Σάρκα και οστά παίρνει το πολιτικό όραμα του Εμανουέλ Μακρόν με τη πρώτη συνάντηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, η οποία προμηνύεται αρένα αντιθέσεων και συγκρούσεων και τίθεται υπό αμφισβήτητση προτού καν ξεκινήσει.
Πράξη θα γίνει το όραμα του Εμανουέλ Μακρόν σήμερα όταν οι ηγέτες 44 χωρών συγκεντρωθούν στην Πράγα για την πρώτη συνάντηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας - ένα νέο φόρουμ που δημιουργήθηκε ως απάντηση στη ρωσική εισβολή για να προσφέρει ένα ευρύτερο, πιο περιεκτικό ευρωπαϊκό πλαίσιο συνεργασίας.
Δεδομένων των συνεχών προσπαθειών του Ρώσου ηγέτη Βλαντιμίρ Πούτιν να εκμεταλλευτεί τη διχασμένη Δύση, η απλή πράξη της συγκέντρωσης ευρωπαίων ηγετών και έξω από τα όρια της ΕΕ είναι, από μόνη της, μια νίκη.
Πολιτικό ναρκοπέδιο η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα
Αλλά το σχέδιο του Μακρόν κινδυνεύει να καταρρεύσει πριν καν ξεκινήσει, επισημαίνει το Politico, σε μια τελευταία του ανάλυση. Ένα ευρύτερο δίκτυο σημαίνει ένα πιο μεγάλο καστ συμμετεχόντων. Και ο κίνδυνος είναι ότι με τόσα πολλά συμφέροντα στο τραπέζι ο Μακρόν υπόσχεται τα πάντα σε όλους, χωρίς να κρατά κανέναν ευχαριστημένο στο τέλος.
Η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα παρουσιάστηκε αρχικά ως ένα φόρουμ όπου οι ευρωπαίοι ηγέτες μπορούν να συζητήσουν τομείς κοινού ενδιαφέροντος. Πρόκειται για μια ιδέα που κυκλοφορεί στην ΕΕ εδώ και δεκαετίες. Αλλά η πολιτική ατζέντα στην Ευρώπη θυμίζει ναρκοπέδιο και αυτό το πολιτικό ναρκοπέδιο παραμένει και υφίσταται και στη σημερινή παρθενική συνάντηση, με ετερόκλητες δυνάμεις και αντικρουόμενα συμφέροντα να δυσχεραίνουν τη σύμπλευση.
Η είσοδος της Τουρκίας, για παράδειγμα, σημαίνει να δοθεί στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μια θέση στο τραπέζι, την ίδια στιγμή που ο Τούρκος ηγέτης προχωρά σε ολοένα και πιο αιχμηρές απειλές προς την Ελλάδα. Η Τουρκία, και η υφέρπουσα απολυταρχία της, θα τραβήξουν την προσοχή, σχολίασε το Politico. Mάλιστα η ελληνική πλευρά ετοιμάζει τη δική της διπλωματική απάντηση στην Πράγα.
Η Βρετανία του Brexit διεκδικεί ρόλο στην ευρωπαϊκή σκηνή
Η Βρετανία πέταξε 60 χρόνια ιστορίας της ΕΕ το 2016 όταν έγινε το πρώτο κράτος μέλος που εγκατέλειψε το μπλοκ. Αν και η ΕΕ έχει ξεπεράσει αυτήν την καταιγίδα, το να καλωσορίσει τη Βρετανία στην νέα πολιτική κοινότητα θα μπορούσε να εκληφθεί ως μήνυμα προς άλλα σκεπτικιστικά μέλη της ΕΕ ότι θα μπορούσαν επίσης να ακολουθήσουν ανάλογη πορεία- ιδιαίτερα δεδομένης και της πρόσφατης αδιαλλαξίας του Λονδίνου για το ανεπίλυτο πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας, μια κατάσταση που εκθέτει την ΕΕ.
Σίγουρα, το Ηνωμένο Βασίλειο αρπάζει αυτή την ευκαιρία με όρεξη. Ένα δελτίο τύπου την Τετάρτη το βράδυ το έθεσε ωμά: «Το Ηνωμένο Βασίλειο θα διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στη σύνοδο κορυφής για να οδηγήσει τη διεθνή δράση με βάση τις εθνικές προτεραιότητες».Η βρετανική κυβέρνηση είπε ότι θα χρησιμοποιήσει την συνάντηση για να πιέσει τις χώρες της ΕΕ για ενίσχυση της στρατιωτικής υποστήριξης στην Ουκρανία, αλλά η Λιζ Τρας βλέπει και μια ευκαιρία να πρωταγωνιστήσει το Ην. Βασίλειο στην Ευρώπη.
