Ο βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης πρώην πρόεδρος της Πολωνίας ασκεί δριμεία κριτική στον Ντόναλντ Τραμπ για την «υποδοχή» που επεφύλαξε στον Ουκρανό Πρόεδρο Ζελένσκι, στο Λευκό Οίκο.
Ο Λεχ Βαλέσα δεν είναι τυχαίο πρόσωπο στην ιστορία του δυτικού κόσμου. Υπήρξε ο πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της Πολωνίας στη μετασοβιετική περίοδο και αποτελεί σύμβολο επικράτησης των φιλελεύθερων ιδεών στις χώρες του άλλοτε ανατολικού μπλοκ. Η επιστολή του λοιπόν, μαζί με 39 ακόμα Πολωνούς πρώην πολιτικούς κρατούμενους, προς τον Ντόναλντ Τραμπ έχει ιδιαίτερη σημασία.
Στην ανοιχτή επιστολή προς τον Αμερικανό Πρόεδρο που ανήρτησε στο Facebook τη Δευτέρα, ο Βαλέσα στηλίτευσε την σφοδρή επίθεση που εκείνος μαζί με τον αντιπρόεδρο Ντι Βανς εξαπέλυσαν προς τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κατηγορώντας τον για αγνωμοσύνη, έλλειψη σεβασμού προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και διακινδύνευση ενός Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου.
Η επιστολή ξεκινά με προσφώνηση του Τραμπ σύμφωνα με το πρωτόκολλο των αρχηγών κρατών - «Your Excellency Mr President», αλλά η συνέχεια είναι πραγματική γροθιά στο στομάχι.
«Παρακολουθήσαμε με φρίκη και αποστροφή τη συνομιλία σας με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας», λένε στον Τραμπ ο Βαλέσα και οι 39 συνυπογράφοντες και συνεχίζουν: «Θεωρούμε προσβλητικές τις απαιτήσεις σας για ευγνωμοσύνη και σεβασμό όσον αφορά στη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία. Η ευγνωμοσύνη ανήκει στους ηρωικούς Ουκρανούς στρατιώτες, που χύνουν το αίμα τους για τις αξίες του ελεύθερου κόσμου».
«Δεν καταλαβαίνουμε πώς δεν μπορεί να το δει ο ηγέτης μιας χώρας που είναι το σύμβολο του ελεύθερου κόσμου», γράφουν σκωπτικά.
Βαλέσα: Μας θύμισε κάτι που ξέρουμε καλά, «σαν ανάκριση από την κομμουνιστική αστυνομία»
Ο Βαλέσα και οι συνυπογράφοντες την επιστολή παρομοίασαν την ατμόσφαιρα της συνάντησης του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι με τις ανακρίσεις των μυστικών υπηρεσιών της Σοβιετικής εποχής και των κομμουνιστικών δικαστηρίων.
«Ο πανικός μας προκλήθηκε επίσης από το γεγονός ότι η ατμόσφαιρα στο Οβάλ Γραφείο κατά τη διάρκεια αυτής της συνομιλίας μας έκανε να ανακαλέσουμε κάτι που θυμόμαστε καλά από τις ανακρίσεις της Υπηρεσίας Ασφαλείας και από τις αίθουσες συζητήσεων στα κομμουνιστικά δικαστήρια», γράφουν στην επιστολή.
«Εισαγγελείς και δικαστές με εντολή της παντοδύναμης κομμουνιστικής πολιτικής αστυνομίας μας εξηγούσαν επίσης ότι αυτοί κρατούν όλα τα χαρτιά και εμείς κανένα. Μας ζητούσαν να σταματήσουμε την επιχείρησή μας, υποστηρίζοντας ότι χιλιάδες αθώοι άνθρωποι υποφέρουν εξαιτίας μας», συνεχίζουν. «Είμαστε συγκλονισμένοι που ο κ. Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έγινε δέκτης μίας τέτοιας συμπεριφοράς».
Αφού αναφέρονται σε μία σειρά από γεγονότα που συνδέουν το φιλελεύθερο κίνημα στα πρώην σοβιετικά κράτη με τις ΗΠΑ, ο Βαλέσα και οι συνοδοιπόροι του γράφουν πως «Οι Ηνωμένες Πολιτείες οφείλουν να τηρήσουν τις εγγυήσεις ασφαλείας που έδωσαν στην Ουκρανία το 1994», αναφερόμενοι στο Μνημόνιο της Βουδαπέστης, με το οποίο η Ουκρανία παρέδωσε τα σοβιετικά πυρηνικά όπλα που διέθετε, με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Ρωσία.
Ο Λευκός Οίκος δεν έχει απαντήσει προς το παρόν σε αίτημα σχολιασμού της επιστολής, ενώ η πρεσβεία των ΗΠΑ στη Βαρσοβία παρέπεμψε τους δημοσιογράφους στο γραφείο Τύπου της αμερικανικής προεδρίας.