Λόγω των δραματικών αυξήσεων των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου στη Βρετανία σχεδόν ένας στους τέσσερις (23%) λένε σε δημοσκόπηση ότι το χειμώνα δεν θα ανάψουν τη θέρμανση.
Το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο για οικογένειες Βρετανών με παιδιά κάτω των 18 ετών με το 27% των ερωτηθέντων να λένε ότι θα αναγκαστούν να αφήσουν κρύα τα καλοριφέρ, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση που διενήργησε το ινστιτούτο Savanta ComRes για λογαριασμό των αντιπολιτευόμενων Φιλελεύθερων Δημοκρατών. Οι περισσότεροι – γύρω στο 70%- λένε ότι θα ανοίγουν πιο αραιά τη θέρμανση, σχεδόν ένας στους δέκα Βρετανούς (11%) είπε ότι θα αναγκαστεί να πάρει δάνειο για το πρόσθετο κόστος στην ενέργεια, ποσοστό που φθάνει στο 17% για γονείς με μικρά παιδιά.
Και να σκεφτεί κανείς ότι η δημοσκόπηση με δείγμα 2.000 ατόμων διενεργήθηκε στη Βρετανία προτού η αρμόδια ρυθμιστική αρχή του τομέα ενέργειας, Ofgem, ανακοινώσει την Παρασκευή αύξηση κατά 80% του πλαφόν των τιμών ενέργειας από τον Οκτώβριο στη χώρα προβλέποντας και πιθανή περαιτέρω «σημαντική» αύξησή τους το προσεχές έτος λόγω της τάσης των τιμών του φυσικού αερίου.
Φιλελεύθεροι: Η Βρετανία στο χείλος της χειρότερης κρίσης ακρίβειας εδώ και έναν αιώνα
Το κόμμα των Φιλελεύθερων Δημοκρατών προειδοποίησε ότι οι οικογένειες στη Βρετανία θα αναγκαστούν να λάβουν «σπαρακτικές αποφάσεις» καθώς η χώρα βρίσκεται στο χείλος «της χειρότερης κρίσης ακρίβειας εδώ και έναν αιώνα».
«Είναι ένα εθνικό σκάνδαλο, που οι γονείς θα πρέπει να διαλέξουν αν θα ζεστάνουν τα σπίτια τους ή θα ταϊσουν τα παιδιά τους», δήλωσε η αρμόδια για το θέμα εκπρόσωπος του κόμματος, Κριστίν Ζαρντίν.
Γι’ αυτό κι οι Φιλελεύθεροι μαζί με την αξιωματική αντιπολίτευση των Εργατικών καλούν τη συντηρητική κυβέρνηση να παγώσει τις αυξήσεις των τιμών.
Βρετανία: Φουντώνει η οργή για την ακρίβεια
Ενόψει των εκρηκτικών αυξήσεων των τιμών ενέργειας – την ευθύνη για τις οποίες επέρριψε στον Βλαντίμιρ Πούτιν - ο απερχόμενος πρωθυπουργός της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, υποσχέθηκε «τεράστια» βοήθεια για τους καταναλωτές. «Πρέπει και θα βοηθήσουμε τους ανθρώπους να ξεπεράσουν την κρίση. Τεράστια ποσά χρημάτων των φορολογουμένων έχουν ήδη δεσμευτεί να βοηθήσουν τους ανθρώπους να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους. Αυτά τα μετρητά ρέουν τώρα - και θα συνεχίσουν να ρέουν τους επόμενους μήνες. Τον επόμενο μήνα -όποιος κι αν πάρει τη θέση μου- η κυβέρνηση θα ανακοινώσει ένα ακόμη τεράστιο πακέτο οικονομικής στήριξης», έγραψε ο Τζόνσον σε άρθρο του στην Mail on Sunday, χωρίς να δώσει λεπτομέρειες.
Ωστόσο, το καζάνι της οργής βράζει στη Βρετανία και δεκάδες χιλιάδες πολίτες απειλούν να σταματήσουν να πληρώνουν τους λογαριασμούς ρεύματος, που θα τριπλασιαστούν τον Οκτώβριο σε σχέση με τον περασμένο Απρίλιο.
Η ακρίβεια έχει γονατίσει τους Βρετανούς. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Αν Βίβιαν Σμιθ, που ελέγχει καθημερινά το μετρητή της. Αν και απέφευγε πάντα τις σπατάλες στο ρεύμα - ειδικά τις ώρες αιχμής- , το τελευταίο δίμηνο αποφεύγει να ανοίξει την τηλεόραση, κρατά σβηστά τα φώτα όσο περισσότερο μπορεί κι έχει περιορίσει τα ζεστά ροφήματα.
