Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στη Βρετανία, με την πρωθυπουργό, Λιζ Τρας, να ανακοινώνει σήμερα την απόλυση του υπουργού Οικονομικών και να ανατρέπει τον οικονομικό σχεδιασμό που είχε προαναγγείλει.
Νωρίς το μεσημέρι της Παρασκευής, τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης άρχισαν να μεταδίδουν ότι η Λιζ Τρας έπαυσε από τα καθήκοντά του τον υπουργό Οικονομικών της χώρας, Κουάζι Κουάρτενγκ παύθηκε από τα καθήκοντά του. Λίγο αργότερα, ο Κουάρτενγκ ανακοίνωσε ότι παραιτήθηκε έπειτα από αίτημα της πρωθυπουργού Λιζ Τραζ.
«Μου ζητήσατε να κάνω στην άκρη ως υπουργός σας των Οικονομικών. Δέχθηκα», έγραψε ο Κουάρτενγκ στην επιστολή παραίτησής του προς την Τρας, την οποία δημοσιοποίησε στο Twitter.
Πώς προέκυψε η παραίτηση του Κουάσι Κουάρτενγκ από τη θέση του υπουργού Οικονομικών της Βρετανίας
Η απομάκρυνσή του έρχεται μετά αρκετές ημέρες αναταραχής στη βρετανική κυβέρνηση, λόγω ενός οικονομμικού προγράμματος που «προχώρησε περισσότερο και πιο γρήγορα από ό,τι περίμεναν οι αγορές», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η ίδια σε μια εξαιρετικά ολιγόλεπτη συνέντευξη Τύπου που παρέθεσε το απόγευμα της Παρασκευή, για την οποία, μάλιστα, δέχθηκε έντονη κριτική.
«Πρέπει να δράσουμε τώρα για να καθησυχάσουμε τις αγορές με τη δημοσιονομική μας πειθαρχία», τόνισε η Βρετανίδα πρωθυπουργός, ανακοινώνοντας παράλληλα ότι θα προχωρήσει σε αύξηση του εταιρικού φόρου που είχε δεσμευτεί να αντιστρέψει, προκειμένου να συγκεντρώσει περίπου 18 δισεκατομμύρια λίρες. Επέμεινε ότι εξακολουθεί να είναι το κατάλληλο άτομο για να ηγηθεί της χώρας καθώς η «αποστολή» της για τόνωση της ανάπτυξης παραμένει η ίδια.
Στο ίδιο κλίμα κινήθηκε και ο αποπεμφθείς Κουάρτενγκ στην επιστολή της παραίτησής του, λέγοντας: «Είναι σημαντικό τώρα να προχωρήσουμε μπροστά για να υπογραμμίσουμε τη δέσμευση της κυβέρνησης στη δημοσιονομική πειθαρχία. Το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Σχέδιο είναι κρίσιμης σημασίας για αυτό τον σκοπό, και ανυπομονώ να υποστηρίξω εσάς και τον διάδοχό μου προκειμένου να το επιτύχουμε από τα πίσω έδρανα του κοινοβουλίου».
Τι θα περιλαμβάνει το νέο οικονομικό πλάνο της Τρας
Η Τρας ανακοίνωσε, λοιπόν, ότι εγκαταλείπει το σχέδιό της να μην αυξήσει τον φορολογικό συντελεστή των επιχειρήσεων, σε μια νέα στροφή 180 μοιρών σε ό,τι αφορά το πακέτο οικονομικών μέτρων της κυβέρνησης.
Όπως εξήγησε, ο φορολογικός συντελεστής για τις επιχειρήσεις θα αυξηθεί στο 25%, ενώ στον μίνι-προϋπολογισμό που είχε ανακοινώσει ο Κουάρτενγκ στις 23 Σεπτεμβρίου προβλεπόταν ότι ο συντελεστής θα «πάγωνε» στο 19%, καταργώντας μια αύξηση στο 25% που σχεδίαζε ο προκάτοχός του.
Η Βρετανίδα πρωθυπουργός είπε ακόμη πως οι δημόσιες δαπάνες θα αυξηθούν λιγότερο γρήγορα απ΄ό,τι σχεδιαζόταν προηγουμένως, στο πλαίσιο της προσπάθειας για μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.
Η Λιζ Τρας είπε επίσης ότι είναι αποφασισμένη να φέρει εις πέρας την πολιτική της που θα υποστηρίζει την ανάπτυξη, παρά τις αυξανόμενες επικρίσεις, ακόμη και από το ίδιο το κόμμα της.
«Είμαι απολύτως αποφασισμένη να τηρήσω την υπόσχεση που έχω κάνει να εξασφαλίσουμε μια πιο ισχυρή ανάπτυξη, ένα πιο εύπορο Ηνωμένο Βασίλειο και να βγούμε από την καταιγίδα που περνάμε», είπε.
