Τι μπορεί να ακολουθήσει μετά την εισβολή-σοκ της Ουκρανίας στη Ρωσία επιχειρεί να εκτιμήσει ο Economist, καθώς το Κίεβο προελαύνει.
Η αστραπιαία εισβολή της Ουκρανίας στη ρωσική επαρχία του Κουρσκ ξεπέρασε τις προσδοκίες ακόμη και εκείνων που τη σχεδίασαν, εκτιμά το μέσο.
Στις 12 Αυγούστου ο στρατηγός Oleksandr Syrsky, ο αρχιστράτηγος της Ουκρανίας, ισχυρίστηκε ότι οι δυνάμεις του ελέγχουν περίπου 1.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα ρωσικού εδάφους.
Ο «έλεγχος» μπορεί να είναι υπερβολική λέξη. Αλλά μέσα σε επτά ημέρες οι Ουκρανοί κατέλαβαν σχεδόν τόσα εδάφη όσα η Ρωσία κατάφερε, με τεράστιο κόστος, να τους πάρει από την αρχή του έτους (1.175 τετραγωνικά χιλιόμετρα).
Τις επόμενες ημέρες η εισβολή πιθανότατα θα κορυφωθεί, καθώς τα στρατεύματα κουράζονται και οι γραμμές ανεφοδιασμού επεκτείνονται επικίνδυνα.
Ποιο θα είναι το κέρδος του Ζελένσκι από την αστραπιαία εισβολή
Το ερώτημα είναι αν η Ουκρανία μπορεί να εκμεταλλευθεί τα βραχυπρόθεσμα κέρδη, επιτυγχάνοντας μόνιμο στρατηγικό πλεονέκτημα.
Τα βραχυπρόθεσμα οφέλη είναι απλά... Ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει έρθει σε αισθητή αμηχανία: στις 12 Αυγούστου εμφανίστηκε στη ρωσική κρατική τηλεόραση να κακολογεί αξιωματούχους του στρατού, της ασφάλειας και της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν την πρωτοβουλία έπειτα από πολλούς μήνες που βρίσκονταν σε μειονεκτική θέση, σημειώνει ο Konrad Muzyka, στρατιωτικός αναλυτής της Rochan Consulting, μιας εταιρείας που παρακολουθεί τον πόλεμο.
Η Ουκρανία κατάφερε να αιφνιδιάσει τον εχθρό, όπως έκανε η επίθεση του στρατηγού Σίρσκι εναντίον των ρωσικών δυνάμεων στο Χάρκοβο πριν από σχεδόν δύο χρόνια. Η Ουκρανία πιστεύει ότι έδειξε ότι κάθε άλλο παρά «παγωμένη» είναι η γραμμή του μετώπου της σύγκρουσης, η οποία είναι ρευστή, αλλάζοντας ενδεχομένως τους υπολογισμούς της Ρωσίας και της Δύσης σε τυχόν μελλοντικές διαπραγματεύσεις.
Ο Muzyka προειδοποιεί ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να υποστεί τεράστιες απώλειες όταν η Ρωσία αντεπιτεθεί. Μέχρι στιγμής δεν έχει συγκεντρώσει τις αναγκαίες δυνάμεις για να το πράξει.
Υπάρχουν ακόμη ελάχιστα σημάδια ρωσικής αντίστασης στο έδαφος. Η Ουκρανία έχει συλλάβει μεγάλο αριθμό αιχμαλώτων, κυρίως στρατεύσιμους ή άνδρες της Εθνικής Φρουράς, μιας εσωτερικής στρατιωτικής δύναμης. Παραδόθηκαν γρήγορα. Οι Ουκρανοί έχουν αντιμετωπίσει ελάχιστη αντίσταση από τους θύλακες πολιτών που έχουν μείνει πίσω. Δεκάδες χιλιάδες έχουν απομακρυνθεί, σύμφωνα με τον κυβερνήτη του Κουρσκ. Πολλοί έφυγαν με δική τους πρωτοβουλία, θυμωμένοι με τη χαοτική κατάσταση.
