Η κούρσα για την ηγεσία των Συντηρητικών στη Βρετανία είναι σε πλήρη εξέλιξη μετά την παραίτηση του πρώην πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ στον απόηχο της ιστορικών διαστάσεων ήττας των Τόρηδων στις εκλογές της 4ης Ιουλίου.
Με τον προχθεσινό αποκλεισμό της πρώην υπουργού Εσωτερικών, Πρίτι Πατέλ, στον πρώτο γύρο, απομένουν συνολικά πέντε υποψήφιοι για τη διαδοχή του Σούνακ, που θα ηγηθούν των Συντηρητικών τα επόμενα πέντε χρόνια που θα βρίσκονται στην αντιπολίτευση.
Ο δεύτερος γύρος της ψηφοφορίας θα διεξαχθεί την επόμενη εβδομάδα κι οι υποψήφιοι θα περιοριστούν στους τέσσερις. Στις 29 Σεπτεμβρίου έχει προγραμματιστεί το συνέδριο των Τόρηδων και θα ακολουθήσει νέα ψηφοφορία για την ανάδειξη των τελικών δύο υποψηφίων. Ο νέος ηγέτης των Συντηρητικών θα εκλεγεί στις 2 Νοεμβρίου με τη διαδικτυακή ψηφοφορία των μελών του κόμματος.
Φαβορί αυτή στιγμή εμφανίζεται ο πρώην υφυπουργός αρμόδιος για τη Μετανάστευση, Ρόμπερτ Τζένρικ. Στην πρώτη ψηφοφορία εξασφάλισε την υποστήριξη 29 βουλευτών των Συντηρητικών με δεύτερη (22 ψήφοι) την πρώην υπουργό Διεθνούς Εμπορίου Κέμι Μπάντενοκ, που θεωρείτο μέχρι τότε ότι συγκέντρωνε τις περισσότερες πιθανότητες εκλογής της στην ηγεσία του κόμματος. Αμφότεροι εκπροσωπούν τη δεξιά πτέρυγα των Συντηρητικών. Ο πρώην επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας Τζέιμς Κλέβερλι, που θεωρείται κεντρώων τάσεων, κατέλαβε την τρίτη θέση με 21 ψήφους, ενώ ακολούθησαν ο σκιώδης υπουργός Ασφάλειας, Τομ Τούγκεντχατ με 17 και ο σκιώδης υπουργός Εργασίας και Συντάξεων, Μελ Στράιντ με μία λιγότερη.
Τζέιμς Κλέβερλι
Ο πρώτος που κατέθεσε επίσημα υποψηφιότητα για να αναλάβει το τιμόνι των Συντηρητικών ήταν ο πρώην υπουργός Εξωτερικών και στη συνέχεια Εσωτερικών Τζέιμς Κλέβερλι, υποσχόμενος να ενώσει τους Τόρηδες μετά τη συντριβή τους στις κάλπες.
Γεννημένος στο νότιο Λονδίνο από Άγγλο πατέρα και μητέρα από τη Σιέρα Λεόνε, έλαβε ιδιωτική εκπαίδευση παρά την οικονομική στενότητα της οικογένειάς του και μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του εντάχθηκε στις βρετανικές ένοπλες δυνάμεις μέχρι που τραυματίστηκε στο πόδι. Ο 55χρονος Κλέβερλι, πατέρας δύο παιδιών, εξελέγη βουλευτής των Συντηρητικών το 2015 και αναρριχήθηκε σε πρωτοκλασάτα υπουργεία.
Στην εμπειρία του από τη θητεία του στο Φόριν Όφις και στο υπουργείο Εσωτερικών ποντάρει μεταξύ άλλων ο Κλέβερλι για να αναλάβει τα ηνία των Συντηρητικών, ενώ έχει υποσχεθεί «να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη του βρετανικού λαού σε εμάς ως κόμμα». Ο Κλέβερλι θεωρείται ότι ανήκει στη «μετριοπαθή» πτέρυγα των Τόρηδων, αν και διατηρεί μια σκληρή προσέγγιση αναφορικά με το μεταναστευτκό. Τα γραφεία στοιχημάτων του δίνουν πιθανότητες: 5/1.
Τομ Τούγκεντχατ
Με θητεία ως μέλος των βρετανικών ενόπλων δυνάμεων στο Ιράκ και το Αφγανιστάν ο Τούγκενχαντ θεωρείται γενικώς κεντρώος, αλλά έχει προσπαθήσει να προσεταιριστεί τις ψήφους βουλευτών της δεξιάς πτέρυγας των Συντηρητικών υιοθετώντας σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό.
