Την πηγή της έξαρσης των κρουσμάτων της ευλογιάς των πιθήκων ερευνούν οι ειδικοί, με έναν κορυφαίο σύμβουλο του ΠΟΥ να δίνει τη δική του απάντηση.
Σύμφωνα με τον δρ. Ντέιβιντ Χέιμαν, κορυφαίο σύμβουλο του ΠΟΥ και πρώην επικεφαλής του τμήματος επειγόντων περιστατικών, η επικρατέστερη θεωρία για την εξήγηση της εξάπλωσης της ευλογιάς των πιθήκων είναι πιθανότατα η σεξουαλική μετάδοση μεταξύ ομοφυλόφιλων και αμφιφυλόφιλων ανδρών σε δύο ρέιβ πάρτι που πραγματοποιήθηκαν στην Ισπανία και το Βέλγιο.
«Ξέρουμε πως η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να εξαπλωθεί όταν υπάρχει στενή επαφή με τις πληγές κάποιου που έχει μολυνθεί, και φαίνεται πως η σεξουαλική επαφή έχει τώρα ενισχύσει τη μετάδοση» δήλωσε ο Χέιμαν, σε συνέντευξή του στο Associated Press.
Αυτό σηματοδοτεί μια σημαντική απόκλιση από το τυπικό πρότυπο εξάπλωσης της νόσου στην κεντρική και δυτική Αφρική, όπου οι άνθρωποι μολύνονται κυρίως από ζώα, όπως άγρια τρωκτικά και πρωτεύοντα θηλαστικά, και τα κρούσματα δεν έχουν διαρρεύσει πέρα από τα σύνορα.
Μέχρι σήμερα, ο ΠΟΥ έχει καταγράψει περισσότερα από 90 κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων σε 12 χώρες, μεταξύ των οποίων η Βρετανία, η Ισπανία, το Ισραήλ, η Γαλλία, η Ελβετία, οι ΗΠΑ και η Αυστραλία.
Πιθανές πηγές εξάπλωσης της ευλογιάς των πιθήκων ρέιβ πάρτι σε Ισπανία και Βέλγιο
Ο ανώτερος αξιωματούχος του υπουργείου Υγείας της Μαδρίτης δήλωσε τη Δευτέρα ότι η ισπανική πρωτεύουσα έχει καταγράψει μέχρι στιγμής 30 επιβεβαιωμένα κρούσματα. Ο Ενρίκε Ρουίζ Εσκουντέρο δήλωσε πως οι αρχές διερευνούν πιθανές σχέσεις μεταξύ της πρόσφατης εκδήλωσης Gay Pride στα Κανάρια Νησιά, στην οποία συμμετείχαν περίπου 80.000 άνθρωποι, και των κρουσμάτων σε μια σάουνα της Μαδρίτης.
Και οι διοργανωτές ενός φεστιβάλ φετίχ μεγάλης κλίμακας στην Αμβέρσα, το οποίο διεξήχθη από τις 5 έως τις 8 Μαΐου, δήλωσαν ότι υπάρχει «λόγος να υποθέσουμε» ότι κάποιος στην εκδήλωση είχε ευλογιά των πιθήκων.
Τα τελευταία χρόνια, η ασθένεια ήταν θανατηφόρα σε ποσοστό έως και 6% των λοιμώξεων, αλλά δεν έχουν αναφερθεί θάνατοι μεταξύ των σημερινών κρουσμάτων. Ο ΠΟΥ ανέφερε ότι τα επιβεβαιωμένα κρούσματα ήταν μέχρι στιγμής η λιγότερο σοβαρή δυτικοαφρικανική ομάδα ιών της ευλογιάς των πιθήκων και φαίνεται να συνδέονται με έναν ιό που εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε εξαγόμενα κρούσματα από τη Νιγηρία στη Βρετανία, το Ισραήλ και τη Σιγκαπούρη το 2018-2019.
