Η δουλειά του μονάρχη στη Βρετανία είναι σε μεγάλο βαθμό να υπάρχει και όχι να κάνει. Αυτό το κατάλαβε καλά η βασίλισσα Ελισάβετ και, αν κρίνουμε από τις πρώτες του δηλώσεις, και ο νέος βασιλιάς Κάρολος.
Μπορεί για την πλειονότητα των ανθρώπων στα κράτη της Κοινοπολιτείας του Ηνωμένου Βασιλείου ο θάνατος της βασίλισσας Ελισάβετ να ήταν το σημαντικότερο και πιο δυσάρεστο γεγονός που έχουν βιώσει στη δημόσια ζωή, δεν ισχύει το ίδιο, όμως, για όλους. Στην πραγματικότητα, είναι πολλοί εκείνοι που έχουν απαγκιστρωθεί από την ιδεολογία της μοναρχίας και του Στέμματος.
Αν και τις πρώτες ημέρες του στον θρόνο ο βασιλιάς έχει κερδίσει τον θαυμασμό, οι υποστηρικτές της κατάργησης της μοναρχίας αισθάνονται ότι η στιγμή τους πλησιάζει. Το πρώτο κύμα θα έρθει καθώς οι πολιτείες του Ηνωμένου Βασιλείου, ιδίως η Αυστραλία, θα συζητήσουν αν θα γίνουν δημοκρατίες, όπως πιθανότατα θα έπρεπε.
Αντίστοιχα, η Σκωτία ήταν από καιρό η αγαπημένη παιδική χαρά των Γουίνδσορ, ειδικά της βασίλισσας, η οποία φάνηκε να «υπογραμμίζει» αυτή την αφοσίωση πεθαίνοντας στο κτήμα Μπαλμόραλ. Ο καιρός, όμως, έχει γυρίσματα...
Η Σκωτία, το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα μετατόπισης από τη μοναρχία
Η Σκωτία θα μπορούσε να διατηρήσει τη μοναρχία, ακόμη και αν επέλεγε να ανεξαρτητοποιηθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά χωρίς αυτή δεν θα είχε μείνει αρκετό... βασίλειο. Αυτό το ενδεχόμενο -και ο κίνδυνος να γίνει πραγματικότητα- πιθανώς εξηγεί γιατί ο βασιλιάς Κάρολος Γ' έκανε τον κόπο να δείξει τη δική του στοργή για τη Σκωτία στον απόηχο του θανάτου της μητέρας του, παρακολουθώντας μια αγρυπνία ντυμένος με κιλτ.
Πείστηκαν οι Σκωτσέζοι; Οι περισσότεροι, σύμφωνα με το Politico, παραμένουν ακόμη επιφυλακτικοί, έως και... απρόθυμοι.
«Ενώ η βασίλισσα έχει κάνει το καθήκον της, δεν υποστηρίζω τη μοναρχία. Εκτός από τη μακρά Ιστορία και παράδοση της μοναρχίας σε αυτά τα μέρη, δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας αναχρονισμός», δήλωσε χαρακτηριστικά στο περιοδικό ένας επιχειρηματίας από το Ομπάν, ο οποίος περιέγραψε τον εαυτό του ως «φιλοευρωπαϊστή».
Τα προνόμια των Άγγλων βασιλικών «θυμώνουν» τις υπόλοιπες χώρες της Κοινοπολιτείας
Παρά τον βαθύ σεβασμό που δηλώνουν πολλοί Σκωτσέζοι για τη βασίλισσα, ο θάνατός της έφερε στο φως τα τεράστια προνόμια που απολαμβάνουν οι Άγγλοι βασιλικοί, ειδικά όσον αφορά τη φορολογία. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι δεν πληρώνουν φόρους κληρονομιάς κάνει πολλούς Σκωτσέζους να υποστηρίζουν πως «πρέπει να απαλλαγούμε από τη μοναρχία». Άλλοι, εμφανίζονται, απλώς, αδιάφοροι.
Αν η στάση των Σκωτσέζων απέναντι στη μοναρχία στην ύπαιθρο θεωρείται ψυχρή, στη Γλασκώβη, τη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, είναι... παγωμένη. Κάποιοι χαρακτηρίζουν υπερβολική τη μεγαλοπρέπεια γύρω από τη μεταφορά του φέρετρου της βασίλισσας από τη Σκωτία στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, τη δεκαήμερη περίοδο πένθους και την προγραμματισμένη τραπεζική αργία την ημέρα της κηδείας της.
«Στο τέλος της ημέρας, είναι απλώς ότι η γιαγιά κάποιου πέθανε», δήλωσε με χιούμορ στο Politico ένας κουρέας στη Γλασκώβη. Και στην ερώτηση «αν η μοναρχία θα επιβίωνε στη Σκωτία», ο ίδιος απάντησε με ειρωνεία: «Λοιπόν, ο Κάρολος ήθελε τη δουλειά, τώρα την έχει».
Αν όλα αυτά φαντάζουν υπερβολικά, μια βόλτα στους δρόμους της Γλασκώβης τις ημέρες του πένθους για τη βασίλισσα θα αρκούσε για να πειστεί και ο πιο καχύποπτος. Τα δείγματα πένθους ελάχιστα, αν εξαιρέσουμε τις πινακίδες στις βιτρίνες των καταστημάτων. Οι περισσότεροι λένε ότι σέβονται τη βασίλισσα, αλλά νιώθουν ότι είναι καιρός να προχωρήσουν πέρα από τη μοναρχία.
Τα δύο «στρατόπεδα» που θα καθορίσουν το μέλλον της μοναρχίας
Οι παλαιότερες γενιές είναι κυρίως εκείνες που συνεχίζουν να υποστηρίζουν ακράδαντα τη βασιλεία. Οι περισσότεροι νέοι τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας και της μετάβασης μακριά από τη μοναρχία, όχι αμέσως, αλλά σύντομα, επειδή η Σκωτία δεν είχε τύχει δίκαιης μεταχείρισης από την κεντρική κυβέρνηση.
Επιπλέον, αρκετοί είναι και εκείνοι που δεν συμπαθούν ούτε την κυβέρνηση αλλά ούτε και τη βασιλική οικογένεια της Αγγλίας. Αν ο Κάρολος δεν είναι μια φορά δημοφιλής στη Σκωτία, ο αδελφός του, πρίγκιπας Άντριους θα μπορούσε να είναι έως και μισητός, λόγω των διασυνδέσεών του με τον Τζέφρι Έπσταϊν.
Όσο για το Στέμμα, πάντως, το συμφέρον του θα είναι να εκσυγχρονιστεί, αλλά όχι απόλυτα. Ενώ όλοι συμφωνούν ότι ο μονάρχης δεν πρέπει να ξεφεύγει από την πολιτική του κυβερνώντος κόμματος, οι αξίες αλλάζουν και υποδεικνύουν ότι ένας παγκόσμιος ηγέτης αναμένεται όλο και περισσότερο να είναι η δίκαιη φωνή σε ορισμένα φλέγοντα ζητήματα.