Κρίσιμη συνάντηση, την πρώτη μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, έχουν αυτή την ώρα ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ με τον Ουκρανό ομόλογό του Ντμίτρο Κουλέμπα.
Η φωτογραφία από το τραπέζι της συζήτησης:
Η συνάντηση λαμβάνει χώρα στην Αττάλεια της Τουρκίας, με οικοδεσπότη τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σε τουριστικό θέρετρο της γείτονος χώρας, το οποίο μάλιστα αγαπούν ιδιαίτερα οι Ρώσοι τουρίστες.
O Oυκρανός ΥΠΕΞ έφθασε νωρίτερα το πρωί στην Αττάλεια, όπου τον υποδέχθηκε ο Τούρκος ομόλογός του.
Περίπου μία ώρα νωρίτερα είχε φθάσει και ο Ρώσος ΥΠΕΞ Λαβρόφ. Η συνάντηση διεξάγεται στο ξενοδοχείο Regnum Carya Hotel, που φιλοξένησε σύνοδο της G-20 το 2015.
Οπως φαίνεται από τις αναρτήσεις φωτογραφιών πριν τη συνάντηση των ΥΠΕΞ Ρωσίας-Ουκρανίας διεξήχθησαν συνομιλίες μεταξύ Τσαβούσογλου και Λαβρόφ αλλά και Κουλέμπα ξεχωριστά.
Οι φωτό από τη συνάντηση Τσαβούσογλου με τη ρωσική αντιπροσωπεία:
Η φωτό από τη συνάντηση Τσαβούσογλου με την ουκρανική αντιπροσωπεία:
O Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου από την πλευρά του ελπίζει σε αποτέλεσμα που θα οδηγήσει σε κατάπαυση του πυρός και μόνιμη λύση.
Πεσκόφ: Οι ΥΠΕΞ Ουκρανίας – Ρωσίας συζητούν πιθανό τετ-α-τετ Ζελένσκι – Πούτιν
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, η ουκρανική πλευρά πιέζει να διεξαχθεί συνάντηση κορυφής μεταξύ των προέδρων των δύο χωρών, Βολόντιμιρ Ζελένσκι και Βλαντιμιρ Πούτιν.
Ο εκπρόσωπος του Πούτιν πρόσθεσε ότι το θέμα αυτό έχει τεθεί επί τάπητος στις συνομιλίες των ΥΠ ΕΞ Ουκρανίας – Ρωσίας, Ντμίτρο Κουλέμπα – Σεργκέι Λαβρόφ, που διεξάγονται αυτή την ώρα στην Αττάλεια.
Η πολυαναμενόμενη συνάντηση που ενδεχομένως να κρίνει σε μεγάλο βαθμό και τις μετέπειτα εξελίξεις, διεξάγεται την ώρα που από χθες αμφότερες οι πλευρές έδειξαν να έχουν διάθεση για εξεύρεση διπλωματικής λύσης.
Μάλιστα, το κλίμα αυτό φάνηκε ότι επηρέασε και τις διεθνείς αγορές, οι οποίες προσμένοντας αποκλιμάκωση της κατάστασης σημείωσαν κατακόρυφη ανάκαμψη, την ώρα που οι τιμές του πετρελαίου κατέγραψαν ραγδαία πτώση.
Δεν έχει μεγάλες προσδοκίες ο Κουλέμπα
Ο κ. Κουλέμπα διαβεβαίωσε χθες ότι θα κάνει ό,τι μπορεί προκειμένου οι συνομιλίες να είναι «όσο πιο αποτελεσματικές είναι δυνατόν», επισημαίνοντας πάντως πως οι προσδοκίες του είναι «περιορισμένες».
«Δεν τρέφω μεγάλες ελπίδες, αλλά θα κάνουμε τα πάντα για να αποσπάσουμε το μέγιστο», ανέφερε προειδοποιώντας πως «όλα θα εξαρτηθούν από τις οδηγίες που θα έχει λάβει ο Λαβρόφ πριν από τις συνομιλίες».