Ο οργανισμός του ΟΗΕ ανέφερε ότι το ξέσπασμα που παρατηρείται είναι «εξαιρετικά ασυνήθιστο» και δήλωσε ότι το γεγονός πως τα κρούσματα παρατηρούνται σε τόσες πολλές διαφορετικές χώρες υποδηλώνει ότι η ασθένεια μπορεί να εξαπλώνεται σιωπηλά εδώ και αρκετό καιρό.
Ο διευθυντής του οργανισμού για την Ευρώπη προειδοποίησε ότι καθώς αρχίζει το καλοκαίρι σε όλη την ήπειρο, οι μαζικές συγκεντρώσεις, τα φεστιβάλ και τα πάρτι θα μπορούσαν να επιταχύνουν την εξάπλωση της ευλογιάς των πιθήκων.
Διαφωνία μεταξύ ειδικών για τον τρόπο εξάπλωσης
Άλλοι επιστήμονες έχουν επισημάνει ότι θα είναι δύσκολο να διαχωρίσουμε εάν είναι το ίδιο το σεξ ή η στενή επαφή που σχετίζεται με το σεξ που οδήγησε στην πρόσφατη εξάπλωση της ευλογιάς στην Ευρώπη.
«Από τη φύση της, η σεξουαλική δραστηριότητα περιλαμβάνει στενή επαφή, η οποία θα περίμενε κανείς να αυξήσει την πιθανότητα μετάδοσης, ανεξαρτήτως του σεξουαλικού προσανατολισμού ενός ατόμου και ανεξάρτητα από τον τρόπο μετάδοσης» δήλωσε ο Μάικ Σκίνερ, ιολόγος στο Imperial College του Λονδίνου.
Το προφίλ των ανθρώπων που έχουν βρεθεί θετικοί στην ευλογιά των πιθήκων
Οι αξιωματούχοι του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσαν ότι «ένα αξιοσημείωτο ποσοστό» των κρουσμάτων στη Βρετανία και την Ευρώπη αφορά νέους άνδρες χωρίς ιστορικό ταξιδιού στην Αφρική, οι οποίοι είναι ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι ή κάνουν σεξ με άνδρες.
Οι αρχές της Πορτογαλίας και της Ισπανίας δήλωσαν επίσης ότι τα κρούσματά τους αφορούσαν άνδρες που είχαν ως επί το πλείστον σεξουαλικές επαφές με άλλους άνδρες και των οποίων οι λοιμώξεις εντοπίστηκαν όταν ζήτησαν βοήθεια για βλάβες σε κλινικές σεξουαλικής υγείας.
Ο Χέιμαν, ο οποίος είναι επίσης καθηγητής μολυσματικών ασθενειών στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου, δήλωσε ότι η επιδημία της ευλογιάς των πιθήκων ήταν πιθανότατα ένα τυχαίο γεγονός που θα μπορούσε να ανιχνευθεί σε μία μόνο μόλυνση.
«Είναι πολύ πιθανό να υπήρχε κάποιος που μολύνθηκε, να εμφάνισε αλλοιώσεις στα γεννητικά όργανα, στα χέρια ή κάπου αλλού και στη συνέχεια να το μετέδωσε σε άλλους όταν υπήρξε σεξουαλική ή στενή, σωματική επαφή» υπέθεσε ο Χέιμαν. «Στη συνέχεια, υπήρξαν αυτά τα διεθνή γεγονότα που έσπειραν την επιδημία σε όλο τον κόσμο, στις ΗΠΑ και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες».
Απίθανη η ευρεία μετάδοση
Τόνισε πάντως πως η ασθένεια είναι απίθανο να προκαλέσει ευρεία μετάδοση. «Δεν είναι σαν τον κορωνοϊό», είπε. «Πρέπει να την επιβραδύνουμε, αλλά δεν εξαπλώνεται στον αέρα και έχουμε εμβόλια για να προστατευτούμε από αυτήν».
Ο Χέιμαν, τέλος, δήλωσε πως θα πρέπει να διεξαχθούν γρήγορα μελέτες για να διαπιστωθεί εάν η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να μεταδοθεί από ανθρώπους χωρίς συμπτώματα και πως οι πληθυσμοί που κινδυνεύουν από τη νόσο θα πρέπει να λάβουν προφυλάξεις για να προστατευτούν.