Στην ολομέλεια της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης κατέθεσαν οι πολίτες τις προτάσεις τους για τη δημοκρατία και τις αξίες της ΕΕ.
Στην ολομέλεια που έλαβε χώρα 21-22 Ιαουαρίου, η Ομάδα πολιτών για τη Δημοκρατία τις αξίες και το κράτος δικαίου στην ΕΕ κατέθεσαν, ενώπιον εκπροσώπων των εθνικών και ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, συγκεκριμένες τις προτάσεις τους.
Οι προτάσεις τους κινήθηκαν γύρω από πέντε θεματικές :
- Προστασία δικαιωμάτων και απαγόρευση διακρίσεων
- Ενίσχυση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου
- Μεταρρύθμιση της ΕΕ
- Οικοδόμηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας
- Ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών
Προστασία δικαιωμάτων και απαγόρευση διακρίσεων
Οι συμμετέχοντες πρότειναν την εφαρμογή ποσοστώσεων στους χώρους εργασίας για την αντιμετώπιση των διακρίσεων και τη στήριξη των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων όπως οι μειονότητες, οι γυναίκες, η νεολαία ή οι ηλικιωμένοι. Οι εταιρείες που θα εφαρμόζουν αυτές τις ποσοστώσεις θα επωφελούνται από επιδότησεις και φορολογικές ελαφρύνσεις.
Στις προτάσεις περιλαμβάνεται επίσης η επιβολή κυρώσεων στις εταιρείες που παραβιάζουν τους κανόνες για τα προσωπικά δεδομένα και ο καθορισμός ελάχιστων προϋποθέσεων για την ανεξαρτησία των μέσων.
Ενίσχυση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου
Προτεραιότητα για τους συμμετέχοντες αποτέλεσε και η προστασία των ευρωπαϊκών αξιών. Τα μέλη της ομάδας πρότειναν τη μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού μηχανισμού που θέτει τον σεβασμό του κράτους δικαίου ως προϋπόθεση για την εκταμίευση πόρων στα κράτη μέλη. Οι πολίτες ζητούν την επιβολή κυρώσεων για κάθε παραβίαση του κράτους δικαίου και όχι μόνο για εκείνες που συνδέονται με τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Καλούν δε την ΕΕ να αναλάβει δράση για να εξασφαλίσει ότι οι πολιτικοί δεν έχουν μέσα ενημέρωσης στην ιδιοκτηρία τους και να στηρίξει τον πλουραλισμό στα ΜΜΕ.
Μεταρρύθμιση της ΕΕ
Σύμφωνα με τους συμμετέχοντες, η αλλαγή των ονομάτων των οργάνων της ΕΕ θα βοηθούσε στη διασαφήνιση του ρόλου που έχει το καθένα. Θεωρούν επίσης ότι οι ευρωπαίοι πολίτες θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να ψηφίζουν κόμματα σε επίπεδο ΕΕ και να εκφράζουν τη θέση τους για ζητήματα εξαιρετικής σημασίας μέσω δημοψηφισμάτων που θα προκηρύσσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η ομάδα πολιτών ζήτησε περισσότερες επενδύσεις για θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας και τη βελτίωση του επιπέδου διαβίωσης (εκπαίδευση, υγεία, στέγαση, φροντίδα ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρίες), πρότεινοντας η χρηματοδότηση για τις επενδύσεις αυτές να γίνεται με έσοδα που προέρχονται από τη φορολογία των μεγάλων επιχειρήσεων.
Οικοδόμηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας
Η καταπολέμηση του λαϊκισμού και της παραπληροφόρησης, η βελτίωση της ενημέρωσης που παρέχουν τα μέσα επικοινωνίας σχετικά με τα ευρωπαϊκά ζητήματα, η παροχή μαθημάτων σε μετανάστες για θέματα ευρωπαϊκής δημοκρατίας και αξιών αποτελούν ορισμένες από τις ιδέες που υπέβαλε η ομάδα πολιτών σχετικά με την ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής ταυτότητας.
Ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών
Όσον αφορά τη βελτίωση της συμμετοχής των ευρωπαίων πολιτών στα κοινά, οι πολίτες πρότειναν τη διοργάνωση συνελεύσεων μεταξύ πολιτών, την ενίσχυση της συνεργασίας της ΕΕ με τις εθνικές και περιφερειακές αρχές και τη διδασκαλία σχετικών μαθημάτων στα σχολεία. Επίσης, πρότειναν να ξεκινήσει και πάλι ο διάλογος για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης.
«Συνήθως, όταν οι άνθρωποι αισθάνονται ότι είναι μέρος της διαδικασίας λήψης αποφάσεων, τότε αντιλαμβάνονται καλύτερα ότι εκείνοι είναι οι αποδέκτες των μεταρρυθμίσεων. Συμμετέχουν έτσι περισσότερο στα κοινά και εμπιστεύονται τα θεσμικά όργανα επειδή αποτέλεσαν μέρος της διαδικασίας», υπογράμμισε ο Γιάρνο Χιλβένιους από τη Φιλανδία.