Οι φετινές ευρωεκλογές μπορούν να προκαλέσουν πολιτικό σεισμό στην Ευρώπη, καθώς σύμφωνα με μια δυσοίωνη έκθεση, σε 9 χώρες στην ΕΕ είναι πιθανό να επικρατήσουν «αντιευρωπαϊκά»-λαϊκιστικά κόμματα.
Τα συγκεκριμένα κόμματα οδεύουν προς άνοδο στις ευρωεκλογές του Ιουνίου και θα μπορούσαν να μετατοπίσουν την ισορροπία του κοινοβουλίου απότομα προς τα δεξιά και τον λαϊκισμό και να θέσουν σε κίνδυνο βασικούς πυλώνες της ατζέντας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της δράσης για το κλίμα, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, όπως αναφέρει η βρετανική εφημερίδα Guardian, σε δημοσίευμά της.
Οι δημοσκοπήσεις και στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, σε συνδυασμό με τη μοντελοποίηση των επιδόσεων των εθνικών κομμάτων στις προηγούμενες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δείχνουν ότι τα ακροδεξιά κόμματα είναι έτοιμα να τερματίσουν πρώτα σε εννέα χώρες.
Η έκθεση-προειδοποίηση προειδοποίηση για τους Ευρωπαίους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής
Η ανάλυση θα πρέπει να «χρησιμεύσει ως προειδοποίηση για τους Ευρωπαίους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σχετικά με το τι διακυβεύεται» στις εκλογές, δήλωσαν οι πολιτικοί επιστήμονες Simon Hix και Kevin Cunningham, οι οποίοι συνέγραψαν την έκθεση για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (ECFR).
Οι ερευνητές υποστήριξαν ότι το επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορούσε να μπλοκάρει τους νόμους για την πράσινη συμφωνία της Ευρώπης και να ακολουθήσει σκληρότερη γραμμή σε άλλους τομείς της κυριαρχίας της ΕΕ, όπως η μετανάστευση, η διεύρυνση της βοήθειας και στήριξης της Ουκρανίας.
Οι εσωτερικές συζητήσεις θα μπορούσαν επίσης να επηρεαστούν, είπαν, ενισχύοντας τον «αυξανόμενο άξονα των κυβερνήσεων που προσπαθούν να περιορίσουν την επιρροή της ΕΕ εκ των έσω»: Η Ουγγαρία, η Ιταλία, η Σλοβακία, η Σουηδία και, αν το PVV του Geert Wilders ηγηθεί της νέας κυβέρνησης, η Ολλανδία.
Η πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ και ένας δεξιός, εσωστρεφής συνασπισμός στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε απόρριψη της «στρατηγικής αλληλεξάρτησης και … των διεθνών εταιρικών σχέσεων για την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών συμφερόντων και αξιών», προειδοποίησαν.
Θα κερδίσει ο λαϊκισμός;
Οι προβλέψεις έδειχναν ότι οι κύριες πολιτικές ομάδες στο κοινοβούλιο - το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), οι κεντροαριστεροί Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D), το κεντρώο κόμμα Ανανεώστε την Ευρώπη (RE) και οι Πράσινοι (G/EFA), θα χάσουν όλοι τους ευρωβουλευτές.
Η πιο ριζοσπαστική ομάδα της Αριστεράς και ιδιαίτερα η λαϊκιστική Δεξιά, συμπεριλαμβανομένης της Ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) και της ακροδεξιάς Ταυτότητας και Δημοκρατίας (ID), πρόκειται να αναδειχθούν ως οι μεγάλοι νικητές, με πραγματική πιθανότητα να εισέλθουν σε πλειοψηφικό συνασπισμό για πρώτη φορά.
Παρόλο που το ΕΛΚ φαίνεται πιθανό να παραμείνει η μεγαλύτερη ομάδα, να διατηρήσει την εξουσία του στη διαμόρφωση της ατζέντας και να καθορίσει την επιλογή του επόμενου προέδρου της Επιτροπής, η έκθεση υποστηρίζει ότι οι λαϊκιστές, ιδίως από τη ριζοσπαστική δεξιά, θα έχουν ισχυρότερο λόγο από ποτέ.
Οι φωνές τους θα έχουν το μεγαλύτερο βάρος σε αρκετά ιδρυτικά κράτη μέλη, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, με τους Αδελφούς της Ιταλίας της Τζόρτζια Μελόνι να προβλέπεται ότι θα αυξήσουν το ποσοστό τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε 27 και τον Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λεπέν να βρίσκεται σε τροχιά για να κερδίσει 25 έδρες ρεκόρ.
