Η ημέρα του θανάτου της βασίλισσας Ελισάβετ πυροδοτεί μια σειρά προσεκτικά στημένων κινήσεων, που έχουν σχεδιαστεί από τη δεκαετία του 1960.
Η διαδικασία αυτή, που θα ακολουθήσει τον θάνατο της βασίλισσας, έχει λάβει την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Γέφυρα του Λονδίνου».
Πέρυσι, ένα ρεπορτάζ που δημοσιεύθηκε στο Politico, έδωσε στη δημοσιότητα αρκετές από τις διαδικασίες που περιλαμβάνονται στο πρωτόκολλο που θα ακολουθήσει μετά τον θάνατο της βασίλισσας.
Η βασίλισσα που πέθανε το απόγευμα της Πέμπτης. Ήταν 96 ετών και βρισκόταν υπό ιατρική παρακολούθηση στο Μπαλμόραλ, αφού οι γιατροί της εξέφρασαν ανησυχίες για την υγεία της νωρίτερα μέσα στην ημέρα. Τα παιδιά της έσπευσαν στο πλάι της και το «βλέμμα» του κόσμου ήταν στραμμένο στο κάστρο της βασίλισσας, στη Σκωτία.
Η προετοιμασία για τις επόμενες κινήσεις, μετά τον θάνατο της βασίλισσας, ιδίως όσον αφορά το πώς θα ενημερωθούν υψηλόβαθμα πρόσωπα της κυβέρνησης αλλά και πώς θα μεταδοθεί η είδηση στους πολίτες, σχεδιάστηκε προσεκτικά εκ των προτέρων.
Αυτό φαίνεται άλλωστε και απ' ό,τι προκύπτει μέσω αρχείων που έχει στην κατοχή του το Politico και στα οποία βασίζει το ρεπορτάζ του, που αναλύει εκτενώς κάθε λεπτομέρεια του σχεδίου για την ενημέρωση των πολιτών αλλά και για τη διαδοχή του θρόνου.
Επίσης, στο σχέδιο αυτό αναφέρονται λεπτομέρειες για τις διαδικασίες που θα λάβουν χώρα τις 10 ημέρες που θα ακολουθήσουν τον θάνατο της βασίλισσας: πού θα μεταφερθεί το φέρετρό της, πώς θα ανακοινώσει η πρωθυπουργός την είδηση και πώς θα περάσει ο πρίγκιπας Κάρολος τις πρώτες του ημέρες στον θρόνο.
Πώς θα ενημερωθούν οι πολίτες και η κυβέρνηση για τον θάνατο της βασίλισσας
Η ημέρα του θανάτου της βασίλισσας θα αναφέρεται ως «D-Day» και κάθε επόμενη ως «D+1», «D+2» και ούτω καθεξής.
Το εκτενές ρεπορτάζ ισχυρίζεται ότι μερικές ώρες μετά τον θάνατο της βασίλισσας θα πραγματοποιηθούν διαδοχικές κλήσεις για να ενημερωθούν οι κορυφαίοι αξιωματούχοι: η πρωθυπουργός, ο γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου (ο ανώτερος δημόσιος υπάλληλος της Βρετανίας), αρκετοί ανώτεροι υπουργοί και κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Η πρωθυπουργός θα ενημερωθεί από τον ιδιωτικό γραμματέα της βασίλισσας Ελισάβετ, ο οποίος θα ενημερώσει επίσης το γραφείο του Συμβουλίου του Προσωπικού Συμβουλίου, το οποίο συντονίζει τις κυβερνητικές εργασίες για λογαριασμό του μονάρχη. Λέγεται, μάλιστα, ότι η πρωθυπουργός θα λάβει το εξής μήνυμα: «Η Γέφυρα του Λονδίνου έπεσε».
Από τον βασιλικό οίκο θα εκδοθεί μια επίσημη ανακοίνωση, που θα μεταφέρει την είδηση του θανάτου της βασίλισσας στο κοινό.
Οι μόνιμοι γραμματείς των τμημάτων, για να μεταφέρουν την είδηση στους υπουργούς τους, θα πουν τα εξής, σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν λάβει: «Μόλις ενημερωθήκαμε για τον θάνατο της Αυτής Μεγαλειότητος, της βασίλισσας».
Θα ενημερωθούν, επίσης, οι υπουργοί ότι «απαιτείται διακριτικότητα».
Οι υπουργοί και οι ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι θα λάβουν ένα e-mail από τη γραμματέα του υπουργικού συμβουλίου, το προσχέδιο του οποίου αναφέρει: «Αγαπητοί συνάδελφοι, με λύπη σάς γράφω για να σας ενημερώσω για τον θάνατο της Αυτής Μεγαλειότητος, της βασίλισσας».
