O Εμανουέλ Μακρόν είναι το αδιαφιλονίκητο φαβορί στις εκλογές στη Γαλλία τονίζει ο Κωνσταντίνος Φίλης μιλώντας στο iefimerida.gr λίγο πριν κλείσουν οι κάλπες.
Μάλιστα, η ψαλίδα με τη Λεπέν άνοιξε τις τελευταίες μέρες, φτάνοντας σε διάφορες ακόμη και στις 15 μονάδες τονίζει. Ωστόσο, ο αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας και αναλυτής διεθνών θεμάτων του ANT1 επισημαίνει ότι ακόμη και στην περίπτωση μεγάλης διαφοράς από την Λεπέν, το πρόβλημα για τον Γάλλο πρόεδρο εντοπίζεται στην επόμενη μέρα: Τόσο στις κοινοβουλευτικές εκλογές του Ιουνίου, όπου δύσκολα θα πετύχει την πολυπόθητη πλειοψηφία ώστε να κυβερνήσει χωρίς να υποχρεωθεί σε συγκατοίκηση, δηλαδή με την τοποθέτηση πρωθυπουργού προερχόμενου από άλλο πολιτικό σχηματισμό, όσο και στην αδυναμία του να προσεγγίσει τα πιο λαϊκά στρώματα αλλά και τους νέους.
Σημειώνει ακόμη με νόημα ότι οι εκλογές στη Γαλλία αποτελούν οδηγό και για μελλοντικές εκλογικές αναμετρήσεις εντός της Ευρώπης.
Για την Ελλάδα, η επανεκλογή Μακρόν θα είναι καλά νέα, τονίζει ο κ. Φίλης και εξηγεί το γιατί: «Τόσο γιατί έχει αναπτύξει μία σχέση εμπιστοσύνης με την ελληνική ηγεσία, όσο και γιατί αντιλαμβάνεται τη Γαλλία ως μία μεσογειακή δύναμη, της οποίας οι περιφερειακές φιλοδοξίες έρχονται σε σύγκρουση με τις αντίστοιχες της Τουρκίας».
Τέλος, ως προς την Ουκρανία, ο Κ. Φίλης επισημαίνει ότι ο Ρώσος πρόεδρος Πουύτιν βρίσκεται σε δύσκολη θέση και πως η Ρωσία δεν θα μπορεί να κερδίσει γρήγορα και οπωσδήποτε όχι αναίμακτα. Για να καταλήξει δυσοίωνα: «Κανένα σενάριο, ακόμη και το πιο ακραίο, ακόμη κι αυτό της χρήσης ελαφρών πυρηνικών, δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Αναλυτικά η συνέντευξη του Κωνσταντίνου Φίλη στο iefimerida.gr:
- Σε λίγη ώρα κλείνουν οι κάλπες στη Γαλλία. Να τολμήσουμε μια πρόβλεψη για τον νικητή;
Βάσει όλων των δημοσκοπήσεων ο Μακρόν είναι το αδιαφιλονίκητο φαβορί. Μάλιστα, η ψαλίδα με τη Λεπέν άνοιξε τις τελευταίες μέρες, φτάνοντας σε διάφορες ακόμη και στις 15 μονάδες. Όμως, επειδή συχνά στο παρελθόν οι δημοσκόποι έπεσαν έξω, αδυνατώντας να διακρίνουν “υπόγειες” τάσεις του εκλογικού σώματος, η ανησυχία μου είναι μήπως δεν εκφράζονται στις μετρήσεις της κοινής γνώμης, όσοι επιλέγουν τη Λεπέν, θεωρώντας εαυτούς αντισυστημικούς και τις εταιρείες δημοσκοπήσεων μέρος του κατεστημένου. Άγνωστος Χ είναι και η στάση των ψηφοφόρων του Μελανσόν. Λογικά, αν τα ποσοστά αποχής είναι μεγάλα, (στις 5μμ ήταν μόλις στο 63,2%), θα σημαίνει ότι οι περισσότεροι ψηφοφόροι του αριστερού υποψηφίου δεν θα έχουν προσέλθει στις κάλπες, οπότε το αποτέλεσμα θα είναι ευνοϊκότερο για τον πρόεδρο Μακρόν. Από την άλλη, η μεγάλη αποχή συνεπάγεται όχι μόνο αδιαφορία σημαντικού μέρους του εκλογικού σώματος αλλά και απροθυμία να στηρίξει τον Μακρόν, ακόμη και έναντι της Λεπέν. Στο παρελθόν, η ψήφος στην Ακροδεξιά για μια χώρα υπέφερε από μια φιλοναζιστική κυβέρνηση για 4 χρόνια στη διάρκεια του Β’ παγκόσμιου πολέμου (κυβέρνηση Βισύ) ήταν σχεδόν ταμπού. Τώρα η ψήφος στη Λεπέν έχει αποδαιμονοποιηθεί και υπάρχει ένα ισχυρό αντί-Μακρόν μέτωπο, που αποστρέφεται την καθεστηκύια τάξη. Οι πολιτικές Μακρόν της περασμένης πενταετίας και το στυλ διακυβέρνησης διεύρυναν αυτό το χάσμα. Άλλωστε, αθροίζοντας τα ποσοστά των κύριων ανθυποψηφίων του (σκληρής αριστεράς και άκρας δεξιάς) ξεπερνούμε το 50%.
