθμίσεις.
Ωστόσο, η άνοδος του συνασπισμού του Μελανσόν είναι απίθανο να μεταφραστεί σε απλή πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση των 577 εδρών, καθώς οι μετριοπαθείς ψηφοφόροι αναμένεται να στηρίξουν την παράταξη Μακρόν την άλλη Κυριακή. Το κόμμα του Μακρόν κι οι σύμμαχοί του αναμένεται να εξασφαλίσουν από 265 έως 304 έδρες και την πρωτιά, σύμφωνα με το μέσο όρο εκτιμήσεων τεσσάρων δημοσκοπικών Ινστιτούτων μετά τον πρώτο γύρο των εκλογών, ενώ απαιτούνται 289 έδρες για την απόλυτη πλειοψηφία.
Πάντως, δεύτερη ισχυρότερη παράταξη στη γαλλική Εθνοσυνέλευση θα είναι όπως όλα δείχνουν η Nupes, η συμμαχία των αριστερών κομμάτων υπό τον Μελανσόν με 163 έως 207 έδρες, ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν αναμένεται να εξασφαλίσει από 17 έως 36 έδρες, ενώ οι δεξιοί Ρεπουμπλικανοί και οι σύμμαχοί τους τουλάχιστον 33.
«Στάλθηκε μια πολύ σοβαρή προειδοποίηση στον Μακρόν. Η απόλυτη πλειοψηφία απέχει απ’ το να είναι σίγουρη», λέει ο πολιτικός επιστήμονας Μπρις Τεντυριέ.
Αμφισβητεί το εκλογικό αποτέλεσμα η ακροαριστερή συμμαχία Μελανσόν
Και ενώ λοιπόν το Υπουργείο Εσωτερικών έδωσε στα επίσημα αποτελέσματα του α' γύρου ποσοστό 25,66% στη συμμαχία Μελανσόν (5.836.202 ψήφους) με το κόμμα Μακρόν να προηγείται (25,75%), με μια ισχνή διαφορά 21.359 ψήφων, το αποτέλεσμα αμφισβητείται από τα στελέχη Μελανσόν. Ο Μανουέλ Μπομπάρ, διευθυντής της προεκλογικής εκστρατείας του Μελανσόν και υποψήφιος της Nupes στη Μασσαλία, κατήγγειλε το πρωί της Δευτέρας «μια νέα χειραγώγηση του υπουργού Εσωτερικών Νταρμαρέν».
Ο αριστερός υποψήφιος δηλώνει ότι το κόμμα του πήρε 6.101.698 ψήφους ήρθε πρώτο και όχι δεύτερο, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Εσωτερικών.
«Ενώ η Nupes πήρε 6.101.968 ψήφους (δηλαδή 26,8%), το υπουργείο Εσωτερικών της δίνει μόνο 5.836.292 ψήφους (δηλαδή 25,7%) ώστε να φανεί τεχνητά ότι το κόμμα του Μακρόν ήρθε πρώτο. Ακούει κανείς εκεί στο Συμβούλιο Επικρατείας;
Η υπουργός Ενεργειακής Μετάβασης Αμελί ντε Μονσαλάν δήλωσε το πρωί της Δευτέρας ότι «αυτό που επιζητεί ο Ζαν Λικ Μελανσόν δεν είναι η εξουσία αλλά η αναρχία, θέλει να αποδυναμώσει τους θεσμούς μας» και κάλεσε τους ψηφοφόρους να μπλοκάρουν στον β' γύρο τον αριστερό συνασπισμό Nupes, στο όνομα της δημοκρατίας, όπως είπε.
Γιατί υπάρχει διαφωνία για το εκλογικό αποτέλεσμα
Η διαφωνία προήλθε από το γεγονός ότι δύο υποψήφιοι του αριστερού συνασπισμού Nupes δεν καταμετρήθηκαν ως τέτοιοι, από το γαλλικό υπουργείο Εσωτερικών, αλλά ως «Υπόλοιπα αριστερά κόμματα», στις περιφέρειες των Υπερπόντιων Κτήσεων. Για παράδειγμα, στο νησί Ρεουνιόν, ο υποψήφιος του Μελανσόν Jean-Hugues Ratenon (LFI) και η υποψήφια του Κομμουνιστικού κόμματος Karine Lebon καταμετρήθηκαν ως «υπόλοιπα αριστερά κόμματα».
Κι αυτό γιατί, όπως εξηγεί το γαλλικό υπουργείο Εσωτερικών, ο συνασπισμός Nupes αφορά μόνο την μητροπολιτική Γαλλία και όχι τις περιφέρειες εξωτερικού. Οι ίδιοι οι υποψήφιοι είχαν αποδεχθεί την κατάταξή τους.
Τα διδάγματα του πρώτου γύρου
Εκτός από την προειδοποίηση στον πρόεδρο Μακρόν, τα κύρια μαθήματα που αντλούνται από τις εκλογές είναι η θεαματική άνοδος μιας συμμαχίας αριστερών κομμάτων γύρω από τον Ζαν-Λικ Μελανσόν, η ισχυρή άνοδος του ακροδεξιού κόμματος της Μαρίν Λεπέν και η κατάρρευση της παραδοσιακής δεξιάς, όπως και το ρεκόρ αποχής, σύμφωνα πάντα με το Γαλλικό Πρακτορείο.