«Άλλο ΕΕ άλλο Πολιτική Κοινότητα» λέει το Παρίσι
Οι Γάλλοι επιμένουν να διαχωρίζουν την Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα από την ΕΕ και τα ζητήματα του Brexit.
«Οι 27 παρέμειναν ενωμένοι κατά την εξέλιξη του Brexit», δήλωσε η Σαμπίν Τιλάγ, βουλευτής στο κόμμα του Μακρόν. «Όμως το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει ευρωπαϊκή χώρα και έχει τη θέση του στην κοινότητα, ιδιαίτερα σε θέματα ασφάλειας και άμυνας. Είναι ένας διαφορετικός, ευρύτερος χώρος», ξεκαθάρισε.
Ανυπόμονα επίδοξα μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας, στην οποία χορηγήθηκε το καθεστώς υποψήφιας χώρας στην ΕΕ νωρίτερα αυτό το έτος, μπορεί γρήγορα να κουραστούν από μια διαδικασία που μυρίζει Ευρώπη δύο ταχυτήτων. Και τα Δυτικά Βαλκάνια έχουν ήδη κουραστεί από τις υποσχέσεις ένταξης στην ΕΕ σε μια διαδικασία που χρονοτριβεί σημαντικά.
Διακυβερνητική συνεργασία και όχι διευρυμένη ΕΕ
Αξιωματούχοι που ασχολούνται με τις προετοιμασίες για τη σύνοδο τόνισαν ότι πρόκειται για μια «διακυβερνητική» διαδικασία και όχι για μια διευρυμένη λέσχη της ΕΕ.
Αλλά αυτή η κίνηση να παρουσιαστεί η σημερινή συνάντηση ως μια κοινότητα διεθνών ισότιμων εταίρων δεν γίνεται μόνο για να καθησυχάσει τους ευρωσκεπτικιστές συμμετέχοντες όπως η Βρετανία. Αποζητά επίσης τη διασφάλιση της ίδιας της ΕΕ και την αποφυγή οποιασδήποτε παρεξήγησης ή παράκαμψης που θίγει το δίκαιο και τις δομές της Ένωσης.
«Φαίνεται πιο πιθανό ότι θα προχωρήσουμε σε μια σειρά συνεργασιών μεταξύ των κυβερνήσεων σε εθελοντική βάση», ενώ παραδέχτηκε ότι το έργο είναι ακόμα «ασαφές», ένας σύμβουλος του υπουργείου Εξωτερικών της Γαλλίας.
«Υπάρχει μια ιδέα ότι θα μπορούσε να είναι σαν τους G7, μια ομάδα χωρών με εξουσία που δίνει προσανατολισμό στο ΔΝΤ, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ κ.λπ», δήλωσε ο Γάλλος οικονομολόγος και πρώιμος υποστηρικτής του Μακρόν, Ζαν Πιζάνι.
Ωστόσο, χωρίς την πολιτική επιρροή των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, υποστήριξε, ένα ευρωπαϊκό πολιτικό φόρουμ «δεν θα έχει τον αντίκτυπο των G7, όπου μια δήλωση θέτει έναν πολιτικό προσανατολισμό για τους άλλους να ακολουθήσουν», εξήγησε.
Μια ακόμη οδός για την εξεύρεση λύσεων
Φυσικά, με τον πόλεμο στην ήπειρο, μια ακόμη διπλωματική διέξοδος όπως ένα φόρουμ δεν είναι εγγενώς κακή ιδέα. Είναι μια ακόμη οδός για την εξεύρεση λύσεων και την ενίσχυση τομέων συνεργασίας μπροστά και σε μια σειρά από συγκρούσεις, από το Brexit έως τη σύγκρουση Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν.
Οι προκλήσεις είναι μεγάλες καθώς οι ηγέτες ετοιμάζονται να συγκεντρωθούν στην Πράγα. Ένα σημαντικό μέρος της σημερινής συζήτησης θα δοθεί σε διαβούλευση σχετικά με το χρονοδιάγραμμα και τον τόπο της επόμενης συνάντησης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας. Η δεύτερη συνεδρίαση θα πραγματοποιηθεί σε χώρα εκτός ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα είναι μια ιδέα που γεννήθηκε από αυτή τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή, μπροστά στην πρόκληση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Αλλά μακροπρόθεσμα ως πολιτική πρωτοβουλία για πολλούς είναι ήδη καταδικασμένη.