Βουλευτές των ΗΠΑ μπλοκάρουν την προμήθεια F-16 στην Τουρκία, μέσω της διακομματικής τροπολογίας που κατατέθηκε στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Ευρείας αποδοχής έχει τύχει η πρωτοβουλία Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών, τόσο στη Βουλή όσο και στη Γερουσία.
Η τροπολογία αυτή συνδέει την αποδέσμευση των μαχητικών με την παραβατική συμπεριφορά της Άγκυρας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Με επιστολή τους προς τον Τζο Μπάιντεν, μάλιστα, οι γερουσιαστές ζητούν να μη δοθούν νέα μαχητικά στην Τουρκία, αφού τα χρησιμοποιεί για να παραβιάζει τον εναέριο χώρο της Ελλάδας.
«Το καθεστώς του Ερντογάν έχει χρησιμοποιήσει επανειλημμένα τη στρατιωτική ισχύ του για να αποσταθεροποιήσει την Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή, τον Νότιο Καύκασο και τη Βόρεια Αφρική. Έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί επανειλημμένα για να παραβιάσουν την εδαφική ακεραιότητα συμμάχων και εταίρων του ΝΑΤΟ, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος. Αυτές δεν είναι ενέργειες ενός αφοσιωμένου και αξιόπιστου συμμάχου», επισημαίνουν.
«Η Ελλάδα είναι ένας πολύ ισχυρός και στενός σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών. Θέλουμε να διασφαλίσουμε πως ό,τι κάνουμε είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας και προς το συμφέρον της ειρήνης και της ευημερίας σε αυτή την περιοχή του κόσμου», τονίζει ο Γκρέγκορι Μικς, επικεφαλής Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων, την ώρα που ο Λου Ραπτάκης, γερουσιαστής των Δημοκρατικών, επισημαίνει πως «η κυβέρνηση της Τουρκίας δεν μας δείχνει ότι είναι καλός γείτονας.
»Κάθε μέρα βλέπουμε drones, βλέπουμε τουρκικά αεροσκάφη που παραβιάζουν τα ελληνικά σύνορα, το θέμα με την ΑΟΖ της Κύπρου, η γραμμή που έχουν φτιάξει με τη Λιβύη που φτάνει έξι μίλια έξω από την Κρήτη. Αυτό δεν γίνεται».
Στην επιστολή τους, οι γερουσιαστές τονίζουν την αναθεωρητική πολιτική της Άγκυρας, υπενθυμίζουν ότι η Τουρκία εξακολουθεί να διαθέτει τους ρωσικούς πυραύλους S-400 και προειδοποιούν για διαρροή απόρρητων πληροφοριών από τα αναβαθμισμένα F-16.
«Η κυβέρνησή σας επιδιώκει να προωθήσει την πώληση νέων F-16 και κιτ εκσυγχρονισμού στην Τουρκία. Πρέπει να γνωρίζετε ότι θα κάνουμε κάθε δυνατή ενέργεια ως μέλη του Κογκρέσου για να την αποτρέψουμε.
»Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πρέπει να παράσχουν περαιτέρω στήριξη στον στρατό της Τουρκίας έως ότου ληφθούν απτά βήματα για τον τερματισμό των αποσταθεροποιητικών ενεργειών και των παραβιάσεων του Διεθνούς Δικαίου στο εσωτερικό και στο εξωτερικό της χώρας» υπογραμμίζεται, μεταξύ άλλων, στην επιστολή.
«Αν πει η Βουλή όχι, τελείωσε. Αν πει η Γερουσία όχι, τελείωσε. Και ακόμα η Τουρκία δεν έχει δώσει πίσω τους S-400, κάτι για το οποίο το αμερικανικό κοινοβούλιο επιμένει», ξεκαθαρίζει εξάλλου ο Λου Ραπτάκης.
Ο Λευκός Οίκος, πάντως, διευκρινίζει ότι προς το παρόν δεν υπάρχει εξέλιξη στο θέμα.
Ενδεικτικά, η Κάριν Ζαν Πιερ, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, συνοψίζει: «Ήμασταν ξεκάθαροι γι' αυτό. Η συζήτηση για τα F-16 και την Τουρκία έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό. Το συζητήσαμε πριν από αρκετούς μήνες. Δεν υπάρχει τίποτα νέο. Ο πρόεδρος υποστήριξε αυτή την προσπάθεια. Δεν υπάρχει τίποτα νεότερο σχετικά με αυτό».
