O Marco Vicenzino είναι διευθυντής του think tank «Global Strategy Project» που αναλύει γεωστρατηγικούς κινδύνους και διεθνή οικονομικά θέματα.
Εμφανίζεται συχνά στα δίκτυα CNN, BBC, Fox, Al Jazeera, κλπ, ενώ αρθρογραφεί σε διεθνή μέσα όπως New York Times, Financial Times, Guardian, El Mundo, El Pais, Folha de Sao Paulo. Είναι απόφοιτος των Oxford University και Georgetown University Law Center. Για το iefimerida.gr έχει γράψει το άρθρο «The Coronavirus’ Geopolitics: A New Era Begins».
Στην νέα ανάλυσή του, αναφέρεται στο τι θα φέρει το 2023, υπό το πρίσμα της μετά Covid εποχής, του πολέμου στην Ουκρανία, των αβεβαιοτήτων στην παγκόσμια οικονομία, τις εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας με φόντο την Ταϊβάν και των περιφερειακών συγκρούσεων.
Δείτε την ανάλυση του Marco Vicenzino
«Καθώς ο κόσμος πλησιάζει το πρώτο τέταρτο του εικοστού πρώτου αιώνα, το παγκόσμιο τοπίο παραμένει πιο ασταθές και αβέβαιο όσο ποτέ στην πρόσφατη ιστορία μας.
Παγκόσμια Οικονομία
Το 2023 υπόσχεται να είναι ένα από τα πιο δύσκολα χρόνια των τελευταίων δεκαετιών καθώς εξακολουθεί η συνεχιζόμενη αναταραχή στις αγορές. Αν και ο πληθωρισμός μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο, θα παραμείνει εξαιρετικά υψηλός συνοδευόμενος από μια αναπόφευκτη παγκόσμια ύφεση. Τα κύρια ερωτήματα είναι πόσο μεγάλη σε βάθος χρόνου και πόσο σοβαρή θα είναι αυτή η ύφεση. Θα έχει διαφορετικές περιφερειακές απαντήσεις οι οποίες γενικά θα περιστρέφονται γύρω από τις συνέπειες της πανδημίας του Covid και του πολέμου στην Ουκρανία.
Αναμφισβήτητα, το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται ήδη σε ύφεση. Για τις Ηνωμένες Πολιτείες, η ύφεση είναι πιθανό να είναι πιο σύντομη και λιγότερο σοβαρή από ό,τι για την Ευρώπη, η γεωγραφική εγγύτητα της οποίας και η παραδοσιακή ενεργειακή εξάρτησή της από την περιοχή του πολέμου, επηρεάζονται άμεσα από την τη σύγκρουση στην Ουκρανία.Στην Κίνα, μόλις η χώρα “μάθει” το 2023 να ζει με τον Covid, η οικονομία της θα ανακάμψει. Παραμένει ωστόσο, το ερώτημα για αυτήν, πότε και πώς θα διαχειριστεί τον ιό. Επιπλέον, η κινεζική ζήτηση μετά την πανδημία ανέκαμψε και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερο πληθωρισμό για τις δυτικές οικονομίες.
Το αυξανόμενο χρέος σε αναδυόμενες αγορές γίνεται σε μεγάλο βαθμό μη βιώσιμο. Το 2023 υπάρχει ο κίνδυνος μιας σειράς από χρεοκοπίες λόγω δημόσιου χρέους, ιδιαίτερα κρατών της Αφρικής, εκτός εάν ξεκινήσει μια συντονισμένη και αποτελεσματική προσπάθεια αναδιάρθρωσης. Για παράδειγμα, λίγο πριν από το τέλος του 2022, η Γκάνα κατέληξε σε συμφωνία διάσωσης της τελευταίας στιγμής με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Είναι πιθανό να ακολουθήσουν και άλλες αντίστοιχες προσπάθειες το 2023. Επιπλέον, οι επενδυτές πρέπει να προετοιμαστούν για το ενδεχόμενο περικοπών στις συμμετοχές τους.