Έτσι, ακόμη και στην περίπτωση μεγάλης διαφοράς από την Λεπέν, το πρόβλημα για τον Γάλλο πρόεδρο εντοπίζεται στην επόμενη μέρα. Τόσο στις κοινοβουλευτικές εκλογές του Ιουνίου, όπου δύσκολα θα πετύχει την πολυπόθητη πλειοψηφία ώστε να κυβερνήσει χωρίς να υποχρεωθεί σε συγκατοίκηση, δηλαδή με την τοποθέτηση πρωθυπουργού προερχόμενου από άλλο πολιτικό σχηματισμό, όσο και στην αδυναμία του να προσεγγίσει τα πιο λαϊκά στρώματα αλλά και τους νέους. Ο Μακρόν θεωρείται από σημαντική μερίδα των Γάλλων αλαζονικός, ελιτιστής, απόμακρος και περιφρονητικός προς τις επιταγές των πιο λαϊκών στρωμάτων και θα πρέπει να κάνει μεγάλη προσπάθεια για να βρει συμμάχους, προκειμένου να μη χάσει την επαφή του με την καθημερινότητα και ζητήματα όπως η αγοραστική δύναμη, η ακρίβεια και το συνταξιοδοτικό. Αν τελικά η διαφορά δεν είναι μεγάλη αλλά είναι μεγάλη η αποχή, θα πρόκειται για ένα μήνυμα έντονης δυσαρέσκειας των Γάλλων προς τον Μακρόν, ο οποίος θα κινδύνευε με ήττα αν είχε αντίπαλο τον αντισυστημικό αλλά συμπαθέστερο της Λεπέν, Μελανσόν, στον οποίο προσέφυγε, άλλωστε, πλειονότητα των νέων και των μεταναστών.
- Γιατί θεωρούνται τόσο κρισίμες αυτές οι εκλογές; Τι θα σημάνει εκλογή Μακρόν στην προεδρία και τι αντίστοιχα της Λεπέν για ΕΕ και για Ελλάδα συγκεκριμένα;
Κατα πρώτον, γιατί αυτές οι εκλογές αποτελούν οδηγό και για μελλοντικές εκλογικές αναμετρήσεις εντός της Ευρώπης. Και καλό είναι όλα τα κόμματα, και στην Ελλάδα, να πάρουν μαθήματα από τις κοινωνικές δυναμικές και ευρύτερες τάσεις, που αναπτύχθηκαν εντός της γαλλικού εκλογικού σωματος. Ενός σώματος, που όχι μόνο διχάστηκε, αλλά διαιρέθηκε στα τρία, με τη συντριβή των δύο παραδοσιακών κομμάτων του κέντρου, τα οποία απορρόφησε ο Μακρόν, και την ισχυροποίηση μίας ξενοφοβικής και ρατσιστικής ακροδεξιάς αλλά και μίας σκληρής αριστεράς με λαϊκά αιτήματα, τα οποία δεν έχουν εκπληρωθεί εδώ και σχεδόν 20 χρόνια. Και δεν είναι μόνο ο θυμός των Γάλλων με τους προέδρους τους, ιδίως με τους Σαρκοζί και Ολάντ, που δεν υλοποίησαν τις προεκλογικές τους δεσμεύσεις και άφησαν στο κοινωνικό και οικονομικό περιθώριο ή τελοσπάντων χωρίς δίχτυ προστασίας σημαντική μερίδα των Γάλλων, είναι και η ενόχληση για τη μετεξέλιξη του Παρισιού σε παρακολούθημα και ουρά του Βερολίνου και των πολιτικών σκληρής δημοσιονομικής πειθαρχίας του τελευταίου. Μη λησμονούμε πως οι Γάλλοι έχουν ένα σωβινισμό ή έστω μία εθνική περηφάνια, που επλήγη καίρια τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της αδυναμίας των Γάλλων προέδρων να αποτελέσουν ανάχωμα στις πολιτικές της Γερμανίας.
