Στο συμπέρασμα ότι η υποστήριξη της διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ από τη Frontex δεν είναι αρκετά αποτελεσματική, καταλήγει έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Σύμφωνα με την έκθεση του ΕΕΣ, η Frontex δεν έχει βοηθήσει αποτελεσματικά τα κράτη μέλη και τις συνδεδεμένες χώρες Σένγκεν στη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Οι ελεγκτές κρίνουν ανεπαρκή τη στήριξη που παρέχει για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και του διασυνοριακού εγκλήματος. Καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι δεν έχει εκτελέσει πλήρως την εντολή που έλαβε το 2016, αλλά επίσης αμφισβητούν την ικανότητά της να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στον νέο επιχειρησιακό ρόλο που της έχει ανατεθεί.
«Η σημασία των καθηκόντων που έχουν ανατεθεί στον Frontex είναι μεγάλη για την καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος και της παράνομης μετανάστευσης στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ», δήλωσε ο Λέο Μπρινκά, Μέλος του ΕΕΣ και αρμόδιος για την έκθεση. «Ωστόσο, επί του παρόντος, ο οργανισμός δεν ασκεί τα καθήκοντα αυτά κατά τρόπο αποτελεσματικό, κάτι ιδιαίτερα ανησυχητικό δεδομένου ότι του ανατίθενται πρόσθετες αρμοδιότητες».
Η Frontex ιδρύθηκε το 2004 προκειμένου να συμβάλει, από κοινού με τις εθνικές αρχές, στην αντιμετώπιση των προβλημάτων στα σύνορα της ΕΕ, όπως η τρομοκρατία, η εμπορία ανθρώπων και η διακίνηση μεταναστών. Σταδιακά, η εντολή της διευρύνθηκε, όπως και ο προϋπολογισμός της (από 19 εκατομμύρια ευρώ το 2006 σε 460 εκατομμύρια ευρώ πέρυσι). Ωστόσο, οι ελεγκτές της ΕΕ διαπίστωσαν ότι ο οργανισμός ακόμη δεν υποστηρίζει ικανοποιητικά τα κράτη μέλη στη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.
H σαφής εντολή της ΕΕ στην Frontex το 2016
Το 2016, η Frontex έλαβε σαφή εντολή να στηρίξει τα κράτη μέλη στην καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και του διασυνοριακού εγκλήματος. Ωστόσο, οι ελεγκτές εντόπισαν κενά και ασυνέπειες στο πλαίσιο ανταλλαγής πληροφοριών, οι οποίες δυσχεραίνουν, αφενός, την παρακολούθηση των εξωτερικών συνόρων από τη Frontex και τα κράτη μέλη και, αφετέρου, την αντίδρασή τους όταν είναι αναγκαίο.
Το ΕΕΣ επισημαίνει ότι η Frontex δεν έχει αναπτύξει ακόμη επαρκώς τις κοινές επιχειρήσεις για την καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος στο πλαίσιο των καθημερινών δραστηριοτήτων της.
Προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της νέας εντολής του, ο οργανισμός θα έχει στη διάθεσή του σταδιακά μέχρι το 2027 έως και 10.000 μέλη επιχειρησιακού προσωπικού (ενώ το προσωπικό του το 2019 αριθμούσε 750 μέλη), αν και δεν είναι ακόμη σαφές ότι αυτά θα είναι σε θέση να λειτουργήσουν όπως προβλέπεται. Ο προϋπολογισμός του πρόκειται να διπλασιαστεί σε περίπου 900 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. «Η απόφαση για την μεγάλη αυτή αύξηση ελήφθη χωρίς να προηγηθούν προσπάθειες προσδιορισμού των αναγκών του ενόψει της νέας εντολής του ή αξιολόγησης του αντικτύπου της στα κράτη μέλη», επισημαίνει το ΕΕΣ. Συνεπεία όλων αυτών και δεδομένου ότι η Frontex δεν έχει ακόμη προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της εντολής που της ανατέθηκε το 2016, οι ελεγκτές κρίνουν ότι δεν είναι ακόμη έτοιμη να εκτελέσει αποτελεσματικά την εντολή του 2019.