«Φινλανδία και Σουηδία θέτουν σε νέα βάση την ασφάλεια στη βόρεια Ευρώπη και σε δυσκολίες τη Μόσχα», τονίζει στο iefimerida.gr o Δρ. Αθανάσιος Δρούγος και αναλύει όλα τα δεδομένα γύρω από τη στρατηγική θέση των δυο χωρών.
Η επικείμενη ένταξη των δυο χωρών στο ΝΑΤΟ, μέσα στον Μάιο, σύμφωνα με τον Διεθνολόγο-Γεωστρατηγικό Αναλυτή, καθίσταται καθοριστικής σημασίας για την ευρωπαϊκή ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας, της Σκανδιναβικής χερσονήσου μέχρι τον Αρκτικό κύκλο.
«Και οι δύο χώρες έχουν πολλά να προσφέρουν στο ΝΑΤΟ, ενώ για λογαριασμό της Ατλαντικής Συμμαχίας θα ελέγχουν πλέον τον κόλπο της Φινλανδίας, τον Βοθνικό κόλπο, τις περιφερειακές αεροχερσαίες ζώνες και προφανώς τις ρωσικές κινήσεις στον θύλακα του Καλίνινγκραντ στον οποίο στις περιοχές Πέλενσκ και Νέμαν οι Ρώσοι έχουν αναπτύξει σύγχρονα πυραυλικά συστήματα που φέρουν πυρηνικές κεφαλές. Αυτές οι εξελίξεις- και εν μέσω της αρνητικής και στάσιμης κατάστασης στην Ουκρανία- για την Μόσχα και τον Πούτιν θα προσθέσουν ισχυρούς "πονοκεφάλους" και θα δημιουργήσουν νέα δεδομένα στην βόρεια πτέρυγα του ΝΑΤΟ», τονίζει ο Δρ. Δρούγος.
Η περίπτωση της Φινλανδίας- Αύξηση των ποσοστών έγκρισης για ένταξη στο ΝΑΤΟ
Η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία άλλαξε τους υπολογισμούς και τις παραμέτρους ασφαλείας της Φινλανδίας. Ήδη, από την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 από τη Ρωσία, η χώρα ενίσχυσε ολοένα και περισσότερο διάφορες μορφές αμυντικής συνεργασίας, διμερώς με μία όλο και στενότερη συνεργασία με τη Σουηδία και τις ΗΠΑ, τριμερώς με τη Νορβηγία και τη Σουηδία και περαιτέρω συνδράμοντας στη σκανδιναβική αμυντική συνεργασία. Η Φινλανδία και η Σουηδία είναι ήδη Εταίροι Βελτιωμένων Ευκαιριών του ΝΑΤΟ. «Και οι δύο χώρες έχουν υψηλό επίπεδο διαλειτουργικότητας με τις δομές του ΝΑΤΟ (κοινές εμπειρίες από Αφγανιστάν, Σομαλία, Κόσοβο, Λιβύη, Βοσνία-Ερζεγοβίνη κ.α.), κάτι που επιτρέπει τη σχεδόν άμεση επιχειρησιακή ετοιμότητα για ένταξη», εξηγεί ο Διεθνολόγος- Γεωστρατηγικός Αναλυτής.
Από την ένταξη της Φινλανδίας στην Ε.Ε. το 1995, συζητήθηκε η πιθανότητα ένταξης στο ΝΑΤΟ. Μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022 η λαϊκή υποστήριξη παρέμενε στο 20%. Μόνο δύο κόμματα στο Φινλανδικό κοινοβούλιο υποστήριζαν την ένταξη, το Κόμμα Εθνικού Συνασπισμού και το Σουηδικό Λαϊκό Κόμμα (το κόμμα της σουηδόφωνης μειονότητας). Από τον Φεβρουάριο, άλλα τέσσερα κόμματα, συμπεριλαμβανομένου του συγκυβερνώντος κόμματος των Πρασίνων, έχουν ανακοινώσει τη συγκατάθεσή τους για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έχουν επίσης καταγράψει περισσότερα από 65% ποσοστά έγκρισης για ένταξη στο ΝΑΤΟ μεταξύ των Φινλανδών.
