Η ΕΕ εξετάζει σχέδια για τις επιχειρήσεις να σπάσουν τα ρωσικά συμβόλαια φυσικού αερίου χωρίς κυρώσεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορούσε, σύμφωνα με πληροφορίες των Financial Times να επιτρέψει στις ενεργειακές εταιρείες να δηλώσουν ανωτέρα βία και να αποφύγουν να πληρώσουν τη Μόσχα, σπάζοντας συμβόλαια μαζί τους.
Επικαλούμενοι τρεις αξιωματούχους με γνώση του σχεδίου, οι FT ανέφεραν ότι η Επιτροπή μελετά το ενδεχόμενο να επιτραπεί στις εταιρείες να δηλώσουν ανωτέρα βία, η οποία θα απαλλάσσει τους εισαγωγείς από τις υποχρεώσεις τους να καταβάλουν ρήτρες για την πρόωρη λήξη των συμβάσεων.
Τα σχέδια της ΕΕ για απαλλαγή από το ρωσικό αέριο
Τα σχέδια φέρονται να αποτελούν μέρος ενός οδικού χάρτη για το πώς η ΕΕ θα απαλλαγεί από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα έως το 2027, ένα έγγραφο που έχει προγραμματιστεί να δημοσιευθεί στις 6 Μαΐου, μετά από επανειλημμένες καθυστερήσεις.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε τον περασμένο μήνα σε συνέντευξη Τύπου, όταν ρωτήθηκε σχετικά με τις καθυστερήσεις, ότι δεσμεύεται να καταργήσει σταδιακά το ρωσικό φυσικό αέριο, λέγοντας ότι είναι «απόλυτη ανάγκη», επισημαίνει η Guardian. Οι ηγέτες της ΕΕ υποσχέθηκαν να τερματίσουν την εξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο το 2022, εν μέσω ευρείας ανησυχίας ότι τα έσοδα αυτά χρηματοδοτούν τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, η ΕΕ εισήγαγε μόλις 52 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού φυσικού αερίου το 2024, έναντι 150 δισ. κυβικών μέτρων το 2021. Όμως, στο πλαίσιο των πιο πρόσφατων στοιχείων, η Ευρώπη αγόρασε πέρυσι ποσότητα ρεκόρ ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου και οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου αυξήθηκαν κατά 18%, σύμφωνα με το ενεργειακό thinktank Ember. Οι εισαγωγές μέσω αγωγών συνεχίστηκαν επίσης, παρά το τέλος των ροών φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας την 1η Ιανουαρίου 2025, όταν έληξε η συμφωνία διαμετακόμισης. Τον Φεβρουάριο του 2025, η ΕΕ έλαβε 56 εκατ. κυβικά μέτρα ημερησίως μέσω του αγωγού TurkStream, μια μηνιαία αύξηση 11%. «Αυτές οι αυξήσεις θα μπορούσαν να απειλήσουν την πορεία σταδιακής κατάργησης του ρωσικού φυσικού αερίου το 2027», επισήμανε το Ember, αναφερόμενο επίσης στο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG). Οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής υγροποιημένου φυσικού αερίου της Ευρώπης και οι αξιωματούχοι έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για την αγορά ακόμη περισσότερου από τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο.
Πιέσεις στην αγορά για ρωσική ενέργεια
Ωστόσο, στελέχη στον κλάδο ενέργειας μιλούν ανοιχτά για την επανέναρξη των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου. «Εάν υπάρξει μια λογική ειρήνη στην Ουκρανία, θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε σε ροές 60 δισ. κυβικών μέτρων, ίσως 70, ετησίως, συμπεριλαμβανομένου του LNG», δήλωσε στο Reuters ο Didier Holleaux, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της γαλλικής Engie, σε συνέντευξή του. Η γαλλική κυβέρνηση κατέχει εν μέρει την Engie, η οποία ήταν από τους μεγαλύτερους αγοραστές φυσικού αερίου της ρωσικής Gazprom. Στη Γερμανία, οι επιχειρήσεις φέρονται επίσης να ενδιαφέρονται για την επανεκκίνηση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου, το οποίο παλαιότερα παρείχε το 55% του εφοδιασμού της και βοηθούσε τα εργοστάσια να λειτουργούν σε ανταγωνιστικές τιμές.
«Η επαναλειτουργία των αγωγών θα μείωνε τις τιμές περισσότερο από οποιαδήποτε τρέχοντα προγράμματα επιδοτήσεων», δήλωσε στο Reuters ο Christof Guenther, διευθύνων σύμβουλος του χημικού πάρκου InfraLeuna, όπου εδρεύουν η Dow Chemical και η Shell. Πρόσθεσε ότι πολλοί συνάδελφοί του συμφωνούν στην ανάγκη επιστροφής στο ρωσικό φυσικό αέριο: «Είναι ένα θέμα ταμπού».