Η διακομματική τροπολογία που κατατέθηκε στο Κογκρέσο
Yπενθυμίζεται πως η διακομματική τροπολογία που αφορά τον αμυντικό προϋπολογισμό για το επόμενο έτος και κατατέθηκε στο Κογκρέσο, έχοντας υπογραφή από 10 βουλευτές, με επικεφαλής τον Κρις Πάπας, εφόσον εγκριθεί, θα θέσει πολύ σημαντικούς περιορισμούς όσον αφορά την πώληση των μαχητικών αεροσκαφών στη γείτονα.
Η τροπολογία αυτή απαγορεύει στον Αμερικανό πρόεδρο να πουλήσει όπλα σε χώρα του ΝΑΤΟ που τον τελευταίο χρόνο έχει εμπλακεί επανειλημμένα σε παραβιάσεις εναέριου χώρου, παραβιάσεις της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας χώρας-μέλους στη Συμμαχία.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος θα πρέπει να παρέχει μια λεπτομερή περιγραφή των συγκεκριμένων μέτρων που λαμβάνονται για να διασφαλιστεί ότι τα αμερικανικά όπλα δεν χρησιμοποιούνται για παραβιάσεις της κυριαρχίας άλλου μέλους του ΝΑΤΟ.
Η τροπολογία μπορεί να παρακαμφθεί από τον πρόεδρο Μπάιντεν στις εξής περιπτώσεις:
- Εφόσον αποδείξει στο Κογκρέσο ότι για τουλάχιστον έξι μήνες η Τουρκία δεν έχει προβεί σε προκλητικές ενέργειες έναντι συμμαχικής χώρας.
- Εφόσον πιστοποιήσει ότι η πώλησή τους αποτελεί ζωτικό συμφέρον εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ.
Στην κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν οι Αμερικανοί βουλευτές Τίνα Τίτους, Κρις Πάπας, Τσάρλι Κριστ, Κάρολιν Μαλόνεϊ, Φρανκ Παλόνε, και Τζον Σαρμπάνης αναγνωρίζουν ότι η υποχώρηση της Άγκυρας στην αντίθεσή της στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ είναι μια ευπρόσδεκτη εξέλιξη.
Ωστόσο, υπενθυμίζουν ότι «την τελευταία δεκαετία η Τουρκία δεν ήταν παραγωγικό μέλος του ΝΑΤΟ, ούτε αξιόπιστος σύμμαχος των ΗΠΑ» και επισημαίνουν ότι υπάρχουν ακόμα πάρα πολλά εκκρεμή ζητήματα, τα οποία δεν πρέπει να επιτρέψουν τη μεταφορά των F-16 στην Τουρκία.
Ειδικότερα, οι Αμερικανοί βουλευτές τονίζουν στην κοινή τους ανακοίνωση:
- Η Τουρκία παραμένει υπό το καθεστώς των κυρώσεων CAATSA λόγω της απόκτησης του ρωσικού συστήματος S-400. Η συγκεκριμένη νομοθεσία δεν επιτρέπει στην κυβέρνηση να πουλήσει ένα αμυντικό σύστημα πρώτης γραμμής σε μια χώρα που βρίσκεται υπό το καθεστώς των κυρώσεων.
- Η Τουρκία έχει επιδοθεί σε μια σειρά ανταγωνιστικών ενεργειών στο Αιγαίο, τόσο με τις συστηματικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου όσο και με την πραγματοποίηση υπερπτήσεων πάνω από τα ελληνικά νησιά.
- Η πώληση αλλά και η αναβάθμιση των F-16 παραβιάζει τον αμερικανικό Νόμο περί Ελέγχου Εξαγωγών Όπλων, καθώς ο συγκεκριμένος νόμος επιτρέπει μόνο τη μεταφορά εξοπλισμού για νόμιμες επιχειρήσεις αυτοάμυνας. Με δεδομένο ότι τα F-16 ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν τόσο στο Αιγαίο όσο και εναντίον των Κούρδων στη Βόρεια Συρία, οι βουλευτές κρίνουν ότι δεν συντρέχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις που προβλέπονται από τη νομοθεσία.
- Η αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει δώσει πληροφορίες σχετικά με το πώς εργάζεται για να σταματήσει την Τουρκία από αυτές τις ανταγωνιστικές ενέργειες ενάντια σε έναν σύμμαχο των ΗΠΑ (Ελλάδα).
Η επιστολή των βουλευτών αναλυτικά:
«Στις 30 Ιουνίου, ο πρόεδρος Μπάιντεν επιβεβαίωσε τις προθέσεις του να προχωρήσει στην πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία. Στις δηλώσεις του σημείωσε ότι πριν προχωρήσει σε οποιαδήποτε πώληση και μεταφορά όπλων, το Κογκρέσο θα πρέπει να εγκρίνει το αίτημα.
