Το κυνήγι για το τι συνέβη με την εισβολή των οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλιο ξεκίνησε ήδη από τις 6 Ιανουαρίου 2021.
Μια ομάδα ομοσπονδιακών πρακτόρων άρχισε να εξετάζει εξονυχιστικά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να αναλύει τα βίντεο, να εντοπίζει ανώνυμα δίκτυα προκειμένου να κατανοήσει ποιος έκανε τι εκείνη την ημέρα στον ναό της αμερικανικής δημοκρατίας, το Καπιτώλιο.
Αυτό το «τεράστιο» και «ογκώδες» έργο είναι «μια από τις μεγαλύτερες έρευνες στην Ιστορία του FBI», σχολιάζει ο Λορέντζο Βιντίνο, διευθυντής του «Προγράμματος για τον Εξτρεμισμό» στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσινγκτον.
Τεράστιο δίκτυο
Μέσα σε έναν χρόνο χάρη σε αυτές τις προσπάθειες έχουν συλληφθεί και απαγγελθεί κατηγορίες σε περισσότερους από 725 υποστηρικτές του τέως προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, οι οποίοι, αφού τον άκουσαν να καταγγέλλει «τις κλεμμένες εκλογές», εισέβαλαν στην έδρα του Κογκρέσου την ώρα που οι κοινοβουλευτικοί επικύρωναν τη νίκη του Τζο Μπάιντεν στις προεδρικές εκλογές του 2020.
Σχεδόν κάθε ημέρα νέα ονόματα προστίθενται στον κατάλογο με τους κατηγορούμενος, ο οποίος εξακολουθεί να μεγαλώνει: η ομοσπονδιακή αστυνομία έκανε αρχικά λόγο για 800 άτομα που συμμετείχαν στην εισβολή, όμως πλέον εκτιμά ότι τουλάχιστον 2.000 «εμπλέκονται στην πολιορκία».
Το προφίλ των κατηγορουμένων
Οι κατηγορούμενοι είναι στην πλειονότητά τους (87%) λευκοί, με μέσο όρο ηλικίας τα 39 έτη, «πιο μεγάλοι από τη συνηθισμένη ηλικία των εξτρεμιστών», υπογραμμίζει ο Βιντίνο, το κέντρο ερευνών του οποίου καταγράφει όλες τις διώξεις που ασκούνται στο πλαίσιο αυτής της έρευνας.
Κατάγονται από διάφορες περιοχές των ΗΠΑ και το κοινωνικοοικονομικό τους προφίλ διαφέρει (δικηγόροι, μεσίτες, κηπουροί…), αν και ο αριθμός των ατόμων που έχουν κάποια σχέση με τον στρατό είναι μεγάλος, όπως και αυτών που έχουν χρεοκοπήσει.
Μεταξύ αυτών υπάρχουν μέλη ακροδεξιών οργανώσεων, συνωμοσιολόγοι, αλλά και απλοί υποστηρικτές του Τραμπ που πείστηκαν από τη μετεκλογική του σταυροφορία.
Μικροαδικήματα
Οι περισσότεροι κατηγορούνται για μικροαδικήματα, όπως παράνομη είσοδο ή διατάραξη της τάξης, καθώς απλώς εισήλθαν στο Καπιτώλιο και περιφέρονταν μέσα στο κτίριο.
Οι εισαγγελείς φαίνονται αποφασισμένοι να ολοκληρώσουν τις υποθέσεις τους γρήγορα με εξωδικαστικούς συμβιβασμούς: περίπου 165 άνθρωποι έχουν ήδη κάνει τέτοιες συμφωνίες και έχουν απαγγελθεί ποινές σε περίπου 50. Οι περισσότερες ποινές είναι μικρές: ένας νεαρός που ομολόγησε ότι έκλεψε μια μπύρα από το γραφείο της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι καταδικάστηκε σε 20 ημέρες φυλάκιση, τις οποίες εξέτισε τα Σαββατοκύριακα ώστε να μπορέσει να συνεχίσει να εργάζεται.
