Το CNN εξηγεί πώς ουσιαστικά η Μέση Ανατολή έχει περιέλθει στη δίνη ενός περιφερειακού πολέμου.
Τις ημέρες μετά την επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, οι φόβοι για έναν περιφερειακό πόλεμο ήταν έντονοι. Η σύγκρουση δεν θα περιοριζόταν στη Γάζα, ανέφεραν οι πρώτες εκτιμήσεις. Η Χεζμπολάχ θα επιτίθετο στο Ισραήλ από τον βορρά, οι Χούθι από την Υεμένη και οι Ιρανοί πληρεξούσιοι από το Ιράκ. Το Ισραήλ θα αναγκαζόταν να απαντήσει, θα ερχόταν σε άμεση σύγκρουση με το Ιράν και ο ευρύτερος πόλεμος θα ήταν μπροστά μας. Σχεδόν έναν χρόνο αργότερα, όλα αυτά έχουν γίνει πραγματικότητα.
Δύο ημέρες μετά την έναρξη της μεγαλύτερης επίθεσης βαλλιστικών πυραύλων που έχει εξαπολύσει ποτέ το Ιράν στο Ισραήλ -και καθώς τα ισραηλινά στρατεύματα μάχονται επί του εδάφους με μαχητές της Χεζμπολάχ στον Λίβανο- ο περιφερειακός πόλεμος είναι ουσιαστικά εδώ, υπογραμμίζει το αμερικανικό μέσο ενημέρωσης.
Θα υπάρξει κι άλλη κλιμάκωση;
Το μεγάλο ερώτημα τώρα είναι αν θα υπάρξει κλιμάκωση ή όχι. Η ηγεσία του Ισραήλ βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο. Όταν το Ιράν οργάνωσε για πρώτη φορά πυραυλική επίθεση τον Απρίλιο, σε αντίποινα για ισραηλινό χτύπημα στο προξενείο του Ιράν στη Δαμασκό, το Ισραήλ ήταν συγκρατημένο, πλήττοντας μόνο μια ιρανική εγκατάσταση αεράμυνας σε απάντηση. Όμως η επίθεση του Ιράν το βράδυ της Τρίτης ήταν πρωτοφανής ως προς τη σφοδρότητά της. Ωστόσο, σύμφωνα με το το CNN, παρά τα ορισμένα πλήγματα σε ισραηλινές βάσεις, οι ζημιές ήταν ελάχιστες, σχεδόν όλοι οι πύραυλοι αναχαιτίστηκαν και ένα άτομο σκοτώθηκε.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, έχει καταφέρει να επιτύχει μια σειρά από στοχευμένα χτυπήματα σε όλη τη Μέση Ανατολή και να επιτύχει μια αξιοσημείωτη πολιτική αποκατάσταση στο εσωτερικό του.
Η εκστρατεία βομβαρδισμών του Ισραήλ στον Λίβανο έχει ισοπεδώσει τον άμαχο πληθυσμό -εκτοπίζοντας περισσότερους από 1 εκατομμύριο ανθρώπους- αλλά έχει επιτύχει έναν πολυπόθητο στόχο: την προσωρινή, τουλάχιστον, εξουδετέρωση μιας επίμονης απειλής προς τον βορρά.
«Η εξόντωση του Νασράλα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων που έχουμε θέσει: Να επιστρέψουν οι κάτοικοι του βορρά με ασφάλεια στα σπίτια τους και να αλλάξουμε την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή για χρόνια», δήλωσε ο Νετανιάχου στον απόηχο του μαζικού πλήγματος στη Βηρυτό τον περασμένο μήνα που σκότωσε τον ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα.
Δύο ημέρες αργότερα, απευθύνθηκε στους ίδιους τους Ιρανούς, λέγοντας: «Όταν το Ιράν θα είναι επιτέλους ελεύθερο, και αυτή η στιγμή θα έρθει πολύ νωρίτερα από ό,τι νομίζει ο κόσμος, όλα θα είναι διαφορετικά».
Η... ευκαιρία που βλέπουν στο Ισραήλ
Η στάση του είναι σύμφωνη και με την ισραηλινή κοινή γνώμη. Ο πρώην πρωθυπουργός Ναφτάλι Μπένετ ηγείται της προσπάθειας για μια μαξιμαλιστική απάντηση στην επίθεση της Τεχεράνης, προτείνοντας το Ισραήλ να βομβαρδίσει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, οι οποίες, σύμφωνα με τις ΗΠΑ και άλλους, είναι υπεύθυνες για ένα πρόγραμμα πυρηνικών όπλων, μια κατηγορία που το Ιράν αρνείται εδώ και καιρό. «Μερικές φορές η Ιστορία σού χτυπάει την πόρτα και πρέπει να εκμεταλλευτείς τη στιγμή», δήλωσε στο CNN την Τρίτη. «Αν δεν το κάνουμε τώρα, δεν βλέπω να συμβαίνει ποτέ».
