Σε μια προσπάθεια να μειωθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη και να αντισταθμιστεί το αυξανόμενο κόστος των καυσίμων, ένας αυξανόμενος αριθμός ευρωπαϊκών χωρών, πόλεων και περιοχών καθιστούν δωρεάν τα μέσα μαζικής μεταφοράς, σημειώνει η DW.
Για χρόνια, ειδικοί και πολιτικοί ζητούν μεγάλες αλλαγές στον τομέα των μεταφορών. Ενώ μεγάλο μέρος του κινήτρου για την ενίσχυση των συστημάτων δημόσιων μεταφορών προήλθε σε μεγάλο βαθμό από την επιθυμία να περιοριστεί η κλιματική αλλαγή. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έδωσε κι έναν άλλο λόγο: Χρησιμοποιώντας τρένα, τραμ και λεωφορεία, αντί για αυτοκίνητα, οι Ευρωπαίοι θα μείωναν την κατανάλωση καυσίμου και συνεπώς την εξάρτηση από τις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας.
Γερμανία
Το γερμανικό κοινοβούλιο εισήγαγε ένα μηνιαίο δελτίο μεταφοράς με μεγάλη έκπτωση, επιτρέποντας στους ανθρώπους στη Γερμανία να χρησιμοποιούν τα περιφερειακά μέσα μαζικής μεταφοράς για 9 € (περίπου 9,65 $) ανά μήνα, τον Ιούνιο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Οι βουλευτές είπαν ότι ελπίζουν ότι το πάσο θα εξοικονομήσει χρήματα και θα τους ενθαρρύνει να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς αντί να οδηγούν αυτοκίνητα.
Πέρυσι, η γερμανική εθνική σιδηροδρομική εταιρεία, Deutsche Bahn, κατέγραψε περίπου 8 εκατομμύρια επιβάτες την ημέρα. Με την υποχώρηση της πανδημίας του κορωνοϊού, τα νούμερα των επιβατών αναμένεται να αυξηθούν φέτος.
Άλλα ευρωπαϊκά κράτη, εν τω μεταξύ, έχουν ήδη ξεκινήσει ή σχεδιάζουν να δρομολογήσουν παρόμοια μέτρα για την προώθηση των συστημάτων δημόσιων μεταφορών τους.
Λουξεμβούργο
Το Λουξεμβούργο υπερηφανεύεται ότι είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που προσφέρει δωρεάν δημόσια συγκοινωνία σε όλη τη χώρα. Από την 1η Μαρτίου, κανείς δεν χρειάζεται να αγοράσει εισιτήριο για να χρησιμοποιήσει το δίκτυο δημόσιων συγκοινωνιών της χώρας. Αυτό ισχύει και για τους τουρίστες και ξένους υπηκόους, κάτι που δεν αποτελεί έκπληξη καθώς περίπου το 45% των εργαζομένων μετακινούνται στο Λουξεμβούργο από γειτονικές χώρες.
Το να γίνουν δωρεάν τα δημόσια μέσα μεταφοράς για όλους είναι ένα μεγάλο βήμα για την κοινωνία, δήλωσε ο υπουργός Μεταφορών Φρανσουά Μπαους, προσθέτοντας ότι «η κυβέρνηση θέλει το Λουξεμβούργο να γίνει εργαστήριο κινητικότητας».
Μέχρι στιγμής, το Υπουργείο Μεταφορών του Λουξεμβούργου δεν έχει δώσει αξιόπιστα στοιχεία για τους επιβάτες. Σε κάθε περίπτωση, τα lockdown που σχετίζονται με τον κορωνοϊό, που εισήχθησαν αμέσως μετά την απελευθέρωση των δημόσιων συγκοινωνιών, θα έχουν πιθανότατα καταστείλει τον αριθμό των επιβατών. Τα διάφορα δημόσια λεωφορεία, τρένα και τραμ της χώρας χρηματοδοτούνται από τους φορολογούμενους.
Μάλτα
Η Μάλτα θέλει να κάνει τα δημόσια μέσα μεταφοράς δωρεάν για όλους από την 1η Οκτωβρίου. Αυτό θα την κάνει τη δεύτερη χώρα της Ευρώπης που θα καταργήσει τα τέλη μεταφοράς τόσο για τους πολίτες όσο και για τους επισκέπτες. Η κυβέρνηση της Μάλτας ανακοίνωσε το βήμα τον Οκτώβριο του 2021. Ένας στόχος της πρωτοβουλίας είναι να αποθαρρύνει τους κατοίκους να χρησιμοποιούν αυτοκίνητα, λέει στη DW ο δημοσιογράφος των Times of Malta, Μπέρτραντ Μποργκ.
Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται επίσης από τους φορολογούμενους. Δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί ακριβή στοιχεία σχετικά με το αναμενόμενο κόστος. Οι κάτοικοι πρέπει να υποβάλουν αίτηση για ειδικό εισιτήριο που τους δίνει το δικαίωμα να επιβαίνουν σε λεωφορεία και τρένα δωρεάν. Οι τουρίστες μπορούν επίσης να εγγραφούν για το εισιτήριο.
