Με τις ελπίδες για την ανεύρεση επιζώντων στο υποβρύχιο που χάθηκεκοντά στο ναυάγιο του Τιτανικού να έχουν αναπτερωθεί μετά τους ήχους χτυπημάτων που συνέλαβε από τη ζώνη ερεύνης καναδικό αεροσκάφος, και τις προσπάθειες για τον εντοπισμό του Titan να συνεχίζονται, ειδικός του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ εξηγεί τις ανατριχιαστικές συνέπειες του εγκλωβισμού για την υγεία των επιβαινόντων.
Ο δρ Ντέιλ Μολέ, πρώην διευθυντής Υποθαλάσσιας Ιατρικής και Ακτινοβολίας του ΠΝ των ΗΠΑ, περιέγραψε σε επιστημονική εργασία που δημοσιεύτηκε στις 29 Μαϊου στην ιατρική επιθεώρηση Ciottone’s Disaster Medicine το «εχθρικό περιβάλλον» μέσα σε εμπορικά υποβρύχια και βαθυσκάφη με τους επιβαίνοντες αντιμέτωπους με εξάντληση των αποθεμάτων οξυγόνου, την αύξηση των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα και την πτώση της θερμοκρασίας.
Το εξαφανισμένο υποβρύχιο θεωρητικά διαθέτει ειδική συσκευή για την απομάκρυνση του πλεονάζοντος τοξικού αερίου από την εκπνοή των επιβατών σε περιορισμένο χώρα, αλλά στα περισσότερα σκάφη η συσκευή αυτή θα έχει περιορισμένες δυνατότητες.
Παράλληλα οι επιβαίνοντες αντιμετωπίζουν και τον κίνδυνο υποθερμίας λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών που επικρατούν στα βάθη του Ατλαντικού Ωκεανού, καθώς και εκείνον του υπεραερισμού σε κρίσεις πανικού, όταν καταναλώνεται περισσότερο από το πολύτιμο οξυγόνο.
Αγώνας δρόμου για τη διάσωση των πέντε επιβατών του υποβρυχίου
Μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα Daily Mail ο Αμερικανός ειδικός έκανε λόγο για έναν αγώνα δρόμου για την διάσωση των επιβαινόντων στο Titan, αν δεν είναι ήδη νεκροί λόγω μιας «καταστροφικής ρήξης του κύτους πίεσης».
Tο υποβρύχιο καταδύθηκε στις 08:00 τοπική ώρα της Κυριακής προκειμένου να εξερευνήσει το ναυάγιο του Τιτανικού σε απόσταση περίπου 400 μιλίων νοτιοανατολικά του Σεν Τζονς στη Νέα Γη του Καναδά, αλλά μετά από μία ώρα και 45 λεπτά έχασε την επαφή με το μητρικό του πλοίο. Οι πέντε τουρίστες που επιβαίνουν στο Titan, ένας Βρετανός δισεκατομμυριούχος, ένας συμπατριώτης του επιχειρηματίας, ένας Γάλλος εξερευνητής και ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους του Πακιστάν με το γιο του βρίσκονται πλέον αντιμέτωποι με τη διπλή απειλή της εξάντλησης του οξυγόνου και του έντονου ψύχους σε τόσο μεγάλο βάθος από την επιφάνεια.
Ακόμη κι αν το υποβρύχιο βρίσκεται στην επιφάνεια, δεδομένου ότι έχει σφραγιστεί με 17 βίδες και μόνον απ’ έξω μπορεί να ανοίξει η καταπακτή του, οι επιβαίνοντες μπορεί να πεθάνουν από ασφυξία αν δεν εντοπιστούν σύντομα.
H απειλή από τη συσσώρευση διοξειδίου του άνθρακα
Στην επιστημονική εργασία του ο δρ Μολέ τόνισε ότι «το εγκλωβισμένο πλήρωμα σε βυθισμένο πλοίο ή υποβρύχιο αντιμετωπίζει πολλές σωματικές προκλήσεις, περιλαμβανομένων των τοξικών αερίων, της έκθεσης σε υψηλές πιέσεις του περιβάλλοντος και της υποθερμίας».
«Όποτε περιορίζονται άνθρωποι σε αεροστεγή χώρο οι περισσότεροι σκέφτονται το οξυγόνο, αλλά η μεγαλύτερη ανησυχία είναι στην πραγματικότητα το διοξείδιο του άνθρακα. Σε ένα υποβρύχιο θα υπάρχει κάποιο σύστημα καθαρισμού του διοξειδίου του άνθρακα, αλλά αν έχασαν την ισχύ της μπαταρίας, τότε το σύστημα αυτό δεν θα λειτουργεί», εξήγησε στη Daily Mail.
