Ο Βλάντιμιρ Πούτιν ετοιμάζει μια μεγάλη φιέστα στη Μόσχα για την προσάρτηση των τεσσάρων ουκρανικών περιοχών στη Ρωσία αλλά πάνω απ' όλα στέλνει ένα πολύ ξεκάθαρο μήνυμα σε όσους θα εναντιωθούν στα σχέδιά του για την Ουκρανία.
Ο έγκριτος δημοσιογράφος του CNN, Τιμ Λίστερ παραθέτει όλα τα δεδομένα, σκιαγραφεί το σκεπτικό πίσω από τις προσαρτήσεις και μπαίνει στο μυαλό του Ρώσου ηγέτη, δίνοντας πολλές απαντήσεις στα αυτονόητα ερωτήματα.
Ακολουθεί η ανάλυση του CNN:
Τι έχει συμβεί μέχρι τώρα
Ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν πρόκειται να υπογράψει συμφωνίες σήμερα που θα «δώσουν» στη Ρωσία χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα ουκρανικού εδάφους, κάτι που θα είναι η μεγαλύτερη βίαιη προσάρτηση γης στην Ευρώπη από το 1945 και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι συμφωνίες υπογράφονται σήμερα σε τελετή στο Κρεμλίνο, τρεις ημέρες μετά τα εσπευσμένα «δημοψηφίσματα» στις τέσσερις περιοχές της Ουκρανίας που η Μόσχα θα θεωρεί πλέον ρωσικό έδαφος.
Το Ντόνετσκ και το Λουχάνσκ φιλοξενούν δύο αποσχισθείσες δημοκρατίες που η Μόσχα έχει υποστηρίξει από το 2014, ενώ η Χερσώνα και τμήματα της Ζαπορίζια πέρασαν στον έλεγχο των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων λίγο μετά την έναρξη της εισβολής στα τέλη Φεβρουαρίου.
Η Ουκρανία και οι δυτικοί σύμμαχοί της έχουν κατηγορηματικά απορρίψει τη σχεδιαζόμενη προσάρτηση των τεσσάρων περιοχών του Ντόνετσκ, Λουχάνσκ και μεγάλου μέρους της Χερσώνας και της Ζαπορίζιας, μιας ουκρανικής γης που περιέχει βαριά βιομηχανία, πλούσια γεωργική γη και έναν κρίσιμο αγωγό νερού για την Κριμαία.
Η διεθνής κοινότητα συντριπτικά απέναντι στην προσάρτηση
Συνολικά, η Ρωσία σχεδιάζει να υψώσει τη σημαία της σε περίπου 100.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα ουκρανικής επικράτειας, κάτι που αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και μετά από δημοψηφίσματα που απορρίφθηκαν από τη μεγάλη πλειοψηφία των χωρών, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων φίλων της Ρωσίας όπως η Σερβία, ως άκυρα.
Ενώ η διεθνής κοινότητα θα απορρίψει το σχέδιο της Ρωσίας σχεδόν ομόφωνα (πλην ίσως της Συρίας και της Βόρειας Κορέας), η προσάρτηση αλλάζει τα δεδομένα στο πεδίο και μειώνει την πιθανότητα ακόμα και προοτπικής για οποιαδήποτε διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων.
Πάει για τετελεσμένο στις επαρχίες που θα προσαρτήσει
Υπάρχει μια τεράστια διαφορά μεταξύ της απόσυρσης από τα κατεχόμενα (όπως έκαναν οι Ρώσοι τον Απρίλιο όταν αποχώρησαν από μεγάλο μέρος της βόρειας Ουκρανίας) και της εγκατάλειψης περιοχών που έχουν απορροφηθεί επίσημα και τελετουργικά από τη μητέρα πατρίδα, ειδικά για έναν ηγέτη όπως ο Πούτιν που είναι προσηλωμένος στην ιδέα της «μεγάλης Ρωσίας».
