Ένα νέο εμπορικό «όπλο» ετοιμάζει η ΕΕ, απέναντι στους στους οικονομικούς της αντιπάλους, σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσίευσε το Politico.
Σοβαρές διεργασίες στις Βρυξέλλες φάινεται πως λαμβάνουν χώρα αυτήν την βδομάδα, καθώς θα συζητηθεί η δημιουργία ενός νέου εργαλείου με το οποίο η Ένωση θα θωρακίσει τα εμπορικά της συμφέροντα απέναντι σε οικονομικούς εκβιασμούς και εωτερικές αντιθέσεις που την εκθέτουν στο διεθνές εμπόριο.
Η πρόταση της Κομισιόν αποτελεί ένα όπλο με το οποίο η Ένωση θα επιχειρήσει να ξεπεράσει τα χρόνια προβλήματα που προκύπτουν στις εμπορικές της συναλλαγές όταν τρίτα κράτη εκμεταλλεύονται διαφορές μεταξύ των κρατών μελών. Για να αντιμετωπιστεί αυτή η αδυναμία, το νέο «όπλο» θα επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιβάλλει εμπορικές κυρώσεις εναντίον οποιασδήποτε τρίτης χώρας. Αυτές οι κυρώσεις, σύμφωνα με το υπό επεξεργασία σχέδιο, θα μπορούν να αναιρεθούν μόνο αν η πλειοψηφία των κρατών μελών το αποφασίσει.
Όπως σημειώνει το Politico, η ΕΕ έχει βρεθεί πολλές φορές στο έλεος ισχυρών πιέσεων από τους αντιπάλους της οι οποίοι με την παραδοσιακή τακτική του «διαίρει και βασίλευε» εμποδίζουν τη συλλογική αντίδραση της ευρωπαϊκής κοινότητας καθώς μέχρι σήμερα, απαιτείται ομοφωνία των κρατών μελών για να εμποδιστεί ο οικονομικός εκβιασμός γεγονός που καθιστά την ΕΕ πολύ ευάλωτη. Αν δηλαδή, για παράδειγμα, η ΕΕ αποφάσιζε ότι θέλει να επιβάλλει εμπορικές κυρώσεις στην Κίνα , με το νέο εργαλείο η Κομισιόν θα μπορεί να επιβάλλει αυτές τις κυρώσεις χωρίς να απαιτείται η ομόφωνη απόφαση των κρατών μελών.
O κίνδυνος για ένα διεθνή εμπορικό εκτροχιασμό
Αυτό που ανησυχεί όμως αρκετούς Ευρωπαίους Αξιωματούχους είναι πως μια τέτοια αλλαγή που θα καθιστά την επιβολή κυρώσεων από την ΕΕ σε τρίτους πολύ πιο εύκολη, θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρές εμπορικές αναταραχές με τις όποιες γεωπολιτικές προεκτάσεις. Η ΕΕ θα μπορούσε, θέλοντας να προστατεύσει τα συμφέροντά της, να προκαλέσει ένα τέτοιο «σοκ» στην εμπορική δραστηριότητα που θα έπληττε στο τέλος και την ίδια. Επίσης, πολλοί φαίνεται να εκτιμούν ότι η χρήση του συγκεκριμένου «όπλου» θα προκαλούσε αντιδράσεις πολύ ισχυρότερες από τα μέτρα που θα επέβαλλε η ΕΕ, πάλι με αποτέλεσμα να κριθεί αρνητική αυτή η επιλογή.
Η ΕΕ διεθνής εμπορικός πυλώνας
Το 2020, η ΕΕ ήταν δεύτερη σε εξαγωγές αγαθών στον κόσμο (15%) μετά την Κίνα (18%) αλλά πριν τις ΗΠΑ (10%). Ήταν, επίσης για το 2020, ο τρίτος μεγαλύτερος εισαγωγέας αγαθών (13%) μετά τις ΗΠΑ (16%) και την Κίνα (14%).
Με λίγα λόγια, η ΕΕ αποτελεί πυλώνα της διεθνούς εμπορικής δραστηριότητας. Αν διαραγούν αυτές οι ισορροπίες, οι επιπτώσεις θα μπορούσαν να είναι ωλέθριες, σύμφωνα με τους πιο διστακτικούς. Δηλαδή, καλύτερα, να ταλανίζεται η ΕΕ από επιμέρους εκβιασμούς στο εξωτερικό και από τις αντιθέσεις στο εσωτερικό της παρά να ρισκάρει να βρεθεί σε έναν ολοκληρωτικό εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, για παράδειγμα.
Σήμερα,130 εμπορικές συμφωνίες έχουν συναφθεί, βρίσκονται σε εκκρεμότητα, τελούν υπό επανεξέταση ή διαπραγμάτευση. Οι εμπορικές συμφωνίες δεν δίνουν μόνο τη δυνατότητα μείωσης των δασμών αλλά και την ευκαιρία διεθνούς αναγνώρισης της ποιότητας και των προδιαγραφών ασφαλείας των ευρωπαϊκών προϊόντων. Μέσω εμπορικών συμφωνιών, παρέχονται επίσης δυνατότητες προστασίας των γεωγραφικών ενδείξεων της ΕΕ σε τρίτες χώρες.
Το 2020 και το 2021 ο κύριος εμπορικός εταίρος της ΕΕ ως προς τις εξαγωγές ήταν οι ΗΠΑ. Όσον αφορά τις εισαγωγές ο βασικός εταίρος της ΕΕ ήταν η Κίνα για το 2020 και το Ηνωμένο Βασίλειο για το 2021.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέμειναν ο πρώτος προορισμός των εξαγωγών της ΕΕ το 2020, καθώς απορρόφησαν το 18,3% των συνολικών εξαγωγών αγαθών της Ένωσης. Τη δεύτερη θέση κατείχε το Ηνωμένο Βασίλειο (14,4%), και την τρίτη η Κίνα (10,5%).
«Realpolitik» επιλογή
Σε αυτό το διεθνές περιβάλλον που όλο αλλάζει και δεν φαίνεται να ακολουθεί το δρόμο της σταθερότητας αλλά μάλλον το αντίθετο, η ΕΕ θα επιχειρήσει να εξοπλιστεί ανάλογα και όπως φάινετια από το σχέδιο η λογική πίσω από αυτό είναι ότι η εμπορική ισχύς της Ευρώπης δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη πλέον χωρίς, να παρθούν τα απαραίτητα μέτρα.
Αύριο, 8 Δεκεμβρίου, αναμένεται η επίσημη παρουσίαση του σχεδίου για την αναβάθμιση της ενωσιακής εργαλειοθήκης, μια διαδικασία που σχετίζεται με την ανάγκη ανάβθμισης του ρόλου της ΕΕ στον κόσμο και με την εντεινόμενη αστάθεια.