Τρίτη θητεία για την φιλελεύθερο Τζάστιν Τριντό ή εναλλαγή στην εξουσία με νίκη του κεντροδεξιού Έριν Ο’ Τουλ; Οι Καναδοί, που καλούνται σήμερα πρόωρα στην κάλπες, θα αποφασίσουν ποιος θα αναλάβει να σχηματίσει την επόμενη κυβέρνηση σε αυτές τις βουλευτικές εκλογές με αποτέλεσμα απρόβλεπτο.
Την κούρσα, που πρακτικά όλες οι δημοσκοπήσεις τη θέλουν αμφίρροπη, ξεκινούν οι ψηφοφόροι της Νέας Γης και του Λαμπραντόρ, στις ακτές στον Ατλαντικό, που θα αρχίσουν να ψηφίζουν πρώτοι, από τις 08:30 (τοπική ώρα· 14:00 ώρα Ελλάδας).
Στους αντίποδες, καθώς στον Καναδά υπάρχουν έξι ζώνες ώρας, οι τελευταίοι ψηφοφόροι που θα ρίξουν τα ψηφοδέλτια στις κάλπες θα είναι αυτοί στη Βρετανική Κολομβία, επαρχία στις ακτές της χώρας στον Ειρηνικό, όπου τα εκλογικά τμήματα θα κλείσουν στις 19:00 (τοπική ώρα· 05:00 αύριο Τρίτη ώρα Ελλάδας).
Η προεκλογική εκστρατεία-αστραπή έκλεισε όπως άρχισε: με ομιλία του απερχόμενου πρωθυπουργού, που ζήτησε από τους Καναδούς να του δώσουν νέα ισχυρή εντολή για να κυβερνήσει τη χώρα και να τη βγάλει από την κρίση της πανδημίας του νέου κορονοϊού.
Ήταν ο κ. Τριντό αυτός που αποφάσισε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές στα μέσα Αυγούστου, προκειμένου να αποπειραθεί να ανακτήσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία που έχασε δύο χρόνια πριν.
Αλλά σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις στον Καναδά, κινδυνεύει να χάσει το στοίχημα. Η φθορά της εξουσίας είναι πια αισθητή και η «Τρουντομανία» του 2015 φαντάζει πολύ μακρινή: έχει οροφή το 31% των προθέσεων ψήφου, ισοψηφεί πρακτικά με τον κυριότερο αντίπαλό του, τον συντηρητικό Έριν Ο’ Τουλ, μέχρι πρότινος άγνωστο στο ευρύ κοινό.
Προς νέα κυβέρνηση μειοψηφίας
Όπως το 2019, το «σχεδόν απόλυτο σασπένς» οδηγεί αναλυτές να προειδοποιούν πως η εξασφάλιση της πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο θα είναι «πολύ περίπλοκο να εξασφαλιστεί» από όποιον κι αν αναδειχθεί νικητής.
Είναι «δύσκολο να φανταστεί κανείς πιο αμφίρροπη κούρσα», εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Φελίξ Ματιέ, καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Γουίνιπεγκ.
Ως και χθες Κυριακή ο Τζάστιν Τριντό συνέχιζε την εκστρατεία του, εμφανιζόμενος σ’ ανατολή και δύση. Τις τελευταίες ημέρες, καλούσε τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν στρατηγικά, επιχειρηματολογώντας πως η επάνοδος των συντηρητικών στην εξουσία θα ήταν συνώνυμη με οπισθοδρόμηση για τον Καναδά, ειδικά όσον αφορά το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής.
Ο Έριν Ο’ Τουλ, που μίλησε χθες στο Τορόντο, όπου είναι υποψήφιος, υποσχέθηκε στους Καναδούς ανανέωση. Έκανε προεκλογική εκστρατεία στραμμένη αποφασιστικά στο κέντρο.
«Πίσω στην αφετηρία»;
Οι περίπου 27 εκατομμύρια Καναδοί 18 ετών και άνω που έχουν δικαίωμα ψήφου σήμερα καλούνται να αναδείξουν τους 338 βουλευτές της Βουλής των Κοινοτήτων.
Αν κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία από το 1867 δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσει την πλειοψηφία των εδρών του κοινοβουλίου, ο νικητής θα χρειαστεί να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας.
Σε αυτή την περίπτωση ο μελλοντικός πρωθυπουργός –Φιλελεύθερος ή Συντηρητικός– θα είναι υποχρεωμένος να επιδιώκει συνεργασία με μικρότερα κόμματα για να κυβερνά στην Οτάβα.
Όπως το Νέο Δημοκρατικό Κόμμα (ΝΔΚ) του Τζάγκμιτ Σινγκ, που πιστώνεται περί το 20% των προθέσεων ψήφου. Ή το Μπλοκ Κεμπεκουά, την αυτονομιστική παράταξη υπό τον Ιβ-Φρανσουά Μπλανσέ, που φάνηκε να ανακάμπτει κάπως στο τέλος της προεκλογικής εκστρατείας έπειτα από μια πολεμική για τη θέση του Κεμπέκ στην καναδική ομοσπονδία.
Άλλοτε μεγάλο κόμμα, οι Πράσινοι της Άναμι Πολ, δυσκολεύονται να περάσουν στους πολίτες το μήνυμά τους για την κλιματική κρίση, αγωνίζονται για την ίδια την επιβίωσή τους εξαιτίας των προβλημάτων ενότητας, εικόνας, χρηματοδότησης.
Το σενάριο «αντιγραφή και επικόλληση» μοιάζει πιθανό
Το σενάριο «αντιγραφή και επικόλληση» μοιάζει πιθανό σε αυτές τις πρόωρες εκλογές, σύμφωνα με αρκετούς σχολιαστές. «Στην αρχή, το ερώτημα ήταν εάν οι Φιλελεύθεροι αξίζουν να έχουν κυβέρνηση πλειοψηφίας. Τώρα, το ερώτημα είναι αν αξίζουν να παραμείνουν στην εξουσία», συνοψίζει ο Ντανιέλ Μπελάντ, καθηγητής του Πανεπιστημίου ΜακΓκιλ.
Ίσως χρειαστεί υπομονή το βράδυ της Δευτέρας, καθώς υπάρχει πιθανότητα το όνομα του νικητή να μην ανακοινωθεί την ημέρα της ψηφοφορίας, σημειώνει ο οργανισμός που έχει αναλάβει τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας. Πολλοί Καναδοί ψήφισαν δι’ αλληλογραφίας και αυτό σημαίνει πως η έκβαση θα είναι ακόμη πιο αμφίρροπη σε ορισμένες περιφέρειες.
Η μάχη θα είναι αμφίρροπη
«Όλα θα εξαρτηθούν από τον αριθμό των εκλογικών περιφερειών όπου οι αναμετρήσεις θα είναι αμφίρροπες», εκτίμησε η πολιτολόγος Ζενεβιέβ Τελιέ, σύμφωνα με την οποία αρκετοί Καναδοί διερωτώνται τις τελευταίες εβδομάδες για την «ηγετική ικανότητα του Τζάστιν Τριντό».