Ενώ η υποχώρηση της Τουρκίας στην αντίθεσή της στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ είναι μια ευπρόσδεκτη εξέλιξη, υπάρχουν ακόμη πάρα πολλά εκκρεμή ζητήματα για να μην προχωρήσουμε με την πώληση των F-16 στην κυβέρνηση του Ερντογάν. Την τελευταία δεκαετία, η Τουρκία δεν ήταν παραγωγικό μέλος του ΝΑΤΟ ούτε αξιόπιστος σύμμαχος των ΗΠΑ.
Η Τουρκία, συγκεκριμένα η Διεύθυνση της Αμυντικής Βιομηχανίας, παραμένει υπό κυρώσεις μέσω του νόμου για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής μέσω Κυρώσεων (CAATSA) ως αποτέλεσμα της αγοράς του ρωσικού αντιπυραυλικού αμυντικού συστήματος S-400.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν έχει δώσει απαντήσεις για το πώς η Τουρκία θα πληρούσε τις προϋποθέσεις για να εξαιρεθεί από αυτές τις κυρώσεις και πώς η κυβέρνηση θα μετριάσει τους κινδύνους της συνύπαρξης των F-16 με ένα ρωσικό οπλικό σύστημα. Άλλωστε γι' αυτό η Τουρκία απομακρύνθηκε από το πρόγραμμα των F-35.
Από τις αρχές του 2022 η Τουρκία έχει παραβιάσει τον εναέριο χώρο της Ελλάδας, συμμάχου στο ΝΑΤΟ, πάνω από 2.377 φορές, συμπεριλαμβανομένων 120 υπερπτήσεων πάνω από το ελληνικό έδαφος.
Οι ανταγωνιστικές ενέργειες της Τουρκίας στο Αιγαίο, καθώς και η εχθρική της στάση απέναντι στην ελληνική κυβέρνηση, καθιστούν σαφές ότι οι Τούρκοι δεν σκοπεύουν να αναστείλουν σύντομα αυτές τις επιθετικές και αποσταθεροποιητικές ενέργειες.
Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες προχωρούσαν στην πώληση F-16, αναμφίβολα θα χρησιμοποιούνταν πολεμικά αεροσκάφη αμερικανικής κατασκευής για την παραβίαση του ελληνικού εναέριου χώρου. Αυτό θα παραβίαζε τον νόμο περί ελέγχου εξαγωγών όπλων, ο οποίος επιτρέπει μόνο τη μεταφορά εξοπλισμού για νόμιμες επιχειρήσεις αυτοάμυνας.
Τους τελευταίους επτά μήνες, καμία από τις ενέργειες της Τουρκίας στο Αιγαίο που σχετίζεται με την Ελλάδα δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως αμυντική, αλλά μάλλον πρόκειται για εκφοβισμό.
Η αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει παράσχει πληροφορίες σχετικά με το πώς εργάζεται για να σταματήσει την Τουρκία από αυτές τις ανταγωνιστικές ενέργειες προς έναν σύμμαχο των ΗΠΑ.
Τέλος, εκτός από την επιθετικότητα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, ο πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσε ότι βρίσκεται στα πρόθυρα νέας εισβολής στη Συρία με συγκεκριμένη πρόθεση να στοχεύσει τις κουρδικές δυνάμεις στο Βορρά. Πολλές από αυτές τις δυνάμεις έχουν πολεμήσει στο παρελθόν και έχουν βοηθήσει τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ στην περιοχή.
Εάν η Τουρκία αποκτούσε μαχητικά συστήματα F-16, θα χρησιμοποιούνταν σαφώς σε αυτή τη νέα επίθεση κατά των συμμάχων μας των Κούρδων της Συρίας. Η κυβέρνηση δεν έχει παράσχει πληροφορίες σχετικά με το πώς θα διασφαλίσει ότι αυτά τα άτομα, στα οποία βασιστήκαμε στο παρελθόν και μπορεί να χρειαστεί να το κάνουμε ξανά στο μέλλον, θα προστατευτούν από όπλα που έχουν αναπτυχθεί από τις ΗΠΑ.
Μέχρι να μπορέσει η κυβέρνηση να δώσει τις κατάλληλες απαντήσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο σκόπευε να μετριάσει τις προαναφερθείσες ανησυχίες, θα συνεχίσουμε να αντιτασσόμαστε σε αυτή τη μεταφορά όπλων και να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διασφαλίσουμε ότι αυτά τα F-16 δεν θα παραδοθούν στην τουρκική κυβέρνηση».