Χάσελτ, Βέλγιο
Ενώ ολόκληρες χώρες όπως το Λουξεμβούργο και η Μάλτα έχουν ή σχεδιάζουν να κάνουν δωρεάν τις δημόσιες συγκοινωνίες, ορισμένες πόλεις και δήμοι έχουν κάνει επίσης το άλμα. Ένα από αυτά είναι η βελγική πόλη Χάσελτ. Είναι πολύ γνωστή μεταξύ των ειδικών μεταφορών παγκοσμίως για την απόφασή της το 1997 να κάνει όλα τα λεωφορεία και τα τρένα δωρεάν για χρήση.
Οι αρχές της πόλης, ωστόσο, αντέστρεψαν την απόφαση το 2013, επικαλούμενοι το αυξανόμενο κόστος. Οι κάτοικοι του Χάσελτ πρέπει τώρα να αγοράσουν ξανά εισιτήρια για τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Ταλίν, Εσθονία
Από το 2013, όλοι οι εγγεγραμμένοι κάτοικοι της πρωτεύουσας της Εσθονίας, Ταλίν, μπορούν να χρησιμοποιούν λεωφορεία και τρένα στην πόλη χωρίς χρέωση. Ο δήμος προχώρησε στην κίνηση εν μέρει επειδή οι απλοί άνθρωποι δυσκολεύονταν να πληρώσουν για τα εισιτήροα όταν χτύπησε η οικονομική κρίση. Ωστόσο, χρειάστηκε σημαντική φορολογική δαπάνη για τη στήριξη του εγχειρήματος.
Μέχρι στιγμής, το σύστημα λειτουργούσε χωρίς σοβαρά προβλήματα. Ωστόσο, οι δημόσιες συγκοινωνίες παραμένουν ένα αμφιλεγόμενο θέμα στη χώρα, λέει η Εσθονή δημοσιογράφος Έβελιν Καλντόγια. «Οι άνθρωποι παραπονιούνται ότι υπάρχουν πολύ λίγες συνδέσεις». Αυτό, λέει, σημαίνει ότι λίγοι το επέλεξαν για τη μετακίνησή τους στη δουλειά.
Παρά το σχέδιο, ο αριθμός των αυτοκινήτων στους δρόμους του Ταλίν δεν έχει μειωθεί, λέει ο δημοσιογράφος. «Αν και τα δημόσια μέσα μεταφοράς είναι δωρεάν, οι άνθρωποι που συνήθιζαν να οδηγούν αυτοκίνητο εξακολουθούν να το κάνουν». Πιστεύει ότι οποιαδήποτε πτώση της κίνησης μπορεί να προήλθε από την αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου.
Πολλές περιοχές της Εσθονίας ακολούθησαν το παράδειγμά τους και κατέστησαν επίσης δωρεάν τις δημόσιες συγκοινωνίες.
Δουνκέρκη, Γαλλία
Στη γαλλική πόλη της Δουνκέρκης, τα βήματα για την παροχή δωρεάν λεωφορείων και τρένων οδήγησαν σε λιγότερη κίνηση. Από το 2018, οι κάτοικοι μπορούν να ταξιδεύουν με τα μέσα μαζικής μεταφοράς δωρεάν.
Μια μελέτη που διεξήχθη λίγους μήνες μετά την αλλαγή διαπίστωσε ότι είχε αποθαρρύνει τους ντόπιους να οδηγούν τα αυτοκίνητά τους. Αν και τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι εξαρτιόνταν από τα αυτοκίνητα, περισσότεροι από τους μισούς είπαν ότι πλέον χρησιμοποιούν τακτικά λεωφορεία για να μετακινούνται.
Περίπου το 5% είπε μάλιστα ότι η διαθεσιμότητα δωρεάν λεωφορείων τους βοήθησε να πειστούν να πουλήσουν το αυτοκίνητό τους ή να μην αγοράσουν δεύτερο όχημα.
Νησιά της Δανίας
Ορισμένα νησιά της Δανίας κατέστησαν προσωρινά δωρεάν τις δημόσιες συγκοινωνίες για καθαρά οικονομικούς λόγους.
Η Λίνα Χόλμ Γιάκομπσεν, εκπρόσωπος του Visit Denmark, δήλωσε στην DW ότι το σχέδιο σχεδιάστηκε από τη δανική κυβέρνηση για να ενισχύσει την τουριστική βιομηχανία μετά το lockdown για τον κορωνοϊό. Το καλοκαίρι του 2020 και του 2021, η επιβίβαση με πλοίο σε αυτά τα νησιά ήταν δωρεάν για ταξιδιώτες χωρίς αυτοκίνητα. Το κόστος των εισιτηρίων μειώθηκε σημαντικά και κατά τη θερινή περίοδο. Τα πλοία, ωστόσο, δεν είναι δωρεάν το 2022, αλλά οι επισκέπτες εξακολουθούν να επωφελούνται από τα μειωμένα εισιτήρια για τα μέσα μαζικής μεταφοράς.