Στην Αυστρία, το ριζοσπαστικό δεξιό Κόμμα Ελευθερίας (FPÖ) προβλέπεται να διπλασιάσει το σύνολο των ευρωβουλευτών του σε έξι, ενώ στη Γερμανία η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) φαίνεται πιθανό να διπλασιάσει σχεδόν την εκπροσώπησή της στο κοινοβούλιο των 705 εδρών σε 19.
9 χώρες «φλερτάρουν» με πρωτιά της ακροδεξιάς στις ευρωεκλογές
Τα λαϊκιστικά ευρωσκεπτικιστικά κόμματα είναι πιθανό να έρθουν πρώτα στην Αυστρία, το Βέλγιο, την Τσεχική Δημοκρατία, τη Γαλλία, την Ουγγαρία, την Ιταλία, την Ολλανδία, την Πολωνία και τη Σλοβακία, και δεύτερα ή τρίτα στη Βουλγαρία, την Εσθονία, τη Φινλανδία, τη Γερμανία, τη Λετονία, την Πορτογαλία, τη Ρουμανία, την Ισπανία και τη Σουηδία.
Ως αποτέλεσμα, η ακροδεξιά πολιτική ομάδα ID προβλέπεται να κερδίσει έως και 40 επιπλέον έδρες, σε σύνολο 98, καθιστώντας την ενδεχομένως την τρίτη πολιτική δύναμη και ανοίγοντας την πιθανότητα ενός «λαϊκιστικού δεξιού» συνασπισμού (ΕΛΚ, ECR και ID) με το 49% των ευρωβουλευτών στο νέο κοινοβούλιο, αναφέρει η έκθεση, αν και το ΕΛΚ διατηρεί πάντοτε αποστάσεις.
Οι συντάκτες της έκθεσης σημείωσαν ότι ο ρόλος του κόμματος Fidesz της Ουγγαρίας μπορεί να είναι κρίσιμος. Το κόμμα του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, το οποίο επί του παρόντος δεν είναι εγγεγραμμένο, εκτιμάται ότι θα κερδίσει 14 έδρες και θα μπορούσε, με την ένταξή του στο συντηρητικό ECR, να το καταστήσει την τρίτη μεγαλύτερη ομάδα στην Ευρωβουλή, αναφέρει η Guardian.
Εάν γίνει αυτό, το ECR και το ID μαζί θα έχουν σχεδόν το 25% των ευρωβουλευτών στην αίθουσα, περισσότερο από το ΕΛΚ ή S&D.
Οι συντάκτες της έκθεσης δήλωσαν ότι οι μεγαλύτερες επιπτώσεις της αλλαγής της πολιτικής γεωγραφίας του κοινοβουλίου θα είναι στην περιβαλλοντική πολιτική. Η προσπάθεια αυτή θα μπορούσε σύντομα να ανατραπεί από έναν συνασπισμό «κατά της δράσης για την κλιματική πολιτική», είπαν οι ερευνητές.
Ομοίως, η κεντρώα και κεντροαριστερή συμμαχία (RE, S&D, G/EFA, Left, καιτμήματα του ΕΛΚ) που προώθησε μέτρα για το κράτος δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της παρακράτησης πληρωμών στον προϋπολογισμό, κατά της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, μπορεί να μην υπάρχει πλέον, σύμφωνα με την έκθεση.
Τι θέλουν οι πολίτες της ΕΕ
Οι συντάκτες της έκθεσης κάλεσαν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να εξετάσουν τις τάσεις που καθοδηγούν τα σημερινά κριτήρια του ψηφοφόρου στην Ευρώπη και να δώσουν σαφείς απαντήσεις και προοπτική στην αναγκαιότητα μιας παγκόσμιας Ευρώπης σε ένα όλο και πιο φορτισμένο και επικίνδυνο γεωπολιτικό κλίμα.
«Οι εκλογές του Ιουνίου, για όσους θέλουν να δουν μια πιο παγκόσμια Ευρώπη, θα πρέπει να αφορούν τη διαφύλαξη και την ενίσχυση της θέσης της ΕΕ», δήλωσε ο Hix, ειδικός συγκριτικής πολιτικής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας.
«Οι προεκλογικές εκστρατείες θα πρέπει να δώσουν στους πολίτες λόγους για αισιοδοξία. Θα πρέπει να μιλούν για τα οφέλη της πολυμέρειας. Και θα πρέπει να καταστήσουν σαφές, σε βασικά ζητήματα που αφορούν τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου, ότι είναι αυτοί, οι οποίοι είναι οι πλέον κατάλληλοι για να προστατεύσουν τα θεμελιώδη ευρωπαϊκά δικαιώματα».