Η κούρσα για το «χρυσό» εμβόλιο που θα απαλλάξει τον πλανήτη από τον κορωνοϊό βρίσκεται στην κορύφωσή της.
Οι πρόσφατες ανακοινώσεις του διδύμου Pfizer – BioNTech για την επιτυχία του εμβολίου σε ποσοστό 90% αναθέρμαναν την ελπίδα σε όλο τον κόσμο. Την ίδια στιγμή, στην τελική ευθεία μπαίνουν και οι δοκιμές για το εμβόλιο της Moderna, με τα αποτελέσματα να αναμένονται εντός Νοεμβρίου.
Το βασικό «αντίπαλο δέος» του εμβολίου της Pfizer, ωστόσο, δεν είναι άλλο από το εμβόλιο της Οξφόρδης, για το οποίο έχουν ήδη παρασκευαστεί 40 εκατ. δόσεις.
Η «μάχη» των εμβολίων - Η πρόταση της Οξφόρδης
Τα εμβόλια που αναπτύσσονται για να αναχαιτίσουν την τεράστια εξάπλωση του κορωνοϊού στον πλανήτη δημιουργήθηκαν με διαφορετικές προσεγγίσεις. Το εμβόλιο των AstraZeneca και του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης (με την επιστημονική ονομασία ChAdOx1 nCoV-19) βασίζεται σε έναν «απενεργοποιημένο» αδενοϊό, που προκαλεί κρυολόγημα και εντοπίζεται στους χιμπατζήδες.
Στον συγκεκριμένο αδενοϊό, ωστόσο, οι επιστήμονες της Οξφόρδης προσέθεσαν γενετικές οδηγίες για την πρωτεΐνη επιφανείας (spike protein) του κορωνοϊού SARS-Cov-2, που είναι απαραίτητη ώστε ο ιός να προσβάλει τον άνθρωπο. Τι σημαίνει αυτό; Οτι το εμβόλιο της Οξφόρδης και της AstraZeneca «διδάσκει» το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να αναγνωρίζει τον κορωνοϊό και να δημιουργεί ανοσολογική αντίδραση.
Να σημειωθεί ότι ο ιός-«όχημα» που χρησιμοποιείται στο εμβόλιο της Οξφόρδης δεν μπορεί να μεταδοθεί στους ανθρώπους.
Ποια η διαφορά του εμβολίου της Pfizer
Η ομάδα των Pfizer και BioNTech επέλεξε ένα διαφορετικό «μονοπάτι» για το εμβόλιο που δημιούργησε. Το εμβόλιο βασίζεται στην τεχνική του αγγελιαφόρου RNA (mRNA), κάτι που το διαφοροποιεί από τα περισσότερα εμβόλια -στα οποία χρησιμοποιούνται αποδυναμωμένοι ιοί.
Οταν εγχύεται στον οργανισμό, το mRNA εμβόλιο περνά στα κύτταρα και τους «μαθαίνει» να δημιουργούν αντιγόνα. Αυτά τα αντιγόνα αναγνωρίζονται από το ανοσοποιητικό σύστημα και εκείνο, τότε, προετοιμάζεται για να δώσει «μάχη» με τον κορωνοϊό.
Τα 9 «συν και πλην» των δύο εμβολίων
Από τις τελευταίες παρατηρήσεις επιστημόνων προκύπτει ότι κάθε εμβόλιο έχει τα θετικά και τα αρνητικά του. Τα πλέον βασικά σημεία είναι τα εξής:
Παραγωγή
-Το εμβόλιο της Pfizer μπορεί να παραχθεί με μεγαλύτερους ρυθμούς, καθώς δεν περιλαμβάνει πραγματικό ιό στη σύνθεσή του.
-Παρά ταύτα, το εμβόλιο της Pfizer χρειάζεται πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, κάτω των 70 βαθμών Κελσίου, για να συντηρηθεί. Αυτό δημιουργεί βασικά προβλήματα για τη διανομή του, ιδίως σε μη ανεπτυγμένες χώρες -και όχι μόνο. Αυτός είναι και ο λόγος που η Pfizer σχεδιάζει μια εκδοχή του εμβολίου σε σκόνη.
-Στον αντίποδα, το εμβόλιο της Οξφόρδης μπορεί να συντηρηθεί σε θερμοκρασίες 2 με 8 βαθμούς Κελσίου, καθιστώντας μακράν πιο εύκολη τη διανομή του.
Η τιμή του εμβολίου
-Το εμβόλιο της Pfizer θα χρειάζεται δύο δόσεις, έναντι μιας δόσης του εμβολίου της Οξφόρδης.
-Το εμβόλιο της Οξφόρδης θα είναι πιο φτηνό από εκείνο της Pfizer. Σύμφωνα με τον Independent, οι δύο δόσεις του εμβολίου της Pfizer θα κοστίζουν περί τα 39 δολάρια. Το εμβόλιο της Οξφόρδης, ωστόσο, θα κοστίζει 3 δολάρια. Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει υπογράψει συμφωνίες για αγορά 400 εκατ. δόσεων του εμβολίου της Οξφόρδης έναντι 2,5 ευρώ και έχει επίσης αγοράσει 200 εκατ. δόσεις με οψιόν για 100 εκατ. ακόμη από το εμβόλιο της Pfizer με λιγότερα από 19,5 δολάρια ανά δόση. Η Ευρώπη κατόπιν θα μοιράσει τα εμβόλια σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Στην Ελλάδα τα εμβόλια θα διατεθούν δωρεάν στους πολίτες που επιθυμούν να εμβολιαστούν, σύμφωνα με την εξαγγελία από το καλοκαίρι του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Αποτελεσματικότητα
-Τα αποτελέσματα για το εμβόλιο της Pfizer ήταν πέραν κάθε προσδοκίας, καθώς από τις δύο ομάδες που το έλαβαν (εμβόλιο έναντι placebo) αποδείχθηκε ότι απέδωσε στο 90% των συμμετεχόντων.
-Εξίσου ενθαρρυντικά ήταν τα πρώτα αποτελέσματα για το εμβόλιο της Οξφόρδης, δίχως όμως να περιλαμβάνουν προχωρημένες δοκιμές -δηλαδή ανθρώπους που προσβλήθηκαν από κορωνοϊό και δεν νόσησαν.
-Το εμβόλιο της Οξφόρδης προκαλεί ισχυρή ανοσοαπόκριση στους ηλικιωμένους. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη, αν λάβει κανείς υπ’ όψιν ότι, για παράδειγμα, το εμβόλιο της γρίπης έχει χαμηλή αποδοτικότητα στον ηλικιωμένο πληθυσμό.
-Στον αντίποδα, για το εμβόλιο της Pfizer δεν είναι ακόμη γνωστό το ποσοστό αποτελεσματικότητας σε κρίσιμες υπο-ομάδες όπως οι ηλικιωμένοι, όπως και κατά πόσον το εμβόλιο μπορεί να αποτρέψει βαριές περιπτώσεις, αφού δεν είχε νοσήσει βαριά ουδείς από τους συμμετέχοντες που κόλλησαν Covid-19 σε αυτόν τον γύρο της ανάλυσης.
Το κοινό σημείο των δύο εμβολίων
Τόσο το εμβόλιο των AstraZeneca - Οξφόρδης όσο και το εμβόλιο των Pfizer - BioNTech κατάφεραν να «πυροδοτήσουν» τη δημιουργία αντισωμάτων και Τ-λεμφοκυττάρων, ένας συνδυασμός ικανός να αντιμετωπίσει την προσβολή και, το ευκταίο, τη βαριά νόσηση από τον κορωνοϊό.