Ο συνασπισμός «Μαζί» του Γάλλου προέδρου και των κεντρώων συμμάχων του φέρεται να κερδίζει από 275 έως 310 έδρες, σύμφωνα με μια προβολή του Ifop-Fiducial και 255 έως 295 έδρες σύμφωνα με το Ipsos. Η απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση είναι 289 έδρες (σε σύνολο 577).
Σε ψήφους, η αριστερή συμμαχία «Nupes» της ριζοσπαστικής αριστεράς του Ζαν-Λικ Μελανσόν συγκέντρωσε μεταξύ του 25 και 26,2% των ψήφων έναντι 25 έως 25,8% για τον συνασπισμό «Μαζί», με τις δύο παρατάξεις να δίνουν μάχη στήθος με στήθος.
Ωστόσο, περισσότεροι από ένας στους δύο ψηφοφόρους δεν πήγε στην κάλπη την Κυριακή, νέο ρεκόρ που υπογραμμίζει την αδιαφορία των Γάλλων για μια ψηφοφορία που επισκιάστηκε από τις προεδρικές εκλογές.
Οι εκτιμήσεις για τον δεύτερο γύρο
Πλέον, η προσοχή στρέφεται στον δεύτερο γύρο, όπου αναλυτές και δημοσκόποι εκτιμούν πως τις περισσότερες έδρες θα κερδίσει η παράταξη «Μαζί», που πρόσκειται στον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
Συμφωνούν επίσης ότι ο ηγέτης της συμμαχίας της αριστεράς Μελανσόν κατά πάσα πιθανότητα δεν θα επιτύχει τον στόχο του να «εκλεγεί» πρωθυπουργός, αφού δεν θα εξασφαλίσει απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση που θα προκύψει στον δεύτερο γύρο των εκλογών που θα γίνουν την ερχόμενη Κυριακή, καθώς και ότι ο επανεκλεγείς στην προεδρία Εμμανουέλ Μακρόν δύσκολα θα πετύχει τον δικό του στόχο, που δεν ήταν άλλος από το να έχει εκείνος την απόλυτη πλειοψηφία στη γαλλική Εθνοσυνέλευση.
Και οι δυο πλευρές ευελπιστούν ωστόσο ότι την ερχόμενη Κυριακή η αποχή θα είναι μικρότερη, προσδοκώντας πως αυτό θα είναι προς όφελος τους.
Ένα από τα ερωτήματα που τίθενται εν όψει του δεύτερου γύρου των βουλευτικών εκλογών είναι ποια θέση θα πάρουν τα κόμματα στις περιφέρειες τα οποία στον δεύτερο γύρο δεν θα έχουν δικό τους υποψήφιο.
Tο διακύβευμα των εκλογών
Το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών είναι σημαντικό για τον Μακρόν, αφού από αυτό θα εξαρτηθεί κατά πόσον θα μπορέσει να εφαρμόσει τα σχέδιά του στη δεύτερη θητεία του.
Γι' αυτό χρειάζεται πλειοψηφία στη Βουλή και αν εξασφαλίσει μόνο μια σχετική πλειοψηφία, ο Γάλλος Πρόεδρος και η κυβέρνησή του θα αναγκαστούν να ζητήσουν υποστήριξη από άλλα στρατόπεδα. Είναι πιθανό να υπάρξει τότε μια κυβέρνηση μειοψηφίας η οποία, ανάλογα με τα προς ψήφιση νομοσχέδια, θα προσπαθήσει να στηριχθεί σε κεντροαριστερές ή κεντροδεξιές δυνάμεις.
Παρά τη δυσαρέσκεια πολλών ψηφοφόρων για την πρώτη του θητεία, ο Μακρόν επωφελήθηκε από το γεγονός ότι οι βουλευτικές εκλογές στη Γαλλία θεωρήθηκαν ως επιβεβαίωση των προεδρικών εκλογών. Το μειονέκτημα της αριστερής συμμαχίας ήταν ότι το γενικό ενδιαφέρον για τις εκλογές ήταν χαμηλό και ο Μακρόν μπήκε αργά στην προεκλογική εκστρατεία και της έδωσε λίγες ευκαιρίες να του επιτεθεί.
Μελανσόν: «Το προεδρικό κόμμα ηττήθηκε»
«Η αλήθεια είναι ότι το προεδρικό κόμμα ηττήθηκε», δήλωσε ο Ζαν-Λικ Μελανσόν το βράδυ της Κυριακής, καλώντας τις δυνάμεις του να «ξεσπάσουν» στον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών.
Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου συνιστά μια «μοναδική ευκαιρία», είχε δηλώσει νωρίτερα, όταν έκλεισαν οι κάλπες και ανακοινώθηκαν τα πρώτα exit poll. Και κάλεσε τους οπαδούς της αριστερής συμμαχίας να προσέλθουν μαζικά στις κάλπες την επόμενη Κυριακή για να απορρίψουν το πρόγραμμα του Μακρόν. Η αριστερή συμμαχία χρειάζεται 185 έδρες για να μπορεί να ζητά δημοψηφίσματα και κοινοβουλευτικές έρευνες και να φρενάρει το κυβερνητικό έργο με πολύωρες συζητήσεις επί νομοσχεδίων και εισηγήσεις για τροποποιήσεις τους. «Θα μπορούσαν να εμποδίσουν τον Μακρόν να κοιμάται τα βράδια», εκτιμά ο Μαρτίν Κενσέζ του German Marshall Fund στο Παρίσι.
Ωστόσο, ο Μελανσόν ενδέχεται να επηρεαστεί από την έλλειψη δεξαμενής ψήφων στον δεύτερο γύρο και από την ισχυρή αποχή που καταγράφεται ιδιαίτερα μεταξύ των νέων και στην εργατική τάξη, σύμφωνα με ειδικούς.
Η στάση της Λεπέν για τον δεύτερο γύρο
Η Μαρίν Λεπέν, από τη μεριά της, είπε πως καλεί τους ψηφοφόρους της να μην πάρουν θέση στο δίλημμα Μακρόν η Μελανσόν.
Η προσκείμενη στον Μακρόν παράταξη ανακοίνωσε πως σε περιφέρειες που θα αναμετρηθούν υποψήφιος προσκείμενος στον Μελανσόν με υποψήφιο προσκείμενο στην Λεπέν «θα κρίνει κατά περίπτωση».
Βέβαια, η επικεφαλής του ακροδεξιού «Εθνικού Συναγερμού» Μαρίν Λεπέν χαιρέτισε την επίδοσή του κόμματός της στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών κάνοντας λόγο για «ιστορικό» αποτέλεσμα.
Έκκληση για συμμετοχή στον β' γύρο των γαλλικών εκλογών
Την ίδια ώρα, έκκληση στους ψηφοφόρους να προσέλθουν στις κάλπες στον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών της ερχόμενης Κυριακής απηύθυναν τόσο η πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν εκ μέρους της προεδρικής πλειοψηφίας του Εμανουέλ Μακρόν όσο και ο ηγέτης της Λαϊκής Ένωσης Ζαν Λικ Μελανσόν καθώς ο πρώτος γύρος σημαδεύτηκε από αποχή- ρεκόρ κοντά στο 53%.
«Σήμερα, περισσότεροι από ένας στους δύο Γάλλους δεν προσήλθαν στις κάλπες. Το πρώτο συλλογικό μας καθήκον είναι να μειώσουμε την αποχή. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση συνεχίζοντας τον διάλογο με όλη την κοινωνία», δήλωσε η Μπορν.
«Σε όλους όσοι απείχαν, θέλω να πω απόψε να πιστέψουν στη δύναμη της ψήφου τους και να ακουστούν οι φωνές τους την ερχόμενη Κυριακή. Είμαστε η μόνη πολιτική δύναμη που μπορεί να λάβει την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση. Έχουμε μια εβδομάδα κινητοποίησης μπροστά μας, μια εβδομάδα να πείσουμε», είπε επίσης η πρωθυπουργός και συνέχισε λέγοντας: «Καλώ λοιπόν όλες τις δημοκρατικές δυνάμεις να συσπειρωθούν γύρω από τους υποψηφίους μας. Σε μια εβδομάδα, είναι οι αξίες μας που διακυβεύονται, η ελευθερία, η ισότητα, η αδελφοσύνη και ο κοσμικός χαρακτήρας» του κράτους.
Από πλευράς του, ο ηγέτης της γαλλικής αριστεράς Μελανσόν δήλωσε ότι «στο τέλος αυτού του πρώτου γύρου, η Νέα Λαϊκή Οικολογική και Κοινωνική Ένωση (Nupes) βγήκε πρώτη. Θα είναι παρούσα σε περισσότερες από 500 εκλογικές περιφέρειες στον δεύτερο γύρο» και συνέχισε σημειώνοντας ότι «αυτή την ώρα» οι προβολές για τις έδρες στον δεύτερο γύρο «δεν έχουν κανένα νόημα».
«Η αλήθεια είναι ότι το προεδρικό κόμμα, στο τέλος του πρώτου γύρου ηττάται και για πρώτη φορά στην Πέμπτη Δημοκρατία, ένας νεοεκλεγείς πρόεδρος δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την πλειοψηφία στις βουλευτικές εκλογές που ακολούθησαν», είπε ακόμη ο Μελανσόν και συνέχισε λέγοντας τα εξής: «Καλώ τον λαό μας, ενόψει αυτού του αποτελέσματος και της εξαιρετικής ευκαιρίας που μας δίνει για την προσωπική μας ζωή και για το πεπρωμένο της κοινής πατρίδας να ξεσπάσει την ερχόμενη Κυριακή στις κάλπες. Να απορρίψουμε οριστικά τα καταστροφικά έργα της πλειοψηφίας του Μακρόν».