Η Φινλανδία διαθέτει σημαντική στρατιωτική δύναμη
Ο Δρ. Δρούγος σχολιάζει ότι ο πιο σημαντικός λόγος για την επιθυμία της Φινλανδίας να προχωρήσει στην επιλογή του ΝΑΤΟ είναι προφανής αφού η Ρωσία ως γείτονας δεν είναι καθόλου αξιόπιστη μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Αυτό εξαλείφει ένα κεντρικό επιχείρημα που μέχρι στιγμής εμπόδιζε τη Φινλανδία να συμμετάσχει δηλαδή τη διατήρηση καλών σχέσεων με τη Ρωσία. «Λόγω της απειλής που συνιστά η Ρωσία για την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας, το ΝΑΤΟ επιστρέφει μεταξύ άλλων στην αρχική του λειτουργία ως αμυντική συμμαχία, η οποία είναι προς το συμφέρον της Φινλανδίας. Η Φινλανδία γνωρίζει ότι μπορεί να λάβει την εγγύηση ασφάλειας της συλλογικής άμυνας του ΝΑΤΟ που παρέχεται από το άρθρο 5 μόνο ως πλήρες μέλος. Από τη σκοπιά της Φινλανδίας, είναι λογικό να αναβαθμιστεί η ήδη υπάρχουσα στενή εταιρική σχέση σε πλήρη ένταξη και να υπάρχει μια θέση στο τραπέζι όπου λαμβάνονται αποφάσεις σχετικά με την εθνική της ασφάλεια», επισημαίνει.
Σημειώνεται ότι στη Φινλανδία, μια χώρα με μόνο 5,5 εκατομμύρια κατοίκους, οι ένοπλες δυνάμεις είναι πάνω από τον μέσο όρο σε σύγκριση με την Ευρώπη. Σε περίπτωση πολέμου, η Φινλανδία μπορεί να φτάσει σε επιστρατευμένη δύναμη 280.000 ανδρών και γυναικών ως και συνολική εφεδρική δύναμη τις 870.000. Επιπλέον, οι Φινλανδικές ένοπλες δυνάμεις είναι εξοπλισμένες με σύγχρονο εξοπλισμό. Η χώρα ήταν ήδη κοντά στην εκπλήρωση του στόχου του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες του 2% του ΑΕΠ πριν από τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και έκτοτε ανακοίνωσε περαιτέρω σημαντικές αυξήσεις στον αμυντικό της προϋπολογισμό.
Στο πλαίσιο αυτό, όπως εξηγεί ο κ. Δρούγος, «ως μέλος του ΝΑΤΟ, η Φινλανδία θα ενισχύσει σημαντικά την περιφερειακή άμυνα της βόρειας πλευράς του ΝΑΤΟ και θα διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην άμυνα ολόκληρης της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας, συμπεριλαμβανομένων των κρατών της Βαλτικής. Στην ιδανική περίπτωση, η Φινλανδία και η Σουηδία θα υποβάλουν αίτηση για ένταξη μαζί. Και οι δύο πλευρές θα επωφεληθούν από την ένταξη. Τα νέα μέλη λαμβάνουν την πρόσθετη ασφάλεια της εγγύησης ασφάλειας του ΝΑΤΟ και το ΝΑΤΟ αποκτά σημαντική πρόσθετη ικανότητα στη βόρεια διάσταση της Συμμαχίας».
Η Στοκχόλμη στα βήματα του Ελσίνκι
Την ίδια στιγμή, στην έδρα του ΝΑΤΟ συνεχίζονται οι επαφές των Σουηδών διπλωματών και στρατιωτικών με αξιωματούχους της Συμμαχίας. Η συνεχής συμμετοχή της Σουηδίας σ’ όλες τις αποστολές και επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ, σε συνδυασμό με τον αναβαθμισμένο διάλογο της Στοκχόλμης με ανώτατους συμμαχικούς αξιωματούχους ενίσχυσε πολύ τα σενάρια που φέρουν τη Σουηδία να προχωρά προς ένταξη στους Ευρωατλαντικούς θεσμούς μέσα στον Μάιο.
«Οι σχέσεις της Σουηδίας με το ΝΑΤΟ, εδώ και 28 χρόνια, είναι πάρα πολύ στενές σε διαφόρους τομείς. Η Σουηδία είναι ένας από τους πιο ενεργούς εταίρους του ΝΑΤΟ και έχει συμβάλει σημαντικά στην Αποστολή Αποφασιστικής Υποστήριξης υπό το ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν, στη Δύναμη του Κοσσυφοπεδίου (KFOR) στο Κόσσοβο ως και στην Αποστολή του ΝΑΤΟ στο Ιράκ (NMI). Η Σουηδία είναι μία από τις έξι χώρες, γνωστές ως «Εταίροι Βελτιωμένων Ευκαιριών» στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας Διαλειτουργικότητας και Συνεργασίας, που έχει διάλογο και συνεργασία με όλους τους συμμάχους», αναφέρει ο Έλληνας αναλυτής.