Τα βλέμματα στραμμένα στην αντίδραση της αγοράς -Και η Τρας σε κίνδυνο
Όλα τα βλέμματα θα είναι πλέον στραμμένα στην αντίδραση της αγοράς. Η Τράπεζα της Αγγλίας ανακοίνωσε ότι την Παρασκευή θα τερματίσει την έκρηξη στην αγορά ομολόγων, σε μια προσπάθεια σταθεροποίησης των αγορών, πυροδοτώντας φόβους για περαιτέρω ελεύθερη πτώση.
Παρά τις πολλές προσπάθειες να ηρεμήσουν οι αγορές, συμπεριλαμβανομένης της ανατροπής του σχεδίου μείωσης των φόρων για τα άτομα με τα υψηλότερα εισοδήματα και της υποβολής μιας πιο λεπτομερούς δήλωσης προϋπολογισμού, η Τρας δυσκολεύτηκε μπροστά στη συνεχή οικονομική και πολιτική πίεση. Η απόφαση να καλέσει ακροατήριο στη συνέντευξη Τύπου -που λαμβάνεται γενικά σε εξαιρετικές περιστάσεις- υπογραμμίζει την επισφαλή θέση της λίγο περισσότερο από ένα μήνα μετά την ανάληψη των καθηκόντων της.
Η ομάδα της Τρας ελπίζει ότι με την απόλυση του υπουργού Οικονομικών θα σώσει την πρωθυπουργία της, αν και αυτό φαίνεται αμφίβολο δεδομένης της έλλειψης υποστήριξης από τους βουλευτές των Τόρις, εν μέρει επειδή το σχέδιο μείωσης φόρων ήταν το κεντρικό της εκστρατείας της για την ηγεσία του Συντηρητικού κόμματος αυτό το καλοκαίρι.
Η σχέση της Τρας με τον Κουάρτενγκ
Ο -πρών πλέον- υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας, Κουάσι Κουάρτενγκ ήταν κάτι πολύ περισσότερο από απλός συνεργάτης της Τρας. Οι δυο τους είχαν γίνει τα αγαπημένα παιδιά της συντηρητικής δεξιάς με προτεραιότητες τους χαμηλούς φόρους και την ελεύθερη αγορά, και θεώρησαν την παραίτηση του Μπόρις Τζόνσον ως ευκαιρία να εγκαταστήσουν επιτέλους την ελευθεριακή, απορυθμιστική κυβέρνηση των ονείρων τους.
Ο μίνι προϋπολογισμός της κυβέρνησης για τη μείωση των φόρων ήταν σχέδιο τόσο της Τρας όσο και του Κουάρτενγκ. «Αδειάζοντάς τον» για να σώσει την θέση της στην πρωθυπουργία, η Τρας εγκατέλειψε έχει το ίδιο το οικονομικό σχέδιο που την έκανε να εκλεγεί ως ηγέτης των Συντηρητικών πριν από περίπου ένα μήνα.
Το γεγονός ότι εγκατέλειψε την ατζέντα της και απέλυσε τον ιδεολογικό της σύμμαχο θα μπορούσε να κάνει τους συντηρητικούς βουλευτές και ψηφοφόρους να αναρωτηθούν «ποιο είναι ακριβώς το νόημα της Τρας;».
Ο Τζέρεμι Χαντ, νέος υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας
Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Τζέρεμι Χαντ ορίσθηκε νέος υπουργός Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου μετά τον εξαναγκασμό σε παραίτηση του Κουάζι Κουάρτενγκ εν μέσω οικονομικής και πολιτικής κρίσης, ανακοίνωσε η Ντάουνινγκ Στριτ.
Πρώην υπουργός Εξωτερικών και Υγείας, ο Τζέρεμι Χαντ, 55 ετών, υπήρξε υποψήφιος για την διαδοχή του Μπόρις Τζόνσον στην ηγεσία των Τόρις και την πρωθυπουργία, πριν προσχωρήσει στο στρατόπεδο του Ρίσι Σουνάκ στην αναμέτρησή του με την σημερινή πρωθυπουργό Λιζ Τρας.
Το αν η Τρας θα καταφέρει να διατηρήσει τη θέση της είναι ένα από τα βασικά ερωτήματα που ακούγονται στους διαδρόμους του Γουεστμίνστερ μετά τις σημερινές εξελίξεις. Το επιχείρημα της πρωθυπουργού είναι ότι πρέπει να προσφέρει οικονομική σταθερότητα. Το πρόβλημα που έχει είναι ότι πολλοί από τους βουλευτές της την κατηγορούν για μεγάλο μέρος της αστάθειας που λέει ότι θα διορθώσει.