Ωστόσο, ο 34χρονος Τζέικομπ Τσάνσλεϊ, η φωτογραφία του οποίου να φορά ένα καπέλο με κέρατα βίσωνα έκανε το γύρο του κόσμου, καταδικάστηκε σε τριάμισι χρόνια φυλάκιση. Ο αυτοαποκαλούμενος σαμάνος του συνωμοσιολογικού κινήματος Qanon θεωρείται ότι διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στην εισβολή στο Καπιτώλιο.
Ο δικηγόρος του, Αλ Ουάτκινς, κατήγγειλε αυτές τις διακυμάνσεις στις ποινές, οι οποίες, σύμφωνα με τον ίδιο, στέλνουν «λάθος μήνυμα». «Δεν φαίνεται δίκαιο σε αυτούς που πιστεύουν ότι είναι πολιτικοί κρατούμενοι» και κινδυνεύει να εδραιώσει περισσότερο τις απόψεις τους, εκτιμά.
Βίαιη μειονότητα
Οι πιο βαριές ποινές έχουν μόλις αρχίσει να ανακοινώνονται και αφορούν τα πιο σοβαρά αδικήματα: 225 άνθρωποι κατηγορούνται ότι άσκησαν βία, κυρίως εναντίον των αστυνομικών του Καπιτωλίου.
Ο 54χρονος Ρόμπερτ Πάλμερ καταδικάστηκε σε 5 χρόνια κάθειρξη επειδή έριξε μεταξύ άλλων έναν πυροσβεστήρα και σανίδες εναντίον των αστυνομικών.
Περίπου 40 από τους 225 κατηγορούνται για «σύσταση και συμμορία», κάτι που σημαίνει ότι θεωρείται πως αυτοί οργάνωσαν την επίθεση. Η κατηγορία αυτή, η πιο βαριά, αφορά κυρίως μέλη των ακροδεξιών ομάδων Proud Boys, Oath Keepers και Three Percenters.
Αυτοί, πολλοί από τους οποίους είναι προφυλακισμένοι εδώ και μήνες, αναμένεται να δικαστούν από ενόρκους.
Η πρώτη δίκη ενδέχεται να ξεκινήσει τον Φεβρουάριο. Ωστόσο μια ομάδα περίπου 30 μελών των Proud Boys επιθυμούν να συνάψουν συμφωνία με τους εισαγγελείς, προτείνοντας να τους δώσουν στοιχεία για την έρευνα με αντάλλαγμα μειωμένες ποινές.
Μέχρι στιγμής, κανένας δεν έχει κατηγορηθεί για «εξέγερση» ή «ανταρσία», κατηγορίες που είχαν αναφερθεί αρχικά, αλλά οι οποίες είναι πιο δύσκολο να αποδειχθούν.
Οι υποκινητές
Το ερώτημα που παραμένει είναι τι θα συμβεί με όσους υποκίνησαν ή οργάνωσαν την εισβολή στο Καπιτώλιο, αλλά δεν συμμετείχαν σε αυτή. Προς το παρόν, οι εισαγγελείς αφήνουν τους κοινοβουλευτικούς να εξετάσουν το θέμα.
Αν και οι Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές αθώωσαν τον Τραμπ τον Φεβρουάριο στη δίκη για την καθαίρεσή του με την κατηγορία ότι υποκίνησε την επίθεση στο Καπιτώλιο, ο τέως πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έχει τελειώσει με την υπόθεση.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων έχει συστήσει επιτροπή η οποία προσπαθεί να ρίξει φως στον ρόλο του, όπως και αυτό των στενών του συνεργατών. Αν καταφέρει να συγκεντρώσει τα απαραίτητα στοιχεία προκειμένου να απαγγελθούν κατηγορίες στον Τραμπ, τίποτα δεν εμποδίζει στους εισαγγελείς να ασκήσουν διώξεις.