Τα δύο όπλα του Ιράν κατά του Ισραήλ -η Χαμάς στη Γάζα και η Χεζμπολάχ στον Λίβανο- «έχουν προσωρινά παραλύσει», δήλωσε ο Μπένετ. «Έτσι, είναι σαν ένας πυγμάχος στο ρινγκ χωρίς όπλα για τα επόμενα λεπτά. Τώρα είναι η στιγμή που μπορούμε να επιτεθούμε, επειδή το Ιράν είναι πλήρως ευάλωτο», είπε.
Αυτή η αντίδραση, φυσικά, ενέχει κινδύνους γιατί θα οδηγήσει σε απρόβλεπτες εξελίξεις. Η Χεζμπολάχ είναι σίγουρα αποδυναμωμένη, αλλά κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα πόση ικανότητα έχει ακόμη. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ πιστεύει ότι το Ιράν θα μπορούσε να κατασκευάσει μια βόμβα μέσα σε λίγες εβδομάδες, μόλις αποφασίσει να το κάνει. Εκτός από την πυρηνική επιλογή, η Τεχεράνη έχει άλλους τρόπους να ασκήσει περαιτέρω πίεση στο Ισραήλ και τους συμμάχους του.
Ο κίνδυνος να ξεφύγει η κατάσταση στη Μέση Ανατολή
Η κλιμάκωση των αντιδράσεων θα μπορούσε να ξεφύγει εντελώς από τον έλεγχο οποιουδήποτε και να παρασύρει τους συμμάχους στη μάχη. Πρώην ανώτερος Ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος εξήγησε ότι «υπάρχουν πάντα σχολές σκέψης». Αυτή του Μπένετ, σύμφωνα με τον αξιωματούχο, είναι ότι «ήρθε η ώρα να εξουδετερωθεί ολόκληρος ο άξονας του κακού. Ξεκινήσαμε με τη Χαμάς, στη συνέχεια με τη Χεζμπολάχ. Τώρα είναι η ώρα για το Ιράν, ίσως και για τη Συρία». Ο πρώην αξιωματούχος δήλωσε ότι δεν έχει άμεση γνώση των σχεδίων του Ισραήλ, αλλά ζήτησε ανωνυμία για να συζητήσει ευαίσθητα θέματα. «Χθες το βράδυ μου φάνηκε ότι θα ήταν μια συντριπτική απάντηση», είπαν. «Σήμερα το πρωί, λαμβάνω μηνύματα ότι παίρνουν χρόνο για να σκεφτούν».
Μια πιο συγκρατημένη απάντηση θα έβλεπε το Ισραήλ να στοχεύει μια στρατιωτική εγκατάσταση, όπως έκανε το Ιράν την Τρίτη στο Ισραήλ. «Θα μπορούσατε να χτυπήσετε υποδομές, πολύ παρόμοια με αυτό που συνέβη στην Υεμένη», δήλωσε ο πρώην αξιωματούχος, αναφερόμενος σε ισραηλινό βομβαρδισμό του ελεγχόμενου από τους Χούθι λιμανιού της Χοντέιντα την Κυριακή.
Ο άγνωστος παράγοντας είναι πόσο μακριά θα φτάσει ο σημαντικότερος σύμμαχος του Ισραήλ -οι Ηνωμένες Πολιτείες- για να υποστηρίξει την αντίδρασή του. «Έχουμε καταστήσει σαφές ότι θα υπάρξουν συνέπειες -σοβαρές συνέπειες- για αυτή την επίθεση και θα συνεργαστούμε με το Ισραήλ για να γίνει αυτό», δήλωσε την Τρίτη ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν. «Είναι πολύ νωρίς για να σας πω κάτι δημοσίως όσον αφορά την αξιολόγησή μας ή τις προσδοκίες μας από τους Ισραηλινούς ή τις συμβουλές που θα τους δίναμε».
Αλλά αυτό που έχει γίνει μέχρι τώρα γνωστό είναι ότι ο Τζο Μπάιντεν έχει τραβήξει τουλάχιστον μια κόκκινη γραμμή, αρνούμενος να στηρίξει οποιοδήποτε σχέδιο που θα βάλει στο στόχαστρο τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.