Η ατμόσφαιρα ενδέχεται να είναι πολύ τεταμένη. Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε άλλωστε πρόσφατα μιλώντας στο CNN τον Ρώσο ομόλογό του «σύγχρονο Ρίμπεντροπ», αναφερόμενος στον υπουργό του καθεστώτος του Χίτλερ κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ο κ. Λαβρόφ θα κάνει στην Αττάλεια το πρώτο του ταξίδι από το ξέσπασμα του πολέμου, καθώς η Μόσχα υφίσταται ομοβροντίες δυτικών κυρώσεων και μοιάζει ολοένα πιο απομονωμένη. Αναμένεται να αφιχθεί στην τουρκική παραθαλάσσια πόλη το απόγευμα.
Αντιπρόεδρος ουκρανικής κυβέρνησης: «συζητάμε μόνον συνθηκολόγηση της Ρωσίας»
Η Ρωσία έχει απαιτήσει να σταματήσει η Ουκρανία τη στρατιωτική δράση, να αλλάξει το Σύνταγμά της ώστε να προβλέπεται καθεστώς ουδετερότητας που θα την εμποδίζει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ ή την ΕΕ, να αναγνωρίσει την Κριμαία ως ρωσικό έδαφος καθώς και την ανεξαρτησία των αποσχισθεισών αυτοαποκαλούμενων «Λαϊκών Δημοκρατιών» του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ. Ωστόσο, η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης, Ιρίνα Βεραστσούκ, μιλώντας στην εκπομπή Newsnight του BBC χθες βράδυ χαρακτήρισε «τελεσίγραφα» τους όρους της Μόσχας και διεμήνυσε: «Μόνον μια συζήτηση πρέπει να γίνει: η συνθηκολόγηση της Ρωσίας».
«Νομίζω ότι για να προβάλει κανείς αξιώσεις θα πρέπει να γίνει συνάντηση, να γίνει διάλογος. Αλλά, φυσικά, τα τελεσίγραφα που βάζει η Ρωσία είναι απαράδεκτα: να αναγνωρίσουμε την Κριμαία, να αναγνωρίσουμε τις αποσχισθείσες δημοκρατίες ως ανεξάρτητα κράτη, αυτό είναι εντελώς αδύνατο», τόνισε.
«Φυσικά δεν μπορούμε να ανταλλάξουμε την επικράτειά μας, θα πρέπει να τροποποιήσουμε το Σύνταγμα. Πώς θα μπορούσαμε να κοιτάξουμε τον ουκρανικό λαό στα μάτια και να χαρίσουμε ήρεμα ένα μέρος της κυρίαρχης ανεξάρτητης Ουκρανίας; Πώς θα κοιτάξουμε τα παιδιά μας στα μάτια; Αυτό είναι επιθετικότητα, όχι μόνο κατά της Ουκρανίας όπως μπορείτε να δείτε ξεκάθαρα. Αυτή είναι μια πρόκληση για ολόκληρο τον κόσμο».
Ερωτηθείσας τι περιμένει η Ουκρανία από τη Δύση η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης απάντησε: «Θέλουμε να μας βοηθήσουν στην επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, τουλάχιστον πάνω από κρίσιμες υποδομές. Θα θέλαμε συστήματα αεράμυνας». Κι όταν της επισημάνθηκε ότι ΗΠΑ και Βρετανία έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο επιβολής ζώνης απαγόρευσης πτήσεων γιατί θα μπορούσε να πυροδοτήσει πυρηνική σύρραξη με τη Ρωσία, σχολίασε: «Και το γεγονός ότι το πυρηνικό εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ δεν είναι πλέον υπό τον έλεγχό μας; Δεν νομίζετε ότι αυτό συνιστά πυρηνική αντιπαράθεση με τη Ρωσία; Ο Πούτιν κλιμακώνει την αντιπαράθεση και το γνωρίζει. Εναντίον ποίου νομίζετε ότι στρέφονται αυτά; Κατά του προέδρου Ζελένσκι ή του προέδρου Μπάιντεν»;
Μεγάλο το χάσμα μεταξύ Ουκρανίας – Ρωσίας
Η ουκρανική πλευρά έχει στείλει μήνυμα ότι ίσως είναι πρόθυμη για συμβιβασμό αναφορικά με τη ρωσική απαίτηση για τη μελλοντική ουδετερότητα του δυτικού γείτονά της, όπως δήλωσε και ο αντιπροσωπάρχης του Ουκρανού προέδρου, Ιχόρ Ζόικια, στο Bloomberg, εφόσον όμως το Κίεβο λάβει εγγυήσεις ασφάλειας.