Όταν ανακοίνωσε την υποψηφιότητά ο 51χρονος Τούνγκεντχατ υποσχέθηκε να μειώσει στους 100.000 τον αριθμό των μεταναστών που φθάνουν ετησίως στη Βρετανία και δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο σε περίπτωση που έρθει στην εξουσία να αποχωρήσει η Βρετανία από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Γιος δικαστή, ο Τούνγκεντχατ φοίτησε σε κορυφαίο ιδιωτικό σχολείο προτού σπουδάσει Θεολογία στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και εξελέγη βουλευτής με τους Συντηρητικούς το 2015. Έναν χρόνο αργότερα στο δημοψήφισμα για το Brexit ο πατέρας δύο παιδιών τάχθηκε υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην Ε.Ε., ενώ επέκρινε δριμύτατα την αποχώρηση των νατοϊκών δυνάμεων από το Αφγανιστάν τον Αύγουστο του 2021. Ο Τούνκεντχατ έχει υποσχεθεί «να ξανακάνει το Συντηρητικό Κόμμα σοβαρή δύναμη», ενώ ζήτησε συγγνώμη για τη συμπεριφορά των Τόρηδων όταν κυβερνούσαν τη Βρετανία.
Οι bookmakers του δίνουν πιθανότητες: 15/2.
Ρόμπερτ Τζένρικ
Ο πρώην στενός σύμμαχος του Ρίσι Σούνακ στράφηκε εναντίον του σε ζητήματα όπως το μεταναστευτικό και οι στέγαση το τελευταίο διάστημα της πρωθυπουργίας του.
Ορισμένοι βουλευτές των Συντηρητικών και από τις δύο πτέρυγες του κόμματος ανησυχούν για την αλλαγή στάσης του στα κρίσιμα αυτά ζητήματα, αλλά γενικώς θεωρείται ικανός να επαναφέρει στο μαντρί τους ψηφοφόρους των Τόρηδων που μετακινήθηκαν στις τελευταίες εκλογές στο κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ και εκείνους που ψήφισαν τους Φιλελεύθερους.
Ο επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας του, Ντάνι Κρούγκερ, είπε ότι ο πρώην υπουργός Μετανάστευσης «διαθέτει την ενέργεια, το ταμπεραμέντο και την ατζέντα πολιτικής που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουμε τους αντιπάλους μας και να επανέλθουμε σε πέντε χρόνια στην εξουσία». Μετά την πρώτο γύρο της ψηφοφορίας των βουλευτών των Συντηρητικών ο Τζένρικ θεωρείται φαβορί με τα γραφεία στοιχημάτων να του δίνουν πιθανότητες: 5/4.
Κέμι Μπάντενοκ
Γεννημένη στο Λονδίνο και μεγαλωμένη στη Νιγηρία η Ολουκέμι Ολουφούντο Αντεγκόκε εξελέγη βουλευτής με τους Συντηρητικούς το 2017 υιοθετώντας το επώνυμο Μπάντενοκ του συζύγου της.
Τον καιρό που μεγάλωνε στη Νιγηρία θαύμαζε την Μάργκαρετ Θάτσερ και σε ηλικία 16 ετών επέστρεψε στη Βρετανία, όπου έκανε μεταπτυχιακό στη Μηχανική Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο του Σάσεξ. Η 44χρονη Μπάντενοκ, μητέρα τριών παιδιών, εργάστηκε στον τραπεζικό κλάδο και στην Πληροφορική προτού ενταχθεί στην πολιτική. Ανέλαβε διάφορα υπουργικά πόστα στις κυβερνήσεις των Μόρις Τζόνσον, Λιζ Τρας και Ρίσι Σούνακ, αλλά έγινε το αγαπημένο παιδί της δεξιάς πτέρυγας των Συντηρητικών με τη σκληρή στάση που κράτησε ως υπουργός Ισότητας αναφορικά με τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+.
Η Μπάντενοκ προηγείται συχνά σε δημοσκοπήσεις των μελών των Συντηρητικών από τον ιστότοπο «Conservative Home». Είχε διεκδικήσει και το 2022 τα ηνία των Τόρηδων μετά την παραίτηση του Μπόρις Τζόνσον και τότε είχε βγει τέταρτη. Αυτή τη φορά, όταν ανακοίνωσε την υποψηφιότητά της, είπε ότι το Συντηρητικό Κόμμα «πρέπει να σταματήσει να λειτουργεί όπως οι Εργατικοί» για να επανέλθει στην εξουσία.
Οι bookmakers της δίνουν πιθανότητες: 13/8.
Μελ Στράιντ
Ο λιγότερο γνωστός από τους πέντε υποψηφίους αρχηγούς των Συντηρητικών έχτισε αθόρυβα μια βάση υποστήριξης μεταξύ των βουλευτών των Τόρηδων.
Στενός σύμμαχος του Ρίσι Σούνακ ο 62χρονος Στράιντ ήταν από τους λιγοστούς υπουργούς που εμφανίζονταν στη διάρκεια της προεκλογικής καμπάνιας σε τηλεοπτικά πάνελ και ραδιοφωνικά στούντιο για να υπερασπιστούν τα πεπραγμένα της προηγούμενης κυβέρνησης.
Γεννημένος στο Πόρτσμουθ, σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες, Οικονομικά και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Πατέρας τριών παιδιών ο Στράιντ τόνισε κατά την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του για την προεδρία των Τόρηδων ότι το κόμμα «πρέπει να ανακτήσει την εμπιστοσύνη του εκλογικού σώματος».
Τα γραφεία στοιχημάτων του δίνουν πιθανότητες: 40/1.