Για το κατά πόσο θα μπορούσαν Ελλάδα και Τουρκία να συμφιλιωθούν μετά τις εκλογές, για το τι θα σημάνει το ένα ή το άλλο εκλογικό αποτέλεσμα στη γείτονα και τον αστάθμητο παράγοντα της εσωτερικής κρίσης στην Αγκυρα μετά και τις επαναληπτικές τουρκικές εκλογές της 28ης Μαϊου και κατά πόσο όλα αυτά θα μπορούσαν να έχουν συνέπειες -θετικές ή αρνητικές- στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, γράφει σε εκτενές του δημοσίευμα το Al Jazeera.
Ξεκινώντας λέγοντας ότι «η Ελλάδα και η Τουρκία προσέρχονται ταυτόχρονα στις κάλπες, γεγονός που σύμφωνα με τους ειδικούς θα μπορούσε να ανοίξει δυνατότητες προσέγγισης» το Al Jazeera επιχειρεί να αναλύσει την κατάσταση προσθέτοντας ότι «η λεγόμενη διπλωματία του σεισμού είναι μια πιθανή ευκαιρία για την Άγκυρα και την Αθήνα να γεφυρώσουν τις διαφορές τους μετά τις εκλογές και στις δύο χώρες αυτόν τον μήνα».
Μάλιστα, το μέσο σημειώνει ότι αυτή φαίνεται να είναι η επικρατούσα θεωρία στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, μετά τους σεισμούς του Φεβρουαρίου με τους δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και τις ανυπολόγιστες καταστροφές.
«Είναι προς το συμφέρον όλων εδώ να εργαστούμε προς την κατεύθυνση της ειρήνης», δήλωσε ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Γιώργος Τσούνης στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών στις 27 Απριλίου. «Στο τέλος της ημέρας, οι πράξεις δεν ακολούθησαν τη ρητορική της προεκλογικής χρονιάς. Υπάρχει η επιθυμία και στις δύο πλευρές του Αιγαίου να αναζητηθεί η ειρήνη και ο συμβιβασμός».
Η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα που έστειλε ομάδες ΕΜΑΚ στην Τουρκία, ενώ ακολούθως οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας των δύο χωρών συναντήθηκαν και διακήρυξαν τη βελτίωση των σχέσεων.
«Όμως αυτό μπορεί να είναι επιφανειακό», γράφει το aljazeera,
Αφού εξέφρασε τα συλλυπητήριά του για τo δυστύχημα των Τεμπών στις 28 Φεβρουαρίου που στοίχισε τη ζωή σε 57 ανθρώπους στην Ελλάδα, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επανέλαβε τις αμφισβητήσεις της Άγκυρας σχετικά με την ελληνική κυριαρχία στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Το ίδιο έκανε και ο υπουργός Εξωτερικών του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Πέρυσι, ο νεότερος εταίρος του Ερντογάν στον συνασπισμό προκάλεσε αναστάτωση όταν δημοσίευσε έναν χάρτη που απεικόνιζε ορισμένα νησιά ως τουρκικά. Και τον περασμένο μήνα, ο Ερντογάν ακολούθησε το ίδιο παράδειγμα σε μια τηλεοπτική προεκλογική διαφήμιση.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απέρριψε τους χάρτες αυτούς ως «προκλητικούς και απαράδεκτους». Ο υπουργός Άμυνας της Ελλάδας Νίκος Παναγιωτόπουλος, δήλωσε ότι η δημοσίευσή τους ήταν ένδειξη του γεγονότος ότι «οι μακροπρόθεσμοι τουρκικοί στόχοι δεν αλλάζουν».
Ετοιμάζει γερμανική διαμεσολάβηση μετά τις εκλογές σε Ελλάδα και Τουρκία;
Ωστόσο συνεχίζει το aljazeera «παρ' όλα αυτά, υπάρχει μια επίμονη φήμη ότι μετά τις εκλογές της 14ης Μαΐου στην Τουρκία και τις εκλογές της 21ης Μαΐου στην Ελλάδα, οι ΗΠΑ θα ενθαρρύνουν τη Γερμανία να αναλάβει διπλωματική πρωτοβουλία για να ξεκινήσουν οι ελληνοτουρκικές συνομιλίες».
«Οι πηγές μου λένε ότι οι ΗΠΑ συζητούν εδώ και καιρό μια γερμανική διπλωματική πρωτοβουλία», δήλωσε στο Al Jazeera ο καθηγητής Κωνσταντίνος Φίλης.
Και συνεχίζει το Al Jazeera παραθέτοντας ένα μίνι ιστορικό για τις εντάσεις Τουρκίας-Ελλάδας τα τελευταία χρόνια με αποκορύφωνα το καλοκαίρι του 2020 και τα όσα έγιναν με τις απίστευτες τουρκικές προκλήσεις νότια της Κρήτης, ενώ ακολούθως επιστρέφει στις κρίσιμες εκλογές της Τουρκίας και το αποτέλεσμα που θα βγάλει η κάλπη:
Τι θα αλλάξει αν κερδίσει ο Κιλιτσντάρογλου
«Ο αντίπαλος του Ερντογάν, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, έχει ένα μικρό προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις. Αναμένεται ευρέως να έχει καλή επίδοση στις 14 Μαΐου και να είναι ο αντίπαλος του Ερντογάν στις επαναληπτικές εκλογές της 28ης Μαΐου.
