Σε περαιτέρω διερεύνηση ώστε να διαπιστωθεί το εύρος των επιπτώσεων στον Έβρο από τους αεροψεκασμούς των Τούρκων με φυτοφάρμακα απαγορευμένα από την ΕΕ αναμένεται να προχωρήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το «μείζονος σημασίας πρόβλημα για τη δημόσια υγεία, το περιβάλλον και τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα» ανέδειξε με ερώτησή της η ευρωβουλευτής της ΝΔ και του ΕΛΚ, Μαρία Σπυράκη, και, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, στην απάντησή του, ο επίτροπος Γειτονίας και Διεύρυνσης, Όλιβερ Βαρχέλι, τονίζει ότι για τους αεροψεκασμούς με επιπτώσεις στον Έβρο δεν υπάρχουν στην Επιτροπή λεπτομερή στοιχεία και «ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα πρέπει να διερευνήσει περαιτέρω το θέμα αυτό με τις τουρκικές αρχές».
Η κυρία Σπυράκη, στην ερώτησή της, υπογράμμιζε ότι «σημαντικό πρόβλημα έχει προκύψει στον Έβρο λόγω της διευρυμένης πρακτικής των αεροψεκασμών που εφαρμόζεται στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις της Τουρκίας» και ότι «η Τουρκία χρησιμοποιεί φυτοφάρμακα τα οποία είναι απαγορευμένα από την ΕΕ, καθώς συνδέονται με δυσάρεστες συνέπειες στη δημόσια υγεία μέσω της τροφικής αλυσίδας και μέσω της γενικότερης περιβαλλοντικής επιβάρυνσης». Κάτι το οποίο «τεκμηριώνεται από τον τελωνειακό έλεγχο που διενεργεί το αρμόδιο επιστημονικό προσωπικό στα σημεία εισόδου-εξόδου, όπου μεγάλα φορτία προϊόντων φυτικής προέλευσης ελέγχονται δειγματοληπτικά και κρίνονται ακατάλληλα για να περάσουν τα σύνορα της χώρας και της ΕΕ».
Επίσης, σημείωνε ότι «κατά τους αεροψεκασμούς στην Τουρκία, τα ψεκαστικά αεροσκάφη πετούν και πάνω από τις ελληνικές καλλιεργήσιμες εκτάσεις, κάνοντας ελιγμούς, προκειμένου να ψεκάσουν τους αγρούς στην τουρκική πλευρά. Ωστόσο, η εγγύτητα και οι άνεμοι συμβάλλουν στο να καταλήγουν τα φυτοφάρμακα σε μεγάλο ποσοστό στην ελληνική πλευρά. Η συγκεκριμένη πρακτική αποτελεί μεγάλη απειλή για τη δημόσια υγεία, όχι μόνο των αγροτών και των εργατών γης, αλλά και των καταναλωτών».
Ο Ευρωπαίος επίτροπος, στην απάντησή του, διευκρινίζει ακόμα ότι «η χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην Τουρκία υπόκειται σε άδεια, καταχώριση και επιθεώρηση» και ότι «η εναρμόνιση της νομοθεσίας με το κεκτημένο στον τομέα αυτόν έχει προχωρήσει», ενώ «για την αποζημίωση των γεωργών, η Ελλάδα μπορεί να χορηγήσει, για παράδειγμα, ενισχύσεις ήσσονος σημασίας βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1408/2013 της Επιτροπής».
Λύση οι περιβαλλοντικοί έλεγχοι για την επιβάρυνση από τα φυτοφάρμακα
Στο ερώτημα της κ. Σπυράκη εάν «υπάρχει ευρωπαϊκό πλαίσιο προστασίας των κρατών μελών από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, που οφείλονται σε πρακτικές τρίτων χωρών και πώς αυτό εφαρμόζεται», ο κ. Βαρχέλι σημειώνει ότι αυτή η προστασία βασίζεται σε πολυμερείς συμφωνίες, «όπως η σύμβαση της Στοκχόλμης του 2001 για τους έμμονους οργανικούς ρύπους (η ΕΕ, η Ελλάδα και η Τουρκία είναι συμβαλλόμενα μέρη). Ως εκ τούτου, οι παραβιάσεις μπορούν να καταγγέλλονται στα όργανα της Σύμβασης».
Το «κλειδί» για τη λύση του συγκεκριμένου προβλήματος, όπως τονίζεται στην ερώτηση της κ. Σπυράκη, είναι εάν «υπάρχει δυνατότητα να χρηματοδοτηθούν από την Επιτροπή επιτόπιοι έλεγχοι, προκειμένου να διαπιστωθεί το εύρος της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης από παράνομα φυτοφάρμακα». Για το θέμα αυτό, ο επίτροπος Γειτονίας και Διεύρυνσης, υπογραμμίζει ότι «η (Ευρωπαϊκή) Επιτροπή διενεργεί ελέγχους σε τρίτες χώρες για να επαληθεύσει τη συμμόρφωση της νομοθεσίας και των συστημάτων τους, με σκοπό να διασφαλιστεί ότι τα εμπορεύματα που εξάγονται στην Ένωση ανταποκρίνονται στις σχετικές απαιτήσεις της ΕΕ. Ωστόσο, η (Ευρωπαϊκή) Επιτροπή δεν διαθέτει νομική βάση για τη διενέργεια ή τη χρηματοδότηση επιτόπιων ελέγχων».
Σχετικά με τους «μηχανισμούς και τα εργαλεία αποζημιώσεων για τους αγρότες», που επλήγησαν από τη συγκεκριμένη τακτική, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, ο κ. Βαρχέλι σημειώνει ότι «το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) μπορεί να παρέχει στήριξη στους γεωργούς για προληπτικές δράσεις και για την αποκατάσταση της γεωργικής γης και του παραγωγικού δυναμικού που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και καταστροφικά συμβάντα» και ότι «το ΕΓΤΑΑ μπορεί, επίσης, να παρέχει στήριξη για τη διαχείριση κινδύνου: ασφάλιση της παραγωγής και σταθεροποίηση του εισοδήματος», προσθέτοντας ότι «η τρέχουσα έκδοση του ελληνικού προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης (ΠΑΑ) στηρίζει μόνο προληπτικές δράσεις» και ότι «για να λάβουν και άλλες μορφές στήριξης, τα κράτη μέλη πρέπει να τροποποιήσουν το ΠΑΑ που έχουν καταρτίσει».