Οι ευρωβουλευτές κατέληξαν ότι η εξωτερική και αμυντική πολιτική της ΕΕ θα πρέπει να περάσει σε νέα φάση, με τον πόλεμό της Ουκρανίας να διαμορφώνει νέες προϋποθέσεις και απαιτήσεις στη γηραιά ήπειρο.
Σε μια σειρά συστάσεων προς τα κράτη μέλη της ΕΕ και τον επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής Ζοζέπ Μπορέλ που εγκρίθηκαν την Τετάρτη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρουσιάζει το όραμά του για το μέλλον της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ, με βάση τις βαθιές και μακροχρόνιες γεωπολιτικές συνέπειες που αναμένεται να έχει η ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας. Με αφορμή την αποφασιστικότητα και ενότητα που έχει επιδείξει η Ένωση αντιμέτωπη με τον πόλεμο στην Ευρώπη, οι ευρωβουλευτές ζητούν πραγματική πρόοδο στην εφαρμογή του χάρτη πορείας που συμφωνήθηκε από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, όπως ορίζεται στη διακήρυξη των Βερσαλλιών και στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης και 25ης Μαρτίου.
Οι συστάσεις εγκρίθηκαν με 438 ψήφους υπέρ, 65 κατά και 94 αποχές.
Προώθηση της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ
Σημειώνοντας ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία απειλεί τα θεμέλια της διεθνούς τάξης, πάνω στην οποία έχει δομηθεί η εξωτερική πολιτική και πολιτική άμυνας και ασφάλειας της ΕΕ, το Κοινοβούλιο ασκεί πιέσεις για την ενίσχυση της συνεργασίας της Ένωσης με ομόθυμους εταίρους παγκοσμίως, ιδίως με τους διατλαντικούς συμμάχους του ΝΑΤΟ. Αυτό κρίνεται απαραίτητο ώστε να διατηρηθεί η ισχυρότερη δυνατή ενότητα στην υπεράσπιση της βασισμένης σε κανόνες διεθνούς τάξης.
Για να ενισχυθεί αυτή η συνεργασία, οι ευρωβουλευτές δηλώνουν ότι η στρατηγική αυτονομία της ΕΕ πρέπει επίσης να αποτελέσει πρωταρχικό στόχο της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας. Η αυτονομία αυτή είναι ζωτικής σημασίας ώστε να μπορεί η ΕΕ να ενεργεί μεμονωμένα όταν χρειάζεται και από κοινού με τους εταίρους της, όταν είναι δυνατόν, για να επηρεάζει τη διεθνή δρώμενα.
Αυτονομία και αυτάρκεια
Η επείγουσα επένδυση στην ανάπτυξη αξιόπιστων στρατιωτικών δυνατοτήτων για ένα ενισχυμένο ευρωπαϊκό αμυντικό σύστημα, η αντιμετώπιση του οικονομικού εξαναγκασμού και η διασφάλιση άλλων στόχων στρατηγικής σημασίας για την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της επισιτιστικής κυριαρχίας και της μειωμένης ενεργειακής εξάρτησης, είναι καίριας σημασίας για την οικοδόμηση αυτής της αυτονομίας.
Για να εδραιωθεί ο ρόλος της ως ικανού δρώντα, η ΕΕ πρέπει να είναι φιλόδοξη στον τομέα της άμυνας και να καταστήσει λειτουργική την προτεινόμενη ικανότητα ταχείας ανάπτυξης, λένε οι ευρωβουλευτές.
Όχι στο δικαίωμα του βέτο σε ορισμένες αποφάσεις εξωτερικής πολιτικής
Επιπλέον, η Ένωση πρέπει να καταβάλλει περισσότερη προσπάθεια για να προσαρμοστεί στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον ασφάλειας μέσω της ενίσχυσης της άμυνάς της ενάντια σε κυβερνοεπιθέσεις και υβριδικές επιθέσεις, της θέσπισης κανόνων για την πραγματοποίηση ψηφοφοριών βάσει ειδικής πλειοψηφία στο Συμβούλιο (ώστε να διευκολυνθούν ορισμένες αποφάσεις εξωτερικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν την επιβολή προσωπικών κυρώσεων), καθώς και σημειώνοντας ταχεία πρόοδο όσον αφορά τη δημιουργία της μίας Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης, μεταξύ άλλων.
Η στήριξη προς την Ουκρανία πρέπει να συνεχιστεί
Οι συστάσεις καλούν επίσης την ΕΕ να παράσχει, χωρίς καθυστέρηση, όπλα στην Ουκρανία με βάση τις ανάγκες που εξέφρασαν οι αρχές της χώρας, ιδίως μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη. Επιπλέον, οι ευρωβουλευτές επιθυμούν να χορηγηθεί στην Ουκρανία καθεστώς υποψήφιας χώρας, κίνηση που θα αποστείλει ένα σαφές πολιτικό μήνυμα αλληλεγγύης προς τον λαό της. Τέλος, στηρίζουν επίσης την έναρξη έρευνας για τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στην Ουκρανία, ζητώντας, μεταξύ άλλων, τη σύσταση ενός ειδικού Δικαστηρίου των Ηνωμένων Εθνών.
«Η ΕΕ έχει εισέλθει σε νέα γεωπολιτική εποχή»
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εφοδιαστεί επειγόντως με μέσα και εργαλεία για την αντιμετώπιση του παγκόσμιου στρατηγικού ανταγωνισμού και των σύνθετων απειλών κατά της ασφάλειας», δήλωσε ο συνεισηγητής και πρόεδρος της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων Ντέιβιντ Μακάλιστερ (ΕΛΚ, Γερμανία).
«Αντιμέτωποι με την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, πρέπει να αντικρίσουμε την πραγματικότητα: η ευρωπαϊκή ασφάλεια απειλείται και έχουμε πλέον εισέλθει σε μια νέα γεωπολιτική εποχή. Υπό αυτό το πρίσμα, πρέπει να κάνουμε την Ευρωπαϊκή άμυνα πραγματικότητα στο πλαίσιο της στρατηγικής πυξίδας, ενεργώντας άμεσα, δημιουργώντας ικανότητα ταχείας αντίδρασης, ενισχύοντας την κοινή μας άμυνά, επιταχύνοντας τη στρατιωτική κινητικότητα» υπογράμμισε η συνεισηγήτρια και πρόεδρος της υποεπιτροπής Ασφάλειας και Άμυνας Ναταλί Λουαζό (Renew, Γαλλία).