Πράγματι, ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ είπε την περασμένη εβδομάδα ότι από τη στιγμή που οι λεγόμενες λαϊκές δημοκρατίες ενσωματωθούν στη Ρωσική Ομοσπονδία, «ούτε ένας μελλοντικός ηγέτης της Ρωσίας, ούτε ένας αξιωματούχος δεν θα μπορεί να ανατρέψει αυτές τις αποφάσεις».
Τι αλλάζει από τη στιγμή που θα θεωρείται ρωσικό έδαφος
Κι όταν η ρωσική σημαία θα κυματίζει πάνω από αυτές τις περιοχές, θα πληρούνται οι προϋποθέσεις για το ίδιο επίπεδο προστασίας με οποιοδήποτε άλλο μέρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, όπως δήλωσε το Σάββατο ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ.
Όπως είπε ο Αλεξάντερ Μπαούνοφ αναλυτής του αμερικάνικου think tank «Carnegie Endowment» την περασμένη εβδομάδα, το μήνυμα από το Κρεμλίνο προς τους συμμάχους της Ουκρανίας είναι το εξής: «Επιλέξατε να μας πολεμήσετε στην Ουκρανία, τώρα προσπαθήστε να μας πολεμήσετε στην ίδια τη Ρωσία ή, για την ακρίβεια, αυτό που ονομάζουμε εμείς Ρωσία».
Το δεύτερο μέρος του μηνύματος, που διατυπώθηκε στην ομιλία του Πούτιν όταν ανήγγειλε μερική επιστράτευση, είναι ότι οποιαδήποτε επίθεση σε αυτό που θεωρείται ρωσικό έδαφοςμπορεί να προκαλέσει όλο το φάσμα των αντιποίνων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Η χρήση πυρηνικών από τη Ρωσία- Η «νομιμοποίηση» που θέλει ο Πούτιν
Το 2020, ο Πούτιν υπέγραψε διάταγμα για την ενημέρωση του πυρηνικού δόγματος της Ρωσίας που επέτρεπε τη χρήση πυρηνικών όπλων «σε περίπτωση επίθεσης κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας με τη χρήση συμβατικών όπλων, όταν η ίδια η ύπαρξη του κράτους τίθεται υπό απειλή».
Ο ορισμός αυτής της απειλής δεν είναι ακριβώς σαφής, αλλά την περασμένη εβδομάδα ο Πούτιν εξέδωσε την πιο ρητή προειδοποίησή του: «Η εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μας, η ανεξαρτησία και η ελευθερία μας θα διασφαλιστούν, θα το τονίσω ξανά, με όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας. . Και όσοι προσπαθούν να μας εκβιάσουν με πυρηνικά όπλα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι άνεμοι μπορούν να στραφούν προς την κατεύθυνσή τους».
Για τους περισσότερους παρατηρητές, τέτοιες τρομερές προειδοποιήσεις είναι σημάδι απελπισίας. Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν ότι δεν πιστεύουν ότι ο Πούτιν θα καταφύγει στη χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων, αν και δεν μπορούν να αποκλείσουν την πιθανότητα.
Η απειλή είναι σίγουρα «αυξημένη» σε σύγκριση με προηγούμενη φάση, είπαν πολλές πηγές στο CNN την Τετάρτη. Οι ΗΠΑ τους τελευταίους μήνες προειδοποιούν ιδιωτικά τη Ρωσία να μην κάνει ένα τέτοιο καταστροφικό βήμα.
Ωστόσο, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η Ρωσία σχεδιάζει τη χρήση τους και η «γενική αξιολόγηση δεν έχει αλλάξει», είπε μια πηγή.
Ποιο μπορεί να είναι το πολιτικό διακύβευμα
Ο Πούτιν μπορεί επίσης να ελπίζει ότι οι τελετές προσάρτησης νέων εδαφών θα σταθεροποιήσουν την κοινή γνώμη πίσω από τους στόχους του, μετά από μια εβδομάδα κατά την οποία έχουν εξαπλωθεί τα παράπονα και οι διαμαρτυρίες για την κακώς εκτελεσθείσα μερική επιστράτευση, όπως παραδέχθηκε εν μέρει και ο ίδιος.
