Η αποχώρηση των Φιλελευθέρων από τις συνομιλίες για σχηματισμό κυβέρνησης στην Αυστρία αφήνει το Λαϊκό Κόμμα και τους Σοσιαλδημοκράτες με το δίλημμα «συνεργασία ή νέες εκλογές».
Χρειάστηκαν περίπου τρεις μήνες για να διαπιστώσει η αρχηγός του αυστριακού φιλελεύθερου NEOS, Μπεάτε Μάινλ-Ράιζινγκερ, αυτό που είχαν εκτιμήσει πολλοί από την πρώτη στιγμή που το σχετικά νεαρό κόμμα της αποφάσισε να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τα άλλοτε δύο μεγάλα κόμματα της χώρας, το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (ÖVP) και το Σοσιαλδημοκρατικό (SPÖ), σχολιάζει η DW.
Οι διαφορές είναι μεγάλες σε θέματα νοοτροπίας, παραδέχτηκε τώρα η φιλελεύθερη πολιτικός και ανακοίνωσε ότι το κόμμα της αποχωρεί από τον διάλογο, που φιλοδοξούσε να «γεννήσει» κάτι κανούριο για την Αυστρία, δηλαδή μια τρικομματική κυβέρνηση.
Ποιος κοιτά το εθνικό συμφέρον;
Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες κατηγόρησαν το NEOS ότι τελικά αποφάσισε να βάλει το προσωπικό του συμφέρον πάνω από το εθνικό, που επιτάσσει μια συνεργασία των δυνάμεων του Κέντρου, ως απάντηση στην ενίσχυση των ακραίων.
Προφανώς οι νεοφώτιστοι Αυστριακοί Φιλελεύθεροι φοβήθηκαν ότι θα μπορούσαν να έχουν την τύχη των Γερμανών ομοϊδεατών τους, που μετά από τρία χρόνια συγκυβέρνησης απειλούνται τον ερχόμενο Φεβρουάριο με πολιτικό αφανισμό.
Αντίθετα οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι αν τελικά η Αυστρία οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές μπορεί το κόμμα της Μάινλ-Ράιζινγκερ να βελτιώσει τα ποσοστά του. Πάντως η τάση αυτή ενδέχεται να αλλάξει, αν οι πολίτες της Αυστρίας, που έχουν κουραστεί να περιμένουν, εκτιμήσουν ότι το ναυάγιο της διαπραγμάτευσης οφείλεται στην μαξιμαλιστική προσέγγιση ενός κόμματος, το οποίο με ποσοστό 9,1% ήθελε να επιβάλλει πλήρως τις θέσεις του σε δύο εταίρους, που εκπροσωπούσαν μαζί το 47% των ψηφοφόρων.
Η αυστριακή ακροδεξιά ζητά νέες εκλογές
Αυτοί που σίγουρα βγαίνουν κερδισμένοι από όλα αυτά και θα ήθελαν με την... ψυχή τους νέες εκλογές είναι οι ακροδεξιοί Ελεύθεροι (FPÖ) του Χέρμπερτ Κικλ, που πλέον πλησιάζουν το 35% σε όλες τις σφυγμομετρήσεις, από το 28,8% που είχαν πάρει στις 29 Σεπτεμβρίου του 2024. Ήταν λογικό να πανηγυρίσουν για τη διακοπή των διαπραγματεύσεων των «ηττημένων» και να ζητήσουν νέες εκλογές.
Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες ενημέρωσαν πάντως αμέσως τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι προτίθενται να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις τους.
Διαθέτουν ωστόσο μια ισχνή πλειοψηφία μόλις μιας έδρας στο αυστριακό Κοινοβούλιο και οι απόψεις εντός και των δύο κομμάτων κάθε άλλο παρά συμπαγείς είναι. Έτσι ένας συνασπισμός τους, αν προκύψει, θα κινείται από την πρώτη ώρα στον αστερισμό της αστάθειας.
Πολλοί συντηρητικοί βουλευτές για παράδειγμα δεν θα απέρριπταν την ιδέα μιας συνεργασίας με το FPÖ, όπως άλλωστε έχει συμβεί στο παρελθόν και με δεδομένο ότι οι θέσεις των δύο κομμάτων συμπίπτουν σε αρκετά σημεία. Τώρα ο πρόεδρος της Αυστρίας, Αλεξάντερ βαν ντερ Μπέλεν εξέφρασε την ελπίδα -σχεδόν απαίτηση- να υπάρξουν γρήγορα αποτελέσματα. Στο πρόσφατο πρωτοχρονιάτικο μήνυμα του είχε κάνει λόγο για μια «δοκιμασία της υπομονής» της κοινωνίας.
Μια κρίση διαρκείας
Το σίγουρο είναι ότι η Αυστρία, μια από τις πιο ευημερούσες χώρες στην Ευρώπη, βιώνει μια ασυνήθιστα μακρόχρονη πολιτική κρίση, την ώρα που η οικονομία της βρίσκεται σε ύφεση και οι προβλέψεις για το επόμενο έτος είναι μάλλον δυσοίωνες.
Ενας συνασπισμός «από τα παλιά» δεν θα προκαλέσει κύματα ενθουσιασμού, αφού τα δύο κόμματα, που κάποτε έφταναν να συγκεντρώνουν μαζί ποσοστά πάνω από 75% έχουν ταυτιστεί στην συνείδηση των πολιτών με τον παλαιοκομματισμό και τη μοιρασιά δημοσίων αξιωμάτων και πόρων. Σε δεινή θέση βρίσκονται και οι εσωκομματικά αμφισβητούμενοι αρχηγοί των Χριστιανοδημοκρατών, Καρλ Νεχάμερ και των Σοσιαλδημοκρατών, Αντρέας Μπάμπλερ, κάτι που περιπλέκει ακόμα περισσότερο τα πράγματα.
Θα μπουν οι Πράσινοι στο παιχνίδι;
Μια λύση θα ήταν τώρα να επιχειρήσουν να φέρουν και τους Πράσινους στην διαπραγμάτευση, κάτι που θα σήμαινε νέες χρονοτριβές.
Εξάλλου οι Πράσινοι, που συμμετείχαν στην προηγούμενη κυβέρνηση συνασπισμού της Αυστρίας με το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα, μάλλον τραυματισμένοι βγήκαν από αυτήν την εμπειρία και έχουν δείξει την πρόθεσή τους να παραμείνουν στην αντιπολίτευση και να γλύψουν τις πληγές, που τους άφησε το εκλογικό ποσοστό του 8,2%, το οποίο σήμαινε μια πτώση μεγαλύτερη των 5 μονάδων.
DW