Η αποτυχία της Ρωσίας να εξαπολύσει ταχεία αντεπίθεση προβληματίζει ορισμένους Ουκρανούς αξιωματικούς. Αντί να μεταφέρει στρατεύματα από το Ντονμπάς στο Κουρσκ, το Κρεμλίνο μπορεί να σχεδιάζει μια ασύμμετρη απάντηση, όπως ένα μπαράζ ρουκετών κατά της κυβερνητικής συνοικίας στο Κίεβο.
Τα «κουκουλώνουν» στη Μόσχα
Μέχρι στιγμής ο Πούτιν δεν αντιμετωπίζει μεγάλη πίεση από την κοινή γνώμη στο εσωτερικό. Οι Ρώσοι είναι ενήμεροι για την εισβολή, αλλά τα ελεγχόμενα από το κράτος μέσα ενημέρωσης έχουν αναφερθεί στη φερόμενη επιτυχή αντίσταση των ρωσικών δυνάμεων και στην ανθρωπιστική κατάσταση. Εκτός από μερικά άρθρα σε σχετικά ανεξάρτητες ειδησεογραφικές πηγές, η είδηση του χάους δεν έχει φθάσει στους περισσότερους πολίτες.
Ακόμα και οι στρατιωτικοί μπλόγκερ, οι οποίοι μερικές φορές ασκούν κριτική στις αποτυχίες του στρατού, είδαν την εισβολή στην πατρίδα ως ένα «αίσχος», κυρίως, που θα μπορούσε να ενώσει τους Ρώσους απαιτώντας εκδίκηση.
Μεταξύ των Ρώσων που βρίσκονται στην αντιπολίτευση ή στην εξορία, προκάλεσε ανάμεικτες αντιδράσεις.
Ο Ίλια Γιασίν, ένας πολιτικός της αντιπολίτευσης που απελευθερώθηκε στη Δύση σε μια ανταλλαγή κρατουμένων στις 2 Αυγούστου, κατηγόρησε τον Πούτιν για τους «θανάτους και την καταστροφή» στο Κουρσκ.
Ένα άλλο στέλεχος της αντιπολίτευσης, ο Λεβ Σλόσμπεργκ, ο οποίος εξακολουθεί να βρίσκεται στη Ρωσία, δήλωσε ότι όποιος χαιρετίζει τις ουκρανικές στρατιωτικές επιτυχίες δεν θα πρέπει πλέον να θεωρεί τον εαυτό του Ρώσο πολιτικό.
Η προέλαση κινήθηκε τόσο γρήγορα και οι Ρώσοι ήταν τόσο αργοί να ανταποκριθούν, ώστε η Ουκρανία μπορεί να επανεξετάζει τους στόχους της.
Οι αρχικοί στόχοι ήταν να τονώσει το ηθικό του λαού και να δώσει την πεποίθηση στους δυτικούς υποστηρικτές ότι η Ουκρανία αξίζει περισσότερη στρατιωτική υποστήριξη.
Η Ουκρανία ήθελε επίσης το Κρεμλίνο να εκτρέψει τα στρατεύματα από τη γραμμή του μετώπου, ειδικά στην περιοχή του Ντονέτσκ, όπου η Ρωσία κάνει προόδους κατά μήκος ενός άξονα μεταξύ των πόλεων Τορέτσκ, Ποκρόβσκ και Τσάσιβ Γιαρ. Από την έναρξη της εισβολής, η Ουκρανία έχει χάσει τον έλεγχο μέρους της πόλης Χροντίβκα, 15 χιλιόμετρα από το Ποκρόβσκ.
Τι θα κάνει η Ουκρανία στη συνέχεια, τα τρία σενάρια
Στην υπόθεση ότι οι Ρώσοι θα αρχίσουν να αναπτύσσουν πιο ικανές δυνάμεις στην περιοχή, οι Ουκρανοί θα έχουν τρεις επιλογές, λέει ο Μικ Ράιαν, Αυστραλός στρατηγός εν αποστρατεία και ειδικός επί στρατηγικών θεμάτων.