Ο Ρώσος ηγέτης απολάμβανε πολύ υψηλά ποσοστά αποδοχής μετά την προσάρτηση της Κριμαίας ύστερα από ένα παρόμοιο λεγόμενο δημοψήφισμα το 2014, αλλά πολλά έχουν αλλάξει από τότε.
Η Ρωσία επιβαρύνεται από τις κυρώσεις (και η διαδικασία προσάρτησης θα φέρει περισσότερες) , ενώ μετρά τουλάχιστον 70.000 θύματα στην Ουκρανία, σύμφωνα με αξιωματούχους των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.
Τεντώνει το σχοινί ο Πούτιν
Ο Ανατόλ Λίβεν, διευθυντής του Προγράμματος Eurasia στο Ινστιτούτο Quincy, είπε στο CNN την περασμένη εβδομάδα ότι ο πραγματικός στόχος του Πούτιν είναι «να πείσει τις ΗΠΑ ή/και τους Ευρωπαίους να πάρουν στα σοβαρά τη διαπραγμάτευση μιας συμβιβαστικής λύσης για τον τερματισμό του πολέμου, δείχνοντας ότι διαφορετικά, η Ρωσία θα πραγματοποιήσει ριζικά βήματα κλιμάκωσης τα οποία όχι μόνο θα αναγκάσουν τη Δύση να κλιμακώσει με τη σειρά της, αλλά θα αποκλείσει επίσης οποιαδήποτε πιθανή ειρήνη για μεγάλο χρονικό διάστημα».
Αν ισχύει αυτό, ο Πούτιν μπορεί να απογοητευτεί. Δεν υπάρχει κανένα σημάδι ότι η Ουκρανία ή οι Δυτικοί θα αποδεχτούν μια; τέτοια προειδοποίηση Οι ΗΠΑ μόλις ανακοίνωσαν άλλη μια παρτίδα όπλων υψηλής τεχνολογίας για την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων συστημάτων πυροβολικού μεγάλης εμβέλειας HIMARS, τα οποία έχουν μεταμορφώσει το πεδίο της μάχης, αλλάζοντας την ισορροπία δυνάμεων. Και οι ουκρανικές δυνάμεις είναι μακριά από το να σκέφτουν δύο φορές τον μεγαλύτερο κίνδυνο επίθεσης σε περιοχές που η Μόσχα θα θεωρεί νόμιμα δικές της.
Πάντως αν οι Ρώσοι αναγκαστούν να παραδώσουν εδάφη στην καρδιά του Ντονμπάς, που εντός των ημερών θα θεωρηθεί στο Κρεμλίνο ως ρωσική γη, θα είναι μια δοκιμασία για την κόκκινη γραμμή του Πούτιν που μόλις ο ίδιος χάραξε.
Η επιλογή που έδωσε ο Πούτιν στη Δύση
Ο Τζον Γουόλφσταλ, πρώην αξιωματούχος στην κυβέρνηση Ομπάμα, είπε σε ένα tweet: «Ο Πούτιν μας έδωσε επιλογή: Αποδεχτείτε την επαναχάραξη των συνόρων μέσω βίας και αποφύγετε τις πυρηνικές απειλές (προς το παρόν απειλές) ή απορρίψτε τα ψευδή δημοψηφίσματα και βοηθήστε την Ουκρανία να διατηρηθεί η ίδια καθώς και η ιδέα του έθνους-κράτους, αποδεχόμενοι ατον πυρηνικό κίνδυνο».
Αυτό είναι το μήνυμα του Πούτιν που βλέπει ο αναλυτής του CNN Τιμ Λίστερ, πίσω από την προσάρτηση των ουκρανικών επαρχιών στη ρωσική επικράτεια.