Και συνέχισε: «Όταν οι άνθρωποι μέσα στο σκάφος εισπνέουν οξυγόνο, θα εκπνέουν οξυγόνο και θα πέσει ας πούμε από το 21% στο 17%. Αλλά θα εκπνέουν και διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο πρέπει να απομακρυνθεί αλλιώς θα γίνει τοξικό. Οι άνθρωποι μέσα στο υποβρύχιο θα δυσκολεύονται να ανασάνουν, οι εισπνοές τους θα γίνονται πιο βαθιές, θα αρχίσουν αν έχουν πονοκεφάλους και σταδιακά θα χάσουν τις αισθήσεις τους.
Το αυξημένο επίπεδο διοξειδίου του άνθρακα είναι που σκοτώνει πρώτο τους ανθρώπους σε ένα αεροστεγές περιβάλλον, όχι το επίπεδο του οξυγόνου».
Κι αν δεν βρεθούν οι επιβάτες του υποβρυχίου μέσα στις επόμενες ώρες; «Όταν χάσουν την ικανότητα καθαρισμού του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα εντός του σκάφους, αυτό είναι που θα οδηγήσει στο θάνατό τους. Είναι σαν να φοράς μια σακούλα στο κεφάλι. Θα νιώθουν σαν να πνίγονται, να τους λείπει ο αέρος και η απώλεια των αισθήσεων είναι το επόμενο που θα ακολουθήσει».
Ο κίνδυνος της υποθερμίας
Όπως εξήγησε ο Αμερικανός ειδικός σημαντικός κίνδυνος για τους επιβάτες του υποβρυχίου είναι και εκείνος της υποθερμίας. «Μέσα σε ένα μικρό υποβρύχιο σαν κι αυτό ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός του θα παράγει κάποια εσωτερική θερμότητα, όπως και τα σώματα των επιβατών καθώς ο χώρος είναι περιορισμένος.
Αλλά με την επαφή του σκάφους με τον ωκεανό, η θερμοκρασία θα πέσει πολύ και μάλιστα γρήγορα. Η μέση θερμοκρασία του ωκεανού είναι 5 βαθμοί Κελσίου. Σε πρώτη φάση οι επιβάτες θα αρχίσουν να τρέμουν σε μια προσπάθεια των οργανισμών τους να παράγει θερμότητα, που όμως “καίει” περισσότερο οξυγόνο και συχνά, ένα από τα πρώτα που επηρεάζονται είναι η κρίση τους.
Εν συνεχεία θα χάσουν την ικανότητα χρήσης των χεριών τους και μετά θα χάσουν σταδιακά τις αισθήσεις τους». Σε τέτοιες περιπτώσεις «πρέπει να διατηρήσει κανείς όσο το δυνατόν την ψυχραιμία του και να κλείσει όσο το δυνατόν περισσότερη ηλεκτρικά συστήματα για να μην πέσει η ισχύς της μπαταρίας και να υπάρχει αρκετή ενέργεια για τους προωθητήρες».
Οι κρίσεις πανικού
Σε περίπτωση μιας καταστροφικής ρήξης του κύτους πίεσης του υποβρυχίου οι επιβαίνοντες πεθαίνουν ακαριαία, σημείωσε ο δρ Μολέ. Αλλά αν το σκάφος είναι ανέπαφο, τότε δεν θα πρέπει να υποφέρουν ακόμη από αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία τους, αν υποθέσουμε ότι όλα λειτουργούν κανονικά.
Ωστόσο, εγκλωβισμένοι σε μια αγχωτική κατάσταση που επιδεινώνονται όσο περνούν οι ώρες, οι επιβάτες πιθανώς να πανικοβληθούν. Τα συμπτώματα μιας κρίσης πανικού περιλαμβάνουν αυξημένους σφυγμούς, δύσπνοια, τρόμο και μυϊκή ένταση. Οι επιβάτες μπορεί να νιώσουν ζάλη, ναυτία, τρέμουλο και εφίδρωση. Μπορεί να αρχίσουν να ανασαίνουν γρήγορα και βαθιά, πράγμα που μπορεί να προκαλέσει υπερβολή εκπνοή διοξειδίου του άνθρακα και λιγοστή εισπνοή οξυγόνου. Κι όλα αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε υπεραερισμό, που σε κάνει να νιώθεις ότι θα λιποθυμήσεις.