Σε κάθε περίπτωση, ο Μακρόν έχει όραμα για την Ευρώπη και τη θέση της σε ένα μεταβαλλόμενο κόσμο, το οποίο βέβαια θα είναι δύσκολο να προωθήσει όντας αδύναμος στο εσωτερικό, γι’ αυτό και αποκτούν μεγάλη σημασία οι κοινοβουλευτικές εκλογές του Ιουνίου. Η Λεπέν, από την άλλη, θα έχει την Γαλλία με το ένα πόδι εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, η θέση της θα είναι επαμφοτερίζουσα και τώρα που επέρχεται μία ισορροπία στο γαλλογερμανικό άξονα, που αποτελεί κινητήριο δύναμη για την ΕΕ, με την προσθήκη της Ιταλίας και του αποτελεσματικού Ντράγκι στην εξίσωση (ίσως και σε βάρος της δύναμης που απολάμβανε η Γερμανία τις τελευταίες δεκαετίες), η ακροδεξιά υποψήφια, ως πρόεδρος της Γαλλίας, θα φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα. Η Γαλλία θα κλεινόταν στον εαυτό της, θα γινόταν βαθιά συντηρητική, θα αδυνατούσε να αφουγκραστεί τις παγκόσμιες τάσεις, σε ένα πλανήτη όπου η Ευρωπαϊκή Ένωση κινδυνεύει να συνθλίβει ανάμεσα σε Κίνα και Ηνωμένες Πολιτείες. Και φαντάζομαι πως θα ήταν δύσκολο για το Παρίσι να ακολουθήσει υπό την προεδρία Λεπέν τη στροφή στην ψηφιοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας, την προσαρμογή στις δημογραφικές μεταβολές, την τεχνολογική πρόοδο και τον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στη ζωή μας. Χρειαζόμαστε ως Ευρώπη μία ισχυρή, δημοκρατική και ανοιχτή στον κόσμο Γαλλία και όχι μία φοβική χώρα, περιχαρακωμένη στα εθνικά την σύνορα.
Φίλης: Επανεκλογή Μακρόν θα είναι καλά νέα για την Ελλάδα
Για την Ελλάδα, η επανεκλογή Μακρόν θα είναι καλά νέα, τόσο γιατί έχει αναπτύξει μία σχέση εμπιστοσύνης με την ελληνική ηγεσία, όσο και γιατί αντιλαμβάνεται τη Γαλλία ως μία μεσογειακή δύναμη, της οποίας οι περιφερειακές φιλοδοξίες έρχονται σε σύγκρουση με τις αντίστοιχες της Τουρκίας, τουλάχιστον όσο η τελευταία παραμένει μία δύναμη που θέλει να ηγεμονεύσει στην ευρύτερη περιοχή. Το μάρτυρα άλλωστε η ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία, που πέρα από τα οικονομικά οφέλη για το Παρίσι, δηλώνει μία έμπρακτη υποστήριξη στην Ελλάδα. Για εμάς αυτή η σχέση πρέπει να σφυρηλατηθεί περαιτέρω, ακόμη και ως έμμεσο αντίβαρο στην αντίστοιχη με τις Ηνωμένες Πολιτείες, με την Αθήνα να υποστηρίζει μία πιο αυτονομημένη αμυντικά και πολιτικά Ευρώπη, κάτι που βέβαια στην παρούσα φάση μοιάζει ως ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο. Αλλά χρειαζόμαστε μια πιο ενεργή παρουσία του Παρισιού στην περιοχή. Μάλιστα, παρά τη διαφαινόμενη αποχώρηση της Total από τα δύο τεμάχια στα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, τα ενεργειακά μας συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο τέμνονται. Τυχόν εκλογή της Λεπέν, μπορεί να σκληρύνει τη στάση της Γαλλίας απέναντι στην Τουρκία, όμως αυτή η πολιτική δεν θα είχε περιεχόμενο και έτσι κι αλλιώς η Γαλλία υπό την Λεπέν θα ακολουθούσε μια ασθενική εξωτερική πολιτική, χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα συμβαίνοντά στον κόσμο. Και βέβαια η σχέση της με τον Πούτιν, θα καθιστούσε μία κομβικής σημασίας χώρα για την Ευρώπη αδύναμο κρίκο και ευάλωτη στις πιέσεις από πλευράς Μόσχας.