''Αν κερδίσει ο Κιλιτσντάρογλου, θα έχουμε σίγουρα δύο αλλαγές. Η μία είναι στο ύφος της πολιτικής. Ο Ερντογάν είναι αρκετά απότομος και τραχύς… Δεν περιμένει κανείς αυτού του είδους τη συμπεριφορά από τον Κιλιτσντάρογλου'', δήλωσε ο Φίλης στο Al Jazeera.
''Η δεύτερη είναι ότι ο Ερντογάν θεωρείται ως μια αυταρχική φιγούρα που χειροτερεύει και ο Κιλιτσντάρογλου διαφημίζει ότι η Τουρκία του θα γίνει πιο δημοκρατική… Θα πλησιάσει περισσότερο την ΕΕ''».
Και συνεχίζει το Al Jazeera παραθέτοντας τη δήλωση ενός ανώτερου Ελληνα διπλωμάτη που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, λέγοντας ότι μια Τουρκία που πλησιάζει περισσότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας. «Η Τουρκία προτιμά γενικά να διατηρεί τα ελληνοτουρκικά θέματα σε διμερές επίπεδο … Γιατί; Η Τουρκία είναι ισχυρότερη από την Ελλάδα και σε διμερές πλαίσιο είναι το ισχυρότερο μέρος», δήλωσε ο διπλωμάτης. Και προσέθεσε: «Η Ελλάδα ακολουθεί την ακριβώς αντίθετη στρατηγική προσπαθώντας να επιτύχει ισορροπία μέσω του ΝΑΤΟ και της ΕΕ και της ισχυρής σχέσης της με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία - ισχυρές δυτικές χώρες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το κύριο σύνθημα της Τουρκίας είναι "μην φέρνετε τρίτους στις υποθέσεις μας"».
Πώς οι σεισμοί και η ανάγκη για μετρητά αλλάζουν τη στάση της Τουρκίας
Και συνεχίζει παρακάτω την ανάλυση του το Al Jazeera:
«Οι σεισμοί της Τουρκίας δεν άλλαξαν μόνο τη ρητορική. Δημιούργησαν την ανάγκη για μετρητά. Οι εκτιμήσεις για το κόστος ανοικοδόμησης της Τουρκίας ανέρχονται σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια.
Ορισμένοι παρατηρητές πιστεύουν ότι αυτό δημιουργεί μοχλό πίεσης για τη Δύση να στηρίξει την Τουρκία ώστε να εγκαταλείψει τη γεωπολιτική της αντιπαλότητα με την Ελλάδα».
Φίλης: Χρειάζεται τελωνειακή ένωση της Τουρκίας με την ΕΕ
Ο Κ.Φίλης μιλώντας στο Al Jazeera εξέφρασε ωστόσο τη διαφωνία του σχετικά: «Χρειάζεται κάτι πιο διαρθρωτικό, και αυτό είναι η τελωνειακή ένωση με την ΕΕ», δήλωσε. Ο Ερντογάν επιδιώκει εδώ και χρόνια να πουλήσει τουρκικά αγροτικά προϊόντα στην Ευρώπη και αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει μοχλό πίεσης, πιστεύει ο καθηγητής, προσθέτει στη συνέχεια το Al Jazeera.
Το σενάριο για ένταση σε περίπτωση που το αποτέλεσμα στην Τουρκία στις 28 Μαϊου είναι οριακό
Kαι ακολούθως κλείνουν την ανάλυσή τους, με το σενάριο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε επιδείνωση των σχέσεων των δύο χωρών, με τον Κ.Φίλη να εξηγεί.
Γράφει συγκεκριμένα το Al Jazeera:
«Υπάρχει ένα σενάριο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε δραστική επιδείνωση των σχέσεων. Η Ελλάδα είναι πιθανόν να μην βγάλει κυβέρνηση στις 21 Μαΐου, επειδή κανένα κόμμα δεν προβλέπεται να κερδίσει 151 έδρες στη Βουλή και τα τρία κορυφαία κόμματα έχουν δηλώσει ότι δεν θέλουν να συνεργαστούν μεταξύ τους. Αυτό θα οδηγήσει σε επαναληπτικές εκλογές στις 2 Ιουλίου, αφήνοντας την Ελλάδα με μια υπηρεσιακή κυβέρνηση για τον Ιούνιο.
Εάν η Τουρκία δεν έχει ένα σαφές εκλογικό αποτέλεσμα, αυτό θα μπορούσε να σημάνει πρόβλημα για την Ελλάδα, λέει ο Φίλης.
"Μόνο ένα σενάριο με προβληματίζει - το σενάριο κατά το οποίο η Τουρκία έχει μια εσωτερική κρίση, κατά την οποία στις 28 Μαΐου … υπάρχει ένα κοντινό αποτέλεσμα που η μία ή η άλλη πλευρά δεν αναγνωρίζει … και υπάρχει μια κρίση που κάποιοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν για να κάνουν κάτι απροσδόκητο"».