Ζώντας στο Νότιγχαμ της βόρεια Αγγλίας κι αντιμετωπίζοντας σοβαρά προβλήματα υγείας λόγω εκφυλιστικής νόσου η πρώην δικαστής αδυνατεί να εργαστεί και ζει με τα κοινωνικά επιδόματα, που έχουν να αυξηθούν εδώ και τρία χρόνια. Ο άνδρας της, που εργάζεται σε πανεπιστήμιο, βγάζει μόλις 1.000 λίρες το μήνα και φέτος πήρε αύξηση μόλις 1,5% - πολύ κάτω του πληθωρισμού. Οι λογαριασμοί ενέργειας, από την άλλη αυξήθηκαν τον Απρίλιο από τις 82 στις 145 λίρες μηνιαίως κι αυτές οι έξτρα 63 λίρες βάρυναν πολύ στον προϋπολογισμό τους, αφού η Βίβιαν Σμιθ δεν είχε τα λεφτά για να πληρώσει το εισιτήριο του τρένου για να παραστεί στην κηδεία του κουνιάδου της στην Κορνουάλη στα τέλη της άνοιξης. «Στοίχιζε 128 λίρες, ακριβώς το έξτρα ποσό που πληρώσαμε για ενέργεια σε διάστημα διμήνου».
Και τα χειρότερα έρχονται για τους Βρετανούς
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ofgem τον Οκτώβριο του 2021 το μέσο νοικοκυριό στη Βρετανία πλήρωνε 1.277 λίρες ετησίως για τους λογαριασμούς ενέργειας, τον Απρίλιο αυξήθηκε στις 1.971 λίρες και τον προσεχή Οκτώβριο θα φθάσει τις 3.549 λίρες, δηλαδή σχεδόν τριπλάσιο σε διάστημα ενός χρόνου.
Και με τις επόμενες αυξήσεις τον Ιανουάριο και τον Απρίλιο του 2023 το ποσό αυτό θα φθάσει τις 5.386 και τις 6.616 λίρες αντίστοιχα, σύμφωνα με εκτιμήσεις της εταιρείας παροχής συμβουλών για θέματα ενέργειας, Cornwall Insight, δηλαδή θα πενταπλασιαστεί μέσα σε ενάμιση χρόνο!
Κίνημα «Δεν πληρώνω» για τους φουσκωμένους λογαριασμούς ενέργειας
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες άρχισαν το τελευταίο δίμηνο να κάνουν την εμφάνισή τους σε διάφορα σημεία σε ολόκληρη τη Βρετανία κιτρινόμαυρα φυλλάδια που στέλνουν ένα σαφές μήνυμα με μεγάλα λευκά γράμματα: «Μην πληρώνετε τους λογαριασμούς ενέργειας».
Το κίνημα «Δεν πληρώνω» στη Βρετανία δεν οργανώνεται από πολιτικό κόμμα ή συνδικάτα, αλλά από πολίτες. Τον Ιούνιο κάποιοι φίλοι τύπωσαν 20.000 φυλλάδια και τα διένειμαν σε διαδήλωση. Η ιδέα τους είναι ότι αν υπογράψουν τη σχετική αίτηση ένα εκατ. Βρετανοί μέχρι τον Οκτώβριο, υπόσχονται να αναστείλουν την άμεση χρέωσή τους από τον προμηθευτή ενέργειας τους. Σχεδόν 120.000 άτομα έχουν πλέον υπογράψει.
«Πρέπει να πονέσουν στις τσέπες τους οι πάροχοι ενέργειας»
«Πρέπει να χτυπήσεις τους παρόχους ενέργειας στις τσέπες τους, για να τους αναγκάσεις να επαναδιαπραγματευτούν τις τιμές τους», εξηγεί ο Σάιμον Χάουαρντ, από τους πρώτους που υπέγραψαν την αίτηση στις αρχές Ιουλίου, όταν η καμπάνια περιοριζόταν σε μια σελίδα στο Facebook.
Έκτοτε όμως το κίνημα διογκώθηκε στη Βρετανία. «Φτάνει πια, πρέπει να δράσουμε τώρα», λέει ο Νταν Στερν. Όταν άνοιξε το ιχθυοπωλείο του στο Μπρίστολ πριν από δέκα χρόνια, πλήρωνε 8 πένες την κιλοβατώρα/ «Αυξήθηκε μετά στις 12 πένες, στη συνέχεια στις 14 και πριν δύο με τρία χρόνια στις 30 πένες». Κι αυτός είναι τυχερός σε σύγκριση με τον γείτονά του, οπωροπώλη, που επαναδιαπραγματεύεται το συμβόλαιό του με τον πάροχό του να του προσφέρει 70 πένες την κιλοβατώρα.
Οι βρετανικές Αρχές σιωπούν προς το παρόν αναφορικά με το κίνημα «Δεν πληρώνω». Ο Μπόρις Τζόνσον ετοιμάζεται να φύγει από τη Ντάουνινγκ Στριτ κι η ευνοούμενή του, Λιζ Τρας – φαβορί των δημοσκοπήσεων για τη διαδοχή του – πέρα από γενικόλογες υποσχέσεις δεν έχει ανοίξει ακόμη τα χαρτιά της.
Αν δεν κάνει τίποτα, οι συνέπειες είναι από τώρα γνωστές: το 2021, υπήρχαν στη Βρετανία 4,5 εκατομμύρια νοικοκυριά σε «ενεργειακή φτώχεια» (δηλαδή αυτά που πληρώνουν πάνω από το 10% του εισοδήματός τους σε λογαριασμούς ρεύματος ή φυσικού αερίου). Τον Οκτώβριο, θα υπάρχουν 8,9 εκατομμύρια. τον Ιανουάριο του 2023, 15 εκατομμύρια, σύμφωνα με υπολογισμούς της Ομάδας Δράσης για την Παιδική Φτώχεια, δηλαδή πάνω από ένα στα δύο νοικοκυριά.