Φίλης: Ο Πούτιν βρίσκεται σε δύσκολη θέση
- Στην Ουκρανία ο πόλεμος συνεχίζεται με τη Ρωσία να δίνει πλέον έμφαση στα ανατολικά της χώρας. Έχει εγκαταλείψει ο Πούτιν τα αρχικά του σχέδια; Τι νομίζετε ότι θέλει να πετύχει τελικά;
Αναρωτιέμαι ακόμη αν εξαρχής είχε συγκεκριμένο σχέδιο ή αν προσαρμόζει τα σχέδια του κάθε φορά στις εξελίξεις επί του εδάφους. Να ήταν άραγε τόσο αφελής και να πίστευε ότι θα μπορούσε η Ρωσία να πετύχει την ανατροπή της κυβέρνησης Ζελένσκι σε 72 ή 96 ώρες και εν συνεχεία να τοποθετούσε μία κυβέρνηση μαριονέτα η οποία θα ήλεγχε το σύνολο της Ουκρανίας; Αν αυτός ήταν ο αρχικός υπολογισμός, θα πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα λάθη στην ιστορία. Όπως και να 'χει, αυτή τη στιγμή ο Πούτιν βρίσκεται σε δύσκολη θέση, διότι από τη μία θα έπρεπε να θέλει την άμεση λήξη των εχθροπραξιών, γιατί ακόμη και κατόπιν αυτής θα πάρει χρόνο προκειμένου να αποκατασταθούν, όχι βέβαια εκεί που βρίσκονταν προηγουμένως, οι σχέσεις με τη Δύση, και να επέλθει μία σχετική κανονικότητα στη θέση της Ρωσίας στον κόσμο.
Από την άλλη, δεν μπορεί να σταματήσει όσο δεν καταφέρνει να ελέγξει ένα μεγαλύτερο γεωγραφικά κομμάτι από τις ανατολικές επαρχίες. Γιατί θα δυσκολευτεί να εξηγήσει πως διεξάγει ένα πόλεμο εδώ και δύο μήνες για να θέση υπό τον έλεγχο του περιοχές που δε φάκτο ελέγχονταν ήδη από το 2014. Επομένως, δεν είναι ακόμη σε θέση να πάει σε συμφωνία με το Κίεβο. Οι Δυτικοί φαίνεται ότι επιλέγουν να του κάνουν δύσκολη τη ζωή, συρρικνώνοντας δραματικά τις επιλογές του. Διότι όσο συνεχίζει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις με συμβατικό τρόπο, δεδομένου ότι οι Ουκρανοί συνδράμονται σε διάφορα επίπεδα από ισχυρές στρατιωτικά χώρες, η Ρωσία δεν θα μπορεί να κερδίσει γρήγορα και οπωσδήποτε όχι αναίμακτα, με αποτέλεσμα να εντείνονται οι αντιδράσεις σε βάρος της, τουλάχιστον εντός του δυτικού κόσμου, όπου όμως έχει σημαντικούς εμπορικούς και ενεργειακούς εταίρους. Η σχέση με τους οποίους της προσέδιδε διπλωματικό εκτόπισμα. Κινδυνεύει τώρα, λοιπόν, να χάσει πολλά από αυτά τα ερείσματα εντός της Δύσης, που συχνά λειτουργούσαν ανασχετικά για την υιοθέτηση κοινών θέσεων απέναντί της, και η εικόνα της αυτή τη στιγμή παραπέμπει σε κράτος-παρία, με αναθεωρητικές βλέψεις έναντι της ευρύτερης γειτονιάς του, που δεν μπορεί να το εμπιστευτείς, με αποτέλεσμα να δυναμώνουν οι φωνές που προωθούν την απεξάρτηση από αυτό. Άρα, πέραν της Ουκρανίας, ο πρόεδρος Πούτιν καλείται να κάνει διαχείριση ζημιάς και να αντιμετωπίσει τα επίχειρα των δικών του πράξεων στις σχέσεις του με τη Δύση, η σημασία της οποίας παραμένει καίρια για την ρωσική οικονομία και τους πιο δυναμικούς κλάδους της.
Φίλης: Κανένα σενάριο, ακόμη κι αυτό της χρήσης ελαφρών πυρηνικών, δεν μπορεί να αποκλειστεί
Για να επανέλθω στο ερώτημα σας, ένα σχέδιο που είχαμε συζητήσει και μαζί και το οποίο φαίνεται να επανέρχεται είναι ο έλεγχος από πλευράς Ρωσίας όλης τις νότιας ζώνης της Ουκρανίας, που όχι μόνο θα απέκοπτε το Κίεβο από την πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά θα ένωνε τη Ρωσία με την αποσχισθείσα από την Μολδαβία περιοχή της Υπερδνειστερίας. Εξέλιξη που θα επέτεινε την ανησυχία για το μέλλον της συγκεκριμένης περιοχής. Υπό κανονικές συνθήκες, θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ότι η δημοσιοποίηση αυτού του σχεδίου αποτελεί περισσότερο μοχλό πίεσης της Μόσχας προς τους Δυτικούς, για να σταματήσουν τον εξοπλισμό της Ουκρανίας και τις σκέψεις ένταξης Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Αλλά μετά από όσα συνέβησαν τους τελευταίους δύο μήνες, κανένα σενάριο, ακόμη και το πιο ακραίο, ακόμη κι αυτό της χρήσης ελαφρών πυρηνικών, δεν μπορεί να αποκλειστεί.