Η επιφάνεια με βλάστηση που καταστράφηκε εξαιτίας πυρκαγιών στη Βραζιλία αυξήθηκε κατά 79% το 2024, φθάνοντας τα 308 εκατομμύρια στρέμματα.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επιφάνεια που έχει απανθρακωθεί στο πελώριο κράτος της Λατινικής Αμερικής μέσα σε έναν χρόνο από το 2019. Σύμφωνα με την έκθεση της πλατφόρμας MapBiomas που δίνεται στη δημοσιότητα σήμερα η καμένη έκταση είναι μεγαλύτερη από ολόκληρη την Ιταλία!
Ανησυχητική χρονιά το 2024
Η περιοχή όπου εκτείνεται το τροπικό δάσος του Αμαζονίου, αχανής όσο και κρίσιμο οικοσύστημα για τη ρύθμιση του κλίματος του πλανήτη, υπέστη το πιο βαρύ χτύπημα, με κάπου 179 εκατομμύρια στρέμματα να καίγονται, ή αλλιώς το 58% του συνόλου, διευκρινίζεται στη μελέτη.
Το 2024 ήταν «ασυνήθιστη και ανησυχητική» χρονιά, συνόψισε η Άνε Αλενκάχ, συντονίστρια του MapBiomas Πυρκαγιές, πλατφόρμας παρακολούθησης του βραζιλιάνικου παρατηρητηρίου για το κλίμα.
Σύμφωνα με επίσημα δεδομένα, το 2024 καταγράφτηκαν πάνω από 140.000 εστίες φωτιάς — ο υψηλότερος αριθμός των τελευταίων 17 ετών, αυξημένος κατά 42% σε σύγκριση με το 2023.
Φταίει η κλιματική αλλαγή;
Επιστήμονες θεωρούν πως το εύρος αυτών των πυρκαγιών συνδέεται με την κλιματική αλλαγή, που κάνει την βλάστηση πιο ξηρή και άρα διευκολύνει τις φλόγες να εξαπλώνονται.
Ωστόσο στην πράξη είναι σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις ανθρωπογενείς.
Η κυρία Αλενκάχ προειδοποίησε ιδιαίτερα εναντίον των πυρκαγιών που πλήττουν τα δάση, κλειδιών για τη συγκράτηση του διοξειδίου του άνθρακα, το οποίο προκαλεί την κλιματική αλλαγή. Το 2024, απανθρακώθηκαν 85 εκατομμύρια στρέμματα, έναντι 22 εκατ. το 2023.
Και, για πρώτη φορά στην Αμαζονία, κάηκαν περισσότερα δάση από ό,τι βοσκοτόπια.
«Αυτός είναι πολύ αρνητικός δείκτης, διότι αφού τα δάση καούν, παραμένουν πολύ ευάλωτα έναντι νέων πυρκαγιών», προειδοποίησε η Άνε Αλενκάχ.
Τα ευρήματα αυτά είναι πολύ άσχημα για τον πρόεδρος Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα, καθώς η Μπελέμ, πόλη στον Αμαζόνιο, ετοιμάζεται να υποδεχθεί τη σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα COP30 τον Νοέμβριο.
Ήταν η πολιτεία Παρά (βόρεια), πρωτεύουσα της οποίας είναι η Μπελέμ, αυτή που υπέφερε περισσότερο από τις πυρκαγιές το 2024: απανθρακώθηκαν 73 εκατομμύρια στρέμματα με βλάστηση, σχεδόν το ένα τέταρτο του εθνικού συνόλου.
Ο κεντροαριστερός πρόεδρος Λούλα εξαρχής έλεγε πως η προστασία του περιβάλλοντος θα ήταν ανάμεσα στις προτεραιότητες της τρίτης θητείας του. Η αποψίλωση των δασών κατέγραψε μείωση κατά 30% σε ετήσια βάση ως τον Αύγουστο, κατά επίσημα δεδομένα, υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων εννιά ετών.
Τον Σεπτέμβριο ωστόσο αναγνώρισε πως η Βραζιλία δεν ήταν «100% έτοιμη» να αντιμετωπίσει κύμα πυρκαγιών που η κυβέρνησή του δεν δίστασε να αποδώσει στην «κλιματική τρομοκρατία».
Ορισμένοι βάζουν φωτιές για να καθαρίσουν χωράφια ώστε να χρησιμοποιηθούν για γεωργικούς ή κτηνοτροφικούς σκοπούς, ή για να καταχραστούν και να αποκτήσουν παράνομα την κυριότητα γαιών.
«Οι συνέπειες αυτής της καταστροφής υπογραμμίζουν πόσο επείγον είναι να δράσουμε (…) για να περιορίσουμε μια περιβαλλοντική κρίση που επιτείνεται από ακραίες κλιματικές συνθήκες, αλλά ήταν ανθρωπογενής όπως συνέβη στην περίπτωση της περασμένης χρονιάς», επέμεινε η κυρία Αλενκάχ.
Στην COP30, η Βραζιλία θα έχει το βαρύ καθήκον να προσπαθήσει να εξασφαλίσει προόδους όσον αφορά τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού, από την οποία ο νέος αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να αποσυρθούν —για δεύτερη φορά— οι ΗΠΑ.
Βασικός στόχος της συμφωνίας του Παρισιού είναι να περιοριστεί η αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 2° Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή, ει δυνατόν κάτω από τον 1,5° Κελσίου.
ΑΠΕ-ΜΠΕ