Επτά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πιέζουν για ένα πιο αποτελεσματικό πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου, υποστηρίζοντας ότι αυτό που προτείνεται είναι απίθανο να βοηθήσει τους καταναλωτές με τους λογαριασμούς ενέργειας.
Με λιγότερο από δύο εβδομάδες να απομένουν μέχρι να καταλήξουν σε συμφωνία οι υπουργοί Ενέργειας, χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και το Βέλγιο πιέζουν για αυστηρότερο ανώτατο όριο τιμών, το οποίο θα κινείται ανάλογα με τα επιτόκια σε βασικούς διεθνείς κόμβους, σύμφωνα με έγγραφο που είδε το Bloomberg.
Η πίεση για ένα πιο δυναμικό πλαφόν έρχεται εν μέσω εκτεταμένης απογοήτευσης ότι το ανώτατο όριο που περιγράφεται από την Επιτροπή συνοδεύεται από συνθήκες αγοράς που μπορεί να μη γίνουν ποτέ πραγματικότητα. Για παράδειγμα, δεν θα είχε ενεργοποιηθεί ούτε τον Αύγουστο, όταν οι τιμές εκτοξεύτηκαν στα ύψη τον Αύγουστο.
Οι βασικές απαιτήσεις των επτά χωρών της ΕΕ για το πλαφόν στο φυσικό αέριο
- Το 75% του ανώτατου ορίου τιμής θα πρέπει να καθοριστεί σύμφωνα με μια τιμή αναφοράς (το έγγραφο αναφέρει ως παράδειγμα τα 160 ευρώ).
- Το υπόλοιπο 25% θα πρέπει να κινηθεί σύμφωνα με έναν σταθμισμένο μέσο όρο τιμών φυσικού αερίου και LNG που ορίζονται σε ΗΠΑ, Ασία και Ευρώπη.
- Δεν έχει οριστεί χρονικό διάστημα για το ανώτατο όριο.
- Οι χώρες προτείνουν επίσης την κατάργηση του δεύτερου όρου της Επιτροπής σχετικά με τη διαπραγμάτευση των τιμών του φυσικού αερίου με σημαντικό ασφάλιστρο έναντι του LNG.
- Η τρέχουσα πρόταση της Επιτροπής για το πλαφόν απαιτεί οι τιμές να παραμείνουν πάνω από 275 δολάρια για δύο εβδομάδες και επίσης να είναι τουλάχιστον 58 ευρώ υψηλότερες από τις τιμές του υγροποιημένου φυσικού αερίου για 10 ημέρες διαπραγμάτευσης.
«Η συνθήκη των δύο διαδοχικών εβδομάδων με σταθερά υψηλές τιμές φυσικού αερίου δεν είναι αποτελεσματική για την επίτευξη άμεσων θετικών αποτελεσμάτων για τις αγορές. Τα επίπεδα ενεργοποίησης απέχουν πολύ από το να αποτρέψουν επεισόδια υπερβολικών τιμών στο φυσικό αέριο», αναφέρεται στο έγγραφο για την πρόταση της Επιτροπής.
Δύσκολες οι διαπραγματεύσεις στην ΕΕ
Οι νέες απαιτήσεις θέτουν το έδαφος για δύσκολες διαπραγματεύσεις ενόψει της έκτακτης συνεδρίασης των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις 13 Δεκεμβρίου, με τις έντονες διαφορές μεταξύ των χωρών να παραμένουν. Εάν δεν καταφέρουν να συμφωνήσουν μέχρι τότε, το θέμα θα πάει σε επίπεδο ηγετών στη σύνοδο κορυφής αργότερα μέσα στην εβδομάδα, με το τελικό ενεργειακό συμβούλιο πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων να έχει προγραμματιστεί στις 19 Δεκεμβρίου.
Η Τσεχική Δημοκρατία, η οποία κατέχει την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, κατέθεσε μια συμβιβαστική πρόταση που μειώνει το ανώτατο όριο τιμών από 275 ευρώ που πρότεινε η επιτροπή στα 264 ευρώ, σύμφωνα με ξεχωριστό έγγραφο που είδε το Bloomberg. Πρότεινε επίσης να μειωθεί το χρονικό διάστημα που θα χρειαζόταν να παραμείνουν οι τιμές πάνω από αυτό για να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός, στις πέντε ημέρες (από δύο εβδομάδες). Ακόμα και αυτή η πρόταση, όμως, εξακολουθεί να θεωρείται απίθανο ότι θα είναι επαρκής για τις χώρες που πιέζουν για ένα αυστηρότερο ανώτατο όριο.
Ο κίνδυνος είναι ότι τυχόν αποτυχία επίτευξης συμφωνίας εμποδίζει άλλους κανονισμούς έκτακτης ανάγκης που έχουν συμφωνηθεί -σχετικά με την επιτάχυνση της αδειοδότησης, τις κοινές αγορές αερίου και τον περιορισμό της ενδοημερήσιας αστάθειας των τιμών. Η πρόταση από τα επτά έθνη θα προσαρμοστεί ανάλογα με τις τιμές του επόμενου χρονικού διαστήματος, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα, ενώ δεν είναι ακόμη σαφές εάν θα ρυθμιστεί ανάλογα και με εξωχρηματιστηριακές συναλλαγές.
Οι χώρες ζήτησαν επίσης από τα κράτη-μέλη να έχουν τον τελευταίο λόγο για το εάν το ανώτατο όριο τιμών θα αναστέλλεται λόγω ακούσιων διαταραχών της αγοράς ή διαταραχών στον εφοδιασμό, αντί να το αφήσουν στα χέρια της Επιτροπής. Θα μπορούσε επίσης να υπάρχει η επιλογή αυτόματης αναστολής.
Η Ισπανία θεωρείται ότι υποστηρίζει την πρόταση σε γενικές γραμμές, ενώ η υποστήριξη της Γαλλίας θα είναι κρίσιμη, καθώς χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία αντιτίθενται σε ένα αυστηρότερο ανώτατο όριο, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τις συζητήσεις.