Ο Πάβελ Ντούροφ, ο δισεκατομμυριούχος ιδρυτής του Telegram που συνελήφθη στη Γαλλία το Σαββατοκύριακο, χαρακτηρίζεται από το CNN ως ο «Ρώσος Έλον μασκ».
Με εκτιμώμενη αξία 9,15 δισεκατομμύρια δολάρια σύμφωνα με το Bloomberg και οπλισμένος με μια σειρά από διαβατήρια και κατοικίες, ο Ντούρφοφ κάνει εδώ και μια δεκαετία μια ζωή χωρίς σύνορα, για να εξασφαλίσει την ελευθερία της επικοινωνίας από τα αδιάκριτα μάτια των κυβερνήσεων, δημοκρατικά εκλεγμένων ή μη, επισημαίνει το αμερικανικό μέσο.
Ο Ντούροφ, ο οποίος συνελήφθη το βράδυ του Σαββάτου αντιμετωπίζει δώδεκα κατηγορίες που σχετίζονται με το οργανωμένο έγκλημα, ενημέρωσε το Γαλλικό Πρακτορείο πηγή του προσκείμενη στις γαλλικές διωκτικές αρχές. Η γαλλική δικαιοσύνη τον κατηγορεί ότι έμεινε άπρακτος ενώ διαπράττονταν διάφορες παράνομες ενέργειες από συνδρομητές της πλατφόρμας του. Κατηγορείται ιδίως για έλλειψη ελέγχου και συνεργασίας με τις διωκτικές αρχές.
Ένας άλλος Έλον Μασκ
Ο Ντούροφ γεννήθηκε το 1984 στη Σοβιετική Ένωση, αλλά μετακόμισε στην Ιταλία όταν ήταν 4 ετών, δήλωσε ο επιχειρηματίας τεχνολογίας στον δεξιό Τάκερ Κάρλσον σε μια σπάνια συνέντευξη νωρίτερα φέτος. Η οικογένεια επέστρεψε στη Ρωσία μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, αφού ο πατέρας του Ντούροφ έλαβε μια πρόταση να εργαστεί στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης. Είπε ότι ο ίδιος και ο μεγαλύτερος αδελφός του, ο Νικολάι, ήταν μαθηματικές ιδιοφυίες από μικρή ηλικία. Ο μεγαλύτερος Ντούροφ ήταν το μεγαλύτερο αστέρι όταν το δίδυμο ήταν παιδιά. Είπε ότι ο αδελφός του βγήκε στην ιταλική τηλεόραση για να λύσει εξισώσεις σε πραγματικό χρόνο ως παιδί και κέρδισε επανειλημμένα χρυσά μετάλλια στη Διεθνή Μαθηματική Ολυμπιάδα. Ο νεότερος Ντούροφ ήταν ο καλύτερος μαθητής στο σχολείο του και διαγωνιζόταν σε τοπικό επίπεδο.
«Ήμασταν και οι δύο πολύ παθιασμένοι με τον προγραμματισμό και τον σχεδιασμό», δήλωσε. Είπε επίσης ότι όταν η οικογένεια επέστρεψε στη Ρωσία, έφεραν από την Ιταλία έναν υπολογιστή IBM PC XT, πράγμα που σημαίνει ότι «στις αρχές της δεκαετίας του '90 ήταν μία από τις λίγες οικογένειες στη Ρωσία που μπορούσαν πραγματικά να μάθουν να προγραμματίζουν».
