Ξεκίνησε σήμερα η προεκλογική περίοδος στις Φιλιππίνες, με διασημότητες της μικρής οθόνης, προσωπικότητες της πολιτικής και τουλάχιστον έναν φυλακισμένο να συγκαταλέγονται στους χιλιάδες υποψήφιους που καταθέτουν τις υποψηφιότητές τους για αιρετά αξιώματα, από την προεδρία της χώρας ως θέσεις δημοτικών συμβούλων.
Η διαδικασία εγγραφής, διάρκειας μιας εβδομάδας, σηματοδοτεί την έναρξη της επτάμηνης προεκλογικής εκστρατείας στην οποία διακυβεύονται πάνω από 18.000 αξιώματα, αλλά η πανδημία του νέου κορωνοϊού και ο οικονομικός μαρασμός που προκάλεσαν τα επανειλημμένα lockdowns ίσως φέτος μετριάσουν, από λίγο ως πολύ, τη συνήθη ατμόσφαιρα γιορτής.
Τον Μάιο του 2022 θα εκλεγεί ο διάδοχος του προέδρου Ροντρίγκο Ντουτέρτε, ο οποίος ως εκ του Συντάγματος δεν έχει δικαίωμα να διεκδικήσει δεύτερη συνεχόμενη εξαετή θητεία. Η ψηφοφορία αναμένεται να προσελκύσει πάνω από 60 εκατομμύρια εκλογείς.
Ο κ. Ντουτέρτε, εντυπωσιακά δημοφιλής αν πιστέψει κανείς τις δημοσκοπήσεις, σχεδόν όσο όταν αναλάμβανε την εξουσία το 2016 διατρανώνοντας πως θα απάλλασσε τη χώρα από τη μάστιγα των ναρκωτικών, έχει αναγγείλει πως θα είναι υποψήφιος για την αντιπροεδρία.
Οι υποψήφιοι για τη διαδοχή στις Φιλιππίνες
Μεταξύ των υποψηφίων για τη διαδοχή του φιγουράρουν η κόρη του, η Σάρα, και ο σύμμαχός του Φέρντιναντ «Μπονγκμπόγνκ» Μάρκος, ο γιος και συνονόματος του άλλοτε δικτάτορα των Φιλιππίνων.
Ο πρώην ηθοποιός και δήμαρχος της Μανίλας, ο Φρανσίσκο Ντομαγκόσο, επίσης γνωστός με το ψευδώνυμό του Ίσκο Μορένο, καθώς και ο αστέρας της πυγμαχίας Μάνι Πακιάο, που μόλις αποσύρθηκε από τα ρινγκ, θα είναι επίσης υποψήφιοι.
Αυτός ο τελευταίος πήγε σήμερα να εγγραφεί στον κατάλογο των υποψηφίων με λεωφορείο που ανέγραφε «Man of Destiny» («ο άνθρωπος του πεπρωμένου»). Κατά τη διάρκεια της διαδρομής του, που μεταδόθηκε απευθείας μέσω Facebook, δεκάδες υποστηρικτές του τον επευφημούσαν κατά μήκος του δρόμου ανεμίζοντας σημαίες των Φιλιππίνων.
Στη χαοτική δημοκρατία της Ασίας, οι προεκλογικές εκστρατείες είναι συχνά ιδιαίτερα πολύχρωμες, με τις βεντέτες να αφθονούν και τους υποψήφιους να βασίζονται σε διασημότητες για να προσελκύσουν πλήθη — και ψήφους.
«Πρόκειται για τσίρκο», σχολίασε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο ο πολιτικός αναλυτής Τόνι Λα Βίνια.
Οι ψηφοφόροι «έχουν την αίσθηση ότι αυτή τη σύντομη στιγμή, είναι απόλυτα αφεντικά» καθώς «τους καλοπιάνουν οι υποψήφιοι, από τους οποίους ζητάνε να τραγουδήσουν, να χορέψουν, να κάνουν τους κλόουν». Η τρέχουσα προεκλογική εκστρατεία ίσως είναι λιγότερο εορταστική, αλλά μπορεί να αποδειχθεί εξίσου φονική με προηγούμενες, καθώς ορισμένοι πολιτικοί δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν βία για να εξαλείψουν αντιπάλους τους. Η εκστρατεία θα διεξαχθεί «κατά μεγάλο μέρος» μέσω ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης, προβλέπει ο κ. Λα Βίνια, καθώς η αύξηση των κρουσμάτων του νέου κορωνοϊού και ο βραδύς ρυθμός του εμβολιασμού για την COVID-19 στη χώρα θα περιορίσουν τις μαζικές συγκεντρώσεις.
Αυτό ίσως αλλάξει τις πιθανότητες λιγότερο γνωστών υποψήφιων, σε μια χώρα όπου το να είσαι προσωπικότητα, το να είσαι γνωστός, είναι απαραίτητο για την εξασφάλιση ψήφων, εκτιμά ο Ρόναλντ Μεντόσα, πρύτανης της σχολής δημόσιας διοίκησης Ατενέο του πανεπιστημίου της Μανίλας. Αλλά αυτό συνεπάγεται επίσης ότι πρέπει να καταβληθεί τίμημα, σε μια χώρα όπου η φτώχεια, η διαφθορά και η ευνοιοκρατία παραμένουν ενδημικά φαινόμενα.
Απρόβλεπτη κούρσα στις Φιλιππίνες
Για τον αναλυτή Ρίτσαρντ Χεϊντάριαν, είναι ακόμη πολύ νωρίς για να γίνει ασφαλής πρόβλεψη για τον νικητή των προεδρικών εκλογών.
Το αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό «από το ποιοι θα είναι οι υποψήφιοι, τον αριθμό τους, τα προεκλογικά ντιμπέιτ» το πώς θα διεξαγάγουν εκστρατεία και το τι θα υποσχεθούν, σημειώνει. Ο κ. Ντουτέρτε δεν έχει ακόμη αποκαλύψει τίνος υποψήφιος αντιπρόεδρος θα είναι. Μόνιμη ανησυχία των απερχόμενων προέδρων των Φιλιππίνων είναι να αποφύγουν τον κίνδυνο να βρεθούν πίσω από τα σίδερα. Πολλοί περιμένουν ότι υποψήφια πρόεδρος θα είναι η κόρη του, η Σάρα, η οποία, εάν εκλεγεί, μάλλον θα τον προστατεύσει από ποινικές διώξεις στις Φιλιππίνες και από τους εισαγγελείς του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, που διενεργούν έρευνα για τον πολυαίμακτο «πόλεμο κατά των ναρκωτικών» που εξαπέλυσε.
Ακόμη κι αν η Σάρα Ντουτέρτε δεν τηρήσει την προθεσμία για την εγγραφή της στον κατάλογο των υποψηφίων (8η Οκτωβρίου), μπορεί να επιλέξει να θέσει υποψηφιότητα με καθυστέρηση, όπως ο πατέρας της το 2015. Ωστόσο, η υποστήριξη του προέδρου ίσως αποδειχθεί «φιλί του θανάτου» για τον παραλήπτη ή την παραλήπτριά της, σύμφωνα με τον Χόρχε Τίνιο του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Social Weather Stations, παρότι το ποσοστό ικανοποίησης για τα πεπραγμένα του κ. Ντουτέρτε βρισκόταν ακόμη στο 62% τον Ιούνιο, από 64% τον Σεπτέμβριο του 2016, σύμφωνα με το ινστιτούτο του.