Έναν χρόνο πριν τις ομοσπονδιακές εκλογές της Γερμανίας, ο Χριστιανοδημοκράτης υποψήφιος καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς ετοιμάζεται από τώρα να εκθρονίσει τον Όλαφ Σολτς και με μια πιο δεξιά ατζέντα να βάλει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας εμβληματικές πολιτικές της Άνγκελα Μέρκελ, όπως εκείνη των ανοικτών συνόρων για τους μετανάστες.
Ο νυν αρχηγός της CDU -φαβορί για την καγκελαρία, καθώς το κόμμα του προηγείται μακράν στις δημοσκοπήσεις – συναντήθηκε την Τετάρτη με τη Μέρκελ σε εκδήλωση στο Βερολίνο για τα 70ά γενέθλιά της κι εκείνη συνεχάρη τον Μερτς για το χρίσμα του υποψηφίου των δύο αδελφών κομμάτων της γερμανικής Δεξιάς.
«Όλοι γνωρίζουν ότι και οι δυο μας είχαμε τα πάνω και τα κάτω μας στις πολιτικές μας καριέρες. Σου εύχομαι το καλύτερο για τους ερχόμενους μήνες», είπε η Μέρκελ. Κι εκείνος, σαν να ήθελε να τονίσει πόσο διαφορετική θα είναι η δική του θητεία στην καγκελαρία, τόνισε με νόημα ότι «η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται», προκαλώντας ένα αινιγματικό χαμόγελο της Μέρκελ.
Η δεξιά ατζέντα του Μερτς
Αν εκλεγεί καγκελάριος ο Μερτς -μολονότι σε πρόσφατη δημοσκόπηση μόνον το 19% τον θεωρεί κατάλληλο για το αξίωμα - θα φροντίσει να θάψει την κληρονομιά της Μέρκελ. Στα 18χρόνια που η Φυσικός από την Ανατολική Γερμανία κρατούσε στα χέρια της το τιμόνι των Χριστιανοδημοκρατών, αναμόρφωσε το κόμμα προσελκύοντας περισσότερους κεντρώους ψηφοφόρους.
Ο Μερτς από την άλλη, ως μέλος της παλιάς δυτικογερμανικής ελίτ, έχει στενούς δεσμούς με τον χρηματοοικονομικό κλάδο της Γερμανίας κι ανήκει στον πιο συντηρητικό, φιλοεπιχειρηματικό βραχίονα του κόμματος. Απογοητευμένος με τις πολιτικές της Μέρκελ – κι αφού τον απομάκρυνε από τη θέση του επικεφαλής της ΚΟ της CDU – παραιτήθηκε από βουλευτής το 2009 για να ενταχθεί στο δυναμικό επιφανούς δικηγορικού γραφείου. Αργότερα ο Μερτς προήδρευσε του εποπτικού συμβουλίου της BlackRock Asset Management Deutschland AG, προτού επιστρέψει στην πολιτική κονίστρα το 2021 και αναλάβει τα ηνία της CDU, πόστο στο οποίο επανεξελέγη με ποσοστό σχεδόν 90% τον Μάϊο.
Ο Μερτς έχει ήδη ταχθεί υπέρ πιο συντηρητικών θέσεων. Έχει δεσμευτεί να ακυρώσει τη νομιμοποίηση της χρήσης κάνναβης στη Γερμανία και να ξανασκεφτεί το θέμα της απεξάρτησης της χώρας από την πυρηνική ενέργεια.
Παράλληλα θέλει να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες από τα 52 σε περίπου 80 δις. ευρώ – αν και δεν έχει πει πού θα βρει τα χρήματα αυτά, καθώς έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο αύξησης των φόρων και σχεδιάζει να επιμείνει στο φρένο χρέους της χώρας του – αλλά και να βάλει φρένο – όπως ζητά η πλειοψηφία των ψηφοφόρων - στις μεταναστευτικές ροές προς τη Γερμανία, που αυξήθηκαν σημαντικά μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η πλειοψηφία των Γερμανών εμπιστεύεται τον Μερτς για την ανάταξη της οικονομίας
Σε μια περίοδο που η Γερμανία βρίσκεται αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο ύφεσης, το δυνατότερο χαρτί του Μερτς είναι η ικανότητά του στον οικονομικό τομέα. Σύμφωνα με πρόσφατη σφυγμομέτρηση του ινστιτούτου Forsa σχεδόν ένας στους δύο ψηφοφόρους (47%) εμπιστεύονται τον Μερτς για την ανάταξη της οικονομίας της χώρας. Μόλις το 16% λένε το ίδιο για τον Σοσιαλδημοκράτη Σολτς, ο οποίος προσπάθησε να υιοθετήσει το πιο ρεαλιστικό, προσγειωμένο στυλ ηγεσίας της Μέρκελ.
Αλλά παρά το μεγάλο προβάδισμα της συντηρητικής δεξιάς στις δημοσκοπήσεις η νίκη του Μερτς δεν είναι εξασφαλισμένη και θα χρειαστεί να βελτιώσει τα ποσοστά του μεταξύ των γυναικών, των ανατολικογερμανών και των νέων ψηφοφόρων και να αποτινάξει τη φήμη του αλαζόνα, απόμακρου πολιτικού, που μεταβαίνει συχνά με το ιδιωτικό του τζετ σε διάφορες εκδηλώσεις.
«Απολειφάδι του παρελθόντος» ο Μερτς λένε στο SPD
Ο 68χρονος Μερτς είναι γνωστός για τον οξύθυμο χαρακτήρα του και τα αμφιλεγόμενα σχόλιά του, που σπεύδει να χρησιμοποιήσει το επιτελείο του Σολτς. Κάποια στιγμή ο Μερτς κατηγόρησε τους Ουκρανούς που διέφυγαν στη χώρα του για να γλιτώσουν από τη ρωσική εισβολή ότι πήγαν στη Γερμανία για να εισπράττουν επιδόματα. Σε μια άλλη περίσταση υποστήριξε ότι οι Γερμανοί δεν μπορούν να κλείσουν ραντεβού με τον οδοντίατρο γιατί το κράτος είναι απασχολημένο με το να «φτιάχνει τα δόντια των προσφύγων». Ενώ στα τέλη της δεκαετίας του 1990 είχε ψηφίσει κατά της ποινικοποίησης του βιασμού εντός του γάμου.
Οι Σοσιαλδημοκράτες σχεδιάζουν στη διάρκεια της καμπάνιας προς τις κάλπες να εμφανίσουν τον Μερτς ως κατάλοιπο άλλης εποχής με απηρχαιωμένες απόψεις για τη διεθνή σκηνή και οπισθοδρομικές ιδέες για τις γυναίκες και την οικογένεια, όπως ανέφερε πηγή από το SPD στο Bloomberg.
Το σίγουρο είναι ότι εκτός δραματικού απροόπτου στη μάχη για την καγκελαρία θα αναμετρηθούν δύο υποψήφιοι με πολύ χαμηλά ποσοστά δημοτικότητας.