Ωστόσο, οι διαφορές σε άλλα θέματα, όπως οι εδαφικές αξιώσεις της Ρωσίας σε τμήματα της Ουκρανίας, μοιάζουν αγεφύρωτες. Το κόμμα του Βολόντιμιρ Ζελένσκι είπε την Τρίτη ότι χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Τουρκία ή γείτονες της Ουκρανίας θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως εγγυητές, ωστόσο, επέμεινε σε ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι οι απώλειες που έχουν καταγράψει μέχρι στιγμής οι ρωσικές δυνάμεις και η λυσσαλέα αντίσταση των Ουκρανών αιφνιδίασαν το Κρεμλίνο που υπολόγιζε σε μια γρήγορη νίκη. Ωστόσο, η Μόσχα δεν έχει κατεβάσει τον πήχη των αξιώσεών της. «Δεν βλέπω μέχρι στιγμής κάποια ουσιαστική αλλαγή στις ρωσικές διαπραγματευτικές θέσεις», είπε ο Αλεξάντερ Γκαμπούγεφ του Carnegie Moscow Center. «Πιστεύω ότι ο Πούτιν θα επιδιώξει μεγαλύτερη μόχλευση στο πεδίο των μαχών και το διαπραγματευτικό τραπέζι», πρόσθεσε.
Εφόσον η Ρωσία επιμένει στις εδαφικές της αξιώσεις, δεν αναμένεται μεγάλη πρόοδος, καθώς το θέμα συνιστά γραμμή για την ουκρανική ηγεσία και το λαό, λένε αναλυτές. «Έχοντας χάσει όσα χάσαμε σε αυτόν τον πόλεμο, θα ήταν ταπεινωτική μια λύση που δεν θα προέβλεπε την αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και θα ισοδυναμούσε με συνθηκολόγηση», λέει ο Μικαϊλο Βινίτσκι, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Kyiv-Moxyla. Κι ο επικεφαλής του Κέντρου Αμυντικών Μεταρρυθμίσεων της Ουκρανίας, Ολεξάντρ Ντάνιλουκ συμπληρώνει: «η ουκρανική κοινωνία δεν θα αποδεχτεί παραχωρήσεις. Ο πόλεμος αυτός είναι του λαού, ένας εθνικός πόλεμος. Το έθνος δεν πρόκειται να παραδοθεί».
Στη Αττάλεια και ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας
Τον κώδωνα του κινδύνου για την πυρηνική ασφάλεια θα σημάνει η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας στους ΥΠΕΞ της Ρωσίας και της Ουκρανίας, κατά τη συνάντηση της Αττάλειας.
Και αυτό διότι τους δύο υπουργούς θα συναντήσει αργότερα σήμερα ο γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), εν όψει των συνομιλιών με σκοπό να «υπάρξει πρόοδος στο επείγον ζήτημα της ασφάλειας» των ουκρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, ενημέρωσε μέσω Twitter ο Ραφαέλ Γκρόσι.
Μετά την πυρκαγιά στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, εν μέσω των εχθροπραξιών στην περιοχή, ο Γκρόσι πίεζε για μια τριμερή διάσκεψη με αντιπροσωπείες από τη Μόσχα και το Κίεβο προκειμένου να ζητήσει δεσμεύσεις για την προστασία των πυρηνικών εγκαταστάσεων της Ουκρανίας.
Ο διαμεσολαβητικός ρόλος του «επιτήδειου ουδέτερου» που επιδιώκει η Τουρκία
Παράλληλα, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που έχει πολλαπλασιάσει τις μεσολαβητικές προσπάθειες από το ξέσπασμα της κρίσης, διαβεβαίωσε χθες Τετάρτη ότι η Τουρκία «μπορεί να συζητάει τόσο με την Ουκρανία όσο και με την Ρωσία». «Εργαζόμαστε για να αποτρέψουμε το να μεταμορφωθεί αυτή η κρίση σε τραγωδία», πρόσθεσε.
Ο Τούρκος πρόεδρος θα συνομιλήσει με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζο Μπάιντεν περί τις 17:00 (ώρα Ελλάδας), ανακοίνωσε χθες το βράδυ ο Λευκός Οίκος.
