Χθες ο νέος αυτοκράτορας Ναρουχίτο της Ιαπωνίας διαδέχτηκε τον πατέρα του στον θρόνο, με την εδώ και 26 χρόνια γυναίκα του, Μασάκο, στο πλευρό του.
Φορώντας ένα μακρύ λευκό φόρεμα και μια διαμαντένια τιάρα, η Μασάκο χαμογελούσε και χαιρετούσε τα πλήθη που είχαν συγκεντρωθεί περιμένοντας να δουν από κοντά τον νέο αυτοκράτορα και την στέψη του.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίας όμως, η Μασάκο έχει κάνει ελάχιστες δημόσιες εμφανίσεις, προτιμώντας να μην συνοδεύει τον σύζυγό της στα επίσημα ταξίδια του στο εξωτερικό και να αποχωρεί πάντα νωρίς από τα βασιλικά πάρτι στους κήπους του ανακτόρου.
Η νέα αυτοκράτειρα, που διαγνώστηκε με κατάθλιψη και αγχώδη διαταραχή το 2004, έχει προσπαθήσει πολλάκις να προσαρμοστεί στις πιέσεις της αυτοκρατορικής ζωής. Από την στιγμή που αρραβωνιάστηκε τον τότε πρίγκιπα Ναρουχίτο, ο ιαπωνικός Τύπος και το κοινό άρχισαν να παρακολουθούν με προσοχή κάθε κίνηση της Μασάκο.
Κι αυτός ο έντονος έλεγχος, σύμφωνα με πολλούς, είναι η αιτία που αποσύρθηκε από την δημόσια ζωή πριν από 17 περίπου χρόνια, μετά την διάγνωσή της, την οποία το αυτοκρατορικό παλάτι είχε αποκαλέσει «διαταραχή προσαρμογής».
Η είδηση του αρραβώνα του ζευγαριού το 1993 προκάλεσε αίσθηση, κυρίως επειδή η Μασάκο είχε θεωρηθεί ως μια απίθανη υποψήφια.
Το παλάτι αναζητούσε τότε, μια «διακριτική» νεαρή γυναίκα, «όχι ψηλότερη από 1,62 με τακούνια και όχι πάνω από 25 ετών» είχε αναφέρει η Washington Post το 1991. Η Μασάκο, κόρη ενός πρώην διπλωμάτη και δικαστή, ήταν τότε 27 ετών. Είχε επίσης την δική της καριέρα, έχοντας σπουδάσει στο Χάρβαρντ και την Οξφόρδη, προτού μπει στο υπουργείο Εξωτερικών της Ιαπωνίας. Αυτό αμέσως, την καθιστούσε διαφορετική από κάθε άλλη Γιαπωνέζα πριγκίπισσα πριν από αυτήν. Κι ακόμη χειρότερο ήταν το γεγονός πως ήταν μόλις 2 εκατοστά ψηλότερη από τον Ναρουχίτο – φορώντας μάλιστα τακούνια, έπρεπε να σκύβει δίπλα του.
Λίγο μετά τον γάμο του ζευγαριού, το 1993, η Μασάκο έπεσε θύμα του Τύπου για το «έγκλημά» της να μιλήσει περίπου 30 δευτερόλεπτα παραπάνω από τον σύζυγό της σε συνέντευξη Τύπου. Ύστερα, ακολούθησε η τεράστια πίεση για την δημιουργία απογόνου στο θρόνο του Χρυσανθέμου. Μετά τον γάμο, τα ιαπωνικά μέσα ξεκίνησαν μια φρενίτιδα για ένα πιθανό μωρό – αναλύοντας τα πάντα, από την απουσία της Μασάκο στις βασιλικές δεξιώσεις, μέχρι την επιλογή των παπουτσιών της, προκειμένου να εικάσουν αν ήταν ή όχι έγκυος.
Τελικά αυτό έγινε, τον Δεκέμβριο του 1999, όταν η Asahi Shimbun, μια μεγάλη εφημερίδα της Ιαπωνίας, δημοσίευσε πως η πριγκίπισσα Μασάκο ήταν έγκυος. Όταν, τρεις εβδομάδες αργότερα, η Μασάκο απέβαλε, όντας έγκυος μόλις 7 εβδομάδων, οι ειδήμονες κατηγόρησαν το παλάτι που δεν ακύρωσε ένα ταξίδι στο Βέλγιο.
Σε απάντηση, το παλάτι είπε ότι η εφημερίδα προκάλεσε «υπερβολικό άγχος» στην πρόωρη αποκάλυψη της εγκυμοσύνης της πριν από την επίσημη ανακοίνωση.