Με τη λήψη αυτού του e-mail, οι σημαίες στο Γουάιτχολ θα κυματίσουν μεσίστιες.
Το κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου και αυτά της Σκωτίας, της Ουαλίας και της Βόρειας Ιρλανδίας θα διακόψουν τις εργασίες τους.
Σε μια ένδειξη πως το παλάτι συμβαδίζει με την εποχή, πολλά από τα άμεσα σχέδια σχετίζονται με τα social media.
Η ιστοσελίδα της βασιλικής οικογένειας θα αλλάξει σε μαύρη, με μια σύντομη δήλωση που θα επιβεβαιώνει το θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ. Η ιστοσελίδα της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου -gov.uk- θα έχει ένα μαύρο μπάνερ στην κορυφή. Όλες οι σελίδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της κυβέρνησης θα έχουν επίσης ένα μαύρο μπάνερ και θα αλλάξουν τις φωτογραφίες προφίλ στην κορυφή. Μη επείγον περιεχόμενο δεν θα δημοσιεύεται. Τα retweets απαγορεύονται ρητά, εάν δεν διαγραφούν από τον επικεφαλής της κεντρικής κυβέρνησης.
Πώς θα γίνει η κηδεία της βασίλισσας Ελισάβετ
Η βασιλική οικογένεια θα ανακοινώσει τα σχέδια για την κηδεία της βασίλισσας Ελισάβετ, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί 10 ημέρες μετά τον θάνατό της. Η πρωθυπουργός θα είναι το πρώτο μέλος της κυβέρνησης που θα κάνει δήλωση. Όλα τα άλλα μέλη της κυβέρνησης θα λάβουν εντολή να μη σχολιάσουν μέχρι να μιλήσει η πρωθυπουργός.
Το υπουργείο Άμυνας θα μεριμνήσει για τους χαιρετισμούς όπλων σε όλους τους σταθμούς. Θα ανακοινωθεί εθνική σιγή ενός λεπτού.
Η πρωθυπουργός θα έχει στη συνέχεια ακρόαση με τον νέο βασιλιά και στις 6 μ.μ. ο βασιλιάς Κάρολος θα απευθύνει δημόσιο διάγγελμα στο έθνος.
Ταυτόχρονα, θα πραγματοποιηθεί μια λειτουργία στον καθεδρικό ναό του Αγίου Παύλου, στην καρδιά του Λονδίνου. Θα παραστεί η πρωθυπουργός και ένας μικρός αριθμός ανώτερων υπουργών. Η λειτουργία αυτή σχεδιάζεται να φανεί ως «αυθόρμητη», σύμφωνα με επίσημα έγγραφα που είδε το Politico.
Πώς θα μεταδώσει την είδηση ο Τύπος
Ιστορικά, το BBC λάμβανε πρώτο την πληροφόρηση για θανάτους στη βασιλική οικογένεια, πριν από τα υπόλοιπα μέσα ενημέρωσης.
Ωστόσο, πλέον, τέτοιες σημαντικές ανακοινώσεις γίνονται συνήθως μέσω του πρακτορείου Press Association.
Η βρετανική εφημερίδα «Independent» αναφέρει ότι αρκετά είναι τα ΜΜΕ που κάνουν πρόβες για το πώς θα ανακοινώσουν την είδηση, ώστε να εξασφαλίσουν ότι θα είναι σωστά προετοιμασμένα.
Τα νέα θα διαδοθούν πρώτα μέσω των κύριων τηλεοπτικών καναλιών, με όλα τα κανάλια του BBC να διακόπτουν για να προβάλουν τη ροή του BBC One, που θα μεταδίδει την είδηση.
Πώς θα αντιδράσει η κυβέρνηση
Το κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου θα διακόψει τις εργασίες του, όπως και τα αποκεντρωμένα νομοθετικά σώματα στη Σκωτία, την Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία.
Η πρωθυπουργός θα κάνει στη συνέχεια δήλωση. Κανένα άλλο μέλος της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου δεν θα επιτρέπεται να κάνει οποιαδήποτε δήλωση μέχρι τότε.
Οι βουλευτές θα προσφέρουν φόρο τιμής στη Βασίλισσα στη Βουλή των Κοινοτήτων την επομένη του θανάτου της βασίλισσας.
Αναστέλλονται οι εργασίες της Βουλής για 10 ημέρες. Θα τηρηθεί ενός λεπτού εθνική σιγή την «D-Day».