Η Τουρκία, χώρα μέλος του NATO, θεωρείται σύμμαχος της Ουκρανίας, της έχει άλλωστε προμηθεύσει οπλισμένα τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAVs). Διατηρώντας ταυτόχρονα σχέσεις με τη Ρωσία, από όπου προσελκύει πολλούς τουρίστες και από όπου προμηθεύεται σιτηρά και ενέργεια.
Πριν από το τηλεφώνημα με τον Τζο Μπάιντεν, ο κ. Ερντογάν μίλησε την Κυριακή με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, για να ζητήσει κατάπαυση του πυρός.
Οι συνομιλίες στην Αττάλεια καταγράφονται αφού η Ρωσία διαπίστωσε χθες «πρόοδο» στις συνομιλίες της με την Ουκρανία στα σύνορα με τη Λευκορωσία, σύμφωνα με την εκπρόσωπο της ρωσικής διπλωματίας.
Η Μαρία Ζαχάροβα επανέλαβε εξάλλου ότι η Μόσχα δεν επιδιώκει «ανατροπή της κυβέρνησης» της Ουκρανίας.
Αρκετοί αναλυτές διατηρούν πάντως τις επιφυλάξεις τους, εν μέσω του πολέμου που ήδη μετέτρεψε πάνω από δύο εκατομμύρια Ουκρανούς σε πρόσφυγες.
«Κάθε προσπάθεια μπορεί να βοηθήσει, αλλά δεν πιστεύω πως πρέπει να περιμένουμε κάποια άμεση επιτυχία» στις διαπραγματεύσεις των Σεργκέι Λαβρόφ και Ντμίτρο Κουλέμπα, δηλώνει ο Άαρον Στάιν, διευθυντής του προγράμματος για τη Μέση Ανατολή στο Foreign Policy Research Institute.
«Για να καταλήξουν σε συμφωνία, τα δύο μέρη θα χρειαστεί να κάνουν οδυνηρούς συμβιβασμούς», προειδοποιεί ο Μπερκ Έσεν του γερμανικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων και Ασφάλειας.
Ο κ. Ερντογάν μπορεί να καυχιέται ότι μπόρεσε να οργανώσει αυτή τη συνάντηση «σε ουδέτερο έδαφος», σημειώνει ο Σονέρ Καγκαπτάι, ερευνητής του Washington Institute, αν και ομολογεί πως θα του προκαλούσε «αληθινή έκπληξη» εάν επιτυγχανόταν οποιαδήποτε συμφωνία στην Αττάλεια.
Υπενθύμισε πως και άλλοι ηγέτες ανέλαβαν πρωτοβουλίες για την επίλυση της κρίσης, ανάμεσά τους ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο ισραηλινός πρωθυπουργός Ναφτάλι Μπένετ, χωρίς το παραμικρό απτό αποτέλεσμα προς το παρόν.
Η Άγκυρα από το ξέσπασμα της κρίσης τηρεί πολύ λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στα εμπόλεμα μέρη και κατάφερε να κρατήσει ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας.
«Δεν εγκαταλείπουμε ούτε το Κίεβο, ούτε τη Μόσχα» και δεν «υπαναχωρούμε όσον αφορά τα συμφέροντα της Τουρκίας», συνόψιζε ο κ. Ερντογάν τις πρώτες ημέρες του πολέμου, καταγγέλλοντας την ίδια ώρα την «απαράδεκτη» εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ωστόσο, δεν έχει ανακοινώσει, όπως οι δυτικές χώρες, κυρώσεις στη Ρωσία, ενώ διατηρεί ανοικτές τις αεροπορικές και τις θαλάσσιες οδούς.
«Αυτή η ενεργή ουδετερότητα επέτρεψε η Τουρκία να βρεθεί στο επίκεντρο του διπλωματικού παιγνιδιού», εκτιμά ο Μπερκ Έσεν. Όποια κι αν είναι τα αποτελέσματα της συνάντησης, πρόκειται «για μείζονα διπλωματική επιτυχία» της τουρκικής κυβέρνησης, οι σχέσεις της οποίας με τη Δύση πέρασαν πολλές τρικυμίες τα τελευταία χρόνια, πάντα σύμφωνα με τον γερμανό αναλυτή.