«Η ΕΕ επιθυμεί να ενισχύσει τη συνεργασία της με την Τουρκία σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος όπως το εμπόριο, η μετανάστευση, η συνδεσιμότητα, η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση και η ενέργεια».
Τις δηλώσεις αυτές πραγματοποίησε ο ύπατος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ζοζέπ Μπορέλ, στο πλαίσιο της παρουσίασης της έκθεσης για την αξιολόγηση και το μέλλον των ευρωτουρκικών σχέσεων.
Ο κ. Μπορέλ τόνισε ότι η ΕΕ έχει «σαφή βούληση να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Τουρκία» και να ξεκινήσει μια «νέα εποχή» χωρίς φραγμούς στους τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Υπογράμμισε ότι η προσέγγιση αυτή θα είναι «προοδευτική, αναλογική και αναστρέψιμη» και ότι η Επιτροπή έχει στρατηγικό συμφέρον να διατηρήσει την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
ΕΕ: Τι προτείνεται για τις διαδικασίες θεώρησης βίζας για τους Τούρκους πολίτες
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά το εμπόριο και τη συνδεσιμότητα, η Επιτροπή και ο ύπατος εκπρόσωπος προτείνουν να συνεχιστούν οι συζητήσεις για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας, «με την κατανόηση» ότι η Άγκυρα συνεχίζει να αντιμετωπίζει την καταστρατήγηση των περιοριστικών μέτρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Ρωσίας μέσω της επικράτειάς της, «γρήγορα και αποτελεσματικά» και συνεχίζει να επιλύει τις εμπορικές διαμάχες.
Επίσης, σημειώνεται ότι «σε ένα ευρύτερο περιβάλλον που ευνοεί την επανέναρξη των συνομιλιών διευθέτησης του Κυπριακού, το Συμβούλιο θα πρέπει να εγκρίνει τις διαπραγματευτικές οδηγίες και να εξουσιοδοτήσει την Επιτροπή να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για τον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης».
Σχετικά με τις διαδικασίες θεωρήσεων βίζας για τους Τούρκους πολίτες, η Επιτροπή προτείνει να διερευνηθούν κατά προτεραιότητα οι δυνατότητες διευκόλυνσης για συγκεκριμένες κατηγορίες Τούρκων πολιτών όταν υποβάλλουν αίτηση για βίζα στην ΕΕ (π.χ. επιχειρηματίες, φοιτητές, Τούρκοι πολίτες με μέλη οικογένειας στην ΕΕ κ.λπ.). Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει την πλήρη χρήση των ευελιξιών του Κώδικα Θεωρήσεων για να επιτραπεί η έκδοση θεωρήσεων πολλαπλής εισόδου με μακρά ισχύ.
Στον τομέα των επενδύσεων, η Επιτροπή προτείνει την επιτάχυνση της υπογραφής συμβάσεων στο πλαίσιο της Επενδυτικής Πλατφόρμας της Τουρκίας για την ενίσχυση των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, ιδίως στους τομείς της συνδεσιμότητας, της ψηφιακής μετάβασης, της ενέργειας, των μεταφορών και της πράσινης συμφωνίας, σε στενή συνεργασία με ευρωπαϊκούς και διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) καλείται να επαναλάβει τη λειτουργία της σε όλους τους τομείς στην Τουρκία.
«Μπορούμε να λάβουμε μέτρα, αλλά χρειαζόμαστε εποικοδομητική στάση από την Τουρκία», δήλωσε ο επίτροπος για τη Διεύρυνση, Όλιβερ Βάρχελι. Η ΕΕ προτείνει την επανεκκίνηση του διαλόγου υψηλού επιπέδου με την Τουρκία στην οικονομία, στις μεταφορές, στο εμπόριο, στη μετανάστευση και στην ασφάλεια αλλά υπό προϋποθέσεις, «οι οποίες περιλαμβάνουν τον σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών-μελών», τόνισε ακόμη.
Αναφερόμενος ειδικότερα στις εμπορικές σχέσεις, ο κ. Βάρχελι είπε ότι η Τουρκία είναι ο 4ος εμπορικός εταίρος της ΕΕ και η ΕΕ ο πρώτος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας. Το διμερές εμπόριο υπερτετραπλασιάστηκε φέτος, ξεπερνώντας τα 200 δισ. ευρώ -ένας αριθμός ρεκόρ, όπως είπε χαρακτηριστικά.
ΕΕ: Πώς επηρεάζει τη συνεργασία με την Τουρκία το Κυπριακό
Ερωτηθείς αν το Κυπριακό ζήτημα αποτελεί φραγμό για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης με την Τουρκία, ο Όλιβερ Βάρχελι απάντησε ότι όλα τα κράτη-μέλη πρέπει να γίνουν αποδεκτά και να τυγχάνουν σεβασμού σε επίπεδο τελωνειακής συνεργασίας.
Σύμφωνα με την ανταπόκριση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, πρόσθεσε ότι το ζήτημα αυτό θα συμπεριληφθεί στη συζήτηση που γίνεται για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης, και πως «δεν θα είναι το μοναδικό θέμα το οποίο θα συνδέεται με το Κυπριακό». Υπογράμμισε, πάντως, ότι η ΕΕ μπορεί να βελτιώσει το εμπόριό της με την Τουρκία με αμοιβαία επωφελή τρόπο, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο το ζήτημα
Σε ό,τι αφορά τα θέματα εξωτερικής πολιτικής, ο Ζοζέπ Μπορέλ παραδέχτηκε ότι σαφώς η Τουρκία δεν ευθυγραμμίζεται με την εξωτερική πολιτική της ΕΕ σε αρκετά θέματα. «Είναι ξεκάθαρο ότι σε ορισμένα ζητήματα διαφωνούμε και σε ορισμένες περιπτώσεις πρέπει να τονίσουμε τη σημασία της συμφωνίας μας», είπε.
Επίσης, ο Μπορέλ έφερε ως παράδειγμα τον σημαντικό ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει η Τουρκία στην ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή, καθώς όπως και η ΕΕ υποστηρίζει τη λύση των δύο κρατών. Ωστόσο, η διαφωνία στο θέμα της Χαμάς είναι ξεκάθαρη, καθώς για την ΕΕ είναι μια «τρομοκρατική οργάνωση», ενώ η Τουρκία έχει «διαφορετική προσέγγιση», είπε ευγενικά ο Μπορέλ.