Τα αποτελέσματα των εκλογών στην Ισπανία και η βαριά ήττα των Podemos, που είδαν τα ποσοστά τους να πέφτουν από το 21,2% που είχαν πάρει στις προηγούμενες εκλογές, του 2016, στο 14,3% φέτος, επιβεβαίωσαν μια τάση που ενδεχομένως να αφορά συνολικά την ευρωπαϊκή ήπειρο.
Ο αριστερόστροφος λαϊκισμός, που σε κάποια φάση της κρίσης έδειχνε να έχει τον άνεμο στα πανιά του, υποχωρεί.
Το ίδιο συμβαίνει και στην Ιταλία με το Κίνημα 5 Αστέρων, που χάνουν ψηφοφόρους προς όφελος του ακροδεξιού Σαλβίνι. Το ίδιο αναμένεται να συμβεί και στην Ελλάδα, όπου ο αριστερός, ριζοσπαστικός λαϊκισμός κατάφερε να κατακτήσει την εξουσία, αλλά οι δημοσκοπήσεις τον δείχνουν να υποχωρεί δραματικά και να ετοιμάζεται να επιστρέψει στην αντιπολίτευση.
Οι Podemos, συνεχιστές του κινήματος των «Αγανακτισμένων», που αποτέλεσε και τη μήτρα του κινήματος του Αλέξη Τσίπρα, υποχωρούν, ενώ τα παραδοσιακά κόμματα της Κεντροαριστεράς και τα νέα σχήματα της Κεντροδεξιάς, όπως οι φιλελεύθεροι Ciudadanos στην Ισπανία, ανακτούν δυνάμεις.
Η ήττα των αριστερών λαϊκιστών του Πάμπλο Ιγκλέσιας δεν είναι άσχετη με την τύχη και τις κυβερνητικές επιδόσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Η άτακτη υποχώρηση του Αλέξη Τσίπρα μπροστά στις οικονομικές πραγματικότητες της Ενωμένης Ευρώπης, η περίφημη «κωλοτούμπα» και η εφαρμογή του μνημονίου Τσίπρα κατέδειξαν τα όρια της αριστερής συνθηματολογίας και την ουτοπία μιας άλλης πολιτικής, που είναι ανέφικτη στο πλαίσιο της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας.
Η αντίδραση του Αλέξη Τσίπρα, που για το αποτέλεσμα των ισπανικών εκλογών έκανε ότι... δεν γνωρίζει τους Podemos, δεν προκαλεί εντύπωση. Ήδη μετά την εφαρμογή της νέας πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, κομμένης και ραμμένης στις επιταγές του ΔΝΤ, οι σχέσεις με τους Podemos είχαν διαρραγεί. Ο Αλέξης Τσίπρας, που από φέρελπις «Λένιν της Μεσογείου» είχε μετατραπεί στον «darling των ευρωπαϊκών σαλονιών» -σύμφωνα με την περιγραφή του αγγλοσαξονικού Τύπου- ήταν ένας ενοχλητικός σύμμαχος για τους Ισπανούς αριστερούς. Ήρθε μετά και η αποκάλυψη για την αγορά από το ζεύγος Ιγκλέσιας μιας εντυπωσιακής βίλας, στο πιο ακριβό προάστιο της Μαδρίτης, που κατέδειξε το «παραμύθι» του δήθεν αριστερού ηθικού πλεονεκτήματος και στην Ιβηρική Χερσόνησο, για να κάνει τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα.
Τώρα, η νίκη των Σοσιαλιστών είναι ένα ακόμα «άλλοθι» του Αλέξη Τσίπρα για τη δική του στροφή προς τη Σοσιαλδημοκρατία. Στη δήλωσή του για τη νίκη των Σοσιαλιστών του Πέδρο Σάντσεθ, ο Έλληνας πρωθυπουργός κάνει ότι δεν γνωρίζει τους Podemos και πανηγυρίζει για τη νίκη της Αριστεράς. Ούτε μια κουβέντα δεν είχε να πει για την κατάρρευση των παλαιών του συμμάχων.
«Η επικράτηση των προοδευτικών δυνάμεων στην Ισπανία», σχολίασε ο κ. Τσίπρας στο Twitter, «και η κατάρρευση του δεξιού PP είναι μήνυμα ελπίδας. Ας μη βιάζονται κάποιοι να προκαταλάβουν την επικράτηση της Δεξιάς στην Ευρώπη».
Του το θύμισε όμως η Φώφη Γεννηματά, που στη δήλωσή της για την επικράτηση των Σοσιαλιστών, προσέθεσε στα συγχαρητήρια στον «σύντροφό» της στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Λόμμα, Πέδρο Σαντσεθ: «Μετά τη νίκη και στη Φινλανδία, τα σοσιαλιστικά κόμματα αναδεικνύονται ως η λύση απέναντι στην κρίση που οδηγούν οι συντηρητικές πολιτικές και τα κόμματα της Δεξιάς. Ως ο κύριος αντίπαλος απέναντι στην ακροδεξιά, αλλά και στον λαϊκισμό, όπως των συμμάχων του κ. Τσίπρα που χθες υπέστησαν δεινή ήττα».
Η υποχώρηση των Podemos και η νίκη των Σοσιαλιστών θα αξιοποιηθούν από τα εγχώρια κόμματα, για να βγάλει φυσικά το καθένα τα δικά του συμπεράσματα. Η Φώφη Γεννηματά δεν κρύβει την ικανοποίησή της για την υποχώρηση του αριστερού λαϊκισμού, πόσω μάλλον που οι ψηφοφόροι των Podemos επέλεξαν να επιστρέψουν στο παραδοσιακό σοσιαλιστικό κόμμα.
Ο Αλέξης Τσίπρας θα έχει ένα ακόμα επιχείρημα για τη μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ από αντισυστημικό κόμμα σε ένα κανονικό σοσιαλιστικό, κεντροαριστερό κόμμα, με νέο όνομα, νέα συνθήματα και νέο πολιτικό σχέδιο, που θα επιδιώκει την εναλλαγή στην εξουσία. Μένει να δούμε φυσικά πώς τα σχέδια αυτά θα αντιμετωπιστούν από τον βαθύ ΣΥΡΙΖΑ, που μόνο στο άκουσμα της ιδέας της «πασοκοποίησης» του κόμματος αντιδρά αλλεργικά.
Όσο για τη ΝΔ, μπορεί να μην έχει λόγους να πανηγυρίζει για την ήττα του συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος, μπορεί όμως να έχει την ικανοποίηση ότι και στην Ισπανία ο αριστερός λαϊκισμός τύπου ΣΥΡΙΖΑ «πνέει τα λοίσθια».
Η πιο παράδοξη όμως αντίδραση σίγουρα προήλθε από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο. Που αφού εξέφρασε την ικανοποίησή του για την ήττα των συντηρητικών, πρόσθεσε: «Η Νότια Ευρώπη εγκαταλείπει τον νεοφιλελευθερισμό και τις ευρωπαϊκές πολιτικές που μας έφεραν εδώ που μας έφεραν». Από τον αρχιτέκτονα του μνημονίου Τσίπρα, είναι σίγουρα μια πρωτότυπη αντίδραση, σχολίαζαν στελέχη της ΝΔ.