Η ενδεχόμενη νίκη του αουτσάϊντερ των γαλλικών εκλογών, Μαρίν Λεπέν, θα επέφερε έναν απρόβλεπτο «πολιτικό σεισμό».
Οι συνέπειες, τόσο για τη Γαλλία, τον τρόπο λειτουργίας της κοινωνίας της, αλλά και την υπόλοιπη Ευρώπη, όσο και τη Βορειοατλαντική Συμμαχία, θα ήταν πολύ σοβαρές και δύσκολα επί της παρούσης προβλέψιμες, αν και εφόσον η ακροδεξιά υποψήφια κερδίσει τον Εμανουέλ Μακρόν.
Ο Δρ. Γιώργος Τζογόπουλος*, διεθνολόγος και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, σε συνέντευξή του στο iefimerida.gr σκιαγραφεί το τι διακυβεύεται στις γαλλικές εκλογές, ελάχιστες ώρες πριν κλείσουν οι κάλπες.
- Γιατί είναι τόσο σημαντικές ειδικά αυτές οι γαλλικές εκλογές;
Γιώργος Τζογόπουλος: Νίκη του Μακρόν ισοδυναμεί με πολιτική συνέχεια στη Γαλλία. Οι σχέσεις της Γαλλίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και με τον κόσμο θα εξακολουθήσουν να είναι προβλέψιμες. Αντίθετα, νίκη της Λεπέν θα αποτελέσει πολιτικό σεισμό. Παρόλο που η ίδια είναι πολύ πιο ήπια σε σχέση με πέντε χρόνια πριν, δε μπορούμε να ξέρουμε τον τρόπο με τον οποίο θα κυβερνήσει. Η έξοδος της Γαλλίας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, για παράδειγμα, είναι μία από τις προτάσεις της.
- Μπορεί να κερδίσει η Λεπέν; Και εάν ναι, εκτιμάτε ότι θα κάνει όσα πρεσβεύει;
Oι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως ο Μακρόν διατηρεί το προβάδισμα. Ωστόσο, η φετινή εκλογική αναμέτρηση είναι πολύ πιο δύσκολη σε σχέση με το 2017. Ο Μακρόν στηρίζεται περισσότερο στους ψηφοφόρους μεγαλύτερης ηλικίας, που θα εμφανιστούν στις κάλπες και θα τον ψηφίσουν. Η αποχή, ιδίως μεταξύ των νέων, που αμφιταλαντεύονται αν η απογοήτευση τους από τις πολιτικές του Μακρόν πρέπει να τους οδηγήσει να εμπιστευτούν την Λεπέν, ευνοεί το σημερινό Γάλλο πρόεδρο.
Στο σενάριο που η Λεπέν ανατρέψει τα προγνωστικά, η επόμενη μέρα θα είναι απρόβλεπτη. Προφανώς δεν είναι εύκολο να κάνει όσα λέει, ιδίως να ισχυροποιήσει τη θέση της Γαλλίας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την υλοποίηση μιας διαφορετική ατζέντας υπέρ των γαλλικών εθνικών συμφερόντων, με δεδομένο ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση λειτουργεί με συγκεκριμένους κανόνες. Την ίδια στιγμή, όμως, η ισχύς και μέγεθος της Γαλλίας είναι τέτοιες, που καλύτερα να είμαστε επιφυλακτικοί.