Η κόντρα με το Κρεμλίνο
Οι ικανότητες του στον προγραμματισμό και το επιχειρηματικό του πνεύμα τον οδήγησαν στην κατασκευή του Vkontakte (VK), ενός ιστότοπου κοινωνικής δικτύωσης, το 2006, όταν ήταν 21 ετών και μόλις είχε τελειώσει το πανεπιστήμιο. Το VK έγινε γρήγορα γνωστό ως το Facebook της Ρωσίας και ο Ντούροφ η απάντηση της χώρας στον Μαρκ Ζούκερμπεργκ. Αλλά η σχέση του με το Κρεμλίνο έγινε εχθρική πολύ πιο γρήγορα από ό,τι η σχέση του Ζούκερμπεργκ με την Ουάσινγκτον. Όταν οι διαδηλωτές άρχισαν να χρησιμοποιούν το VK για να οργανώσουν διαδηλώσεις στο Κίεβο κατά του φιλορώσου προέδρου της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, το 2013, ο Ντούροφ δήλωσε ότι το Κρεμλίνο ζήτησε από τον ιστότοπο να παραδώσει τα προσωπικά δεδομένα των ουκρανών χρηστών.
«Αποφασίσαμε να αρνηθούμε, και αυτό δεν πήγε πολύ καλά με τη ρωσική κυβέρνηση», δήλωσε ο Ντούροφ στον Κάρλσον. Αυτή η απόφαση σφράγισε τη μοίρα του Ντούροφ στην εταιρεία όπου λίγο αργότερα παραιτήθηκε από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, ανοίγοντας την πόρτα για να αναλάβουν άνθρωποι που βρίσκονται κοντά στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο επιχειρηματίας πούλησε όλες τις μετοχές του για εκατομμύρια και στη συνέχεια εγκατέλειψε τη Ρωσία. Σήμερα, η VK βρίσκεται υπό κρατικό έλεγχο. «Για μένα, δεν ήταν ποτέ το να γίνω πλούσιος. Τα πάντα στη ζωή μου είχαν να κάνουν με το να γίνω ελεύθερος. Στο βαθμό που είναι δυνατόν, η αποστολή μου στη ζωή είναι να επιτρέψω σε άλλους ανθρώπους να γίνουν ελεύθεροι», υποστήριξε. «Δεν θέλω να δέχομαι εντολές από κανέναν».
Στη συνέχεια ο Ρώσος επιχειρηματίας τεχνολογίας επέλεξε να δημιουργήσει τη δική του εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων παρά την ήδη γεμάτη αγορά για τέτοιες πλατφόρμες. Δεν πίστευε ότι τίποτα από όσα υπήρχαν εκεί έξω ήταν αρκετά καλό.«Δεν έχει σημασία πόσες εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων υπάρχουν εκεί έξω αν όλες τους είναι χάλια», είχε πει ενώ επισήμανεότι η εμπειρία του με το Κρεμλίνο αποτέλεσε βασικό κίνητρο για τη δημιουργία του Telegram, το οποίο πλέον εδρεύει στο Ντουμπάι. Αυτός και ο αδελφός του ήθελαν να δημιουργήσουν κάτι που θα ήταν ελεύθερο από τα αδιάκριτα μάτια της κυβέρνησης. Η ισχυρή κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο και η πολυδιαφημισμένη δέσμευση της εταιρείας για την προστασία της ιδιωτικής ζωής αποδείχθηκε ελκυστική για τα εκατοντάδες εκατομμύρια χρηστών που συνέρρευσαν στο Telegram - συμπεριλαμβανομένων, τελικά, των τρομοκρατών που σχεδίασαν τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι τον Νοέμβριο του 2015, υπογραμμίζει το CNN.
Η επέλαση του Telegram
Η αποκάλυψη ώθησε τον συνήθως κλειστό Ντούροφ να προχωρήσει σε μια εκστρατεία δημοσίων σχέσεων, δίνοντας μια πληθώρα συνεντεύξεων, συμπεριλαμβανομένης μιας με το αμερικανικό μέσο ενημέρωσης, για να διαβεβαιώσει το επιφυλακτικό κοινό ότι το Telegram δεν μετατράπηκε σε WhatsApp για τρομοκράτες. Το Telegram,'ηταν απλώς η πιο ασφαλής πλατφόρμα ανταλλαγής μηνυμάτων στην αγορά - και ο συμβιβασμός με τη δημιουργία μιας κερκόπορτας για τις κυβερνήσεις θα υπονόμευε την ελκυστικότητα της εφαρμογής και τη δέσμευση της εταιρείας για την προστασία της ιδιωτικής ζωής.