Χαιρετισμοί με όπλα θα πραγματοποιηθούν σε σημεία, σύμφωνα με τον προγραμματισμό από το υπουργείο Άμυνας.
Πότε θα ανέβει στον θρόνο ο πρίγκιπας Κάρολος
Την επομένη του θανάτου της βασίλισσας, γνωστή ως D-Day+1, το Συμβούλιο Προσχώρησης θα συνεδριάσει στο Παλάτι του Σεντ Τζέιμς για να ανακηρύξει τον πρίγκιπα Κάρολο νέο κυρίαρχο.
Θα παρευρεθούν εκατοντάδες άτομα, συμπεριλαμβανομένης της πρωθυπουργού και των ανώτερων υπουργών της κυβέρνησης.
Στις 3.30 μ.μ., όπως αναφέρεται στα έγγραφα, το υπουργικό συμβούλιο και η πρωθυπουργός θα έχουν ακρόαση με τον βασιλιά Κάρολο.
Στη συνέχεια, μετά την D-Day+3, ο βασιλιάς θα ξεκινήσει μια περιοδεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, με πρώτο καθήκον την επίσκεψη στο κοινοβούλιο της Σκωτίας. Θα μεταβεί στη Βόρεια Ιρλανδία την επόμενη μέρα για να λάβει μια δεύτερη συλλυπητήρια στο Κάστρο του Χίλσμπορο.
Στη συνέχεια, ο Κάρολος θα κατευθυνθεί στην Ουαλία και θα παρακολουθήσει μια λειτουργία στον καθεδρικό ναό Llandaff στο Κάρντιφ.
Τι θα ακολουθήσει μετά την «D-Day» -Ημέρα D-Day+1
Στις 10 το πρωί την επομένη του θανάτου της βασίλισσας Ελισάβετ, το Συμβούλιο Διαδοχής – το οποίο περιλαμβάνει ανώτερα κυβερνητικά στελέχη – συνεδριάζει στο παλάτι του Σεντ Τζέιμς για να ανακηρύξει τον βασιλιά Κάρολο ως νέο κυρίαρχο.
Εκατοντάδες ιδιωτικοί σύμβουλοι, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού και των ανώτερων υπουργών, θα κληθούν να παραβρεθούν, φορώντας πρωινό φόρεμα ή κοστούμι με μαύρη ή σκούρα γραβάτα. Δεν πρέπει να φορούν κανένα διακοσμητικό.
Η προκήρυξη θα διαβαστεί στη συνέχεια στο παλάτι του Σεντ Τζέιμς και στο Royal Exchange του Λονδίνου, επιβεβαιώνοντας τον Κάρολο ως βασιλιά. Το Κοινοβούλιο θα συνεδριάσει για να συμφωνήσει σε ένα συλλυπητήριο μήνυμα. Όλες οι κυβερνητικές δραστηριότητες θα ανασταλούν για 10 ημέρες.
Στις 3:30 μ.μ., η πρωθυπουργός και το υπουργικό συμβούλιο θα έχουν ακρόαση με τον νέο βασιλιά. Θα ειπωθεί στους υπουργούς να μην φέρουν μαζί τους τους συζύγους τους
Ημέρα D+2
Το φέρετρο της βασίλισσας Ελισάβετ θα επιστρέψει στο παλάτι του Μπάκιγχαμ. Εάν η βασίλισσα πεθάνει στο Σάντριγχαμ, την κατοικία της στο Νόρφολκ , στην ανατολική Αγγλία, το σώμα της θα μεταφερθεί με το βασιλικό τρένο στο σταθμό St. Pancras στο Λονδίνο, όπου το φέρετρό της θα περιμένουν η πρωθυπουργός και οι υπουργοί του υπουργικού συμβουλίου.
Εάν πεθάνει στο Μπαλμόραλ της Σκωτίας, θα ενεργοποιηθεί η επιχείρηση Unicorn (Μονόκερος), πράγμα που σημαίνει ότι το σώμα της θα μεταφερθεί στο Λονδίνο με βασιλικό τρένο, εάν είναι δυνατόν. Εάν όχι, θα ενεργοποιηθεί η επιχείρηση Overstudy, πράγμα που σημαίνει ότι το φέρετρο θα μεταφερθεί με αεροπλάνο. Η πρωθυπουργός και οι υπουργοί θα παραστούν σε δεξίωση για να υποδεχτούν το φέρετρο.