Πολεμος στην Ουκρανία
Στη γεωπολιτική σφαίρα, η πραγματικότητα είναι ότι δυστυχώς τα χειρότερα δεν έχουν έρθει ακόμη για την Ουκρανία κυρίως όσον αφορά στο προβλεπτό μέλλον των επόμενων εβδομάδων και μηνών. Συγκεκριμένα, η Ρωσία προετοιμάζεται για μια μεγάλη επίθεση το πρώτο εξάμηνο του 2023 έχοντας στρατολογήσει πάνω από 200.000 νέους στρατιώτες τους τελευταίους μήνες του 2022. Δεν υπάρχει θέμα κατάπαυσης του πυρός στο άμεσο μέλλον καθώς δεν υπάρχει εμπιστοσύνη, ή κίνητρο για σοβαρές διαπραγματεύσεις σε αυτή τη χρονική στιγμή.
Για τον Ρώσο ηγέτη Βλαντιμίρ Πούτιν, η σύγκρουση είναι μια υπαρξιακή κρίση και έχει δεσμευτεί να παρέχει στις δυνάμεις του ό,τι χρειάζονται για να νικήσουν τον πόλεμο. Επιπλέον, ο Πούτιν αισθάνεται ότι ο χρόνος είναι με το μέρος του και ότι μπορεί να “σέρνει” τον πόλεμο επ' αόριστον. Επιδιώκει με την πάροδο του χρόνου,να εξαντλήσει τη πολιτική αλληλεγγύη δύσης και την υπομονή των πολιτών της μέσω της κούρασής τους από την συνέχιση του πολέμου. Ωστόσο, το ηθικό των ρωσικών στρατευμάτων και η πρόσβαση σε πόρους αποτελούν σοβαρές προκλήσεις για τον Πούτιν στην επιδίωξή του για νίκη, η οποία δεν φαίνεται ακόμα στον ορίζοντα...
Στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον, ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelenskyy εξασφάλισε πολλά από αυτά που επεδίωκε για το 2023, συμπεριλαμβανομένου του εξελιγμένου συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας Patriot. Ως κύριος στρατιωτικός χρηματοδότης της Ουκρανίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έχουν δεσμεύσει σχεδόν 100 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι να λήξει το πρώτο 12μηνο της σύγκρουσης. Ωστόσο, οι ηγέτες της πρόσφατα ανανεωμένης Βουλής των Αντιπροσώπων που ελέγχεται από τους Ρεπουμπλικάνους δεν έχουν ξεκαθαρίσει αν θα συνεχίσουν να δίνουν «λευκές επιταγές» για την Ουκρανία. Αν και η χρηματοδότηση των ΗΠΑ δεν θα σταματήσει το 2023, πιθανότατα θα επιβραδυνθεί και θα υπόκειται σε μεγαλύτερο έλεγχο πριν από κάθε εκταμίευση.
ΗΠΑ-Κίνα-Ταϊβάν
Το 2023, οι εντάσεις ΗΠΑ-Κίνας θα παραμείνουν επικίνδυνα υψηλές σε πολλά μέτωπα, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την Ταϊβάν και τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας - που αφορούν σε μεγάλο βαθμό θαλάσσιες διεκδικήσεις και εδαφικές διαφορές. Παρόλο που και οι δύο πλευρές επιθυμούν να αποφύγουν την άμεση σύγκρουση, ένα συνεχιζόμενο παιχνίδι επιθετικής συμπεριφοράς θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα ατύχημα με ανεπιθύμητες συνέπειες.
Μια πρόσφατη παρ' ολίγον σύγκρουση μεταξύ αμερικανικών και κινεζικών αεροσκαφών -που τα χώριζαν μόλις 10 πόδια- στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, θα μπορούσε να έχει πυροδοτήσει ένοπλη σύγκρουση και να αλλάξει την πορεία της ιστορίας. Αυτό το περιστατικό, και παρόμοια προηγούμενα, υπογραμμίζουν την απαραίτητη ανάγκη για μια πιο αποτελεσματική γραμμή επικοινωνίας μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, παρόμοια με αυτή που είχαν οι ΗΠΑ και η Σοβιετική Ένωση κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Η συνεχιζόμενη απειλή μιας κινεζικής εισβολής στην Ταϊβάν είναι πολύ απίθανο να υλοποιηθεί το 2023. Προς το παρόν, η Κίνα δεν έχει την ικανότητα για μια αποτελεσματική εισβολή. Επιπλέον, οι οικονομικές συνέπειες για την Κίνα και τον κόσμο θα ήταν καταστροφικές. Η αποτυχημένη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία παρέχει πολύτιμα μαθήματα. Άλλωστε, η Δύση μπορεί να μην είναι τόσο διχασμένη ή σε ταχεία παρακμή όσο μπορει να πιθανολογούσαν μεχρι και στο πρόσφατο παρελθόν οι Κινέζοι ηγέτες.