Η άρνηση του Telegram να υποχωρήσει στην αποκρυπτογράφηση το έφερε σε αντιπαράθεση με κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο - συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, τουλάχιστον αρχικά. Η Μόσχα το 2018 επιχείρησε να απαγορεύσει το Telegram επειδή αρνήθηκε να προμηθεύσει τις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας με κλειδιά αποκρυπτογράφησης. Ο Ντούροφ ορκίστηκε να αψηφήσει την απαγόρευση. Μια ακόμη αναμέτρηση μεταξύ του επιχειρηματία τεχνολογίας και του Κρεμλίνου φαινόταν να βρίσκεται στον ορίζοντα, αλλά δεν προέκυψε τίποτα. Η απαγόρευση άρθηκε το 2020. Στα χρόνια που ακολούθησαν, το Telegram έγινε μία από τις λίγες ξένες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης που λειτουργούσαν στη Ρωσία χωρίς περιορισμούς. Είναι πλέον το προτιμώμενο μέσο επίσημης επικοινωνίας για πολλούς αξιωματούχους της ρωσικής κυβέρνησης.
Πριν συλληφθεί στο Παρίσι, ο Durov βρισκόταν στο Αζερμπαϊτζάν την ίδια στιγμή με τον Ρώσο πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν, ο οποίος βρισκόταν στη χώρα σε επίσημη διήμερη επίσκεψη. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι οι δύο τους δεν συναντήθηκαν.
Ο Πούτιν στηρίζει Ντούροφ;
Και παρόλο που ο Ντούροφ γύρισε δημοσίως την πλάτη του στη Ρωσία, η κυβέρνηση έσπευσε να αρχίσει να εργάζεται για λογαριασμό του Ντούροφ μετά την σύλληψή του στη Γαλλία. Η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε ότι η ρωσική πρεσβεία στο Παρίσι «ξεκίνησε αμέσως να εργάζεται» μόλις πληροφορήθηκε τα νομικά προβλήματα του Ντούροφ.
Το θέμα της κατάχρησης του Telegram από εμπόρους ξεπλύματος χρήματος, διακινητές ναρκωτικών και ανθρώπους που διαδίδουν την παιδοφιλία συνεχίζει να ανησυχεί τις δυτικές κυβερνήσεις. Η κράτηση του Ρώσου επιχειρηματία στη Γαλλία συνδέεται με ένταλμα που αφορούσε την έλλειψη διαφάνειας του Telegram, σύμφωνα με το συνεργαζόμενο με το CNN, γαλλικό BFMTV. Το Telegram απάντησε με ανακοίνωσή ότι «είναι παράλογο να ισχυρίζεται κανείς ότι μια πλατφόρμα ή ο ιδιοκτήτης της είναι υπεύθυνοι για την κατάχρηση της πλατφόρμας αυτής». Στην ανακοίνωση προστίθεται ότι ο Telegram τηρεί τους νόμους της ΕΕ και ότι ο Ντούροφ δεν είχε τίποτα να κρύψει.
Πατέρας 100 και πλέον παιδιών
Ο Ντούροφ δήλωσε τον Ιούλιο ότι είχε γίνει πατέρας περισσότερων από 100 παιδιών χάρη στις δωρεές σπέρματος που έκανε τα τελευταία 15 χρόνια. Είπε ότι δώρισε ακόμη περισσότερα αφού του είπε ο ιδιοκτήτης της κλινικής ότι ήταν καθήκον του ως πολίτη. Έχει πει επίσης ότι σκοπεύει να «ανοίξει» το DNA του ώστε αυτά τα παιδιά να μπορούν να βρουν το ένα το άλλο … και επίσης να μην παντρευτούν κατά λάθος,