Σε «πλαφόν» στην αύξηση των ενοικίων, για να αντιμετωπίσουν την επέλαση του πληθωρισμού, προχωρούν, η μία μετά την άλλη, οι χώρες της Ευρώπης.
Το μέτρο επέβαλαν Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία, Δανία και Ηνωμένο Βασίλειο σε μια προσπάθεια να αναχαιτίσουν το κόστος στέγασης που σύμφωνα με τη Eurostat, μεταξύ του 2010 και του πρώτου τριμήνου του 2021, αυξήθηκε κατά 15,3% στην Ε.Ε. σε ότι αφορά στις τιμές ενοικίασης.
Όπως καταγράφεται σε έκθεση του E- Real Estates, στη χώρα μας η συσσωρευτική αύξηση των ενοικίων από το 2018 έως και σήμερα κυμάνθηκε από 37,2% έως και 42,1% σε ότι αφορά κατοικία κατάλληλη για οικογένεια. Υψηλότερες αυξήσεις, που φτάνουν έως και το 53% στην περίπτωση της Αθήνας, καταγράφονται κυρίως σε μικρότερα ακίνητα κατάλληλα για φοιτητές.
«Το 2022, η αύξηση των ζητούμενων μισθωμάτων κυμάνθηκε μεσοσταθμικά στο 10%, από 3% έως 7% που καταγράφηκε το 2021. Το κόστος στέγασης στην Ελλάδα έχει εκτιναχθεί σε τέτοια επίπεδα που αγγίζει το 60%-70% του μέσου μηνιαίου μισθού και αν πρόκειται για οικογενειακή κατοικία το σύνολο ενός καλού μισθού», αναφέρει ο πρόεδρος του Πανελλαδικού Κτηματομεσιτικού Δικτύου, Θεμιστοκλής Μπάκας. Σχολιάζοντας, παράλληλα, ότι στη χώρα μας από 1.1.2022 έως και 31.12.2022 επιτράπηκε αναπροσαρμογή του μισθώματος 3%, κατά ανώτατο όριο, σε σχέση με το μίσθωμα του έτους 2021, αποκλειστικά για τις εμπορικές και επαγγελματικές μισθώσεις ακινήτων. Το μέτρο παρατάθηκε έως τα τέλη του 2023.
Δανία: Έως 4% ετησίως η αύξηση για τα επόμενα δύο χρόνια
Στην έκθεση αναφέρονται αναλυτικά οι πολιτικές που εφάρμοσαν συγκεκριμένες χώρες για την καταπολέμηση του φαινομένου και την προστασία της κατοικίας. Πιο αναλυτικά, η Δανία έθεσε ανώτατο όριο στις αυξήσεις του ενοικίου κατοικιών τα επόμενα δύο χρόνια. Η κίνηση στοχεύει να βοηθήσει τα νοικοκυριά καθώς ο πληθωρισμός κάλπαζε τον Ιούλιο του 2022 στο 10%.
Οι ιδιοκτήτες σπιτιών επιτρέπεται, βάσει του νόμου που ισχύει στη χώρα, να αυξάνουν τα ενοίκια, σύμφωνα με τον πληθωρισμό. Με το πλαφόν στις αυξήσεις η αύξηση των ενοικίων περιορίζεται στο 4% ετησίως για τα επόμενα δύο χρόνια και θα ισχύει τόσο για υφιστάμενες όσο και για νέες συμφωνίες ενοικίασης.
