Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, με επιστολή που απηύθυνε χθες Τρίτη στον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ζήτησε να επιτραπεί από την κυβέρνησή του η υπηρεσία του οργανισμού για τους παλαιστίνιους πρόσφυγες, η UNRWA, να συνεχίσει το έργο της, που απαγορεύτηκε διά νόμου από το κοινοβούλιο του Ισραήλ προχθές Δευτέρα.
«Ο νόμος, εξ όσων αντιλαμβανόμαστε, θα περάσουν 90 ημέρες προτού τεθεί σε ισχύ. Βρισκόμαστε σε επαφή με τις ισραηλινές αρχές. Ο Γενικός Γραμματέας (...) έστειλε επιστολή πριν από μερικές ώρες στον ισραηλινό πρωθυπουργό για να τονίσει τις ανησυχίες του» και «ζητήματα που εγείρονται βάσει του διεθνούς δικαίου» μετά την ψήφιση του νόμου, είπε ο εκπρόσωπος του κ. Γκουτέρες, ο Στεφάν Ντουζαρίκ, κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των διαπιστευμένων συντακτών στη Νέα Υόρκη, εκφράζοντας την ελπίδα πως το κείμενο που εγκρίθηκε με συντριπτική πλειοψηφία από την Κνέσετ κι απαγορεύει τη λειτουργία της υπηρεσίας στο Ισραήλ «δεν θα εφαρμοστεί».
Στην επιστολή του, που περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου, ο κ. Γκουτέρες επαναλαμβάνει τη θέση πως η εφαρμογή του νόμου θα είχε «καταστροφικές συνέπειες» για τους Παλαιστίνιους στη Λωρίδα της Γάζας και στη Δυτική Όχθη, δεδομένου πως «δεν υπάρχει επί του παρόντος καμιά ρεαλιστική εναλλακτική στην UNRWA που θα μπορούσε να προσφέρει με επαρκή τρόπο τις υπηρεσίες και τη βοήθεια που απαιτούνται».
«Απευθύνω σ’ εσάς και στην κυβέρνηση του Ισραήλ το αίτημα να αποτρέψετε τέτοιες καταστροφικές συνέπειες, επιτρέποντας η UNRWA να συνεχίσει τις δραστηριότητές της στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, τηρώντας τις υποχρεώσεις (σας) βάσει του διεθνούς δικαίου».
Η υπηρεσία δημιουργήθηκε τον Δεκέμβριο του 1949 από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ μετά τον πρώτο ισραηλινοαραβικό πόλεμο, αμέσως μετά την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ τον Μάιο του 1948.
«Μαύρο πρόβατο» η UNRWA για το Ισραήλ
Η UNRWA, που χαρακτηρίζεται αναντικατάστατη από τον ΟΗΕ, αντιμετωπίζεται εδώ και πολύ καιρό σαν μαύρο πρόβατο από το Ισραήλ, που διατείνεται πως την έχουν διαβρώσει μέλη του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος Χαμάς, ο στρατιωτικός βραχίονας της οποίας εξαπέλυσε την πολυαίμακτη έφοδο της 7ης Οκτωβρίου 2023 σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας, το έναυσμα του συνεχιζόμενου πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.
Ο Αντόνιο Γκουτέρες θύμισε στην επιστολή του πως δυνάμει του διεθνούς δικαίου, η «κατοχική δύναμη» είναι υποχρεωμένη να επιτρέπει τη λειτουργία μηχανισμών προορισμένων να βοηθούν τον πληθυσμό κατεχόμενων εδαφών.
Γκουτέρες: «Το Ισραήλ είναι δεσμευμένο στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών του έναντι της UNRWA βάσει συμφωνίας»
Ενώ ο τερματισμός «των δραστηριοτήτων της UNRWA θα άφηνε τους παλαιστίνιους πρόσφυγες χωρίς την απόλυτα απαραίτητη βοήθεια που χρειάζονται», το Ισραήλ, «ως κατοχική δύναμη, παραμένει υποχρεωμένο να εγγυάται πως ικανοποιούνται οι ανάγκες του πληθυσμού», επέμεινε στην επιστολή ο Γενικός Γραμματέας, σημειώνοντας πως η χώρα είναι δεσμευμένη στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών της έναντι της UNRWA βάσει συμφωνίας που είχε συνάψει με τον ΟΗΕ το 1967 και της Σύμβασης για τα προνόμια και την ασυλία των υπηρεσιών των Ηνωμένων Εθνών, η οποία «έχει εφαρμογή» στην περίπτωση της.
Το Ισραήλ «δεν μπορεί να επικαλεστεί διατάξεις της εθνικής νομοθεσίας του», συμπεριλαμβανομένων των νόμων που εγκρίθηκαν προχθές, «ως δικαιολογία για να μην εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του δυνάμει του διεθνούς δικαίου», τόνισε ο Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος έχει υποσχεθεί πως θα ενημερώσει τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ώστε να προχωρήσει στις «προσήκουσες ενέργειες», συμπεριλαμβανομένης ενδεχόμενης προσφυγής της στο Διεθνές Δικαστήριο (ΔΔ) της Χάγης.
«Το Ισραήλ θα συνεχίσει να διευκολύνει τις παραδόσεις ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα τηρώντας το διεθνές δίκαιο, αλλά η UNRWA απέτυχε στην εντολή της και δεν είναι πλέον η κατάλληλη υπηρεσία γι’ αυτή τη δουλειά», αντέτεινε ο ισραηλινός πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη Ντάνι Ντάνον, εξισώνοντας για ακόμη μια φορά την UNRWA με «βραχίονα της Χαμάς».