Η μαξιμαλιστική προσέγγιση θα είναι να προσπαθήσουν να κρατήσουν τα εδάφη που έχουν καταλάβει -ή ακόμη και να πιέσουν περισσότερο-, προκειμένου να αποσπάσουν περισσότερα ρωσικά στρατεύματα από την Ουκρανία και να παρέχουν ένα διαπραγματευτικό χαρτί σε τυχόν μελλοντικές διαπραγματεύσεις. Αλλά αυτό είναι ριψοκίνδυνο, επισημαίνει ο Ράιαν.
Θα ήταν πολύ δύσκολο για την Ουκρανία να διατηρήσει την κάλυψη ηλεκτρονικού πολέμου και αεράμυνας, ενώ οι Ουκρανοί γνωρίζουν πόσο θανατηφόρες είναι οι ρωσικές βόμβες ολίσθησης εναντίον σταθερών θέσεων.
Η Ουκρανία θα έπρεπε να εκτρέψει πόρους από τη γραμμή του μετώπου μέσα στο έδαφός της, και οι απώλειες των δυνάμεών της στο Κουρσκ θα υπονόμευαν το αφήγημα του νικητή.
Μια δεύτερη επιλογή θα ήταν να αποσυρθεί στα σύνορα σε καλή κατάσταση, διατηρώντας στρατεύματα και εξοπλισμό για προσπάθειες ανάκτησης ουκρανικού εδάφους τον επόμενο χρόνο. Η Ουκρανία θα είχε δείξει ότι μπορεί να μεταφέρει τον πόλεμο στη Ρωσία και θα υπονόμευε το αφήγημα μιας αναπόφευκτης ρωσικής νίκης, το οποίο έχει κερδίσει έδαφος μεταξύ των λιγότερο αποφασισμένων συμμάχων της Ουκρανίας.
Μια τρίτη επιλογή θα ήταν η μερική απόσυρση σε μια πιο αμυντική θέση, πιο κοντά στα ουκρανικά σύνορα, η οποία θα απαιτούσε λιγότερα στρατεύματα και θα υποστηριζόταν καλύτερα από το πυροβολικό και την υλικοτεχνική υποδομή. Θα αποτελούσε επίσης μια βάση για περαιτέρω επιθέσεις, όταν θα παρουσιαστούν ευκαιρίες.
Μια πηγή στο γενικό επιτελείο της Ουκρανίας υποδηλώνει ότι αυτή είναι η πιο πιθανή επιλογή: κάποια υλικοτεχνικά μέσα -μηχανοκίνητες δυνάμεις, καύσιμα, νοσοκομεία πεδίου, τρόφιμα και επισκευαστικές βάσεις- έχουν ήδη μετακινηθεί αρκετά χιλιόμετρα εντός των ρωσικών συνόρων.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία έχει αντιταχθεί στις ουκρανικές επιθέσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών σε ρωσικά διυλιστήρια πετρελαίου και έχει περιορίσει τη χρήση αμερικανικών πυραύλων σε ρωσικό έδαφος, δήλωσε ότι η επιχείρηση ήταν μια αποδεκτή χρήση αμερικανικού οπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των τεθωρακισμένων οχημάτων Stryker.
Η Γερμανία, η οποία συνήθως ανησυχεί για οτιδήποτε μπορεί να προκαλέσει ρωσική κλιμάκωση, επισήμανε το δικαίωμα αυτοάμυνας της Ουκρανίας. Δεν υπήρξαν πολλά σημάδια ότι οι σύμμαχοι επέπληξαν τον πρόεδρο της Ουκρανίας.
Η πρόκληση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι τώρα είναι να μετατρέψει τη στρατιωτική επιτυχία της περασμένης εβδομάδας σε κάτι διαρκές.