Τα τελευταία χρόνια –από το 4ο τρίμηνο του 2020 έως το 4ο τρίμηνο του 2021– οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 9,5% σε εθνικό επίπεδο (σε 82 δήμους). Μάλιστα, σε ορισμένους δήμους, οι τιμές των κατοικιών έχουν αυξηθεί περισσότερο από 20%. Από τον Ιούνιο του 2021 έως τον Ιανουάριο του 2022, σημειώθηκε σταθερή αύξηση των τιμών για όλους τους τύπους κατοικιών σε όλες σχεδόν τις περιοχές της Δανίας. Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από την Ένωση Δανικών Στεγαστικών Τραπεζών (ADMB) αποκάλυψαν ότι οι τρέχουσες τιμές για τα διαμερίσματα είναι κατά μέσο όρο 38.145 DKK/m², που αντιπροσωπεύει αύξηση 11,6% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Ηνωμένο Βασίλειο: Πλαφόν 7% στις αυξήσεις των ενοικίων στις κοινωνικές κατοικίες
Οι τιμές ενοικίασης στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 16,1% από τον Ιανουάριο του 2015. Στην Αγγλία, οι τιμές ιδιωτικών ενοικίων αυξήθηκαν κατά 3,9% από τον Δεκέμβριο του 2021 έως τον Νοέμβριο του 2022. Την ίδια στιγμή, οι τιμές των ιδιωτικών ενοικίων στην Ουαλία αυξήθηκαν κατά 3,1% τους 12 μήνες έως τον Νοέμβριο του 2022 και στη Σκωτία κατά 4,4%.
Το Ηνωμένο Βασίλειο διαθέτει περισσότερες από 1,4 εκατ. «κοινωνικές» κατοικίες (Κοινωνική Κατοικία / Κατοικίες με Προσιτό Κόστος Στέγασης (Δημόσιες & Συνεταιριστικές). Με στόχο να παρέχουν σταθερότητα καθώς αυξάνεται ο πληθωρισμός και να αποτρέψουν τη σημαντική αύξηση των ενοικίων για τις κοινωνικές κατοικίες, η κυβέρνηση αποφάσισε να περιορίσει τις αυξήσεις στο 7% για το 2023/24.
Το μέτρο έρχεται ως συνέχεια του υπάρχοντος πακέτου υποστήριξης ύψους 37 δισεκατομμυρίων λιρών, το οποίο περιλαμβάνει έκπτωση δημοτικού φόρου 150 λιρών, έκπτωση 400 λιρών στον λογαριασμό ενέργειας για την υποστήριξη των νοικοκυριών τους επόμενους μήνες και των πιο ευάλωτων οκτώ εκατομμυρίων νοικοκυριών που λαμβάνουν στήριξη τουλάχιστον 1.200 λιρών. Πρόκειται για επιπλέον μέτρα πέραν της επένδυσης 11,5 δισεκατομμυρίων λιρών για την κατασκευή πιο προσιτών, ποιοτικών κατοικιών μέσω του Προγράμματος Προσιτές Κατοικίες που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση.
Γαλλία: Ανώτατο όριο αύξησης των ενοικίων 3,5%
Σύμφωνα πάντα με την έκθεση του E Real Estates, οι τιμές των διαμερισμάτων στη Γαλλία αυξήθηκαν κατά μέσο όρο κατά 4%. Αυτό είναι ελαφρώς μικρότερο από τις αυξήσεις που παρατηρήθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης 5,3% το τρίτο τρίμηνο του 2021 και 6,6% το τρίτο τρίμηνο του 2020.
Οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 8,6% στο μεγαλύτερο μέρος της Γαλλίας σε σχέση με τη περσινή χρονιά. Ακολουθώντας μια απότομη άνοδο 9,1% πριν από ένα χρόνο, πράγμα που σημαίνει ότι οι τιμές συνολικά αυξήθηκαν κατά 18% τα τελευταία δύο χρόνια (και 23% τα τελευταία τρία).
Σε μια προσπάθεια να προστατεύσει τα νοικοκυριά από τον αυξανόμενο πληθωρισμό, η γαλλική κυβέρνηση επέβαλε τον Αύγουστο του 2022 ανώτατο όριο αύξησης των ενοικίων 3,5% και επρόκειτο να παραμείνει σε ισχύ έως τις 30 Ιουνίου 2023. Η κυβέρνηση πρότεινε επίσης μέτρα, όπως παράταση του παγώματος στους λογαριασμούς φυσικού αερίου και ρεύματος, έκπτωση καυσίμων και εφάπαξ επιχορηγήσεις σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, όλα σχεδιασμένα για να αποτρέψουν την κρίση πληθωρισμού. Το σχέδιο της κυβέρνησης έχει την υποστήριξη του εθνικού φορέα στέγασης της Γαλλίας Conseil national de l'habitat .