Στο τρέχον πλαίσιο ασφάλειας των αυξημένων ανησυχιών για τις ρωσικές στρατιωτικές και μη στρατιωτικές δραστηριότητες, το ΝΑΤΟ εντείνει τη συνεργασία με τις χώρες εταίρους Σουηδία και Φινλανδία, με ιδιαίτερη έμφαση στη διασφάλιση της ασφάλειας στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας και της Σκανδιναβικής χερσονήσου. Αυτό περιλαμβάνει: τακτικό πολιτικό διάλογο και διαβουλεύσεις. ανταλλαγές πληροφοριών για τον υβριδικό πόλεμο· συντονισμός εκπαίδευσης και ασκήσεων. ως και ανάπτυξη καλύτερης κοινής επίγνωσης της κατάστασης για την αντιμετώπιση κοινών απειλών και την ανάπτυξη κοινών δράσεων(όπου απαιτηθεί), ως και την μελέτη ασύμμετρων επιχειρήσεων.
Σημειώνεται ότι και οι δυο χώρες, Φινλανδία και Σουηδία, συμμετέχουν στην ενισχυμένη πολυεθνική Δύναμη Αντίδρασης του ΝΑΤΟ (NRF) και έχουν υπογράψει μνημόνιο κατανόησης για την υποστήριξη του κράτους υποδοχής, το οποίο, με την επιφύλαξη εθνικής απόφασης, επιτρέπει την υλικοτεχνική υποστήριξη στις συμμαχικές δυνάμεις που βρίσκονται στο έδαφός τους ή βρίσκονται σε διέλευση μέσω της επικράτειάς τους κατά τη διάρκεια ασκήσεων ή σε κρίση.
Η Σουηδία στενός και μόνιμος συνεργάτης του ΝΑΤΟ
Μεταξύ άλλων, όπως αναφέρει ο Δρ. Δρούγος, η Σουηδία συμμετέχει:
- στη Διαδικασία Σχεδιασμού και Αναθεώρησης της PfP (PARP), που βοηθά τη χώρα να αναπτύξει τις στρατιωτικές της ικανότητες ως και να ενισχύσει τη διαλειτουργικότητα των Σουηδικών Ενόπλων Δυνάμεων με τους Συμμάχους ως και άλλους εταίρους.
- στο Operational Capabilities Concept (OCC) του ΝΑΤΟ, το οποίο χρησιμοποιεί ένα πρόγραμμα αξιολόγησης και ανατροφοδότησης για την ανάπτυξη και εκπαίδευση χερσαίων, θαλάσσιων, αεροπορικών ή ειδικών μονάδων επιχειρήσεων που επιδιώκουν να πληρούν τα πρότυπα του ΝΑΤΟ.
- σε πολλές ασκήσεις PfP και έχει επίσης συμμετάσχει σε ασκήσεις του ΝΑΤΟ Cyber Coalition /κυβερνοασφάλειας.
- σε δύο στρατηγικές πρωτοβουλίες αερομεταφοράς: το πρόγραμμα Strategic Airlift Capability (SAC) και το Strategic Airlift International Solution (SALIS). Ο ρόλος της Σουηδίας στην εκπαίδευση των δυνάμεων άλλων χωρών εταίρων του ΝΑΤΟ εκτιμάται ιδιαίτερα από τους συμμάχους.
- στη Nordic Defense Cooperation (NORDEFCO), μια περιφερειακή αμυντική πρωτοβουλία που προωθεί τη συνεργασία μεταξύ των Σκανδιναβικών ενόπλων δυνάμεων, ως και υποστήριξη για επιχειρήσεις και αποστολές υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ.
- σε πολυάριθμες ασκήσεις διαχείρισης κρίσεων του ΝΑΤΟ και Σουηδικοί οικονομικοί πόροι έχουν καταχωρηθεί στο Ευρωατλαντικό Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Καταστροφών (EADRCC), συμπεριλαμβανομένων ομάδων έρευνας και διάσωσης, ιατρικών εμπειρογνωμόνων και μονάδων προστασίας και απολύμανσης.