Εκατοντάδες Σύροι πρόσφυγες που είχαν καταφύγει στην Τουρκία υποχρεώθηκαν να γυρίσουν στη σπαρασσόμενη από τον εμφύλιο πόλεμο πατρίδα τους, ορισμένοι μάλιστα με χειροπέδες στα χέρια, μετά από απειλές για άσκηση βίας εις βάρος τους ή αφού τους εξαπάτησαν να υπογράψουν έγγραφα «εθελούσιας επιστροφής», καταγγέλλει η Διεθνής Αμνηστία.
Στην έκθεσή της η οργάνωση αναφέρει ότι έχει καταγράψει τουλάχιστον 20 περιπτώσεις παράνομων υποχρεωτικών απελάσεων Σύρων προσφύγων από τις τουρκικές Αρχές πριν την έναρξη της επιχείρησης των δυνάμεων της Άγκυρας στη βορειοανατολική Συρία με διακηρυγμένο στόχο τη δημιουργία «ζώνης ασφαλείας» και την απώθηση «τρομοκρατών» μακριά από τα σύνορα. «Οι ισχυρισμοί της Τουρκίας ότι πρόσφυγες από τη Συρία επιλέγουν να επιστρέψουν πίσω στον πόλεμο είναι επικίνδυνοι και ανέντιμοι. Η δική μας έρευνα δείχνει ότι τους εξαπατούν ή τους αναγκάζουν να επιστρέψουν», δήλωσε η Άννα Σία, ερευνήτρια των Δικαιωμάτων Προσφύγων και Μεταναστών της Διεθνούς Αμνηστίας.
Απειλές και εκβιασμοί εις βάρος των προσφύγων
Οι ισχυρισμοί για τις απελάσεις, που φέρονται να έλαβαν χώρα πριν την τρίτη εισβολή της Τουρκίας στη Συρία, προκαλούν έντονες ανησυχίες για τους τρόπους με τους οποίους «πείθονται» οι Σύροι πρόσφυγες να γυρίσουν στα πάτρια -παρά τη συμφωνία Άγκυρας ΕΕ του 2016, βάσει της οποίας η Ευρώπη ανέλαβε να στηρίξει οικονομικά την Τουρκία προκειμένου να καλύψει τα έξοδα φιλοξενίας των προσφύγων. Η αναγκαστική απέλαση προσφύγων στη Συρία είναι παράνομη καθώς τους εκθέτει σε σοβαρό κίνδυνο για τις ζωές τους και σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους. Η Τουρκία, ωστόσο, επιμένουν ότι όσοι επιστρέφουν 315.000 ως τώρα σύμφωνα με την Άγκυρα το κάνουν σε εθελοντική βάση.
Ωστόσο, σύμφωνα με την έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, που μίλησε με Σύρους πρόσφυγες το περασμένο καλοκαίρι, οι τουρκικές Αρχές οδήγησαν σιδηροδέσμιους πρόσφυγες με λεωφορεία πίσω στην πατρίδα τους, προτού δημιουργήσουν τη λεγόμενη «ζώνη ασφαλείας». Ορισμένοι απ’ αυτούς που μίλησαν στη Διεθνή Αμνηστία κατήγγειλαν ότι τους ξυλοφόρτωσαν ή τους απείλησαν με χρήση βίας για να υπογράψουν έγγραφα «εθελούσιας επιστροφής». Σε άλλους είπαν ότι απλώς υπογράφουν ένα έγγραφο καταχώρησής τους σε αρχεία, ή μια βεβαίωση ότι τους χορηγήθηκαν κουβέρτες, ή ένα έντυπο με το οποίο δήλωναν ότι επιθυμούσαν να παραμείνουν στην Τουρκία. Αν και η έκθεση παραδέχεται ότι δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τις παράνομες απελάσεις, υποστηρίζει ότι βάσει των συνεντεύξεων που πήρε, ίσως να είναι εκατοντάδες αυτοί που εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την Τουρκία για να γυρίσουν στην πατρίδα τους.