- Ποιο θα ήταν το συμφέρον της χώρας μας;
H Ελλάδα δεν αναμειγνύεται στις γαλλικές εκλογές. Παρόλα αυτά, η νίκη του Μακρόν θεωρείται πως θα εξασφαλίσει την απαιτούμενη σταθερότητα στις σχέσεις της Γαλλίας με τον κόσμο, και άρα και με την Ελλάδα. Δεν πρόκειται τόσο πολύ για το μέλλον των διμερών ελληνογαλλικών σχέσεων, που θα εξακολουθήσουν να αναπτύσσονται αρμονικά, αλλά για τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει μια πολιτική αλλαγή στη Γαλλία στις διεθνείς εξελίξεις, δηλαδή στις σχέσεις Γαλλίας-Ευρωπαϊκής Ένωσης και Γαλλίας-ΝΑΤΟ, και ενδεχόμενες συνέπειες στη γειτονιά της Ελλάδας και στον τρόπο λειτουργίας της Ευρώπης
- Θα αξιολογούσατε τον Εμανουέλ Μακρόν ως επιτυχημένο πρόεδρο;
O Μακρόν ξεκίνησε με ένα αρκετά φιλόδοξο σχέδιο για την μεταρρύθμιση της ευρωζώνης. Δεν τα κατάφερε λόγω του συνηθισμένου γερμανικού σκεπτικισμού. Στη συνέχεια προσπάθησε να προχωρήσει σε εσωτερικές μεταρρυθμίσεις, για παράδειγμα στην αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, αλλά προσέκρουσε στην αντίδραση των κίτρινων γιλέκων. Η επίδοση του στη διαχείριση της πανδημίας είναι μέτρια, αλλά παρόλα αυτά έχει πετύχει τη μείωση της ανεργίας.
Είναι, επίσης, ο μόνος Ευρωπαίος πολιτικός, που είχε προσπαθήσει να πείσει για τη σημασία μιας ισχυρής Ευρωπαϊκής Ένωσης στη σφαίρα της γεωπολιτικής – πολύ πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Σε γενικές γραμμές, το έργο του δεν προκαλεί ενθουσιασμό, αλλά είναι καλύτερο από του προκατόχου του Φρανσουά Ολάντ.
- Η Μαρίν Λεπέν φαίνεται «να τα έχει καλά» με τη Ρωσία. Θα λέγατε ότι οι ψηφοφόροι επηρεάζονται από αυτό;
O Mακρόν έδωσε στην πρόσφατη τηλεμαχία μεγάλη έμφαση στη σύνδεση αυτή. Αυτό από μόνο του δείχνει πως αποτελεί παράμετρο, η οποία λαμβάνεται υπόψη. Προφανώς δεν πρόκειται για το θέμα, που θα κρίνει τις εκλογές, αλλά ένα από εκείνα που έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν τους ψηφοφόρους, ιδίως όσο ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται.
- Και τελικά, από ότι διαπιστώσαμε και στο debate, διαφωνούν πράγματι σε όλα Μακρόν-Λεπέν;
Φαίνεται πως διαφωνούν σχεδόν σε όλα. Ένας από τους ελάχιστους τομείς στους οποίους συμφωνούν είναι η χρησιμοποίηση της πυρηνικής ενέργειας με στόχο την ενεργειακή ασφάλεια της Γαλλίας. Ακόμα και εδώ, όμως, η Λεπέν κατηγορεί τον Μακρόν για μεγάλες καθυστερήσεις, που έχουν επιδεινώσει την θέση της Γαλλίας στη διεθνή ενεργειακή σκακιέρα.
- Yπάρχει κίνδυνος για την ανοιχτή κοινωνία της Γαλλίας;
Πράγματι, η πολιτική της Λεπέν σε θέματα μετανάστευσης δε συνάδει με τις ευρωπαϊκές αξίες και τη διατήρηση μιας κοινωνίας ανεκτικής και ανοιχτής. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί, πως οι πολιτικές του Μακρόν τα περασμένα χρόνια χαρακτηρίστηκαν από αρκετή σκληρότητα. Αυτό φάνηκε σε σχετικές κρίσεις στο Καλαί και τα σύνορα Γαλλίας-Ιταλίας. Ίσως ο σημερινός Γάλλος πρόεδρος προσπάθησε να υιοθετήσει κάποιες ιδέες από το δεξιό πολιτικό φάσμα για λόγους πολιτικούς.
*Ο Δρ. Γιώργος Ν. Τζογόπουλος είναι senior fellow στο ΕΛΙΑΜΕΠ και στο Begin Sadat Centre του Ισραήλ και λέκτορας διεθνών σχέσεων στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο της Νίκαιας. Την τρέχουσα περίοδο είναι, επίσης, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Luiss της Ρώμης.