Οι επόμενες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα διεξαχθούν μεταξύ 6 και 9 Ιουνίου 2024, ακριβώς σε έξι μήνες και στις Βρυξέλλες όλοι και όλα πλέον κινούνται στον αστερισμό της κορυφαίας πολιτικής διαδικασίας στην ΕΕ.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το άμεσα εκλεγμένο σώμα που οι Ευρωπαίοι πολίτες επιλέγουν με την ψήφο τους να τους εκπροσωπήσει και η Ελλάδα έχει την τιμητική της με 21 έδρες.
Ωστόσο, οι εκλογές του 2024 διαφέρουν από τις προηγούμενες, καθώς από τις τελευταίες του μακρινού πλέον 2019, ο κόσμος είναι πολύ διαφορετικός. Η διεθνής πραγματικότητα έχει επιβάλει ένα κλίμα ανασφάλειας και ανησυχίας για εκατομμύρια πολίτες, θεσμούς και κυβερνήσεις, μετά το πρωτόγνωρο σοκ της πανδημίας, την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έναν εντεινόμενο ενεργειακό, εμπορικό και τεχνολογικό πόλεμο που πλήττει την Ευρώπη, τον νέο γύρο αίματος στην Μέση Ανατολή, εξελίξεις που έχουν βάλει την σφραγίδα τους.
Μια βόλτα όμως στους διαδρόμους του κτιρίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες, έρχεται να αποτυπώσει μια άλλη οπτική, πιο αισιόδοξη, όχι γιατί τα παραπάνω ανησυχητικά γεγονότα δεν επιδρούν στις εργασίες και τη ζωή των Ευρωπαίων αξιωματούχων, αλλά γιατί στις Βρυξέλλες πάντοτε υπάρχει αυτή η προσέγγιση, ότι η ΕΕ παραμένει μια σταθερά σε έναν κόσμο αβεβαιότητας, μια σταθερά που στο τέλος θα επιβιώσει.
«Η ΕΕ νομοθετεί για το 80% των πραγμάτων που ορίζουν τη ζωή μας, ο πολίτης μπορεί να πάρει θέση»
Όπως το έθεσε όμως, ο επικεφαλής του γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, Κωνσταντίνος Τσουτσοπλίδης, στο εμβληματικό κτίριο Schuman, παρουσία του iefimerida.gr, το βασικό πολιτικό δίλημμα των επερχόμενων ευρωεκλογών δεν είναι τόσο ο πολιτικός συσχετισμός των ελληνικών και όχι μόνο κομμάτων που θα αποτυπωθεί στην νέα βουλή της ΕΕ, αλλά πώς η Ευρώπη θα σταθεί απέναντι σε ένα χάος σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το πραγματικό δίλημμα λοιπόν είναι «τι πολιτικό πρόσημο θα έχει η ΕΕ σε μια περίοδο που θα πρέπει να επαναδιατυπώσει τους στόχους της», επισημαίνοντας ότι είναι αναπόφευκτο στις ευρωεκλογές να επιδρούν τα ζητήματα της εσωτερικής πολιτικής σκηνής της κάθε χώρας, τα πρόσωπα και οι κομματικές προτιμήσεις αλλά «έχουμε μπροστά μας ένα πολύ μεγαλύτερο διακύβευμα. Η ΕΕ νομοθετεί για το 80% των πραγμάτων που ορίζουν τη ζωή μας, ο πολίτης μπορεί να πάρει θέση».
Επιστολική ψήφος
Οι επερχόμενες ευρωεκλογές, για την κυβέρνηση θα είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου, μια κίνηση που θα στηρίξει, όπως υποστηρίζει το Μαξίμου, ευρύτερη συμμετοχή των πολιτών στην διαδικασία.
Η εισαγωγή της επιστολικής ψήφου θα αφορά όλους τους Έλληνες πολίτες που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους, είτε βρίσκονται στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό. Ενώ το ελληνικό υπουργείο Εσωτερικών περιγράφει αναλυτικά μέσα από 14 ερωτήσεις και απαντήσεις πώς ακριβώς θα λειτουργήσει ο νέος αυτός θεσμός.
Σημειώνεται δε ότι οι ψηφοφόφοι του εξωτερικού θα μπορούν να λάβουν μέρος στην εκλογική διαδικασία μόνο μέσω τις επιστολικής ψήφου, καθώς δεν θα υπάρχουν εκλογικά τμήματα στο εξωτερικό.
Η στάση των Ελλήνων πολιτών απέναντι στην ΕΕ
Το τελευταίο ευρωβαρόμετρο που δημοσίευσε σήμερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έξι μήνες πριν τις εκλογές φέρνει μπροστά την στάση των Ελλήνων πολιτών απέναντι στην ΕΕ και τις ευρωπαϊκές εκλογές.
- Το 72% των πολιτών της ΕΕ πιστεύει ότι η χώρα τους έχει ωφεληθεί από την ένταξή της στη ΕΕ. Στα ίδια υψηλά επίπεδα οι Έλληνες, με 73%.