Και η Μασάκο άρχισε σιγά- σιγά να εξαφανίζεται από την δημόσια σκηνή, αλλά η πίεση για έναν διάδοχο δεν σταμάτησε μετά την τραγωδία. Αντ’ αυτού, εντατικοποιήθηκε μετά την γέννηση της κόρης της, πριγκίπισσα Άικο, το 2001. Επειδή η αυτοκρατορική διαδοχή της Ιαπωνίας αποκλείει τις γυναίκες, το παιδί του πρίγκιπα Ναρουχίτο και της πριγκίπισσας Μασάκο, δεν θα μπορούσε να αντικαταστήσει τον πατέρα του. Κι έτσι πλέον, μετά την βασιλεία του Ναρουχίτο, ο ανιψιός του, ο 12χρονος πρίγκιπας Χισαχίτο, θα είναι αυτός που θα διαδεχτεί τον θρόνο.
Η Μασάκο ήταν πάντα πολύ επιφυλακτική με τις συνέπειες του γάμου σε μια παραδοσιακά πατριαρχική και πολύ δημόσια οικογένεια.
Ενώ ο πρίγκιπας Ναρουχίτο λέγεται ότι την είχε ερωτευτεί από την στιγμή που πρωτογνωρίστηκαν σε μια εκδήλωση με τσάι που έκανε στο Τόκιο για την πριγκίπισσα Έλενα της Ισπανίας το 1986, η Μασάκο δεν σκόπευε να αφήσει την καριέρα της και σύντομα μετακόμισε στην Οξφόρδη, όπου σπούδασε για δύο χρόνια στο κολλέγιο Balliol.
Ο Ναρουχίτο όμως συνέχισε απτόητος και την περίμενε για πέντε χρόνια, κάνοντας της μάλιστα πρόταση γάμου δύο φορές προτού τελικά η Μασάκο πει το «ναι» στην τρίτη του προσπάθεια. Ο νεαρός πρίγκιπας, λέγεται ότι της είπε: «Μπορεί να έχεις τους φόβους και τις ανησυχίες σου για την ένταξή σου στην αυτοκρατορική οικογένεια. Αλλά θα σε προστατεύσω σε όλη μου τη ζωή».
Και παρόλο που ο 59χρονος αυτοκράτορας πλέον έχει κρατήσει τον λόγο του, η Μασάκο δυσκολεύτηκε πολύ να προσαρμοστεί στην απομονωμένη ζωή του παλατιού, με ελάχιστες και εξαιρετικά μελετημένες δημόσιες εμφανίσεις.
Το 2004, ο Ναρουχίτο κατηγόρησε τους επικριτές πως καταπνίγουν την προσωπικότητα της συζύγου του, σε πρωτοφανείς δημόσιες παρατηρήσεις. «Για μένα η Μασάκο δείχνει να παλεύει να προσαρμοστεί στην αυτοκρατορική οικογένεια τα τελευταία 10 χρόνια» είχε πει τότε, ενώ περιέγραψε την Μασάκο ως «γεμάτη άγχος που δεν της επιτρέπεται να επισκέπτεται ξένες χώρες παρόλο που εγκατέλειψε την δουλειά της ως διπλωμάτης».
Την ίδια χρονιά, το παλάτι αποκάλυψε πως η Μασάκο είχε υποβληθεί σε θεραπεία για «διαταραχή προσαρμογής» που προκλήθηκε από το άγχος σε όλη την διάρκεια του γάμου της.
Ο Ναρουχίτο ζήτησε αργότερα, συγνώμη για τις παρατηρήσεις του, ωστόσο ζήτησε και «νέα βασιλικά καθήκοντα» που να ταιριάζουν στον 21ο αιώνα και κατέστησε σαφές πως προτίθεται να ισορροπήσει την παράδοση με τις δικές του πιο σύγχρονες αξίες.
Μετά την ανακοίνωση πως ο αυτοκράτορας θα παραιτούνταν στις 30 Απριλίου, η Μασάκο άρχισε να εισέρχεται ξανά στη δημόσια ζωή για την προετοιμασία του νέο της ρόλου ως αυτοκράτειρα. Ωστόσο, παραδέχθηκε ότι νιώθει «ανασφαλής» για τον νέο της ρόλο σε δήλωση με αφορμή τα 55α γενέθλιά της.
«Σκεπτόμενη τις επόμενες ημέρες, μερικές φορές νιώθω ανασφαλής σχετικά με το βαθμό που είμαι ικανή να υπηρετήσω τον λαό» είπε. «Αλλά θα προσπαθήσω να κάνω το καλύτερο δυνατό για να μπορέσω να συμβάλω στην ευτυχία τους. Είμαι χαρούμενη που θα μπορώ να αναλάβω περισσότερα καθήκοντα από ότι πριν, σιγά- σιγά».
Σε ξεχωριστή δήλωση, οι γιατροί της Μασάκο ανέφεραν πως είναι ζωτικής σημασίας να της επιτραπεί να συνεχίσει την θεραπεία της χωρίς υπερβολική πίεση ή άγχος. Η πριγκίπισσα «είναι ακόμη στο δρόμο της ανάκαμψης και υπάρχουν σκαμπανεβάσματα στην κατάστασή της» ανέφερε η δήλωση.
Φωτογραφίες: AP