Ο ηγέτης της Κίνας Xi Jinping πιθανότατα θα απέκλειε την Ταϊβάν, εάν ένιωθε ότι αμφισβητείται όλο και περισσότερο από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή εάν μια πολιτική στροφή της Ταϊβάν προς ανεξαρτησία έπαιρνε μια μη αναστρέψιμη πορεία, αλλά δεν θα εισέβαλε σε αυτήν. Περαιτέρω, επισκέψεις στην Ταϊβάν από πολιτικούς ηγέτες των ΗΠΑ, όπως το ταξίδι της πρώην προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι τον Αύγουστο του 2022, θα μπορούσαν να προσφέρουν στην Κίνα ένα πρόσχημα για έναν αποκλεισμό που θα ενίσχυε την πίεση κατά της Ταϊβάν προς όφελός της.
Οι προεδρικές εκλογές της Ταϊβάν το 2024 θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια πιθανή κρίση εάν το θέμα της ανεξαρτησίας της κλιμακωθεί. Είναι λοιπόν θεμελιώδους σημασίας, οι ηγέτες των ΗΠΑ και της Κίνας να συνομιλούν πιο τακτικά και να διαχειρίζονται τη σχέση τους πιο αποτελεσματικά. Σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρξουν ολέθριες συνέπειες παγκοσμίως.
Κίνα και Covid
Το 2022 σηματοδότησε τη χρονιά που ο Covid τέθηκε σε μεγάλο βαθμό υπό έλεγχο. Το 2023, η Κίνα κινδυνεύει να ανατρέψει αυτήν την πρόοδο λόγω της έλλειψης διαφάνειας σχετικά με την ταχεία εγχώρια εξάπλωση του Covid που προκύπτει από τον απότομο τερματισμό της καταστροφικής πολιτικής της για τον μηδενισμό του. Η απειλή μιας αναδυόμενης παραλλαγής ανθεκτικής στα εμβόλια παραμένει πραγματική.
Σε μια προσπάθεια να σώσει την αξιοπρέπειά της και να διατηρήσει την εξουσία, η ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος επιδεικνύει την ίδια ανεύθυνη συμπεριφορά όπως κατά την αρχική έξαρση του Covid στις αρχές του 2020. Ήδη χάνει τεράστιο ποσοστό αξιοπιστίας στο εσωτερικό της με την αποτυχία της να ελέγξει την πανδημία και τη σχετική ρητορική της.
Περιφερειακές Συγκρούσεις
Στο γεωπολιτικό μέτωπο, άλλα σοβαρά σημεία ανάφλεξης που συνεχίζουν να απειλούν την παγκόσμια σταθερότητα το 2023 περιλαμβάνουν τη συνεχιζόμενη αστάθεια και την επικίνδυνη σύγκρουση στον Περσικό Κόλπο μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας και του βασικού εγγυητή της ασφάλειας της, των Ηνωμένων Πολιτειών. Επιπλέον, τα ασταθή σύνορα της Ινδίας με το Πακιστάν και την Κίνα -και τα τρία κράτη με πυρηνικά όπλα- παραμένουν συνεχώς σημεία ενδεχόμενης ανάφλεξης όπου οι κοινές αψιμαχίες μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρές ένοπλες συγκρούσεις ανά πάσα στιγμή.
Το 2023 θα είμαστε επίσης μάρτυρες της αυξανόμενης επιρροής των Μεσαίων Δυνάμεων που διαμορφώνουν τη γεωπολιτική σε περιφερειακό επίπεδο με τακτικές παγκόσμιες επιπτώσεις. Ειδικότερα, η Σαουδική Αραβία και η ικανότητά της να καθορίζει τις διεθνείς τιμές ενέργειας και η ικανότητα της Τουρκίας να επηρεάσει τον πόλεμο της Ουκρανίας.
**Ο Marco Vicenzino είναι παγκόσμιος σύμβουλος στρατηγικής σε φορείς λήψης αποφάσεων που δραστηριοποιούνται διεθνώς τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Επικεντρώνεται στις γεωπολιτικές προβλέψεις και αναλύσεις και στην ανάπτυξη διεθνών επιχειρήσεων.
**Μετράφαση: Γιάννης Αντύπας