- 57% των Ευρωπαίων και 58% των Ελλήνων ενδιαφέρονται ήδη για τις επερχόμενες ευρωπαϊκές εκλογές, που θα διεξαχθούν από τις 6 έως τις 9 Ιουνίου 2024. Το 68% στην ΕΕ των 27 και το 75% στην Ελλάδα θα ψήφιζαν αν οι εκλογές γίνονταν την επόμενη εβδομάδα.
- Επτά στους δέκα Ευρωπαίους και σχεδόν εννέα στους δέκα Έλληνες πιστεύουν ότι οι δράσεις της ΕΕ έχουν αντίκτυπο στην καθημερινότητά τους.
- Η καταπολέμηση της φτώχειας, η δημόσια υγεία, η κλιματική αλλαγή και η στήριξη της οικονομίας αποτελούν κύριες πολιτικές προτεραιότητες. Στην Ελλάδα, η καταπολέμηση της φτώχειας, η στήριξη της οικονομίας και η δημόσια υγεία αποτελούν τις συχνότερες απαντήσεις.
Μετσόλα: «Οι πολίτες εμπιστεύονται την Ευρωπαϊκή Ένωση»
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μετσόλα είπε: «Το Ευρωβαρόμετρο αυτό δείχνει ότι η Ευρώπη έχει σημασία. Σε αυτό το δύσκολο γεωπολιτικό και κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο, οι πολίτες εμπιστεύονται την Ευρωπαϊκή Ένωση για την εξεύρεση λύσεων. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ευρωπαίων πιστεύει ότι οι ενέργειες της ΕΕ είχαν θετικό αντίκτυπο στην καθημερινή τους ζωή».
Σε αντίθεση με την αντίληψη περί απόστασης μεταξύ της ΕΕ και της καθημερινής ζωής των Ευρωπαίων, το 70% των πολιτών της ΕΕ πιστεύει ότι οι δράσεις της ΕΕ έχουν αντίκτυπο στην καθημερινότητά τους.
Περισσότεροι από ένας στους τρεις θεωρούν την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (36%) και τη δημόσια υγεία (34%) ως τα κύρια θέματα στα οποία πρέπει να δώσει προτεραιότητα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η δράση κατά της κλιματικής αλλαγής, καθώς και η στήριξη της οικονομίας και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας ακολουθούν με ελάχιστη διαφορά (29% και για τα δύο), ενώ η σημασία της μετανάστευσης και του ασύλου (18%), που βρίσκεται προς το παρόν στην ένατη θέση, έχει αυξηθεί κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες μεταξύ των ερωτηθέντων από το φθινόπωρο του 2022.
Ο αντίκτυπος των δράσεων της ΕΕ στην καθημερινή τους ζωή αναγνωρίζεται από το 87% των πολιτών στην Ελλάδα, πέντε μονάδες παραπάνω από την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Έξι στους δέκα Έλληνες πιστεύουν ότι η καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού πρέπει να είναι η κύρια προτεραιότητα για το Κοινοβούλιο. Ακολουθούν η στήριξη της οικονομίας και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας (54%) και η δημόσια υγεία (50%).
Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχολίασε σχετικά: «Κατά τη διάρκεια αυτών των τελευταίων πέντε ετών, αφουγκραστήκαμε τις ανάγκες της Ευρώπης. Και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πέτυχε σημαντικές νίκες. Αγωνιζόμαστε ενάντια στη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό και την κλιματική αλλαγή, αλλά και για να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας και να υπερασπιστούμε τις αξίες της ΕΕ, όπως τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία του λόγου».
Όπως αντικατοπτρίζεται επίσης στις πολιτικές προτεραιότητες των πολιτών, οι κοινωνικοοικονομικές δυσχέρειες εξακολουθούν να επηρεάζουν πολλούς Ευρωπαίους, παρά το γεγονός ότι οι δείκτες βελτιώθηκαν ελαφρώς κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών.
Το 73% των ερωτηθέντων πολιτών της ΕΕ (6 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από την άνοιξη του 2023) και το 87% των Ελλήνων αντίστοιχα πιστεύουν ότι το βιοτικό τους επίπεδο θα μειωθεί το επόμενο έτος. Παράλληλα, πάνω από το ένα τρίτο των Ευρωπαίων πολιτών (37%) δυσκολεύονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς μερικές φορές ή τις περισσότερες φορές. Στα ίδια επίπεδα (36%) και οι απαντήσεις στην Ελλάδα.
Το Ευρωβαρόμετρο του φθινοπώρου του 2023 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Parlemeter 2023) πραγματοποιήθηκε από τον ερευνητικό οργανισμό Verian (πρώην Kantar Public) μεταξύ 25 Σεπτεμβρίου και 19 Οκτωβρίου 2023 και στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ.
Η έρευνα διεξήχθη πρόσωπο με πρόσωπο, ενώ συνεντεύξεις σε μορφή βίντεο χρησιμοποιήθηκαν επιπρόσθετα στην Τσεχία, τη Δανία, τη Φινλανδία και τη Μάλτα. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 26.523 συνεντεύξεις, 1014 εκ των οποίων διεξήχθησαν στην Ελλάδα.