Η Γαλλία διαθέτει 5.329.720 «κοινωνικές» κατοικίες (Κοινωνική Κατοικία / Κατοικίες με Προσιτό Κόστος Στέγασης (Δημόσιες & Συνεταιριστικές). Το ποσοστό ιδιοκτησίας από 63,6% το 2020 αυξήθηκε το 2021 στο 64,7%.
Ισπανία: Παράταση του ορίου αύξησης 2% έως 31 Δεκεμβρίου 2023
Οι κυβερνώντες της Ισπανίας εισήγαγαν για πρώτη φορά το ανώτατο όριο αύξησης 2% του ενοικίου τον Μάρτιο του 2022, το οποίο προοριζόταν να είναι ένα προσωρινό μέτρο για την προστασία του 30% των ανθρώπων στην Ισπανία που νοικιάζουν κατοικία από τον αυξανόμενο πληθωρισμό. Πριν απ’ αυτό, πολλοί ιδιοκτήτες είχαν το δικαίωμα να αυξάνουν την τιμή του ενοικίου σε ετήσια βάση με βάση τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (CPI).
Το μέτρο, το οποίο επρόκειτο να λήξει τον Δεκέμβριο του 2022, θα ισχύει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Παράλληλα, ευχάριστο γεγονός αποτελεί ότι το ποσοστό ιδιοκτησίας από 75,1% το 2020 αυξήθηκε το 2021 στο 75,8%. Η Ισπανία διαθέτει 290.000 «κοινωνικές» κατοικίες (Κοινωνική Κατοικία / Κατοικίες με Προσιτό Κόστος Στέγασης (Δημόσιες & Συνεταιριστικές).
Πορτογαλία: Περιόρισε την αύξηση των ενοικίων κατά 2% το 2023
Τα ενοίκια δεν έχουν σταματήσει να αυξάνονται την τελευταία πενταετία στην Πορτογαλία φτάνοντας τα 6,25 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Το κόστος μίσθωσης είναι 42% υψηλότερο από το 2017, όταν το ενοίκιο των κατοικιών κόστιζε, κατά μέσο όρο, 4,39 ευρώ/m2. Πλέον, μια οικογένεια θα πρέπει να πληρώνει, κατά μέσο όρο, 625 ευρώ το μήνα για το ενοίκιο ενός σπιτιού (+186 ευρώ/μήνα).
Στο παρελθόν, λόγω της πανδημίας, οι συντελεστές αύξησης των ενοικίων ήταν 0,43% το 2022 και στο 0% το 2021. Ο αναμενόμενος συντελεστής αύξησης 5,43% για το 2023 οδήγησε στη ψήφιση του Νόμου 19/2022, στις 21 Οκτωβρίου του 2022, με αποτέλεσμα η αύξηση του ενοικίου να περιοριστεί στο 2% για το έτος 2023. Το ανώτατο όριο ισχύει για όλα τα ενοίκια, κατοικιών ή επαγγελματικών χώρων.
Για να αποζημιωθούν οι ιδιοκτήτες για το ανώτατο όριο στα ενοίκια κατοικιών και καταστημάτων για την επόμενη χρονιά, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε τη χορήγηση φορολογικών πλεονεκτημάτων, με εκπτώσεις φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων ή εταιρικού φόρου, που θα εφαρμόζονται αυτόματα. Οι αποζημιώσεις στους ιδιοκτήτες για το ανώτατο όριο των ενοικίων το 2023 θα γίνονται αυτόματα, λαμβάνοντας υπόψη την ετήσια φορολογική δήλωση που υποβάλλουν.
Το ποσοστό ιδιοκτησίας κατοικιών στην Πορτογαλία αυξήθηκε στο 78,30 % το 2022 από 77,30% το 2021 και 73,9% το 2020 σύμφωνα με τη Eurostat. Η Πορτογαλία διαθέτει 130.000 «κοινωνικές» κατοικίες (Κοινωνική Κατοικία / Κατοικίες με Προσιτό Κόστος Στέγασης (Δημόσιες & Συνεταιριστικές).