Ημέρα D+3
Το πρωί, ο βασιλιάς Κάρολος θα λάβει τα συλλυπητήρια στο Westminster Hall. Το απόγευμα θα ξεκινήσει μια περιοδεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, ξεκινώντας με μία επίσκεψη στο Κοινοβούλιο της Σκωτίας, και μια λειτουργία στον καθεδρικό ναό του Σεντ Τζιλς στο Εδιμβούργο.
Ημέρα D+4
Ο βασιλιάς Κάρολος θα φτάσει στη Βόρεια Ιρλανδία, όπου θα λάβει συλλυπητήρια στο Κάστρο του Χίλσμπορο και θα παρακολουθήσει μια λειτουργία στον καθεδρικό ναό της Αγίας Άννας στο Μπέλφαστ. Θα πραγματοποιηθεί πρόβα για την επιχείρηση Lion (Λιοντάρι), την πομπή του φέρετρου από το παλάτι του Μπάκιγχαμ στο παλάτι του Γουεστμίνστερ.
Ημέρα D+5
Η πορεία από το παλάτι του Μπάκιγχαμ στο παλάτι του Γουέστμινστερ θα πραγματοποιηθεί σε μια τελετουργική διαδρομή μέσω του Λονδίνου. Θα ακολουθήσει λειτουργία στο Westminster Hall μετά την άφιξη του φέρετρου.
Ημέρα D+6 έως Ημέρα D+9 - και οι ανησυχίες του Γουάιτχολ
Η βασίλισσα Ελισάβετ θα εκτεθεί σε λαϊκό προσκύνημα στο παλάτι του Γουέστμίνστερ για τρεις ημέρες, σε μια επιχείρηση με την κωδική ονομασία Feather (φτερό). Το φέρετρό της θα βρίσκεται πάνω σε ένα υπερυψωμένο κουτί γνωστό ως catafalque στο κέντρο του Γουεστμίνστερ Χολ, το οποίο θα είναι ανοιχτό για το κοινό 23 ώρες την ημέρα. Θα εκδοθούν εισιτήρια για VIP ώστε να μπορούν να κανονίσουν το χρονοδιάγραμμά τους.
Την 6η ημέρα θα πραγματοποιηθεί πρόβα για την κρατική νεκρώσιμη ακολουθία.
Την 7η μέρα, ο βασιλιάς Κάρολος θα ταξιδέψει στην Ουαλία για να δεχθεί τα συλλυπητήρια στο κοινοβούλιο της Ουαλίας και θα παρακολουθήσει μια λειτουργία στον καθεδρικό ναό του Λιαντάφ στο Κάρντιφ.
Αυτή τη χρονική περίοδο, οι κυβερνητικές υπηρεσίες θα επωμιστούν την τεράστια προετοιμασία για την κηδεία. Τα έγγραφα που είδε το Politico, δείχνουν ότι, ενώ η κυβέρνηση πιστεύει γενικά ότι έχει την ικανότητα να πραγματοποιήσει με επιτυχία την κηδεία, το απαιτούμενο έργο θα είναι τεράστιο και έχουν δημιουργηθεί συγκεκριμένες ανησυχίες σχετικά με πιθανές προκλήσεις.
Τα τμήματα που αντιμετωπίζουν τη μεγαλύτερη δυσκολία είναι το υπουργείο Εξωτερικών, το υπουργείο Εσωτερικών και το Τμήμα Μεταφορών.
Το υπουργείο Εξωτερικών έχει αναλάβει να κανονίσει τις αφίξεις αρχηγών κρατών και VIP από το εξωτερικό, με ανησυχίες σχετικά με τον τρόπο οργάνωσης της εισόδου σημαντικού αριθμού τουριστών στη χώρα σε περίπτωση που η βασίλισσα Ελισάβετ πεθάνει κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού.
Το υπουργείο Εσωτερικών είναι υπεύθυνο για τις ρυθμίσεις ασφαλείας και η κυβερνητική Γραμματείας Εθνικής Ασφάλειας και οι υπηρεσίες πληροφοριών θα βρίσκονται σε υψηλή επιφυλακή για τυχόν αυξημένη τρομοκρατική απειλή.
Ημέρα D+10
Η ίδια η κρατική κηδεία θα πραγματοποιηθεί στο Αβαείο του Γουεστμίνστερ. Θα τηρηθεί δύο λεπτών σιγή σε ολόκληρη τη χώρα το μεσημέρι. Οι πομπές θα γίνουν στο Λονδίνο και το κάστρο Γουίνδσορ.
Θα ακολουθήσει τελετή στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου στο Κάστρο Γουίνσδορ και η βασίλισσα θα ταφεί στη βασιλική κρύπτη στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου.